Dagur - 10.06.1959, Blaðsíða 2

2
D AGUR
Miðvikudaginn 10. júní 1959
Óraunliæf fjárlög
Þegar núverandi ríkisstjórri
tók við völdum, varð ramakvein
stjórnarflokkanna enn fjölbreytt-
ara og háværara en verið hafði
hjá íhaldinu, enda munar um
mannsliðið. Þó var það ekki
vandinn af stjórnarstörfunumeða
eggjunarorð tl þjóðarinnar, sem
þessi hávaði stafaði af, heldur
stóð vinstri stjórnin sáluga og
verk hennar í gegnum stjórnar-
iiðið eins og glóandi fleinn og
varnaði fullrar skynsemi. Morg-
unblaðið átti engin nægilega
sterk orð til að lýsa þeim hörm-
ungum, sem nýja stjórnin þyrfti
að taka við af hinni fyrri. Oll
loforð höfðu verið svikin og allir
sjóðir tómir, sögðu stjórnarblöð-
in. —
Það var því síður en svo nokk-
ur fögnuður hjá Bjarna Ben. og
Emil þegar ljóst varð, að veru-
iegur greiðsluafgangur var hjá
ríkissjóði og útflutningssjóði og
að til voru í landinu fiskbirgðir
fyrir 70 milljónir króna. Bjarni
Ben. lýsti þessu í þingræðu eftir
áramótin af allri mælsku sinni
hve allir sjóðir væru févana, en
lauk ræðunnni með því* að telja
Eystein Jónsson hinn mesta ó-
reiðumann og tók til dæmis um
það, að hér og þar fyndust sjóð-
ir og nokkrir tugir milljóna í
sumum.
Von var, að þegar þetta bættist
við þá staðreynd, að aldrei áður
hafði atvinna í landinu verið
meiri eða jafnari en í tíð vinsti'i
stjórnarinnar, aldrei meiri fram-
kvæmdir úti á landsbyggðinni,
fólksstraumurinn til Reykjavík-
ur stöðvaður og öll þjóðin —
meira að segja íhaldið — hafði
sameinast undir merki vinstri
stjórnarinnar í landhelgismálinu,
hafi stjórnarflokkunum fundizt
vandlifað í ráðherrastólunum.
Þótt vinstri stjórninni væri rist
níð á hverjum degi í Morgun-
blaðinu og Alþýðublaðinu mánuð
eftir mánuð, vissu allir, að vin-
sældir vinstri stjórnarinnar voru
meiri og almennari um land allt
en svo, að hægt væri með endur-
teknum rógi að gera hana óvin-
sæla. Hún var fyrir fólkið í land-
inu og henni var stjórnað af því
í gegnum samvinnu allra stéttar-
félaga við stjórnina.
Fjölbreytni tungunnar og hin-
ar æfðu áróðursaðferðir íhalds-
ins voru léttvæg fundin í saman-
burði við heilbrigt athafnalíf,
Nýr togari til Færeyja
LAUST fyrir síðustu mánaðamót
kom til Færeyja nýr togari, smíðað-
ur í Portúgal. Skipið heitir „Leivur
Össursson", 200 fet að lengd, og
hefur lestarrúm fyrir 530 tonn mið-
að við saltfisk. Skipið er útbúið nýj-
um vélum til fiskimjölsvinnslu, sem
unnið geta úr 12 tonnum á sólar-
hring. Ennfremur írystigeymslu til
frystingar á fliikum eða heilagfiski,
ef með jrarf. Leivur Össursson þykir
mjög vandað og glæsilegt skip. Eru
vistarverur áhafnarinnar ekki stærri
en á eldri togurum, en innrétting
hagkvæmari og smekklegri.
Mesti ganghraði á heimleið var
13.6 mílur. Leivur er farinn á veið-
ar við Grænland.
næga atvinnu og trausta stjórn-
arforystu.
Allt varð íhaldinu til ama.
