Dagur - 13.03.1965, Qupperneq 5

4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Ríkislán til vega
EINS OG skýrt var frá áður hér í
blaðinu fluttu Karl Kristjánsson,
Gísli Guðmundsson og Ingvar Gísla-
son tillögu um það við fjárlagaaf-
greiðslu fyrir jól, að heimiluð yrði
ríkislántaka til þriggja millibyggða-
vega í Norðurlandskjördæmi evstra,
Hálsavegar, Múlavegar og Tjörnes-
vegar, hliðstætt við fyrri lántökur til
Reykjanesbrautar syðra, Ennisvegar
og Strákavegar. Nokkrir aðrir þing-
menn fluttu samtímis tillögur um
fleiri lántökur til vega, enda ])ótti þá
sýnt, sem nú er glöggt fram komið,
að tekjur ríkissjóðs myndu hrökkva
skammt til nauðsynlegra nýbygginga
á þjóðvegum næstu fjögur árin.
Þegar hér var komið sögu reis
Ingólfur Jónsson samgöngumálaráð-
herra úr sæti og gaf fyrir hönd ríkis-
stjórnarinnar svoliljóðandi yfirlýs-
ingu: „Ef það verður niðurstaðan
við afgreiðslu vegaáætlunarinnar að
taka fleiri vegi inn, t. d. á Vestfjörð-
um og jafnvel á Aufctfjörðum og víð-
ar, þá verður vitanlega að afla láns-
heimildar, og lánsheimildin miðast
þá við það, hvað ákveðið verður við
afgreiðslu vegaáætlunarinnar um
byggingu vega fyrir lánsfé næstu ár-
in/
I»egar þessi stjómaryfirlýsing var
fram komin lýstu hlutaðeigandi
þingmenn því yfir, að þeir tækju
aftur tillögur sínai' að þessu sinni og
gerðu ekki kröfu til, að þær væru
bornar undir atkvæði. Þetta var gert
í trausti j)ess, að tillögurnar yrðu
teknar fyrir, ])Cgar vegaáætlunin
1965—1968 yrði tekin til meðferðar
sxðar á þinginu.
Nú er að því komið, að áætlun
þessi verði afgreidd. Þá verður úr því
skorið hvort landshlutunum verður
unað jafnréttis. Stjórnin hefur látið
útvarpið skýra frá því, að Reykjanes-
braut, um 40 km löng, verði full-
byggð, malbikuð eða steinsteypt á
þessu ári, aðallega fyrir lánsfé, sem
ríkissjóður útvegar. Margur mun nú
fagna þessu ]>ar syðra, og hér slcal
það heldur ekki lastað. En jafnfiamt
gera mörg kjiiidæmi ])á kröfu til
fulltrúa sinna, að þeir þoli ei órétt
í ])essu efni.
Eins og nxi standa sakir, verður að
teljast sanngjaint, að taka ríkislán til
millibyggðavega og greiða þau eins
og aðrar skuldir ríkisins á hæfilega
löngum tíma — nema tekjur vega-
sjóðs verði stórauknar í sama skyni.
Þetta mun ráðhenann hafa látið sér
skiljast, þegar hann gaf yfiilýsing-
una í vetur, hversu sem nú fer, þeg-
ar á reynir. □
ÞEGAR annasemi sækir á mig,
eins og oft vill verða með eldri
menn, og ekki sízt þá sem misst
hafa svo mikilsvert skynfæri og
heyrnin er, þá hefi ég það fyrir
vana ef ég er ekki rúmliggjandi
að setja mig niður í stofunni
minni, renna augunum eftir kjöl
um bókanna í bókaskápnum
mínum. Naerri undantekningar-
laust stöðvast þá augun við sex
bindi bóka í fallegu bandi,
ljóð og önnur ritverk Davíðs
frá Fagraskógi. Ég tek eina þess
ara bóka úr skápnum, oftast er
það einhver af Ijóðabókunum,
strík hendinni blíðlega yfir
kjölinn og opna hana af handa-
hófi. Já, og stundum ef illa ligg-
ur á mér, legg ég hana undir
vanga minn. Þetta hefi ég gert
í mörg ár, og æfinlega hefi ég
fundið einhverja frcun þegar ég
hefi verið búinn að lesa um
stund. Einhverja hugsvölun, og
mér finnst mér hafi aukizt
þróttur, eitthvað hefir verkað á
mig, og lyft mér yfir hversdags
leikann. „Persónudýrkun" mun
máske einhver segja. En ekki
held ég það, því persónudýrkun
í hvaða mynd sem er, hefir mér
aldrei verið geðfelld.
