Dagur - 16.02.1963, Qupperneq 5

4
5
f..--------\-----
AÐEINS EINU SINNI
ÞVÍ ER haldið fram, að aldrei hafi Ólafi
Thors og flokksmönnum hans fundist
hagur atvinnuveganna svo góður, að
kauphækkanir kæmu til greina. En
þetta er alls ekki rétt. Einu sinni var
Sjálfstæðisflokkurinn opinber kaupkröfu
flokkur og minntist Einar Olgeirsson
þess á Alþingi í vetur með þakklæti, en
forkólfar Sjálfstæðisflokksins sátu gneyp
ir undir ræðu hans.
ÞETTA rifjast upp nú, í baráttu ríkis-
stjórnarinnar við launastéttirnar, er nú
stendur yfir. Ólafur Thors sagði í frægri
áramótaræðu sinni í vetur, að tilgangs-
laust væri fyrir verkamenn að heimta
hærri laun en gjaldgeta atvinnuveganna
gæti borið. Það, sem umfram væri, yrði
tekið af laununum aftur, á einn eða ann-
an hátt — og þetta liafa nú landsmenn
heyrt áður!
Jafnframt leiddi Ólafur rök að því að
eðlilegt væri að kaup hækkaði og þar
með hagur vinnandi manna, þegar ástæð-
ur atvinnuveganna gerðu það kleift.
Þótt mönnum hafi sennilega ekki hug-
kvæmst undir orðum forsætisráðherra,
að íhaldið gæti nokkru sinni láíið það
henda sig, að bera sér í munn, hvað þá
meira, að atvinnuvegunum væri kaup-
hækkun kleif — þá gerðist þetta einu
sinni. En þá var Hermann Jónasson for-
sætisráðherra en ekki Ólafur Thors.
Þetta var 1958, en þá voru lífskjör ís-
lendinga talin einna bezt, sem þau hafa
nokkru sinni verið, enda öll atvinnu-
tæki liagnýtt til fulls, allt frá togurum
niður í smá trillur. Innlendir og erlend-
ir hagfræðingar töldu 5% kauphækkun
mögulega — án eftirkasta. Sú kaup-
hækkun var svo lögfest.
ÞÁ GERÐIST ÞAÐ, að Ólafur Thors og
félagar brugðu við Iiart og skjótt og
heimtuðu 11% kauphækkun til handa
„öllum lýð“, því að þóít Iífskjörin væru
betri á Islandi þá, en í nokkru Evrópu-
landi, væru þau hvergi nógu góð, enda
ættu vinnandi menn það sannarlega skil-
ið að fá sinn rétta skerf af árangri starfs-
ins. Og ílialdinu var alvara í þetta sinn,
— alvara að sprengja vinstri stjórn Her-
manns Jónassonar. — íhaldið lét flokks-
bræður sína í Reykjavík bjóða verka-
fólki Iðju 11% kaupliækkun, því að 5%
hans Hermanns væru of lííil launabót.
Með þessu móti tókst Ólafi Thors og
Einari Olgeirssyni að eyðileggja sam-
starfsgrundvöll vinstri stjórnarinnar, því
önnur félög fetuðu í fótspor Iðiu. Ólafur
Thors, Einar og hluti af tækifærissinn-
uðum krötum, stóðu fyrir almennum
launahækkunum í krafti þess, að at-
vinnuvegunum væri ekki ofboðið.
ÞEGAR ÞETTA var fram komið, sagði
Hermann Jónasson af sér og íhaldið lét
krata mynda stjórn, svo sem allir muna.
Fyrsta verk þeirrar stjómar var að taka
afíur 6% af launahækkuninni, því að
► vísirinn á skífu stjómvitringanna
► sýndi aðeins 5%, eins og Hemiann Jón-
► asson hafði áður sagt! Sömu aðilar, sem
► börðust fyrir kauphækkuninni sviptu
J launafólkið 6% af hinum margnefndu
[ 11%. Þessar sögulegu staðreyndir tala
; sínu rnáli, og sýna m. a. að jafnvel Sjálf-
’ stæðisflokkurinn getur, við hlið komin-
’ únista, gerst kaupkröfuflokkur um stund
arsakir, þegar hann er í stjómarand-
► stöðu. □
’ I---------------------------------------
Frostastöðum, 7. febr. Fram-
sóknarfélag Skagfirðinga hefur
nýlega haldið aðalfund sinn.
