Dagur - 29.09.1965, Blaðsíða 8

8
SMÁTT OG STÓRT
HJÚKKUNARKVENNA-
SKORTURINN
Samkvæmt óyggjandi upplýs-
ingum er hjúkrunarkvenna-
skortur alvarleg staðreynd hér
á landi og hefur svo verið í
mörg ár. Úr hliðstæðum skorti
hafa nágrannaþjóðimar, a. m.
k. sumar, bætt með nýrri stétt
kvenna. Konur í þeirri stétt
nema ákveðin hjúkmnarstörf á
skömmum tíma og öðlast rétt
til starfa samkvæmt því. Þar
sem hjúkrunarfólk vantar til-
finnanlega, eins og hér á landi,
bæði í sjúkrahúsum og víðar,
nást skjótastar úrbætur á þenn
an hátt.
í almenningnum er ruðst og troðist og sundurdrátturinn er erfiður.
(Ljósmynd: E. D.)
VIÐ STAFNSRÉTT
Á MIÐVIKUDAGINN 22. sept-
ember sl., komu gangnamenn
með fé og hross til byggða í
Svartárdal í A.-Húnavatnssýslu
og ráku til Stafnsréttar. En sú
skilarétt er fræg af fjölda fjár
og hrossa, „réttargleði“, skrifum
og skrafi.
Fréttamaður Dags brá sér
þangað þennan dag og dró and-
ann léttara þegar u. þ. b. 20 km.
vegurinn fram Svartárdal, frá
Húnaveri, reyndist betri en tal-
inn hafði verið og hverri bifreið
fær.
Svartárdalur er ekki fjölbýl
sveit, undirlendi fremur lítið,
en grösugur er dalurinn upp á
heiðarbrúnir til beggja handa
og afréttir mjög víðar. Þar mun
veðursæld meiri en víða annars
staðar, búpeningur því fóður-
léttur. Og sjá má á sumum bæj-
um, að erfiði manna hefur góð-
an ávöxt gefið og hann lagður í
byggingar og ræktun.
Ekki er dalurinn vaxinn víði,
lyngi eða kjarri á líkan hátt og
t. d. Þingeyjarsýsiur. Hinir
sterku og fögru haustlitir af
þeim gróðri eru því minni en
þar. En ýmislegt er það bæði
snoturt og hlýlegt í landslaginu.
Og þar rennur Svartá, að þessu
sinni hljóðlát og tær í haust-
svalanum, prýði dalsins og á
síðari árum hin gjöfulasta. Þar
gefst „veiðisjúkum“ stangveiði-
mönnum kostur á að láta dálitla
fjármuni af hendi rakna við
bændur og gera það.
„Hann fer aldrei upp fyrir
strikið," sagði maður einn mér,
er við ræddum um laxinn í
ánni. Hann gengur fram að
ákveðnum stað og lengra ekki,
þótt þar sé engin sýnileg hindr-
un á vegi. Kannski er hann
bara orðinn þreyttur af sinni
löngu ferð. En síðasti áfanginn
er um hina ströngu og korguðu
Blöndu, þar sem „húkkararnir"
sitja fyrir honum og þykjast
stunda höfðinglegt sport. En í
Svartá sækir laxinn til að
hrygna.
Fyrr en varir er komið á
Ieiðarenda. Þetta er þá hin
fræga Stafnsrétt, dálítið gamal-
leg í útliti, veggir úr torfi og
grjcti, sem raunar er viðkunn-
anlegt. í dyrum skakkar tré-
grindur. Allt er mannvirki
þetta þó hið traustlegasta og
þjónar sínu hlutverki ekki síð-
ur en stál og steinn. Almenn-
ingurinn er stór, enda þarf hann
að rúma' hundruð, jafnvel þús-
undir hróssa, og þó mörgum
sinnunv fléira fé. Út frá honum
eru dilkarnir, margir stórir, og
vitna um hrossa- og sauðfjár-
eigh hinná einstöku bænda, a.
m. k. eins og hún hefur verið
er réttin var byggð. En einnig
má sjá nýstækkaða dilka og
Thefur sú.' staékkun ekki verið
gerð af þarflaUsu.
" Nokkrir oílar eru þegar
komnir á undan okkur, en ann-
arg er f.éft.Uip.manninn enn sem
komið er. Helzt „flækingar" úr
ýíhsúm-áttum, sem tekið hafa
daginn snemma. Sumir eru svo
hressir af nestinu sínu, að þeir
ganga ekki síður í ánni en á
sléttum árbakkanum!
