Dagur - 04.10.1961, Page 8

8
iiiiiiiiiimiiiiii
1111 iii iii i n 1111111 n 1111111111
iiiiimiiiiiiinii
iimmmmiimmmmimi
immmmmmmi
Sókn í alvinnumálum I I Kornrækt yndirbúin í S.-Þing.
EINHVERN TÍMA kann að því að koma, að
fulltrúafundur sá hinn fjölmenni, sem
Jóliann Skaptason, sýslumaður Þingeyinga,
boðaði til og haldinn var á Húsavík 24. sept.,
um virkjun Jökulsár á Fjöllum, verði talinn
til mikilla viðburða í sögu Norðurlands á 20.
öld.
Sveitarstjórnum öllum, í báðum Þingeyjar-
sýslum, svo og bæjarstjórn Húsavíkurkaup-
staðar, var boðið að senda fulltrúa á fund
þennan. Svo mikill áhugi reyndist nú vera
fyrir máli því er ræða skyldi, að mættir voru,
auk allra bæjarstjórnarmanna á Húsavík,
fulltrúar frá sjö hreppum í N.-Þingeyjarsýslu
og 9 hrcppum í S.-Þingeyjarsýslu, samtals á
sjöunda tug manna, er þannig voru til kvadd-
ir. Fulltrúa vantaði aðeins úr tveim fámenn-
ustu hrcppunum, Hólsfjalla- og Flateyjar-
hreppum, og munu menn þar ckki hafa átt
heimangengt eins og á stóð. Var raunar ann-
ríki alls staðar mikið um þessar mundir, er
heyskap var að ljúka á erfiðu sunu-i, en göng-
ur og sláturtíð að hefjast.
I öllum þeim ræðum, sem flultar voru á
fundinum, kom fram einhugur og einbeittur
vilji fyrir því, að Jökulsárvirkjunin verði
næsta stórvirkjunin, sem ráðist verður í liér
á landi. Sami einhugur og sami vilji kom
fram í ályktun þeirri, sem gerð var í fundar-
lok. Sú ályktun hefur nú verið birt, einnig í
blöðum höfuðstaðarins, a. m. k. í sumum
þeirra, og ríkisútvarpið hefur birt útdrátt úr
henni.
Ráðamenn í Reykjavík eru farnir að hafa
orð á því þessa dagana, að svo virðist, sem
Norðlendingar séu að hefja sókn í því stór-
máli, sem hér er um að ræða.
Húsavíkurfundurinn sýndi það líka fullvel,
að sókn er hafin. Sókninni þarf að halda
áfram. Þess mætti ekki verða mjög langt að
imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin*ii**i**iii**i*ii*i**iiii'iii,n**i"ii**'i:**u,**i*'ii"i*'**'**
bíða, að bæjarstjórn Akureyrar og sýslu-
nefnd Eyjafjarðarsýslu eða sveitarstjórnir
láti einnig sínar raddir heyrast í þessu máli
— eða aðrir aðilar á þessu svæði. Munu þá
fleiri á eftir fara.
Norðlendingar mega vera þess minnugir, að
þeim hefur áður, og ekki fyrir mjög löngu,
tekizt að knýja fram réttlætis- og framfara-
mál, sem höfuðstaðarvaldinu var þó ekki að
skapi, því þar þótti Norðurlandi haldið um
of til jafns við höfuðstaðinn. Menntaskólinn
hér á Akureyri er vitni þess, að slíkt mál var
hægt að vinna fyrir 30 árum með einhug og
atorku. Það hefði á sínum tíma verið hægt
að láta það mál niður falla, cnda tapa því,
ef sú minnimáttartilfinning, sem stundum
lamar áræði manna, hefði þá orðið ráðandi á
Norðurlandi. Nú finnst flestum sjálfsagt, að
menntaskóli sé á Akureyri, og margir hafa
gleymt hinni hörðu baráttu, sem eitt sinn var
um það mál.
Björn Sigfússon háskólabókavörður í Rvík
hefur nýlega ritað í tímarit Þjóðræknisfélags-
ins, Andvara, langa og athyglisverða grein
um „vaxtaráætlun vegna mannfjölda á ís-
landi“. Hann heldur því þar fram, að á Norð-
urlandi verði að koma „stórvirkjanir og mann
sæmandi iðnvæðing“, og að „með því eina
inóti gæti Norðurlandi haldizt á fjölgun
sinni
vægi og
verka nyrðra á 21. öld“ segir Björn.