En hvað er það þá? Mér féll
aldrei sú gæfa í skaut, að kynn-
ast skáldinu persónulaga, sá
hann aðeins tvisvar á götu úti,
og talaði aldrei orð við hann,
skrifaði honum einu sinni stutt
bréf, og fékk annað á móti.
Elskulegt bréf, sem ég vildi
ekki hafa farið á mis við. Því
það kynnti mér manninn Davíð
Stefánsson.
Ég var sjúklingur á Vífils-
stöðum þegar ég sá fyrstu ljóða-
bók Davíðs, „Svartar fjaðrir."
Ég var þá dálítið að fást við
það sjálfur að koma hugsunum
mínum í rímað mál. En þá
skildi ég, að mér var betra að
leggja ljóðagerð á hilluna, og
hlusta í þess stað. Og það gerði
ég. Frá þeim degi hefir Davíð
frá Fagraskógi verið mitt hjart-
fólgnasta ljóðskáld. Kannski
ekki beinlínis af því, að ljóð
hans hafi verið það fullkomn-
ari Cn allra ^nnarra, heldur
vegna þess, að hann túlkaði
bezt hugsanir sjálfs míns. Ég
fann enduróm minnar eigin sál-
ar í ljóðum hans. Þessvegna
elskaði ég hann og dáði.
Ég man sérstaklega eftir ein-
um almyrkva á sólu. Mig minn-
ir að það væri árið 1954. Það
var eins og öll náttúran stæði á
öndinni, fuglarnir hættu að
syngja og skepnurnar í hagan-
um hengdu niður höfuðin. Það
var ömurleg tilfinning sem
greip mann. Lík tilfinning greip
mig, þegar ég frétti að nú væri
harpan hans Davíðs þögnuð hér
á jörð, hann væri dáinn. Og þó
er dauðinn óaðskiljanleg afleið-
ing fæðingarinnar, það vitum
við öll, og alltaf, eða oftast, er-
um við óviðbúin slíkum frétt-
um. Það sýnir bezt hvað við
eigum langt í land til fullkom-
ins þroska.
Lát þjóðskáldsins Davíðs Stef
ánssonar er á allra vitund, sem
lifa á þessu landi, svo óþarfi er
að skrifa um það langt mál nú.
En það sem kom mér til að taka
penna í hönd, var frétt, sem ég
las í blöðunum nýlega, um, að
nokkrir Norðlendingar hefðu
efnt til fjársöfnunar í því skyni,
að kaupa hús skáldsins, einnig
það, að Akureyrarbær hefði
keypt bókasafn hans, og erfing-
ar hans gefið allt hans innbú.
Og ef fé fengist til að kaupa
húsið fyrir, þá myndi það verða
látið standa með sömu um-
merkjum og er hann hvarf frá
því, með öllu sem í því var.
Mér hlýnaði um hjartaræt-
urnar þegar ég las þessa frétt.
Það er ekki hægt að heiðra
minningu skáldsins á meira við-
eigandi hátt en þennan. Og því
verður ekki trúað, að þjóðin
bregðist í þessu máli. Og ef ekki
safnast nægilegt fé á þennan
hátt, n. 1. með beinum samskot-
um, þá verður að koma af stað
happdrætti til að fá nægilegt
fé. Það virðist oft hafa gefizt
vel, þegar um þjóðþrifamál er
að ræða með íslendingum, og
jafnvel þó engin þjóðþrifamál
hafi verið, þá virðist það gefa
góða raun, til fjáröflunar.
í áðurnefndum blöðum, sem
í var rætt um þetta framtak
Norðlendinga, voru margar
myndir, bæði af húsinu utan og
innan. En eitt verð ég að átelja,
sem algerlega óviðeigandi. Á
einni myndinni var unglingur,
vel stálpaður, sem hafði hreiðr-
að um sig í stól skáldsins við
skrifborð hans. Slík og þvílík
smekkleysa ætti nú helzt ekki
að endurtaka sig, og því síður
að vera ljósmynduð og birt í
víðlesnasta blaði landsins. Það
er ságt, að stóll Churchills í
brezka þinginu, hins heims-
fræga manns, eigi að standa
auður um aldur og æfi, til virð-
ingar við hina miklu hetju.
