Dagur - 26.11.1958, Blaðsíða 2

2
D A G U R
Miðvikudaginn 26. nóv. 1958
og brjóta af þeim sajó
(Framhald af 8. síðu.)
Ýmsum þáttum framleiðslunnar
var bjargað frá stöðvun, svo sem
togaraútgerð. Um framhaldið frá
í vor er það að segja, að í efna-
hagsmálum var miðao við þá
kaupgjaldshækkun er þá var
lögfest en meira ekki. Sömuleiðis
var því lýst yfir, sérstaklega af
Framsókjiarmönnum, að ef hið
sjálfvirka afl, vísitalan, fengi að
leika lausum hala sem fyrr, þá
væru allar aðgerðir okkgr í efna-
hagsmálum tilgangslausar, nema
sem bráðabirgðaráðstafanir, þar
sem vísitöluspólan færi hring
sinn og til framleiðslunnar yrði
að taka af fólkinu aftur það, sem
það þafði náð áður af henni. Það
hefur svo gerzt í sumar að kaup-
hækkanir hafa orðið meiri en
gert var ráð fyrir, þrátt fyrir það
eru ennþá möguleikar til að
halda öllu á réttum kili, ef fólk
vill, með því að taka vísitöluna
úr sambandi og leggja til hliðar
eitthvað af því, sem á að koma í
kauphækkun með hækkandi
vísitölu. Enda komi rikisstjórnin
til móts við fólkið með að auka
niðurgreiðslu á matvælum og
'lrygging verði sett fyrir því, að
fari verðlag yfir eitthvert há-
mark, þá komi hækkun á móti.
Ef einhverjurir finnst, að hér
sé fólkið að fórna því, sem það
getur fengið í baráttu sinni fyrir
betri lífskjör, þá vil eg svara:
Það er engin fórn, þótt reynt sé
að tryggia sína eigin framtíð og
almenningur græðir ekki á þeim
tekjum, sem teknar eru strax af
honum aftur með hækkuðu verð-
lagi. Verðbólgubraskarar einir
bafa hag af verðbólgunni.
Enda þótt verkcfnið í efnahags
niólum sé nokkurt nú, þá er
það mun jninna en fyrr og cí
vilji er fyrir hendi, þá er það
auðleysí. Þjpð, sem býr við yf-
irfljótaiidi atvinnu, niikla vel-
megun og aukna útflutnings-
írasnleiðslu og selur allt, sem
framlejtt er, þarf ekki að vera
í vaiidræðum með mál sín, ef
hún starir ekki um of á
ímyndaðan stundargróða og
glcymir framtío sinni.“
Baráttumikil framfarastefna.
„Framsóknarflokkurinn hefur
farið með stjórnarforystu í land-
inu nú rúmlega tveggja ára
skeið. Enda þótt sumt hafi farið
á annan veg en hann ætlaði og
ar.nað gengið seinna, hefur flokk
urinn þó talið rétt og skylt að
halda þessu starfi áfram meðan
þróttmikilli framfarastefnu er
haldið uppi og reynt er til þraut-
ar að leiða til jafnvægis í efna-
hagsmálum.
En ef ný verðbólga á að
hcfja göngu sína, eða leyna á
verðbólgu með niðurgreiðslu
af framkvæmdafé, þá cr komið
inn á það svið, sem Framsókn-
arflokkurinn mun ekki fara.“
Niðurlagsorð.
„Áheyrendur góðir! Það er orð-
in ástæða til þess að eg fari að
Ijúka mínu sundurlausa spjaili,
enda skal svo gert. En að lokum
vil eg segja þetta:
í ríki náttúrunnar gerast nú
veður öll válynd og torráoin. Þó
er nú hlýrra en venja er til um
þennan árstíma. I heimi stjórn-
mála er útlitjð álíka. Ef til viil or
þar í vændum í þjóðlífi voru
meiri mildi og grózka en áður,
og von þjóðarinnar er sú, að það
sé. En það gæti líka verið fram-
undan gjörningaveður, sem
byrgði útsýn, og sérstakt kapp
verði á það lagt að villa um fyrir
þjóðinni.