Var fundurinn haldinn í Alþýðu
húsinu á Sauðárkróki og sátu
hann um 90 manns. Alþingis-
mennirnir Ólafur Jóhannesson
og Björn Pálsson mættu á fund-
inum, fluttu þar erindi og tóku
þátt í fjörugum umræðum.
Frá því að síðasti aðalfundur
var haldinn hafði einn úr stjórn
félagsins, Gunnlaugur Björns-
son í Brimnesi, látizt, en annar,
Kristján Karlsson, fyrrverandi
skólastjóri á Hólum, flutt úr
héraðinu. Eftir voru þá í stjórn-
inni Gísli Magnússon, Eyhildar-
holti, Jón Jónsson, Hofi og
Tobías Sigui-jónsson, Geldingar-
holti. Munu tveir þeir fyrr-
nefndu vera búnir að veita {é-
laginu farsæla forystu a. m. k. í
hálfan fjórða áratug. Báðust
þeir nú allir undan endurkjöri
Samþykkt var að fjölga stjórn-
arnefndarmönnum úr 5 í 7 og
voru eftirtaldir menn kosnir:
Jóhann Hjálmarsson, Ljósa-
landi, Sigurður Jónasson, Laug-
arbrekku, Sæmundur Her-
mannsson, Sauðárkróki, Gutt-
ormur Óskarsson, Sauðárkróki,
Sverrir Björnsson, Viðvík,
Kristján Jónsson, Óslandi, og
Magnús H. Gíslason, Frosta-
stöðum. Varastjórn er skipuð
eftirtöldum 5 mönnum: Harald-
ur Hermannsson, Yzta-Mói,
Geirmundur Jónsson, Hofsósi,
Jóhann Salberg Guðmundsson,
sýslumaður, Sauðárkróki, Hall-
dór Benediktsson, Fjalli og
Steindór Sigurjónsson, Nauta-
búi. Þá voru eftirtaldir menn
kjörnir í fulltrúaráð: sr. Guð-
mundur Benediktsson, Barði,
Valgarð Kristjánsson, Lamba-
nes-Reykjum, Gestur Guð-
brandsson, Arnarstöðum, Níels
Hermannsson, Hofsósi, Jón
Jónsson, Hofi, sr. Björn Björns-
son, Hólum, Hermann Sigur-
jónsson, Lóni, Björn Sigtryggs-
son, Framnesi, Sigurjón Helga-
son, Nautabúi, Tobías Sigur-
jónsson, Geldingaholti, Sveinn
MIKLIR FARÞEGA-
FLUTNÍNGAR
FARÞEGAFLUTNINGAR Flug
félags íslands sl. ár gengu mjög
vel. Fluttir voru alls 104,043
farþegar á árinu og er það Iang
hæsta farþegatala á einu ári í
sögu félagsins.
Árið áður var farþegafjöld-
inn 77,894 og er aukning því
33,6%.
Mest var aukningin á far-
þegaflugi innanlands, 40,7 af
hundraði. Fluttir voru 68,091
farþegi á móti 48,382 árið áður.
Vafalaust munu sumarfargjöld,
sem sett voru í fyrsta sinn sl.
sumar, eiga sinn þátt í þessari
miklu aukningu, svo og aukinn
flugvélakostur. Þess ber að
geta, að sumarið 1861 lá innan-
landsflug niðri í einn mánuð
vegna verkfalla.
Millilandaflug félagsins jókst
einnig álitlega á sl. ári. Fluttir
(Framhald á blaðsíðu 7).
Jónsson, Hóli, Stefán Sigur-
finnsson, Innsta-Landi, Jón
Stefánsson, Gauksstöðum, Gísli
Magnússon, Eyhildarholti, Frið-
vin Þorsteinsson, Sauðárkróki,
og Jón Jóhannesson, Sauðár-
króki.
Undirbúningur er nú hafinn
úti í hreppunum að kjöri full-
trúa á væntanlegt flokksþing
F ramsóknarmanna.
Síðastliðinn laugardag héldu
hestamannafélögin í Skagafirði,
en þau eru tvö, sameiginlegt
kaffikvöld í félagsheimilinu
Bifröst á Sauðárkróki. Sátu hóf-
ið um 200 manns, við mikinn
fagnað og margs konar skemmt-
an lengi nætur.