Stóll Davíðs frá Fagraskógi á
að standa auður í húsi hans,
sem vonandi verður áður en
langt um líður, eign þjóðarinn-
ar allrar. Við eigum engan nú,
sem gæti fyllt hann, og þó svo
væri, á þetta hús að vera hús
Davíðs Stefánssonar frá Fagra-
skógi, og engra annarra. Og fs-
lendingar eiga að draga skó
sína af fótum sér, þegar þeir
ganga þangað inn.
Verkamenn. Hver hefur sung
ið ykkur fegurri söng en hann?
Húsfreyjur og bændur. Hver
gaf ykkur fegurstu ljóðin, sem
þið kunnið? Sjómenn, iðnaðar-
menn, smælingjar, já, allur
landslýður, að ógleymdu unga
fólkinu. Hver hefir lagt ykkur
fegurri orð á tungu, ef þið vild-
uð tjá hug ykkar allan en Davíð
frá Fagraskógi? Leggið eitthvað
af mörkum til að húsið hans
verði ekki öðrum selt. Þið stand
ið í þessari skuld við hann, og
ég veit, að ykkur er ljúft að
greiða hana. Ef þið eruð nú sam
taka, þá kostar það hvern ein-
stakling ekki nema sem svarar
einnar klukkustundar dagvinnu
kaup. Og þið borgið meira í
söluskatt einn dag úr árinu,
heldur en þið þyrftuð að fórna
í þessu skyni, ef þið væruð sam
taka. Ef þið látið þetta tækifæri
sleppa úr höndum ykkar til að
sýna skáldinu frá Fagraskógi
virðingu ykkar og ást, sem verð
ugt er, þá eigið þið ekki skilið
að eignast þjóðskáld aftur.
„í sálir vorar streymir óðsins
[andi
frá æðri heimum, þjóð og
[föðurlandi.“
Guðmundur á Brjánslæk.
- ÝMSAR FRÉTTIR FRÁ BÚNAÐARÞINGI
(Framhald af blaðsíðu 8).
ar- og vinnutæknimálaráðunaut.
Samþ.
Erindi Búnaðarsambands Suð
urlands um kynnisferðir bænda
til útlanda.
Svohljóðandi ályktun samþ.
Búnaðarþing felur stjórn B.í.
að gera tilraun til að skipu-
leggja árlega bændaför til ein-
hvers nágrannalands okkar og
leggi til fararstjóra.
Erindi Gísla Magnússonar
um fræðslu barna og unglinga í
sveitum.
Búnaðarþing skorar á Alþingi
það sem nú situr að kjósa
nefnd til að endurskoða alla
skólamálalöggjöf landsins. Tel-
ur þingið nauðsynlegt að Al-
þingi, strax að lokinni endur-
skoðun, setji ný lög urn þessi
efni, byggð á þeirri reynzlu sem
fengist hefir hérlendis og einn-
ig reynzlu annarra þjóða eftir
því sem við á. Sérstaka áherzlu
leggur Búnaðarþing á, að lög-
gjöfin tryggi öllutn, hvar sem
þeir búa á landinu, sem allra
jafnasta aðstöðu til náms, ekki
einungis að því er varðar
kennslu heldur einnig fjárhags-
legar aðstöður. Sam. samhlj.
Erindi Búnaðarsambands N.-
Þing. um útihúsabyggingar í
sveitum og erindi Búnaðarsam
bands Suðurlands um byggingar
landbúnaðarins.
Svofelld ályktun samþ. sam-
hljcða.
Búnaðarþing felur stjórn B.í.
að vinna að því, að ráðinn verði
byggingarráðunautur til Bún-
aðarfélags íslands.
Verksvið hans verði að rann-
saka hvaða gerð bygginga og
hvaða skipulag henti bezt breyti
legum búskaparháttum. Jafn-
framt því verði hann ráðunaut
ur bænda búnaðarráðunauta og
arkitekta um húsagerð landbún
aðarins og leyti eftir samvinnu
við Teiknistofu landbúnaðarins
og byggingarfulltrúa sveitanna
eftir því sem við verður komið.