Jafnvel jrað, að það þyrfti að
rekast á hinn trausta viðskilnað
fyrrv. fjármálaráðherra og finna
það, sem jreir leituðu að, en vildu
ekki finna. Eitt stjórnarblaðanna
nefndi Jietta sjóði í sokkbol og
hafði háðuleg orð um. En nú er
íhaldið leyst undan „ofurvaldi"
og ráðríki Eysteins Jónssonar og
fjármálastjórnin í annarra hönd-
um.
Loksins kom það í hlut íhalds
og krata að afgreiða fjárlögin.
Það var gott fyrir þessa flokka
að geta nú sýnt hæfni sína og
fjármálasnilli, sem þeir hafa
lengi gumað af.
Það reyndist þessum flokkum
jró algerlega um megn að leysa
þennan vanda á sómasamlegan
hátt.
Fjórlögin eru raunverulega
fölsuð.
Tekjuáætlun á ýmsum liðum
var stórlega hækkuð, án þess að
líkur bentu til að gæti staðizt.
Utgjöldin voru hins vegar lækk-
uð og er það í sjálfu sér virðing-
arvert. En þegar litið er á, hvar
lækkunin kemur niður, verður
fyrst greinilegt hvert stefnir. Það
á að skera niður rafvæðinguna í
dreifbýlinu og til þess að tryggja
sparnaðinn þar, var 10 ára áætl-
uninni varpað fyrir borð sem
slíkri og önnur áætlun gerð. Sú
áætlun sparar þjóðinni 88 millj-
ónir króna segja stjórnarflokk-
arnir og dieselrafstöðvar eru al-
veg nógu góðar í sveitamanninn.
Afl fossa og fallvatna til að lýsa
og verma heimili landsfólksins,
fellur ekki inn í framtíðai'áætl-
anir stjórnarflokkanna.
Ræktunarsjóður, fiskveiða-
sjóður og byggingasjóður eru all-
ir tómir nú. Öllu hefur verið
kastað í gin dýrtíðarófreskjunn-'
ar. Venjulega hefur tekjuafgang-
ur ríkissjóðs í ráðherratíð Ey-
steins Jónssonar eflt þessa þurf-
andi og nauðsynlegu sjóði. Þetta
neitaði hin nýja stjórn að gera
nú og felldi tillögur Framsókn-
armanna um að verja nokkrum
hluta af greiðsluafgangi síðasta
árs til þessa.
Húsbyggjendur, bændur og
sjómenn geta þakkað núverandi
stjórn fyrir hugulsemina, ef þeir
eru í fjárþörf vegna fram-
kvæmda og er neitað um lán.
íhaldið hefur gefið loðin loforð
um lán í sambandi við húsnæð-
ismálasjóð ef vel tækist til um
erlendar lántökur. í því sam-
bandi er vert að minna á, að þeg-
ar vinstri stjórnin tók erlend lán,
hét það á máli Morgunblaðsins
landsal eða föðurlandssvik, hvort
sem þau lán voru tekin í austri
eða vestri. Að vísu er einn stór
munur á þessum lántökum og
þeim, sem nú eiga að fara fram.
Núverandi stjórnarandstaða
spillir ekki lánstrausti þjóðar-
innar hjá helztu viðskiptalönd-
unum með rógskeytum og af-
fluttum fréttum eins og fyrri
stjórnarandstaða sannanlega
gerði hvað eftir annað.
Sjómenn heiðraðir
Að þessu sinni hlutu tveir
Norðlendingar afreksbikar Sjó-
mannadagsins. Það er mikill
heiður að hljóta þann bikar og
var til hans unnið nú, sem oft
áður. Afreksbikarinn hlutu þeir
Magnús Lorenzson á bv. Kald-
bak Akureyri og Sigurður Krist-
jánsson á bv. Norðlendingi, Ól-
afsfirði. Báðir þessir menn björg-
uðu skipsfélaga frá drukknun út
á rúmsjó og sýndu karlmennsku
og snarræði.
Stefán Jónasson skipstjóri á
Akureyri og Axel Björnsson
vélstjóri fengu heiðursverðlaun
sjómannadagsins og Svalbakur
hlaut bikar fyrir bezt verkaðan
afla. Akraborg sigraði i róðri
meðal sjómanna, en „áhuga-
menn“ urðu hlutskarpastir af
róðrarsveitum „landkrabba".