Veðurlag er nú ágætt hér svo
sem lengst af hefur verið í vet-
ur. Hríðarhvell gerði þann 3.
þ. m. en þó setti ekki niður
neinn teljandi snjó. Síðan hafa
verið stillur en nokkurt frost.
Til Dala hefur þó verið gjóst-
ugra en svo er jafnan þegar átt
er austlæg.
mhg —
í NÝÚTKOMNUM ÆGI skrifa
nokkrir af forystumönnum sjáv-
arútvegsmála greinar um horf-
ur í þeim atvinnuvegi. Verða
hér tekin upp nokkur atriði á
víð og dreif.
Loftur Bjarnason telur síð-
asta ár eitt hið allra óhagstæð-
asta í togaraútgerðinni. Stafi
það af lélegum aflabrögðum og
langvarandi verkfalli, sem stóð
frá 10. marz til 28. júlí sl. sum-
í ársbyrjun 1962 voru togar-
ar landsmanna 47. Elliði fórst
10. febr. ‘62 og af þeim 46, sem
þá voru eftir, lágu 7 togarar
óstarfræktir vegna fjárhagsörð-
ugleika og þar að auki 2 tog-
arar meira og minna síðustu 2
Heildarafli togaranna varð
um 45.200 tonn á móti 81.000
tonnum árið 1961, miðað við
slægðan fisk með haus. Þar
innifalin 16.000 tonn af karfa,
en auk þess aflaði einn togari
1800 tonn af síld. Farnar voru
216 söluferðir til Bretlands og
Vestur-Þýzkalands og fluttu
togararnir þangað 33.950 tonn
af fiski og seldu fyrir 248 millj.
ísl. kr. Loftur Bjarnason telur
að bæta verði togurunum á ein-
hvern hátt upp það tjón, sem út-
færzla landhelginnar varð þeim.
Richard Thors ætlar að heild-
arframleiðsla saltfisks hafi á ár-
inu 1962 verið 32.000 tonn, mið-
að við fullstaðinn saltfisk. Öll
framleiðsla seldist og var flutt
út, að 700 tonnum óverkaðs
fisks undanskildum, sem send
verða til Miðjarðarhafslanda í
þessum mánuði.
Stærstu kaupendur óverkaðs
saltfisks voru ítalir með 7.600
tonn, Spánn 6.200 og Portúgal
með 5.400 tonn. Stærsti kaup-
andi verkaðs saltfisks var Bras-
ilía.
„í heild má segja“, segh- R.
Thors, „um alla okkar saltfisk-
markaði, að þörf þeirra var
FRAMBOÐSLISTIFRAMSÓKNARMANNA
í REYKJAVÍK
NÝLEGA var framboðslisti Framsóknarmanna í Reykjavík
til næstu Alþingiskosninga, birtur.
Listinn er þannig skipaðaður:
1. Þórarinn Þórarinsson, ritstjóri.
2. Einar Ágústsson, sparisjóðsstjóri.
3. Kristján Thorlacius, deildarstjóri.
4 Krisján Benediktsson, kennari.
5. Sigríður Thorlacius, húsfrú.
6. Jónas Guðmundsson, stýrimaður.
7. Hjördís Einarsdóttir, húsfrú.
8. Kristján Friðriksson, iðnrekandi.
9. Jón S. Pétursson, verkamaður.
11. Stefán Magnússon, flugstjóri.
12. Hannes Pálsson, bankafulltrúi.
13. Bjarney Tryggvadóttir, hjúkrunarkona.
13. Benedikt Ágústsson, skipstjóri.
14. Einar Eysteinsson, verkamaður.
15. Magnús Bjarnfreðsson, blaðamaður.
16. Krisín Jónsdóttir, flugfreyja.
17. Ásbjörn Pálsson, trésmiður.
18. Sæmundur Símonarson, rímritari.
19. Sigurður Sigurjónsson, rafvirki.
20. Sigurður Þórðarson, vélvirki.
21. Lárus Sigfússon, bifreiðastjóri.
22. Unnui' Kolbeinsdóttir, húsfrú.
23. Kristinn Stefánsson, áfengisvarnarráðunautur.
24. Sigurjón Guðmundsson, framkvæmdastjóri.
BLAÐINU hefur borizt Árbók
Þingeyinga fyrir árið 1961. Það
er fjórði árgangur. Útgefendur
eru Þingeyjarsýslur báðar og
Húsavíkurkaupstaður.