Ennfremur felur Búnaðarþing
stjórn B. f. að efna til sam-
keppni um teikningar ákveðinna
landbúnaðarbygginga í samráði
við landbúnaðarráðuneytið,
Stéttarsamband bænda og
Teiknistofu landbúnaðarins og
leita eftir fjárframlögum við
þessar stofnanir, til þess að
kosta slíka samkeppni.
K.G.
ER mér barst fregnin um að
vinur minn Einar Jónsson væri
ekki lengur hér á meðal voi',
og að hann hefði verið burtu
kvaddur á einu augnabliki setti
mig hljóðan. En þar sem ég átti
margt við hann ótalað, blasti nú
við mér sannleikur þeirra orða,
að geyma ekki til morguns það,
sem hægt væri að gera í dag.
Einar Jónsson var Skagfirð-
ingur og fluttist hingað norður
ásamt móður sinni, sem þá var
Akureyri, fyrir fáum vikum, og
sá ég hann ekki síðar. Það var
síðla kvelds er hann kom, en á
þeirri stund er hann dvaldi hjá
okkur varð konan min þess vör,
að hann væri ekki heill heilsu.
Hún virti fyrir sér þennan
mann, sem henni var áður
óþekktur, og gat þess við hann,
að honum liði ekki vel. En hann
var glaður að vanda, með gam-
anyrði á vörum, brosti til henn-
ar, lagði hönd á hjartastað, og
sagði: „Þetta dinglar dálítið til
stundum." Tók síðan upp sitt
glaðværa létta hjal eins og ekk-
ert væri um að vera. Er hann
kvaddi þetta kveld var um tal-
að að hann kæmi aflur síðar,
og þá óþreyttur.
Nú hafa orðið þáttaskil góði
vinur, og leiðir skilið hérna
megin. En trú mín er, að þú
komir til mín þrátt fyrir burt-
för þína, eins og um var talað.
Vertu sæll vinur. Hafðu þökk
fyrir allt.
Akureyri 11. marz 1965
Steingr. Sigursteinsson.
Rauðakrossdcild
Akureyrar
orðin ekkja, og systrum, fyrir
rúmlega 30 árum. Síðan hefir
hann lengst af dvalið hér á Ak-
ureyri, og átt sitt lögheimili.
Hann var ókvæntur en átti eina
dóttur, nú búsetta á Akureyri.
Einar stundaði ýmis konar
verkamannavinnu og vann nú
um langt skeið við Skinna- og
sútunarverksmiðjuna Iðunni.
Hann var mikill verkmaðui',
harðduglegur og ósérhlífinn,
trúr og samvizkusamur, enda
eftirsóttur af þeim er til hans
þekktu. En oft vill það verða,
að þögnin geymir það sem vel
er gert, en öðru haldið á lofti,
því sem miður fer.
Einar var enginn yfirborðs-
maður, kom ætíð til dyranna
eins og hann var klæddur. Oll
sýndarmennska var honum fjar
læg. Hann hugsaði lítt um eig-
in hag, en rétti öðrum hjálpar-
hönd, þeim er með þurftu, og
án endurgjalds. Efnishyggjan
var ekki hans förunautur, enda
fátækur á því sviði, en þó mörg
um ríkari, ef verk hans voru
litin í .öðru ljósi.
Einari var gefin létt lund, og
að jafnaði var hann gamansam-
ur og glaður, og jafnvel nú í
seinni tíð, eftir að honum varð
Ijóst að hverju stefndi. En að
baki giaðværðar hans leyndist
djúp alvara, og grunur minn er
sá, að þjáningar hans hafi verið
allþungbærar stundum. En þær
voru hans, og þær bar hann
einn. Að varpa skugga á veg
samferðamanna sinna var gagn
stætt hans eðli. Og þannig
kvaddi han þennan heim að
morgni hins 7. marz s.l. rúm-
lega fimmtugur að aldri.
Hann leit hér inn á heimili
okkar hjóna að Bjsrmastíg 3,
þakkar öllum þeim, sem af
dugnaði og fórnfýsi unnu að
merkjasölu Rauðakrossins á
öskudaginn, sem og þeim, er
merkin keyptu.
Alls nam merkjasala á Akur-
eyri og í nágrenni rúmlega kr.