Sú saga er sögð af hinum ötula
forystumanni samvinnumanna,
Pétri á Gautlöndum, eitt sinn er
hann fór Pæykjaheiði, að hann
dróst aftur úr samferða-
mönnum sínum. Er hann náði
þeim, spurðu þeir hvað hefði
tafið för hans. Hann svaraði því
til: „Eg var að hlaða upp vörðu
og brjóta ísingu af þeim er klak-
inn byrgði, svo að þeir sem á eft-
ir koma ættu auðvelt með að sjá
öll leiðarmerki, og eigi ekki á
bættu að villast af réttum vegi.“
Eg mun engu spá um framtíð-
ina, en við Framsóknarflokks-
menn skulum í starfi okkar og
stefnu fylgja fram sem fyrr
stefnu hins ágæta samvinnu-
frömuðs Péturs á Gautlöndum
og marka svo stefnu okkar í
vandamálum þjóðarinnar, að þó
að hennar bíði pólitísk gjörn-
ingaveður, þá eigi hún vörðu til
að vísa veginn."
húsfrú á Selárbakka í Árskógs-
hreppi, lézt í Sjúkrahúsi Akur-
eyrar 17. þ. m. og var jarðsett að
Stærra-Árskógi í gæi', 25. nóv.,
að viðstöddu fjölmenni.
Rakel var fædd á Selárbakka
4. september 1891. Hún var dótt-
ir Jóhanns Magnússonar bónda á
Selárbakka. Jóhann var marga
áratugi skipstjóri, leng'st af á há-
karlaskipum. Flann var annálað-
ur dugnaðar- og aflamaður og
ágætur skipstjóri.
Móðir Rakelar var Anna Gísla-
dóttir frá Svínárnesi á Látra-
strönd. Hún -var systir Þorsteins
á Svínárnesi og þeirra merku
systkina. — Anna var sérstök
rausnar- og myndarkona. Rakel
ólst upp á Selárbakka hjá for-
eldrum sínum, þar til hún giftist
eftirlifandi manni sínum, Valtý
Jónssyni bónda á Selárbakka,
árið 1919.
■Fyrstu 6 árin bjuggu þau í Vall-
holti og Stærra-Árskógi, en hafa
eftir það búið á Selárbakka. Þau
hafa búið myndarbúi og endur-
bætt jörðina mjög mikið, bæði í
ræktun og byggingum. Þau eign-
í síðasta blaði var þess getið,
að jólavörurnar væru ekki
komnar út í glugga verzlana hér í
bæ. Rétt er að geta þess til við-
bótar, að hér eiga ekki allir jafnt
mál. Til dæmis mátti líta nokkr-
ar jólavörur í Bókabúð Rikku,
sem sérstaklega voru fyrir þá
ætlaðar, sem senda þurfa kunn-
ingjum og vinum erlenais bréf og
annao smávegis fyrir jólin.
uðust fjögur börn, sem öll eru á
lífi; þau eru: Óskar Kató, giftur
og búsettur á Dalvík, Maríanna,
gift á Akureyri, Katrín, gift í
Reykjavík, og Margrét, heima, og
er stpð og stytta heimilisins.
Rakel dvaldi mestan hluta ævi
sinnar á Selárbakka. Æskuheim-
ilið var hennar skóli. í þeim
skóla mátti margt læra. HeimiliS
var að jafnaði mannmargt og
glaðværð þar ríkjandi. Hús-
bændur hirðusamir og reglu-
samir. Rausn Onnu húsfreyju
kom jafnt fram við heimafólk og
gesti. Skortur var þar aldrei í
búi. Aflamaðurinn Jóhann sá
fyrir því. Rakel fékk því hald-
góðan undirbúning undir lífs-
starfið. Hún helgaði heimilinu
krafta sína. Með rólyndi og
æðruleysi tók hún því sem að
höndum bar og kom það bezt í
ljós í veikindum hennar síðustu
æviárin. K.
Heimili og skóli
Þar skrifar Hannes J. Magnús-
son skólastjóri greinina Flóttinn
frá heimilunum, Jónína Stein-
þórsdóttir þýðir smásöguna Bláu
fjólurnar eftir Elisabeth Johan-
sen, þá eru greinarnarÞess vegna
fer eg í kirkju, eftir Stanley
High, og Hvers megum við vænta
af börnum á mismunandi ævi-
skeiði, báöar þýddar, og margt
fleira er í þessu 5. hefti Heimila
og skóla.