Ritnefnd skipa séra Páll Þor-
leifsson á Skinnastað, Þórir
Friðgeirsson, Húsavík og Bjart-
mar Guðmundsson, Sandi, sem
jafnframt annast ritstjórnina.
En formaður útgáfustjórnar
mun vera Jóhann Skaptason,
bæjarfógeti og sýslumaður.
Árbók Þingeyinga er að þessu
sinni um 250 blaðsíður, auk
auglýsinga. Höfundar eru marg
ir og efnið mjög margþætt, bæði
í bundnu máli og óbundnu. —
Fyrsta grein Árbókarinnar er
um Stóru-Tjarnarheimilið og
listiðnaðinn þar, eftir ritstjóra.
Páll Þorleifsson skrifar um Jón
Magnússon skáld og tvo bænd-
ur í Norðursýslu, Jónas Jónsson
frá Hriflu skrifar greinina:
Sögustaður Þingeyinga. Kvæði
eru eftir Ketil Indriðason, Þor-
geir Sveinbjarnarson, Guðfinnu
Sörensdóttur, Jónas A Helga-
son og Karl Sigvaldason, sem
jafnframt gerði kápumynd bók-
arinnar. Einar Árnason skrifar
um aldamótahátíð haldna á
Ljósavatni 1901, Guðmundur
Árnason um refinn Uppsveitar-
Móra, Jóhann Skaftason um
Skjálfandafljótsbrúna gömlu,
Jón G. Pétursson um bænda-
námskeið á Breiðumýri og Þór-
ólfur Jónasson um Pétur Buch
í Mýrarseli.
Enn má nefna höfundana:
Óskar Stefánsson, Benjamín
Sigvaldason, Pál Kristjánsson,
sr. Friðrik A. Friðriksson og
Jón H. Þorbergsson.
Árbók Þingeyinga 1961 geym-
ir mikinn fróðleik og hinar læsi
Iegusu greinar.
■ 1111
FRAMBOÐSLISTIFRAMSÓKNARMANNA
Á VESTURLANDI
hvergi nærri fullnægt og langt
frá því að SÍF gæti sinnt allri
eftirspurn eftir saltfiski“.
Nokkrar verðhækkanir urðu
og varð útborgunarverð á I. fl.
saltfiski kr. 12,50 pr. kg. Til
viðbótar koma svo lokagreiðsl-
ur. Afskipanir gengu greiðlega
og greiðsla jafnan innt af hönd-
um að lokinni Iestun. Ætlað er,
að kaupendur séu reiðubúnir
til áframhaldandi saltfiskkaupa.
Ingvar Vilhjálmsson segir, að
útflutningur skreiðar hafi num-
ið samkv. bráðabirgða yfirliti,
síldin. Af henni hefur enn ekki
verið flutt út mikið magn, en
að sjálfsögðu er hér um mjög
þýðingarmikinn þátt að ræða.
Af framangreindu er aug-
ljóst, að hin ágæta veiði og hag-
stætt og hækkandi verð á sjávar
afurðum síðasta ár, hefur fært
þjóðarbúinu miklu meiri tekj-
: TÍMINN hefur birt lista yfir frambjóðendur Framsóknar- =
É flokksins í Vesturlandskjördæmi. Er hann þannig skipaður: i
É 1. Ásgeir Bjarnason, bóndi, Ásgarði. É
= 2. Ilalldór E. Sigurðsson, sveitarstjóri, Borgamesi. i
= 3. Daníel Ágústínusson, fyrrv. bæjarstjóri, Akranesi. \
i 4. Gunnar Guðbjartsson, bóndi, Hjarðarfelli. i
5. Alexander Stefánsson, kaupfélagsstjóri, Ólafsvík. |
i 6. Ingimundur Ásgeirsson, bóndi, Hæli. i
i 7. Kristinn B. Gíslason, bifreiðarstjóri, Stykkishólmi. :
É 8. Geir Sigurðsson, bóndi, Skerðingsstöðum.
H 9. Guðmundur Sverrisson, bóndi, Hvammi. i
1 10. Guðmundur Brynjólfsson, bóndi, Hrafnabjörgum.