22.000.00. Þá þakkar deildin
Borgarbíó, sem eins og mörg
undanfarin ár gaf börnum þeim,
sem merki seldu í bænum, að-
göngumiða að kvikmyndasýn-
ingu á sunnudaginn. Einnig
þakkar deildin þeim góðu börn-
um, sem gáfu Rauðakrossinum
peninga; sem þeim hafði áskotn
azt: Fjórar litlar stúlkur gáfu
kr. 30.00, öskudagsflokkur Sig-
urðar og Guðmundar kr. 213.00,
Sigfríð Ingólfsd. Ingunn Árnad.
Fríður Gunnarsd. og Ragna
Gunnarsd. kr. 160.00, fl. Þor-
steins Leós kr. Í26.00, fl. Ernu
og Fríðu kr. 503.00, fl. Ingveldar
Hjartardóttur kr. 80.00, Stefán
Jakobsson og félagar kr. 145.00
og fl. Örnu og Diddu kr. 100.00.
TENGDAMAMMA
í KINN
Ófeigsstöðum 8. marz. Hér í
sveit hafa kvenfélögin gengizt
fyrir því að æfa og setja á svið
sjónleikinn Tengdamömmu. Bú
ið er að sýna leikinn tvisvar í
okkar forna samkomuhúsi við
mikið dálæti áhorfenda. María
Valdimarsdóttir í Landamóts-
seli leikur tengdamömmu og
tengdadótturina Halldóra Jóns-
dóttir, Fi'emstafelli. Þuríði
gömlu leikur Gerður Kristjáns-
dóttir, Fremstafelli, en Ingvar
Kárason leikur Ara. Alls eru
leikendur 9 talsins. Kjomið hef-
ur til tals að sýna leikinn á
Breiðumýri í Reykjadal. B. B.

RONALD FANGEN
EIRlKUR HAMAR
ÍKHKBKBKBKBKHKK
Skáldsaga
20
CBKHKHKBKHKHKHKt'
Hijn var heppnari heldur en hún hafði búizt við, því
Eiríkur var af hreinni tilviljun laus og viðlátinn og hafði
ekki tilkynnt neitt bann. Símastúlkan sagði því hiklaust:
já, augnablik!
Eiríkur varð forviða, þegar Edith var tilkynnt, hann átt-
aði sig ekki fyrr en hún var komin inn til hans og lokaði
hurðinni vandlega á eftir sér. Hún hafði nú sjálf tekið
framkvæmdastjórnina að sér og var ekki vitund smeyk. En
hún taldi samt hyggilegast að vera dálítið kvíðin og hikandi.
— Sæll, Eiríkur, sagði hún og gekk hægt inn að skrif-
borði hans. — Mér fannst ég verða að líta inn til þín hérna
á skrifstofunni, fyrst ekki er hægt að hitta þig heima.
Eiríkur hafði staðið upp, en hann var í hreinustu vand-
ræðum með hvað hann ætti að segja. Hann tautaði bara:
— Sæl, það ert þá þú.
— Hefirðu voða mikið að gera, Eiríkur?
— Já, það hef ég, — og það er nú eitt. Og svo er hitt, að
mér skildist við vera sammála um, að öllu ætti að vera lokið
okkar á milli.
— En fékkstu þá ekki bréfið mitt, Eiríkur?
— Jú, það er að segja. Ég hefi ekki lesið það.
— Hefirðu ekki lesið bað? En góði, hvað er það sem veld-
ur því, að þú kærir þig ekkert um mig? Að hugsa sér að lesa
ekki einu sinni það sem ég skrifa þér.
— Mér fannst bara eins og þér, að bezt væri að þessu sé
lokið.
— En það finnst mér ekki. Það var bara, — ég var dálítið
æst og utan við mig. Hefirðu svo mikið á móti mér, Eirík-
ur?
— Nei, alls ekki. Ég hefi enga ástæðu til þess.
— Jæja, guði sé lof, hugsaði Edith og skákaði sér létti-
lega niður í armstól Eiríks. Og Eiríkur settist líka.
