Dagur - 30.05.1963, Blaðsíða 2

Dagur - 30.05.1963, Blaðsíða 2
2 liiiiiiniiiiiiiiiiiuii iiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiii JÓNAS JÓNSSON FRÁ HRIFLU: innnnnni «2S Athugasemd byggða á Íslandi og KJÓSENDUR eru ni'i daglega í nánum kynnum við fjölmörg þing mannsefn’i. Borgararnir geta mjög auðveldlega snúið sér til þessara manna, og beðið þá um bráða- birgðasvör, ef ekki fæst' betra, varðandi skoðun þeirra á aðsteðj- andi liættu dreifbýlisins. I-fér verða nefnd fáein atriði úr sögu skyldra mála. Þáð er gleðilegt að cinn eyfirzkí frambjóðandinn hefur byrjað að hrevfá málinu í Degi. Hann fer hægt af stað og gefur lesendum færi á að benda á nýjar leiðir. Varðandi skilyrði áhugamanna til að taka með tómstundavinnu þátt í umræðum um vandasöm mál vil ég benda á fordæmi sem gefið hefur verið í Degi nú í vet- ur. Embætlismaður í Eyjafirði, bú- settur í sveit, gengdi ágætlega sínu starfi í landsins þjónustu, cn lágði jafnframt á sig að mestöllu leyti óborgaða tómstundavinnu, mikilsverða hjálparvinnu við fjöldamörg. stórmál: Vísindi, pérlit-ík, búnað, jarðrækt og bygg- ingar. Þetta dæmi hef ég minnt á oftyr en einu sinrii í Degi til þess að eggja dugandi samtíðar- nvemr til að leggja á sig slík vinnu brögð þegar þess er þðrf. Eyðing byggðanna er nú eitt af þeim mál- um, þar sem þörf er á bjargráðum. Á Norðurlandi skipta þeir menn luurdruðum, scm hafa gáfur, menntun og tíma til að leggja á sig aukavinnu af þessu tági ef þeir skilja hættuna og þiirfina fýr- ir rösklégar aðgerðir dugandi manna. Það er eftiítektarvert að þegar þjóðin lavrjar að glíma við vandasöm stórmál, er alítaf mik- ils virði að velja glíiggt kjörorð, sem menn safnast um í st'vkn að settu marki. Fyrir hundrað árum var fjárkláðinn mesta hættumál þjóðarinnar. Þar voru notaðar tvær aðferðir og tvö kjörorð. Jón Sigurðsson nefndi Icekningar, Pét- ur á Mððruvöllnfn niðurskurö. Báðar aðferðirnar voru revndar og hættunni bægt frá landsmönnum. Unr stðustu aldamót var fjárkláð- Meláfundor Braga var í marz! MARGIR hlógu að Alþýðumann inum fýrir að segja frá kjósenda fundi Framsóknarmanna á Mel- utrf, sem haldinn var kvöldið eftir að blaðið kom út! Nú segist Bragi hafa átt við fund, sem haldinn var í marz. Venjulega er ekki talað um „kjósertdafundi“, fyrr en búið er að auglýsa kosn- ingar. En auðvitað er Braga vel- komið að halda því fram í blaði sínu, að hann hafi átt við fund í marz, eða jafnvel í fyrra eða hitteðfyrra, og flest ár er fund- ur haldinn á Melum. Sjálfsagt er að reyna að trúa því, að skýr- ing hans sé rétt og, að ekki hafi farið fyrir honum eins og blaða- manninum, sem birti harða gagn rýni á útvarpserindi, er til stóð að flytja, en aldrei var flutt. Q inn vandamál í sveitúm landsins. Þá beitti Páll Briem sér fyrir sauðfjárvörnum með góðum árangri. Kjörorð hans vor böðun. Maurinn var drepinn mcð tóbaks