37.000 blaut tonn eða 6.300 þurr
tonn. Verð á skreið hækkaði á
öllum mörkuðum, og sums stað-
ar mjög verulega..
Skreiðarútflutningur hófst i
ágúst og lýkur í þessum mán-
uði og næsta. Markaðshorfur
eru góðar, segir greinai'höfund-
ur og búast megi við einhverj-
um verðhækkunum með vax-
andi eftirspurn, þegar fari að
líða á árið.
Erlendur Þorsteinss. segir síld
arsöltunina hafa numið 375.213
og hálfri tunnu. Síld var söltuð
á svæðinu frá Skagaströnd til
Breiðdalsvikur á 67 söltunar-
stöðvum. Fyrsta síldin var sölt-
uð á Siglufirði 4. júlí. Mesta
sólarhringssöltun á öllu land-
inu var 26.096 tunnur og var
það 24. júlí. Síðasta söltun var
15. september og var það á
Siglufirði. Meðferð á síld fer
batnandi, segir Erlendur, bæði
í skipum og við söltun.
Fersksíldarverð hækkaði úr
195,00 krónum fyrir uppmælda
tunnu í 220,00 krónur. Öll síld-
in er seld, sú, sem á annað borð
er söluhæf og afskipun að
mestu lokið.
5—6000 tunnur síldar eru nú
notaðai' til niðurlagningar inn-
anlands. Verð á útfluttri salt-
síld var hærra en árið áður.
Auk þessa er svo Suðurlands-
GEKK 11.7 MÍLUR
ÞEGAR Snæfell var „prufu-
keyrt“ með nýju aflvélinni, sem
frá var sagt í síðasta blaði, var
ganghraði þess 11.7 mílur.
Fyrsti vélstjóri er Ólafur Jóns-
son — ekki Þorsteinsson, eins
og ranghermt var.
Þessa vísu orti K. Magnússon
í reynsluferð:
Snæfell, sem merkið bezt í flota
bar
bið ég nú Guð um kraft til
áhríns Ijóða.
Fylgi þér gæfan eins og áður
var
um ókominn tíma, happaskipið
góða.
Snæfell mun fara á togveiðar
þegar ýmsum lagfæringum á
því er lokið.
STÁLSKIPIN
ÞÓTT sýnilegur árangur sé
ekki orðinn af þeim umræðum
og ábendingum, sem fyrir
nokkru birtust hér í blaðinu um
stálskipasmíði á Akureyri, hef-
ur málinu vonandi skotið upp
í hugann hjá framtakssömum
einstaklingum hér í bæ, öðru
hverju. Nýlega komu til Reykja
víkur myndarleg stálskip, sem
Færeyingar byggðu og mætti
ætla, að íslendingum væri ekki
um megn, þár sem aðstaða er
góð svo sem hér á Akureyri, að
byggja sómasamleg fiskiskip úr
stáli. En árlega þarf mörg ný
skip, bæði til aukningar og end-
urnýjunar hinum stóra fiski-
skipaflota.
Innan skamms munu greinar
erlends kunnáttumanns, á sviði
stálskipasmíða, birtast hér í
blaðinu. Ættu þær að verða til
athugunar og leiðbeininga, áð-
ur en hafizt er handa í höfuð-
stað Norðurlands.
Annars hindrai' húsnæðis-
skorturinn hér í bæ, eðlilegan
vöxt iðnaðarins, eins og nú er.
LJÓTUR VERKNAÐUR
NÝLEGA var fréttamanni
blaðsins sýnd umgengni fólks á
opinberum stað hér í bæ. Gaf
þar á að líta. Hreinlætistækin
brotin, miðstöðvarofn rifinn frá
vegg, speglar brotnir, veggflísar
rifnar af, en þess í stað brennd-
ir veggirnir með sígarettum. Þá
voru á veggjum hér og hvar
skrifuð ósmekkleg orð og setn-
ingar, en á mikið stærri hluta
veggjanna voru þó teikningar,
og allar af þeim hluta kvenlík-
amans, sem teiknararnir þekkja
eflaust minnst. Flestir gestanna
eru ungir, sagði forstjórinn
í LEIKHÚSINU
HVERNIG FÆRI ef kviknaði í
Samkomuhúsinu á leiksýningu?