F.n nú vissi hvorugt, hvað segja skyldi, unz Edith tók að
spjalla við hann:
— En hvað hann hefði skemmtilega skrifstofu, hana furð-
aði sveimér ekki þótt hann yndi sér vel hérna, já, vesalings
viðskiptastarfs-menn sem dvelja fjórðung ævi sinnar á skrif-
stofu, þá er ekki nema eðlilegt að þið kappkostið að gera
þær skemmtilegar. Hvort hann hefði skemrnt sér vel upp á
síðkastið? Hún vildi sízt af öllu ónáða hann, góði bezti,
henni þætti lxara vænt um hann, og henni nægði að vita,
að þau væru góðir vinir, hún hefði einnig list sína, þótt
honum þætti ekki mikið í hana varið, já, hún gat hlegið að
því, að hún væri heldur ekki neitt voða hrifin af sjálfri sér,
en bíddu bara: — það yrði þó sarnt sem áður kannski eitt-
hvað stórt úr því einn góðan veðurdag.
Eiríkur sat uppgefinn og örlagabundinn og hlustaði á
hana og sagði ekkert, einhverntima yrði hún búin. En hún
hélt enn áfrarn: Hvort hann hefði séð Hamlet núna? (Nei.)
Hvort hann hefði heyrt um unga prestinn, nýtízkuprestinn
í Þrenningarkirkjunni, sem hefði sagt fyrir skömmu, að
honum virtist það miklu lakari náungar, sem hlypu með
slúðursögur og kjöftuðu um lauslæti og siðleysi annarra,
heldur en sjálfir þeir sem lauslátir væru. Hann héti víst
Hólm.
Forvitni Eiríks vaknaði skyndilega:
— Þórólfur Hólm.
Edith himinlifandi yfir að hafa komið Eiríki á skrið:
— Já, einmitt, það er alstaðar altalað um þetta. Hún
hefði heyrt það.í leikhúsinu. Okkur öllum fannst þetta rétt
og djarfmannlega talað. En Bóthildur gamla, sem hefir víst
lifað í sakleysisástandinu alla ævi, hún sagði auðvitað: —
Þessháttar má prestur ekki segja. Það er ekki biblíulegt.
Eiríkur hló ósjálfrátt. — Edith hafði góða hermigáfu.
Hann sagði:
— Nei, ég liefi ekkert um þetta heyrt. — Ég þekki nú ann-
ars séra Hólm.
— Jæja, gerirðu það?
— Ég þekkti hann rnjög vel, Jxegar ég var stúdent.
Edith þótti þetta ljómandi skemmtilegt. Það væri sann-
arlega blikandi bjart, að nú kæmu ungir prestar sem þyrðu
að segja meiningu sína og leysa frá skjóðunni. — Þá gætu
þeir gert eitthvað til gagns, sagði hún.
En að lokum þagnaði hún og horfði hikandi á hann.
Hann starði kuldalega ofan í borðið. Svo sagði hún:
— Eigurn við ekki að vera sammála um, að ég komi heim
til þín síðdegis í dag?. . . .
Eiríkur greip framí:
— Ég er önnitm kafinn í allan dag.
— Æ-i, hve það er leiðinlegt. — En þá á morgun?
Eiríkur stóð upp.
— Nei, Edith. Það er ekki sökum þess, að ég hafi nokkuð
á rnóti þér, alls ekki. En ég vil helzt að þessu sé lokið.
Edith sat kyrr og starði á hann, hálflömuð við tilhugsun-
ina um að nú liti helzt út fyrir að þessu ætti að vera lokið.
En svo varð hún á ný sárgröm sökum þess, að þetta var svo
óskiljanlegt, Eiríkur svo þögull og innibyrgður, og hún
átti engan lykil að skapgerð hans. En liún hafði hemil á
gremju sinni. Eiríkur liafði hér töglin og hagldirnar og var
orðinn svo einkennilega dularfullur og háfleygur. Hún
sagði:
— Eiríkur, þegar ég segi þér nú, að mér þykir vænt um
þig og þoli þetta.ástand ekki lengur, — geturðu þá ekki að
minnsta kosti sagt mér ástæðuna til þess? Það getur þó ekki
verið það, að ég reiddist — jæja, varð taugaæst, ef þú vilt
heldur orða það þannig — í þetta eina skiptið?
Eiríki leið ekki vel, hann hefði viljað mikið til vinna að
hafa komizt hjá þessu samtali, en hvernig í skollanum átti
honum að geta dottið í hug, að hún kæmi ofan á skrifstofu?
Ef það nú aðeins væri það, að hann \ ildi ekki svara henni,
— eða teldi að hún gæti ekki krafist svars, verðskuldaðr ekki
svar. En hann var fús til að svara henni, oí>' honum aramd-
ist að hann skyldi ekki gera það undir eins. En hann gat
það ekki. Hann vissi blátt áfram ekki, hverju svara skyldi.
