Dagur - 17.09.1958, Blaðsíða 7

Dagur - 17.09.1958, Blaðsíða 7
Miðvikudaginn 17. sept. 1958 DAGUR 7 - Brezk blöð cg landhelgismálin (Framhald a£ 5. síðu.) Hvers vegna ætti ísland að hafa þess þörf að ræða enn á ný hinar alkunnu staðreyndir um sögu- legan rétt sinn og brýna nauð- syn á stækkaðri landhelgi? . . . .“ ,,.... Eg sendi yður einnig til athugunar og fróðleiks stutta skrá yfir sögulega landhelgi ís- lends í full þúsund ár, sam- kvæmt íslenzkum lögum, og eru sum þeirra allmiklu eldri en hin merka og fræga lögbók Breta Magna Charta frá 12. júní 1215.“ Nefni eg síðan og lýsi í stuttu máli Úlfljótslögum, Grágás o. fl. Þar næst tók eg saman „land- helgis-annál“ þann, sem Alþýðu- blaðið birti 31. ágúst sl. með smábreytingum og viðaukum, frá söguöld til vorra daga. „. . . . Síðan hélzt þessi forna landhelgi fram til 1901, er Bretar töldu Dani til að gera málamiðl- unarsamninga um landhelgi ís- lands með 3 sjómílna takmörkun, en gegn andmælum fslendinga, sem þá þegar höfðu kynnzt miskunnarlausum togveiðum Breta á fjörðum inni og hvar- vetna með landi fram, þrátt fyrir hina fornu, aldagömlu landhelgi. — Þessa dansk brezku landhelgi hafa íslendingar aldrei viður- kennt, þótt hún stæði að nafninu til fram til 1951....“ Er síðan „Annállinn" rakinn á enda fram til þessa dags. — „ ■ • . . Eg vona að þessi fáu, sögulegu atriði geti ef til vill sannfært yður og aðra sann- gjarna Breta um það, að hingað til hafi íslendingar smám saman fært sig upp á skaftið, og enn aðeins krafizt hluta a£ sinni aldagömlu, sögulegu land- helgi. ... “ „Hvernig er þá viðhorf máls- ins í dag? — Með beitingu her- skipa í lögboðinni landhelgi ís- lands hefur ríkisstjórn Breta sennilega lokað að fullu og öllu vinsamlegum samskiptum þess- ara tveggja þjóða... . Eg harma hennar tiltektir ríkisstjórnar Breta og tel, að hér hafi hún stigið hraparlegt og örlaga- þrungið glappaspor og ósæmi- legt. . . .“ Samninga'-málefni nefnist síð- pi'i greinin, sem er aðeins smá- prein, en virðist þó vera rit- stjórnargrein. Sneri eg því máli mínu aðallega til ritstj. blaðsins og sendi honum enda bréf mitt. Skýrði eg honum í stuttu máli fra hlutlausri afstöðu minni, þar sem eg sjálfur ætti hvorki neina batsskel né nein ítök í fiskiveið- um og fiskiðnaði o. s. frv. Og á hinn bóginn hefði eg lengi liaft einlægan áhuga á vinsamlegum og menningarlegum tengslum þjóða vorra. — Sagði eg honum síðan m. a. frá persónulegum kynnum mínum af togveiðum Breta hér við land frá fyrstu ár um þeirra hérlendis...... Á bernskuárum mínum síðasta áratug fyrri aldar höfðu brezkir togarar hafið veiðar sín- ar við íslandsstrendur, þar sem þá var enn 16 mílna landhelgi eftir nær þriggja alda löghelgi. Þrátt fyrir þáð hófu Bretar veið- ar sínar frá öfugum enda allra réttinda og „ruled the waves“ frá innstu fjarðarbotnum vorum og út á haf með þverrandi veiðinni. Fjörðurinn minn (Loðm.fj.) er með minnstu fjörðum á Austur- landi, grunnur og gróðurríkur og var um þær mundir ætíð full- ur af fiski, svo að við strákar og unglingar hlóðum og stundum tvíhlóðum bát okkar á handfæri af þorski, ýsu, ufsa, og stundum cinnig lúðu og skötu. . . .