Vonandi fáum við aldrei full-
komið svar við þeirri spurningu,
byggt á reynslu. Rétt er þó, að
gera ráð fyrir, að slíkt geti kom-
ið fyrir, svo sem um önnur
görnul og eldfim timbui'hús. Ef-
laust er þess líka gætt hvað
snertir brunavarnir, að miða
þær við aðstæður. Þó læðist að
manni lúmskur grunur um, að
varúðar sé þar e. t. v. vant.
Er t. d. brunabjalla eða sími
á leiksviði eða í búnings-
herbergjum, til þess að tilkynna
um eld ef upp kemur þar —.
beint á slökkvistöð eða lögreglu
varðstofu? Þessari spurningu
verður víst að svara neitandi.
Geta menn þá hugleitt hvað gei'
ast myndi á leiksýningu, ef eld-
ui' kemur upp að tjaldabaki. Þá
má benda á, að framan við
Samkomuhúsið er bílastæði, er
við slíkar aðstæður væri þétt-
skipað bílum og yrði slökkvi-
liði ekki nægjanlega greiður að-
gangur til starfa í þann mund,
sem leikhúsgestir væru að ryðj-
ast út. Þessi tvö atriði, bruna-
bjalla á umráðasvæði leikara og
bíllaus gatan framan við leik-
húsið, eru nauðsyn á leiksýn-
ingum.
236 MILLJÓNIR
MÖRGUM þykir sopinn góður,
og er það til sannindamerkis,
að Áfengisverzlun Ríkisins seldi
áfengi fyrir um 236 milijónir kr.
síðasta ár. En fyrir þá upphæð
hefði mátt byggja 500 góðar
íbúðir.
Áætlað hefur verið, að vinnu-
tap vegna áfengisneyzlu og
annarr kostnaður ýmiskonar, í
sambandi við notkun áfengis,
nemi álíka upphæð. Hvort sú
áætlun er nærri réttu lagi skal
þó ekki fullyrt.
Enga skattheimtu inna menn
jafn íúslega af hendi og vín-
kaupin, þótt Irin sé hverjum í
sjálfsvald sett. Og j.c er áfeng-
ið mesta bölið á handruöu/p
heimila í landinu, og leggur líj
fjölda einstaklinga í rústir.
Þegar FrarnsóknaríEokkurinn hóf barátlu fyrir
sfækkun íslenzku landhelginnar
DAGANA 28. nóv.— 3. des. 1946
— fyrir rúmlega 16 árum —
um það leyti, sem nýsköpunar-
stjórnin sæla undir forystu Ól-
afs Thors var að gefast upp, eft-
ir að hafa eytt stríðsgróðanum,
var 8. flokksþing Framsóknar-
manna háð í Reykjavík. Þetta
var tveimur árum eftir stofnun
lýðveldisins, og einu ári eftir
lok heimsstyrjaldarinnar.
Á þessu flokksþingi var það
ákveðið, að Framsóknarflokk-
urinn skyldi beifa sér fyrir því,
að:
„Samningi þeim, um fisk-
veiðilandhelgi við ísland og
Færeyjar, sem gerðir voru af
konungum Danmerkur og Stóra
Brelands 24 júní 1901, verði
tafarlaust sagt upp af íslands
hálfu.“
Ennfremur:: Að landhelgi ís-
lands „verði ákveðin mun
stærri en liún nú er, og að
landhelgislínan verði mæld út
frá yztu annesjum, svo að aliir
firðir og flóar falli iunan henn-
ar.“
í inngangi ályktunarinnar seg
samningsins við Breta frá 1901.
Tillögu þessari var útbýtt á
fundum beggja deilda Alþingis
28. janúar 1947 og var til um-
ræðu í sameinuðu þingi 13.
febrúar sama ár.
í framsöguræðu sinni sagði
Hermann Jónasson m. a.:
„... . Ég hygg að mál þetta,
stækkun landhelginnar, frá því,
sem nú gildir samkv. samningi
frá 1901, sé eitt af allra stærstu
hagsmunamálum okkar þjóð-
félags, eins og nú er komið.
Það eru engar líkur til að fisk-
mergðin haldist svipuð því sem
nú er, með slíku framhaldi.
Það er visulega sannað, að með
sams konar fyrir komulagi og
nú ríkir, hljóti fiskstofninn að
ganga til þurrðar."