Gullpening sjómannadagsins
hér hlutu Kristín Jóhannesdóttir,
Jóninna Sigurðardóttir, Halldór
Ásgeirsson og Karl L. Benedikts-
son. — Utihátíðahöld féllu niður
á sunnudaginn vegna óveðurs.
Hátollavörur
RÍKISSTJÓRNIN hefur boðað
aukinn innflutnirig hátollavara, og
verður hann látinn sitja fyrir öðru.
hessi innflutningur hlýtur að leiða
af sér vöntun á rekstrarvörum og
öðrum nauðsynjavörum vegna liins
takmarkaða gjaldeyris.
keppnir
13. júní: Punkta keppni, 18
holur, kl. 2 e. h.
20. júní: Myck’s cup, 18 holur,
kl. 2 e. h.
24. júní: Gunnarsbikarinn, 18
holur, kl. 7.30 e. h.
27. júní: Gunnarsbikarinn, frh.,
18. holur, kl. 2 e. h.
28. júní: Gunnarsbikarinn, úr-
slit, 36 holur, kl. 8.30 f. h.
18. júlí: Olíubikarinn, 18 holur,
kl. 2 e. h.
23. júlí: Einnar kylíu keppni
kl. 7.30 e. h.
25. júlí: Olíubikarinn, 18 holur,
kl. 2 e. h.
26. júli: Nýliðabikarinn, 18 hol-
ur, kl. 8.30 f. h.
29. júlí: Afmælisbikarinn, 18
holur, kl. 7.30 e. h.
30. júlí: Nýliðabikarinn, 18 hol-
ur, úrslit, kl. 7.30 e. h.
1. ágúst: Amælisbikarinn, 18
holur, úrslit, kl. 2 e. h.
2. ágúst: Öldungabikar Ak., 18
holur, kl. kl. 2 e. h.
5. ágúst: Meistaramót Ak., 18
holur, kl. 6 e. h.
8. ágúst: Meistaramót Ak., 18
holur, kl. 2 e. h.
9. ágúst: Meistarmót Ak, úrslit,
36 holur, kl. 8.30 f. h.
15. ágúst: Firmakeppni, 18 hol-
ur, kl. 2 e. h.
16. ágúst: Bændaglima, 18 hol-
ur, kl. 1.30 e. h.
22. ágúst: Flaggakeppni, 18
holur, kl. 2 e. h.
6. sept.: Nafnlausi bikarinn, 18
holur, kl. 8.45 f. h.
Áframhald af keppnum, ef veð-
ur leyfir.
Meðferð olíulita. — (Ljósmynd: Gísli Ólafsson.)
Æskulýðsheimiii tempiara á Ak.
Starfsemi þess veturinn 1958-1959
Æskulýðsheimili templara hóf
starfsemi sína að þessu sinni um
miðjan október 1958. Voru þá
opnaðar lestrarstofur og leikstof-
ur í Varðborg og auglýst nokkur
námskeið, sem fyrirhuguð voru á
vetrinum.
Leikstofurnar voru opnar á
hverjum þriðjudegi og föstudegi
kl. 5—7 fyrir börn á aldrinum 10
—12 ára og sömu daga kl. 8—10
fyrir unglinga. Eins og að undan-
förnu voru í leikstoíunum knatt-
boi-ð, borðtennis, bobb og margs
konar töfl og spil.
Nú hafði Æskulýðsheimilið yf-
ir fleiri stórum herbergjum að
ráða en áður, og veitti ekki af,
því að aldrei hefur aðsókn verið
jafn mikil. Fram til jóla var oft-
ast yfirfullt í húsinu, bæði fyrri
og seinni tímann, sem opið var,
en þegar líða tók á veturinn
minnkaði aðsóknin eins og jafnan
áður. Suma dagana sóttu heimilið
nokkuð á annað hundrað manns.
Sérstaklega var aðsókn ungling-
anna á tímanum 8—10 mun meiri
en áður, og hélzt svo til loka.
Námskeið, sem fram fóru á
vegum Æskulýðsheimilisins, voru
þessi:
1. Námskeið í föndri (börn).
Kennari Indriði Úlfsson. Nem-
endur 12.