“ „Hér urðu skjót umskipti: Eft ir að brezkir togarar höfðu skafið fjarðarbotninn niður í bera möl- ina í 2—3 vikur, var aldeyðan ein eftir, og engu kvikindi þar lífvænlegt um langan aldur! — Sömu sögu er að segja um flesta firði íslands. Hér var um þær mundir, og fram að þeim tíma, er íslendingar tóku sjálfir við land- helgisgæzlu, aðeins eitt fremur vanbúið' danskt eftirlitsskip með fiskveiðum umhverfis allt ís- land. . . . “ „Á þennan hátt hafa togara- eigendur í Hull og Grimsby öðl- ast þau „réttindi" og „hefð- bundna friðhelgi“ á úthafinu við strendur íslands, sem þeir nú krefjast langt inn fyrir mitt Grímseyjarsund, og brezka ríkis- stjórnin hefur nú staðfest með vopnavaldi! — Þetta er sárbitur sannleikui’, sem segjast verður umbúðalaust. ... “ Þetta er hrafl úr bréfi mínu til ritstjórnar Daily Telegraph. Og þótt ekkert af þessu komist á al- mennt framfæri, tel eg þó nokk- urs virði, að ritstjórn jafn merks blaðs sé það kunnugt, sem hér hefur vérið drepið á. - Réttarreglur á liafinu (Framhald af 1. síðu.) og er því þýðingarlaust að vísa málinu til frekari sérfræðinga- ráðstefnu. Við höfum talið og teljum, að þingi Sameinuðu þjóð anna beri að komast að niður- stöðu varðandi þau atriði, sem Genfarráðstefnan gat ekki kom- ið sér saman um. Það mun því verða tillaga íslands, að þing Sameinuðu þjóðanna, sem nú er að hefjast, vísi málinu ekki til sérstakrar ráðstefnu, heldur af- greiði það sjálft. Þessi skoðun íslenzku ríkis- stjórnarinnar var sett fram á i-áðherrafundinum íKaupmanna- höfn. Hins vegar var málið ekki i-ætt efnislega á þeim fundi. (Frá utanríkisráðuneytinu.) - FOKDREIFAR (Framhald af 4. síðu.) var og.þai’^af margt folaldsmera. Folöldin gengu hart að mæðrum sínum. yirtist honum hagar þar nærri, rótnagaðir og þörf á að koma hrossum þessum á gras- lendi. Er ábendingum þessum hér með komið á framfæri við eigendur hrossa á þessum slóð um. Síutt er til rétta og munu hrossin þá komast í góða haga. En sagan um hrossahópinn við Valagilsá hefur endurtekið sig ár cftir ár til tjóns fyrir hrossaeig- endur og álitshnekkis í augum þeirra, sem um veginn fara. - Verðliækkanir (Framhald af 8. síðu.) tegundum sem hér segir: Nýr þorskur, slægður með haus, kostar kr. 3.15 kílóið og slægður en hausaður kr. 3.80 pr kg. Verð- hækkunin er 10—30%. Ný ýsa, slægð með haus, mun kosta kr. 3.60, en afhausuð kr. 4.30 kílóið. Fram til 15. október n.k. er þó leyfilegt að selja nýja bátaýsu hærra verði vegna erf- iðleika á_ öflun, og nemur við- bótarhækkunin kr. 0.50 á slægðri ýsu með baus, en 0.60 á hausaðri. Ekki er leyfilegt að selja fiskinn dýrara pr. kg., enda þótt hann sé skorinn í stykki. Nýr fiskur (þorskur og ýsa), flakaður, án þunnilda, kostar kr. 8.50 kílóið. Stórlúða kostar kr. 14 kílóið; sé hún beinlaus kr. 16.00 pr. kíló. Smálúða, heil, kostar kr. 9.00 kílóið, en sundurskorin kr. 11.00. Smásöluverð á saltfiski verður kr. 9.00 pró kíló, og er þá miðað við 1. fiokks, fullþurrkaðan fisk, að frádreginni niðurgreiðslu rík- issjóðs. Verðið helzt óbreytt, enda þótt saltfiskurinn sé af- vatnaður ogsundurskorinn.Fisk- fars kostar kr. 12.00 kílóið. Þá var auglýst nokkur verð- hækkun á brauðum, en hún er þó nokkru minni en á þeim vör- tegundum, sem hér hafa verið taldar. Landhelgismálið (Framhald af 1. síðu.) Laganefnd Sameinuðu þjóð- anna taldi, að 12 mílna land helgin bryti ekki í bága við alþjóðalög. Fiskimálaráðherra Breta lofar mjög stillingu og þolinmæði brezkra togarasjómanna við ís- land!! 12 landhelgisbrjótar að veið- um. 13. september. Brezka herskip- ið Eastbourne kom í nótt upp undir Keflavík og skilaði íslend ingunum 9, sem voru þar fangar frá 2. sept. Voru þeir settir í léttibát cg skipað að róa til lands íslendingar höfðu krafizt að þeir yrðu settir um borð í Northern Foam, þar sem þeir voru teknir með valdi við skyldustörf. Her- skipið fór langt inn fyrir 3ja mílna landhelgisa. Ríkisstjói’n íslands hefur harðlega mótmælt því að herskipið fór inn í land- helgina og braut þar með alþjóða reglur. Landhelgismálin ennþá hélzta umræðuefni blaða og fréttastofn ana. ' 14. september. 