Réttsýnir menn og framsýnir eru sem bet-
ur fer margir í þessu landi. Og stuðnings-
menn Norðurlands í þessu máli munu fleiri
verða, er stundir líða, einnig í Reykjavík, ef
rétt og einarðlega er á lialdið. Og það mega
Norðlendingar vita, að ef þeir vinna ekki
sjálfir að sínum málum, gera aðrir það
ekki. □
“ „Það, en ekkert smærra veitir mót
næga undirbúningsorku til hlut-
KORNRÆKTARÁHUGI hefur
glæðst síðustu ár um land allt
meðal bænda og hefur áður
verið sagt frá stærstu korn-
•iiiiíllMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiliiiiii "*
«. “
| Undirrituðu eitur- |
I lyfjasáttmálann f
64 RÍKI, þeirra á meðal Dan-
mörk, Finnland, Noregur og
Sviþjóð, höfðu undirritað sátt-
málann um eiturlyf 1. ágúst sl.,
samkvæmt tilkynningu frá lög-
fræðiskrifstofu Sameinuðu þjóð
anna. Sáttmálinn var saminn
með það fyrir augum að hann
komi í staðinn fyrir hina mörgu
sáttmála milli tveggja eða
fleiri ríkja um eftirliit með
framleiðslu og sölu eiturlyfja.
ræktarlöndunum og uppskeru-
horfum á þessu hausti.
Fyrir nokkru fengu áhuga-
menn í S.-Þingeyjarsýslu dr.
Björn Sigurbjörnsson til skrafs
og ráðagerða um kornrækt.
Skoðaði hann væntanleg korn-
ræktarlönd og gaf leiðbeiningar.
Nokkrir bændur hyggja nú á
kornræktarsamvinnu. Er fyrir-
hugað að brjóta 30—40 hektara
lands nú í haust, ef tími vinnst
til, og búa undir sáningu næsta
vor. Þeir staðir, sem helzt er
ráðgert að byrja á, eru í landi
Einarsstaða, Oxarár og Ljósa-
vatns.
Aðal hvatamaður þessa er
Bjarni Pétursson bóndi á Foss-
hóli, en hann hefur vestanhafs
kynnzt öðrum búnaðarháttum
en hér tíðkast. □
Haustverð á landbúnaðarvörum
11111111111111111111111111
iiiiiiiiiiiiiiin
HINN 28. sept. varð loks sam-
komulag um haustverð á land-
búnaðarafurðum í sexmanna-
nefndinni. Þótt úrskurður væri
kominn um heildar-verðgrund-
völl, stóð á því að ákveða hlut-
fall milli kjöts og mjólkur, svo
og dreifingarkostnaði.
Nú er verðið fastákveðið og
er sem hér segir:
Heildsöluverð á fyrsta flokks
dilkakjöti hækkar úr 17.24 kíló-
ið í 21.65. Verð á súpukjöti í
smásölu verður 27.50 í stað
22.00 áður.
Slátur með sviðnum haus
kostaði í fyrra 34.30, en verður
nú kr. 36.50.
Brúsamjólk hækkar í útsölu
úr 3.32 í 3.90, en flöskumjólk úr
3.52 í 4.15. Heilflaska af rjóma
hækkar úr 42.27 í 46.25, pkyr úr
10.60 í 11.60, smjörkíló úr 57.40
í 69.00 og 45% ostur úr 56.85 í
63.30.
Verð til bænda hækkar sam-
kvæmt úrskurði yfirnefndar um
verðlagsgrundvöllinn. Þeir fá
kr. 4.71 fyrir mjólkurlítrann í
stað kr. 4.18 áður, hækkun
12.6% og 23.05 fyrir dilkakjötið
í stað 19.69 áður, hækkun
17.06%.
Verð, sem bændur fá fyrir
aðrar afurðir, hækkar yfirleitt
Fimm kindur sultu í
hel i Tungufellsgili
Stórutungu í Bárðardal 30. sept.
í fyrrinótt gránaði aðeins í
byggð í Bárðardal framanverð-
um, og er það í fyrsta sinn á
þessu hausti. Heyskap er nýlega
lokið og sláturtíð stendur yfir.
Bárðdælingar flytja sláturfé sitt
til kaupfélaganna þriggja, KÞ,
KEA og Kaupfélags Svalbarðs-
eyrar. Fé mun vera í rýrara
lagi. Þó er það misjafnt.
Tvennum göngum er lokið í
Vesturafrétt, þ. e. afréttarlönd-
um vestan Skjálfandafljóts,
fram af Bárðardal.
í öðrum göngum íundust í
Tungufellsgili 5 kindur soltnar
til dauðs. Tungufellsgii er
fremst í Mjóadal. Kindur þess-
ar, sem voru tveir veturgamlir
hrútar frá Bólstað og tvílembd
ær frá Litlu-Völlum, höfðu lent
í sjálfheldu, og er ekki vitað, að
þetta. hafi áður við-borið á þess-
um slóðum.
Ærin frá Bólstað, sem gekk í
tvo vetur og náðist í fyrrahaust
og birt var mynd af þá í Degi,
var nú tvílembd í vor sem leið
og átti fallega hrúta. Henni var
sleppt á fjall með öðru fé í vor.
Hún kom nú fyrir í öðrum
göngum með annan hrútinn og
vóg hann 106 pund. Hinn
heimtist einnig, en hafði ekki
gengið undir í allt sumar, og
var líka mjög vænn.