2. Námskeið í föndri (börn).
Kennari Jóhann Sigvaldason.
Nemendur 12.
3. Námskeið í méðferð olíulita.
Kennari jEinai' Helgasón. Nem-
endur 10.
4. Flugmódelnámskeið. Kenn-
ari Dúi Eðvaldsson. Nemendur
15.
5. Námskeið í tágavinnu.Kenn-
ari Sigríður Skaftadóttir. Nem-
endur 14.
6. Námskeið í tágavinnu.Kenn-
ari Hermann Sigtryggsson. Nem-
endur 14.
7. Námskeið í Hjálp í viðlögum.
Kennari Tryggvi Þorsteinsson.
Nemendur 15.
Alls voru því á þessum 7 nám-
skeiðum 92 nemendur.
8. Auk þessarra nómsk. starfaði
Módelfélag Akureyrar í Varð-
borg tvo til þrjá daga í viku og
fékk þar húsnæði, ljós og hita án
endurgjalds. Þátttakendur í fé-
laginu hafa flestir verið á nám-
skeiðum í Varðborg. Og eftir
námskeiðið í vetur hafa myndast
nýir hópar í þessari tómstunda-
starfsemi.
9. Skák. Æskulýðsheimilið lét
Skákfélagi Akureyrar í té hús-
næði til skákæfinga fyrir ungl-
inga nokkurn hluta vetrarins.
Var teflt eitt kvöld í viku og
leiðbeindu þá fullorðnir skák-
menn úr taflfélaginu.
Umgengni barna og unglinga í
Æskulýðsheimilinu var yfirleitt
góð, og samstarf við starfsfólk
hússins ágætt. Starfseminni lauk
að þessu sinni 30. marz. Fram-
kvæmdastjóri heimilisins var eins
og áður Tryggvi Þorsteinsson,
yfirkennari. Var starfsemi heim-
ilisins í vetur með fjölbreyttasta
og þróttmesta móti.
Bókasafnið.
Bókasafnið var opnað jafnt
heimilinu um miðjan október og
var opið tvo daga í viku á sama
tíma og leikstofurnar. Það var
opið til marzloka. Á þeim tíma
voru skráð lánuð 1630 bindi
(bækur og blöð), þar af voru 980
skrásett fyrir áramót. Af blöðum
var Spegillinn langvinsælastur og
mest lesinn. En af bókum, eink-
um nýju bækurnar, sem bætzt
höfðu í safnið, svo sem Fjölfræði-
bókin, og nýju barnabækurnar
eftir Ármann Kr. Einarsson,
Margréti Jónsdóttur og Jennu og
Hreiðar. Yngstu börnin fengu
mikið Ævintýri Andersens, hiná
nýju, myndskréytiu útgáfu. Sú
breyting varð einnig á lestrarefni
nú og áður, að mikið var nú beð-
ið um þjóðsögur og voru það
einkum þjóðsögur Jóns Árnason-
ar, sem voru eftirsóttar, og einn-;
ig Olafs Davíðssonar. Safnvörður:
lét binda nokkuð af bókum og
blöðum.
Talsvert af nýjum bókum var:
keypt til safnsins. Einnig bárust'
safninu bókagjafir frá tveimur
útgáfufélögum: BókaútgáfuÆsk-
unnar og Bókaútgáfunni Setberg.
Bókavörður var eins og áður
Bjarni Hallflórsson skrifstofu- ‘
.stjo.n.. > .. .. 7
Eiríkur Sigurðsfeon ’ var, fyrir1
hönd stjórnarinnar, í ráðum með
framkvæmdastjóra og bókaverði
um starfsemi heimilisins og sá
um bókaútvegun til safnsins.
Stjórn Æskulýðsheimilisins
skipa: Jón Kristinsson, Eiríkur
Sigurðsson, Hannes J. Magnús-
son, Stefán Ág. Kristjánsson og
Guðmundur Magnússon.
Símaimmer kosninga-
skrifstofu Framsóknar-
flokksins eru
Heimasími
Ingvars Gíslasonar er
1746
Góð auglýsing gefur góðan arð.
Dagur er mest lesna blaðið á
Norðurlandi.