baði. Næst kom karakúl-pestiil. Við hana réðist ckkert í tíu ár, þar til Þingeyingar völdu kjörorð- ið fjdrskipU og fengu tif þess stuðning alþjóðar. Sjávarútvegurinn á stunduúi sína hættutíma. Hefur þá alloft verið kallað á þing og stjórn til aðstoðar. Eftir síðara stríðið var talið að meginið a£ tögaraflota jjjóðarinnar væri útslitinn og ó- nothæfur. Atvinnuleysi við sjóinn yfirvofandi. Þá tók-stjórnin þrjú hundruð milljónir af stríðsgróðan um og keypti fvrir það 32 togara. Atvinnan kom, en reksturinn var misjafnlega hagstæður. Eftir fáein ár þurfti sjávarútvegurinn fleiri togara. Þ‘á tók stjórnin láír í Eng- landr og keypti tíu til viðbótar. Enn liðu ár. Þá .vantaði þjóðina stærri togara. Þá keyi>tu nokkrir einstaklingar og fátæk útgcrðarfé- lög fimm togara af stærstu gerð. Ríkissjóður er í ábyrgð fyrir þeim öllúm. Sú npphæð er uTn 200 milljónir króna. Ríkissjóður hefur haft mikil útgjöld við tíu togar- anna og einkum þó hina fimrn. Einn hinn stærsti þeirra lá við hafnargarð Reykjavíkur, ónotað- ur svo mánuðum skipti. Nú er stórm'álið eyðing byggð- anna. Umræður eru nauðsynlegar, bæði í blöðum, á mannfundum og síðar á Alþingi. Þá fæðast hcil- brigðar úrlausnir, heppileg kjör- orð. Við öll slík átiik þarf heil- brigða skynsemi og peninga. Það er reynslan í sögu þjóðarinnar. Gott er að liafa {>að hugfast að Islendingar hafa stundað landbún að í meir en þúsund ár og að sú atvinna hefur veitt þjóðinni lífs- afkömu sína. Menning þjóðarinn- ar er bundin við þá atvinnu frem ur öllum öðrum. Enn eiga við orð Péturs Magnússonar af Birt- ingarholtsætt: „Ég vii ekki fáta Mývatnssveit fara í eyði.“ Sania segir þjóðin um landið allt. □ Akranesi 26. maí. Akranes—Akureyri (I. deild). Úrslit 3:1. f fyrri hálfleik, sem endaði 0:0, tókst Akureyringum allvel upp og gáfust þeim nokkur tæki færi, sem ekki nýttust, t. d. fjögur á fyrstu tuttugu mín. Á 4. mín. fengu Akurnesingar dæmda vítaspyrnu, sem Ríkarð- ur Jónsson tók, en Einar varði nokkuð auðveldlega. í seinni hálfleik náðu Akur- nesingar fljótlega að skora sitt fyrsta mark og var þá eins og leikgleðin brytist fram og skor- uðu þeir alls þrjú mörk, en þar er helzt um að kenna lélegri vörn, en Jón Stefánson stóð þó fyrir sínu, ásamt Einari Helga- syni og Skúla Ágústssyni, en Skúli skoraði eina mark Akur- eyringa á seinustu mínútum leiksins. Ævar Jónsson sýndi eirinig margt gott. Keppt var á nýjum grasvelli Akurnesinga og er hann nokk- uð góður, en misharður. Veður var heldur leiðinlegt, hvasst suðvestan og rigningarskúrir svo að völlurinn var mjög sleip- ur, í heild var leikurinn skemmtilegur og oft um spenn- andi augnablik að ræða. Helzt mætti finna að leik Akureyring- anna hve sendingar voru oft ó- nákvæmar og boltameðferð mis- jöfn. G. Þorsteinsson. Menn cg meindýr gera usla í varplöndum Minkur og svartbakur undir verndarvæng bæjaryfirvaldanna ÞÓTT