15 brezkir tog arar í landhelgi. Bretar hafa brotið allar brýr að baki sér með fyi’ii’greiðslu og landvar í vetur Brátt má búast við vályndum veði’um á norðui’slóðum, ef að vanda lætur og munu þá hinir erlendu togarar vilja leyta land vai’S og ennfremur þurfa þeir margháttaðra aðgerða við. Land helgisbrjótar verða teknir innan 12 mílna fiskveiðitakmarkanna þótt seinna vei’ði, og sóttir til saka. En að sjálfsögðu er þeim gi’eið leið til lands með sjúka I. O. O. F. — 140919814 — I. Kirkjan. Messað á Akureyri kl. e. h. á sunnudaginn kemur. — Sálmar: 68 — 351 — 113 — 447 — 584. — P. S. Kirkjan. Messað í skólahúsinu, Glei’ái’þorpi, næstk. sunnud. kl. 2 h. Sálmar: 26 — 226 — 117 — 114. — K. R. Hjálpræðisherinn. — Deildar- stjórinn, major og frú Nilsen, halda sínar fyi-stu samkomur á Akui’eyri dagana 20. og 21. sept- ember. Laugardaginn kl. 20.30: Hátíðasamkoma, kaffi, happ- drætti og mikill söngur og hljóð- fæi’asláttur. — Sunnudaginn kl. 10.30 f.h.: Helgunai’samkoma. Kl. 16: Ungbarnavígsla. Kl. 20.30: Hjálpræðissamkoma. — Útisam- ur verða bæði kvöldin, ef veður leyfir. — Kapt. Guðfinna Jó- hannesdóttir aðstoðar á öllum xessum samkomum. Allir hjart- anlega velkomnir. Stúkurnar á Akureyri halda sameiginlegan fund fimmtudag- inn 18. þ. m. kl. 8.30 e. h. í kirkju kapellunni. Vígsla nýliða. Æðsti- templar. Gefið til kynna með stefnu- Ijósum, ef þér ætlið að beygja út af aðalvegi. Gangandi fólk sé hægra megin á vegum. Herbergi vantar fyrir tvo Menntaskólanem endur, sameiginlega. Uppl. i síma 1363. Frá UMSE. — Félagar! Munið sundmótið að Laugalandi á Þela- möi’k sunnud. 21. sept., sem hefst kl. 2 e. h. Strandarkirkja. L., Dalvík, kr. 15.00. — Áheit frá konu kr. 25.00. — Áheit frá H. S. kr. 100.00. — Áheit frá G. G. kr. 100.00. — Áheit frá ónefndum kr. 30.00. — Áheit frá M. G. kr. 25.00. — Áheit frá X. kr. 50.00. — Gamalt áheit fi’á N. N. kr. 50.00. — Gam- alt áheit frá G. B. kr. 50.00. — J. H., áheit, kr. 100.00. Munið að víkja strax til hliðar eða neniið staðar, ef brunabíll eða sjúkrabíll' eru á ferðinni. Á Akureyri hafa bifreiðastjór- ar fulla þörf á þessum áminn- ingu. Friðbjörn Olgeirsson bóndi að Gautsstöðum II á Svalbarðsstr. varð sextugur 13. þ. m. ída Þórarinsdóttir, Gautsstöð- um I á Svalbarðsströnd, varð fimmtug 7. þ. m. Sundmót (Framhald af 8. síðu.) 50 m. baksund karla. 1. Eii’íkur Ingvarsson KA 2. Björn Þói’isson Þór 3. Einar V. Kristjánsson L. 36.8 37.4 37.8 4x50 m. boðsund karla. 1. Leiftlr 2.07.2. 2. KA, A-fl. 2.09.4 — Ak.met (j.). 3. KA, B-fl. 2.24.4. 4. Þór 2.33.3. ASSIS appelsínusafi í flöskum. Súkkat Rúsínur veskjur NYKOMIÐ: TÉKKNESK BARNASTÍGVÉL (reimuð) hvít og brún. BARNABOMSUR Nr. 23—34. GÚMMÍSTÍGVÉL barna og unglinga. ATH. Enn lucgt,að /d skó mcð gamla verðinu. Hvannbergsbræður Harðf iskur °g Riklingu í pökkum. MATVÖRUBUÐIR Stúlkur eða unglingar óskast til kartöfluupptöku að Skarði í haust. Hringið i síma 1291. Bíll til sölu Móskwitch 1957 er til sölu. Uppl. i sima 1533. Bíll til sölu 6 manna bíll til sölu. — greiðsluskilmálar. i 2 óðu lagi Hagkvæmir Uppl. i Hafnarstrœli 9. Grænn páfagaukur FUNDIN N. Uppl. i sima 1421, eftir hádegi. MATVÖRUBUÐIR Nýkomið! APASKINN Kr. 35.00 metr. RENNILASAR opnir og lokaðir. MOLSKINN SBUXUR á drengi. Allar stærðir. Klæðaverzlun Sig. Guðmundssonar h.f. TIL SÖLU: Svefnsófi og armstólar, borð, karlm.reiðhjól o. fl. í Ránargölu 26 (uppi).

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.