Hann tautaði:
— Ég hefi enga sérstaka ástæðu, það er satt. Mér virðist
bara bezt, að þessu sé lokið.
— Og það er aðeins sönnun þess, að ég var svo heimsk —
eða blátt áfrarn fékk þá hugdettu, sem ég meinti ekkert
með: að stinga upp á hjónabandi?
Eiríkur varð dálítið forviða, — sem hún rneinti ekkert
nreð? Hjónaband? Það var nú samt ástæðan, því það var
ekki satt, að hún meinti ekkert með því. Og þá gæti hann
að minnsta kosti sagt þetta:
— Já, það var hjúskaparkrafan. Ég vil sem sé ekki kvæn-
a$t. Það merkir ekki að þú sért ekki nógu góð, eða mér sé
alveg sama um þig. Það er ekkert skylt því. En ég veit að
nri er friður rofinn okkar á nrilli. Því að þú nrunt halda
áfrarn að luigsa um hjúskap og reyna að fá mig til í það á
einhvern hátt. Og það vil ég ekki! Og þar nreð er allt orðið
breytt.
Edith hafði í svip glevnrt því, að Eiríkur hafði rétt fyrir
sér í spádómum sínunr. Hún fullyrti og trúði því sjálf:
— Ég skal ekki framar hugsa unr hjónaband og aldrei
nefna það við þig framar.
Eiríkur: — Það stoðar ekkert. Fyrst geturðu ekki haldið
það loforð. Og í öðru lagi er allt orðið breytt.
— Breytt, hugsaði Edith. — Breytt, hvað þýðir nú það?
Þarna kemur það aftur, ég skil ekkert í, hvað að honum
gengur, og hann vill ekki segja það. Og nú var hún bæði
óþolinmóð og dauðmóðguð. Hún yrði að hætta þessu. Hún
stóð upp og gekk til dyra.
— Vertu sæll, véfréttaþulur! — Það er ekki til neins að
tala við þig. Og nú er það í síðasta sinn, sem ég leita til þín.
Út.
Hann var skömmustulegur, en liann var samt hamingju-
samur.
I allra góðra goða nafni, hvað ætti hann að hafa gert,
hefði hún orðið allt hans líf, og hann orðið að hringsólast
með hana í hringekjunni þeirri arna? Guði sé lof — nú var
einhverju lokið — já, það var eins og, — já, hvað? — Eins
og einhverju væri ráðstafað — með langsýningu, eins og
væri hann að búa sig, — var það ekki einmitt sú kennd, sem
var starfsorka hans þessa dagana, svo dauðþreyttur sem
hann var? Hverskonar kennd? En það getur gilt einu. Ég
verð að halda áfram og sjá hvað setur. ,,
Eiríkur starfaði af kappi. Það voru þreytandi og leiðinleg
málefni, sem hann hafði með höndum. Hann myndi ekki
hafa orkáð að fást við þau hefði verið um ný mál að ræða,
— eitthvað sem hefja þyrfti frá upphafi, en nú var sú span-
andi eftirvænting, að allt í einu þurfti hann að verja mál
sem hann hafði þegar tekið að sér, — og það var fyrst nýskeð
að honum var ljóst, hve mikið þetta var. Hann gat ekki og
skyldi ekki tapa því! — En svo er hann hefði unnið? Sjáum
til, — en þá fengi hann vpnandi frið. Þá myndi vonandi
eitthvað annað bíða hans. Þá yrði hann að snúa sér að sjálf-
um sér og gera upp reikningana. Hamingjan góða! Það
gerðu menn árlega í sérhverju fyrirtæki! Og hann gerði
það aldrei. En bregðast ekki slíkar vonir alltaf, — segja
ekki flest allir við sjálfa sig, að þegar ég aðeins hefi ráðið
fram úr þessu, þá gefst mér tími til að vera maður, þá fæ
ég frið? Og þar sem það aldrei rætist, verður þetta að lokum
eitthvað sem flytzt út fyrir takmörk tíma og rúms, eilífðar-
von, kristileg von: — „Komið til mín allir þér sem erfiðið
og þreyttir eru, og ég mun veita yður hvíld.“ — Stolt orð
Framhald.