FY
Félagsmenn Menningarsjóðs og Þjóðvinafélagsins fá mi 6 bækur fyrir ár-
gjaldið, sem er kr. 150.00. Fjórar þeirra eru fastákveðnar, og cru það: Alm-
anakið, Andvari, íslenzk Ijóð 1944—1953 og Lönd og lýðir (\7estur-Asía og
Norður-Afríka) eftir Ólaf Olafsson, kristniboða. — Til viðbótar er félags-
mcinnum heimilt að velja tvær af eftirtöldum fimm Ibókum.
HESTAR
Mjög fögur litskreytt myndabók af íslenzkum liestum. r>c')kin er prentuð í
Þýzkalandi, og er þar að finna afar góðar litprentaðar myndir af hestum og
íslcnzku landslagi. Textinn cr eftir dr. Brpdda Jóhannesson.
TVENNiR TÍMAR (Rörn av Tiden)
Skáldsaga eftir nóbelsverðlannaskfildið Knud Hamsum.
Hannes Sigftisson þýddi.
SNÆBJÖRN GALTI
Söguleg skáldsaga eftir Sigurjón Jónsson rithöfund.
EYJAN GÓÐA
Myndskreytt ferðabók frá Suðurhafseyjum eftir sænska ferðalanginn
Bengt Danielsson.
UNDRAHEIMUR DÝRANNA
eftir Mauric Burton, alþýðlegt fræðslu- og skemmtirit um náttúrufræðilegt
efni. Dr. Broddi Jóhannesson og Guðmundur Þorláksson þýddu. — Athygli
skal vakin á því, að bók þessi kom út lijá Bókaútgáfu Menningarsjóðs 1955,
en var þá aukabók.
r/
O

c/3
C
<
h
C/3
<
r/^
w
C
ffl
<
c
I—(
co
Pí
<
C
r/
Áukaíélagsljækiir, sem félagsmenn geta
fengið með miklum afslætti:
SAGA ÍSLENDINGA IX.. síðari hluti.
eftir Magnús Jónsson prófcssor: Félagsm. Bókhl.
Heft ........................... kr. 95.00 120.00
Skirmlíki ..................... - 130.00 165.00
Skinn ......................... - 172.00 215.00
FRÁ ÓBYGGÐUM, ferðasögur
eftir Pálma Hannesson rektor:
Ileít ......................... kr. 100.00 125.00
Skinnlíki ....................... - 135.00 170.00
Skinn ........................... - 165.00 210.00
ÞJÓÐHÁTÍÐIN 1874
eftir Brynleif Tobiasson:
Heft .......................... kr. 128.00 160.00
Skinnlíki ....................... - 175.00 220.00
Skinn ........................... - 208.00 260.00
HÖFUNDUR NJÁLU
eftir Barða Guðmundsson:
Heft .......................... kr. 110.00 135.00
Skinnlíki ....................... - 145.00 185.00
Skinn ........................... - 175.00 220.00
JSLENZKU FIANDRITIN
eflir Bjarna M. Gislason:
Heft ........................ kr. 55.00 70.00
Bundin .......................... - 84.00 105.00
ÆVINTYRI DAGSINS
Þulur og barnaljóð éftir F.rht:
í bandi .1...................... kr. 60.00 75.00
I.EIKRITASAFN MENNINGARSJÓÐS
74. og 16. hefti, vcentanfeg i ncesta mánuði
ANDVÖKUR IV, hvccði Stephans G. Stephanssonar,
vcentanleg i ricesta mánuði.
VERÖLD SEM VAR, eflir Stefan Zweig,
vcentanleg i nccsla mánuði.
BÓKAÚTGÁFA MENNINGARSJÓÐS OG ÞJÓÐVINAFÉLAGSINS
UMBOÐ Á AKUREYRI: PRENTVERK ODDS BJÖRNSSONAR H.F. . HAFNARSTR. 88 . SÍMI 1045