Hermann Jónasson ræddi í'étt
íslendinga, til fiskimiðanna um-
hverfis landið og sagði: „Eftir
þeirri reynslu, sem aðrar þjóð-
ir hafa af því að sækja þennan
i'étt í eigin hendur úr höndum
þeirra þjóða, sem liagsmuna
hafa að gæta á fiskimiðum
þeirra þá virðist svo sem gera
verði ráð fyrir því, að þessi
réttur verði svo harðsóttur, að
tæpast dugi aðrar leiðir en upp-
sögn, til þess að sýna þegar á
fyrsta stigi málsins, að okkur
sé full alvara.“
Umræðurnar, sem fram fóru
um þessa tillögu H. J. og Sk. G.
eru mjög ahyglisverðar nú,
eftir það, sem síðan hefur
gerst. Þær sýna, að ýmsum
þótti þá í mikið ráðist og kviðu
því að útfærslan yrði íslending-
um örðug. Einn af þingmönn-
um Sjálfstæðisflokksins flutti
breytingartillögu um, að vinna
að útfærslu án þess að uppsögn
brezka samningsins væri nefnd.
Annar lét í ljós ótta um, að slík
sókn í málinu, sem hér var um
að ræða, kynni að tefja friðun
Faxaflóa og að erfitt yrði að
verja t. d. 4 mílna landhelgi ut-
an við alla flóa og firði.
Bjarni Benediktsson, sem þá
var orðinn ráðherra landhelgis-
mála, sagði:
„Það er hætt við, að það sé
þýðingai'laust fyrir okkur að,
setja um þetta aðrar reglur en
viðurkenndar eru af þeim (þ.
e. stórveldunum) í heild, vegna
(Framhald á blaðsíðu 7).
ír svo:
„Flokksþingið beinir þeirri
eindregnu áskorun til Alþingis,
að landhelgismál íslands verði
tekin til gagngerðrar rannsókn-
ar og virkra aðgerða hið allra
fyrsta og unnt er. Flokksþingið
lítur svo á, að ef sofið er á verð
inum um þetta stóra og þýðing-
armikla mál, meðan veiðitækn-
inni fleygir fram og flestar ná-
grannaþjóðir okkar færa út
landhelgi sína og efla landhelg-
isvarnir hjá sér, séu allar horf-
ur á, að aflabrögð landsmanna
verði stopul og rýr innan
skamms, og að nýi fiskveiði-
skipaflotinn komi ekki að not-
um vegna ágengni útlendra
fiskiskipa.“
Þetta var í desember 1946.
Eftir áramótin var ályktun
flokksþingsins fylgt fram á Al-
þingi. Hermann Jónasson og
Skúli Guðmundsson fluttu þá af
hálfu Framsóknarflokksins til-
lögu til þingsályktunar um upp-
sögn þriggja mílna landhelgis-
Strákavegurimi
Stjórnarliðið fellir tillögu um lántöku
VIÐ þriðju umræðu á Alþingi um fjárlagafrumvarpið, sem
fram fór rétt fyrir jólin, báru þingmenn Framsóknarflokksins
í Norðurlandskjördæmi vestra, þeir Ólafur Jóhannesson,
Skúli Guðmundsson og Björn Pálsson, fram tillögu um að
heimila ríkisstjórninni að taka allt að 14 millj. kr. lán til
þess að greiða kostnað við jarðgöng á Siglufjai'ðarvegi
(Strákavegi).
Tillaga þessi var felld við atkvæðagreiðsluna, að viðhöfðu
nafnakalli, með 32 gegn 24 atkvæðum. — Með tillögunni
greiddu atkvæði allii' 17 þingmenn Framsóknarflokksins og
7 þingmenn Alþýðubandalagsins (3 af þeim voru fjarver-
andi), en á móti lillögunni voru allir viðstaddir þingmenn
stjórnarflokkanna, 32 að tölu Einn af stjórnarliðum (Guðm.
í. Guðmundsson) var fjarverandi.
Samkvæmt tillögu fjárveitinganefndar var samþykkt að
heimila stjórninni að taka lán, allt að 70 millj. kr. til lagn-
ingar steinsteypts vegar til Keflavíkur (Reykjanesbrauar).
Um það mál var enginn ágreiningur í þinginu.
Stjórnarliðið setur þá ekki við sama borð, Suðurnesja-
menn og Siglfirðinga. (Einherji, 31. janúar 1963)