bæjarstjórnarmönnum á Akureyri sé' margt vel gefið, eru þeim mislagðar hendur þar sem grimmur minkur og gráðugur svartbakur eru annars vegar. Svartbakurinn hefur lagt undir sig hólma í Eyjafjarðará í landi bæjarins og verpir þar mikið, lifir á silungi úr ánni og matar- „Áiþýðumaðurinn" veður í viiiu BLAEflÐ „Alþýðumaðurinn" frá í gær segir frá tillögurri í frum- varpsformi, sem ég tók- þátt í að semja á tíma vinstri stjórnar- innar, til breytinga á vinnulög- gjöfinni, sem er frá 1938. „Alþýðumaðuririn“ — eða rit- stjóri hans — sem auðheyrilega hefur ekki séð frumvarpið og veit því ekki hvað hér er um að ræða, segir: „Þar var lagt til, að kaup yrði lögfest um 2 ár, mætti með öðrum orðum ekki hækka um tveggja ára skeið, og verk- fallsrétturinn tekinn af viss- um aðilum innan verklýðs- hreyfingarinnar.“ í frumvarpinu var lagt til, að sainningar giltu um tveggja ára skeið, til að skapa meira jafn- vægi og festu í efnahagsmálum. Hver getur verið á móti því, þegar jafriframt er tryggt, eins og frumvarpið hafði ákvæði um, að samningarnir séu vel og rækiléga grund valíaðir með uridirbúnirigi? Kaupgjaldsvísi- tala var í gildi þegar frumvarp- ið var samið. Um verkfallsréttinn er það að segja, að frumvarpið gerði ráð fyrir að rrijög fámennir starfs- hópar gætu ekki, án samþykkis yfirstjórnar verklýðssamtaka, hafið verkföll, sem hefðu víðtæk áhrif’á athafnalíf þjóðarinnar. Slíkar reglur gætu alls ekki verið verk’&lýðnum til baga. Loks er þess að geta, að skýrt var fram tekið í greinargerð, sem frumvarpinu fylgdi, að eng- ar breytingar á vinnulöggjöf- inni væri sanngjarnt né vitur- legt að gera, nema í fullri sam- viimu og samkomulagi við verk- lýðssamtökin. Hver getur lesið annað en vin- semd til verkalýðsins út úr þessu? 29. maí 1963. Karl Krisljánsson. TILLÖGUR UM NAFN AÐ UNDANFÖRNU hefur stað ið yfir nafnasöfnun í sambandi við væntanlegt nafn á skíða- hótelið í Hlíðarfjalli. Margir hafa sent inn nöfn og verða liér birt þau sem komin eru. Blöðin taka áfram við tillögum um nafn, sem send verða fþrótta- ráði bæjarins. Nöfn in eru þessi: Hótel Mjöll, Snæheimar. Srise borg, Hlíðarfell 2, Selás, Eyja- borg, Snæver, Miðgarðúr, Norð- urpólí, Hótel Hlíð, Skíðastáðir, Sk-íðahlíð 5,‘ Skíðahvoll, Skíðá- borg 2,- Uppsalir, Sunnuhlíð, Hlíðarhótel, Hlíðhéimar, Alpa- hlíð, Vindheimar 2, Skálahlíð, Skíðheimar, Bjarmaland, Jörvi, Líknarfell, Hótel Skíði, Sólborg, Sóltindur, Fólkvangur, Fjallsel, Loftsalir, Dalbúð. Tölurnar fyrir aftan nöfnin merkja fjölda þeirra, sem hafa sent irin sarii'a nafri. Q leyfum bæjarbúa á öskuhaug- unum, sem daglega eru fluttar þangað. Svartbakurinn nýtúr verndar verijulegra skotmanna í bæjar- landinu samkvæmt reglugerð. Um eitrun hefúr ekki orðið sam komulag, Minkurinn hefur tekið sér ból festu á Akureyri, einkum í út- jöðrum bæjarins og lifir kónga- lífi, meðal annars á fiðurfénaði . bæjarbúa, villtum fuglum og sil ungi. Svo naumt skammtar bæj- arsjóður peninga til útrýmingar á þessu leiða kvikindi, að það virðist hafa hér örugga fótfestu og mikla framtíðarmöguleika í þéttbýlinu. Svartbakur og mink ur leggjast á eitt við að útrýma fúglunum. Svartbakurinn étúr bæði egg og unga, en minkurinn drepur fullorðna fugla, jafnvel gæsir á hréiðrum. Þessir vargar leggjast líka á silunginn, sem inargir Akureyringar vilja borga fyrir í beinhörðum pen- ingum að fá að'veiða sjálfir. En þótt flestir fordæmi mink og svartbak, eiga þessi meindýr nokkra tvífætta sálufélaga í röð um akureyrskra bórgara, sem uppvísir hafa orðið að því t. d. nú í vor, að stela eggjum eins og svartbakurinn og drepa fugla í varplöndum, eins og minkurinn, samanber ummæli lögreglunnar. Sjálfúr kom bærinn á sínum tíma upp merkilegu og mjög fögru fuglaheimili á góðum stað í bænurö, við hlið sundlaugar- innar og í næsta ■ nágrenni við aðál íþróttahús bæjarins og tveggjá fjölmennustu skóla bæj arins. Sfaður þessi vár nefndur Andapollurinn. Þar voru flestar tegundir íslenzkra anda, væng- stýfðar, gæfar og vel aldar mörg fyrstu árin, bæjarbúum til mik- ils yndisauka, og þennan stað vildu flestir ferðamenn skoða fremur en flesta aðra merka staði á Akurevri. Nú er þessi staður í niðurníðslu. Ein önd er eftir og téeir samkynja svanir. Úr þessu þarf að bæta hið fýrsta með því að ala á ný allar fáanlegar ísl. andategundir og gefa Andapollinum á ný hið horfna náttúrufræðilega gildi og fyrri reisn, og hirða síðan af meiri alúð en gert hefur verið undanfarið. Hettumávar, gæsir, æðarfugl, svartbakur og endur eru nú sem óðast að verpa. Fundizt hefur minkbitin gæs á eggjum í ná- grenni bæjarins og skotnar gæs ir í bílurmbæjarrrianna á sama tíma. Þar hallast ekki á. Það er skýlaus krafa borgar- anna til yfirvalda bæjarins, að gerð verði herför gegn meindýr um, öflugri en’ áður, en æðár- vavp og anda varið og gerðar ráðstafanir til að glæða það, bæj arbúum til yndis- og menningar- auka. Jafnframt er bent á nauð- syn þess að hefja Andapollinn upp úr niðurlægingunrii. Byssu- sjúkum mönnum er ráðlagt að stofna skotfélag, með aðstoð þeirra, er haldgóðar leiðbeining- ar geta veitt. Skotfélög eru víða sterfandi.V'SjJsoK'Imú ,sr. ,góð Óg gild íþrótt;>-cv^;^úún|j^»i'ipi4ÍSj' ferð og hirðingu skotvopna mjög nauðsynleg. Q ÁFENGISSALAN 1. janiiar til 31. marz 1963. Heildársala: Selt í og frá: Reykjavík Akureyri ísafirði Siglufirði Seyðisfirði kr. 45.317.619.00 — 5.018.672.00 — 1.759.239.00 — 1.015.702.00 — 1.080.195.00 Kr. 54.191i427.00 Á sama tíma 1962 var salan á sömú stöðum samtals kr. 43.885.608.00. Salan er 23.5% meiri nú en á sama tíma í fyrra, en þess ber að geta, að allmikil verðhækkuri varð á áfengi 1 júlí 1962, Áfengisvarnaráð. (Heimild: Áfengis- og tóbaks- verzlun ríkisins).

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.