I Austurafrétt er búið að
ganga einu sinni.
Mikið er unnið að vegabótum
í haust, allt fyrir lánsfé, því að
ekki var neitt fé veitt til nýrra
þjóðvega á þessu ári í Bárðar-
dal. Vegurinn var kominn fram
að Sandhaugum, vestan Fljóts-
ins. Byrjað var þar nú og haldið
suður. Að austan verður einnig
unnið í haust og væntanlega
hjá Sandvík og Hrappsstöðum.
Einnig er töluvert unnið að
endurbótum á sýsluvegum. En
sýsluvegir eru fremst í Bárðar-
dal, beggja megin Fljótsins. Við
þær vegabætur er notuð stærsta
j arðýta j arðræktarsambandsins
Þorgeirsgarðs. Með þeirri jarð-
ýtu hefur einnig verið brotið
mikið land til ræktunar í daln-
um.
Ekkert er byggt af íbúðar-
húsum í hreppnum, en byggð
er hlaða á Hvarfi, önnur á
Arnarstöðum ásamt fjárhúsi,
hlaða á Sandhaugum og önnur
á Lækjavöllum og á Halldórs-
stöðum 2 er byggt fjós. Verið er
að byggja rafstöð í Stóru-
Tungu og dieselrafstöð var
komið upp á Bólstað. Endur-
byggð er rafstöð í Svartárkoti
og að nokkru leyti á Bjarna-
stöðum. Unnið hefur verið við
skólahúsið nýja í sumar við
einangrun og miðstöð, og búið
er að setja þar niður dieselraf-
stöð. Vonir standa til að
kennsla hefjist þarna næsta
vetur. □
Vilja ódýrara kjöt
Hrísey 2. október. Undanfarið
hafa verið ógæftir og sjórinn
lítið sóttur, þar til í dag, að allir
eru á sjó. Undanfarið hafa
menn verið að slátra og taka
upp kartöflur. Kartöflugras er
eklci fallið ennþá og hafa því
kartöflur verið að vaxa. Féð er
fremur rýrt, og nú á að fækka
því til muna. Menn vilja
ógjarna boi'ða mun dýrara kjöt
af eigin fé, en hægt er að kaupa
það fyrir niðurgreitt í verzlun-
um. □
Réttum er lokið
Blönduósi 2. október. Féð er
með rýrai'a móti. Ekki er ljóst
hvað veldur, og eru menn ekki
á eitt sáttir hvað það snertir.
Ollum réttum er nú lokið á
þessu hausti. í gær voru hrossa
réttir í Auðkúlurétt og Undir-
fellsrétt í Vatnsdal. Yfirleitt
fengu menn mjög sæmilegt
gangnaveður í haust og urðu
ekki fyrir hrakningum eða
verulegri vosbúð að þessu
sinni.
Kartöflugrasið er loks að
falla nú síðustu daga. Uppskera
garðávaxta er fremur góð. Að-
eins einu sinni hefur gránað í
fjöll og er það sjaldgæft að ekki
hafi oftar gránað í október-
byrjun.
Hey mun víðast hvar komið í
hlöður, en heyskapur var mjög
tafsamur, þótt veður hafi að
öðru leyti verið sæmilegt. □
Fé drepst úr bráðapest
Sauðárkróki 2. október. Slátr-
un stendur yfir og var áætluð
sláturfjártala hjá kaupfélaginu
38 þús. fjár, en 8 þús. hjá verzl-
unarfélaginu. Féð er að hrynja
niður úr bráðapest. Vænleiki
mun ekki vera meiri en í með-
allagi, að því er bændur álíta.
Heyskap mun víðast lokið, en
þó er ekki alls staðar hirt til
fulls.
Skólarnir byrja nú í vikunni.
En margir unglingar eru í
vinnu, t. d. á sláturhúsunum, og
er skólasetnir.gu því ekki hrað-
að. □
Verð á síldarmjöli
VERÐ á síldarmjöli á innlend-
um markaði hefur verið ákveð-
ið kr. 485.00 pi'. 100 kg fob. verk
smiðjuhöfn, miðað við, að mjöl-
ið sé greitt fyrir 1. nóvember
næstkomandi. □
um 13.5%, að undanskildum
gærum og ull, sem hækkar
nokkuð meira.
Framangreint verð á kjöti og
mjólk er við það miðað, að rík-
issjóður greiði niður verðið til
neytenda, sem svarar kr. 7.80 á
hvert kg. dilkakjöts og geldfjár-
kjöts og mjólkurlítrann um kr.
2.72.
Samkvæmt yfirlitinu hækk-
aði verðlagsgrundvöllurinn um
14.5%, en það jafngildir 13.5%
hækkun til bænda. □
•IIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIil*
| Skrýtin uppskera |
Sigfús Arelíusson á Geldingsá
fékk þesca dularfullu, nær 700
gr. kartöílu úr garði sínum í
haust.