Stafnsréti. ei; "á sléttri grund,
rétt við -Svartá, litlu neðar en
Fossá og Sv’artá mætast. Þar
nærri er Vökukvammur, þar
sem menn gættu fjárins nótt-
ina fyrir réttardag. Vöku-
hvammur hefur eflaust frá
mörgu að segja, og stundum
varð mönnum haustnóttin löng
þar við fjárgæzluna. Nú er bú-
ið að girða nátthaga fyrir féð,
svo það þarf lítillar gæzlu.
í brekkunni ofan við réttina
er lítill og lágreistu kofi. Þar
hvíla sig nokkrir gangnamenn
á sveínbekkjum. Nær réttinni
er skúr einn svartur. Þangað
eru konur komnar með áhöld
og efni til veitinga, og eru bún-
ar að kveikja upp. Þar er inn-
an stundar hægt að fá riúkandi
kaffi, pylsur, tóbak, gosdrykki
og sælgæti. Og þama gerist það
úndur, að Ijótur staður verður
viðkunnanlegur í umsjá mynd-
arlegra og vel, búinna hús-
mæðra og heimasæta, er þar
ganga um beina.
Björn oddviti á Sveinsstöðum
kemur niður fjallsöxlina milli
Fossadals og Svartárdals, ríð-
(Framhald á blaðsíðu 4).
ÞÆR FYRSTU HEFJA
NÁM A AKUREYRI
Samkvænit óstaðfestum fregn-
um hefur mál þetta verið í und-
irbúningi um skeið, einkum
fyrir forgöngu áliugafólks að
norðan, og mun reglugerð um
þeíta efni væntanleg innan
skamms^ — Samkvæmt henni
mun ætlunin, að hjúkrunarnám
í því formi, sem áður getur,
hefjist hér við Fjórðungssjúkra
húsig innan tíðar, þó í sam-
vinnu við önnur sjúkrahús.
LEIÐRÉTTING
Valgarður Haraldsson máms-
stjóri kom nýlega að máli við
blaðið og Ieiðrétti þau ummæli,
að enginn nýútskrifaður kenn-
ari frá Kennaraskóla íslands
hefði sótt um kennarastarf á
ÞRIÐJUDAGINN 5. október,
kl. 8,30 e. h. verða orgeltónleik-
ar haldnir í Akureyrarkirkju.
Listamaðurinn, Martin Giinter
Förstemann, -er einn hinna við-
urkenndustu orgelsnillinga nú
á tímum, er prófessor við tón-
listarháskólann í Hamborg.
Ný unglingabók væntanleg eftir Jón Kr. ísfeld
Á SJÖTTA aðalfundi Æsku-
lýðssambands kirkjunnar í
Hólastifti, sem haldinn var ný-
lega i Húnaveri, var stofnuð
deild innan sambandsins, sem
hefir það hlutverk að annast
útgáfustarfsemi fyrir æskulýðs-
starfið.
Fyrsta bókin mun innan
skamms koma út. Er það ung-
lingasaga eftir séra Jón Kr. ís-
feld prest að Bólstað við Ból-
staðarhlíð, en hann er nú með-
al vinsælustu höfunda æsku-
fólks. Séra Bolli Gústavsson í
Hrísey myndskreytir bókina.
Formaður útgáfuráðs er séra
Jón Bjarman prestur í Laufási.
Þá er einnig í undirbúningi að
fjölrita söngvasafn með Ijóðum
og lögum fyrir æskulýðsstarfið.
(Frá ÆSK). □
Norðurlandi á þessu ári Náms-
stjórinn sagði, að nokkrar und-
antekningar væru frá þessu nú
í ár. Hins vegar sagði liann, að
næstu tvö ár á undan hefði
enginn nýútskrifaður kennari
sótt um kennarastarf í þessum
landsfjórðungi.
Með þessa leiðréttingu og
upplýsingar námsstjórans í
huga, er ástandið í þessu efni
enn verra en blaðið áleit — og
enn ríkari nauðsyn fyrir Norð-
lendinga sjálfa að hæta þar um,
ef unnt reynist.
ER SÝSLUNEFNDIN STEIN-
RUNNIN?
Sýslunefnd Borgarfjarðarsýslu
leggur fram fé til æskulýðs-
starfsemi og annast hana, með
sýlumann i broddi fylkingar. —
Sýslunefndir Suður-Þeingeyjar-
sýslu og Skagafjarðar styrkja
ungmennasambönd sín með 25
þús. kr. hvor. Strandamenn eru
þó helmingi rausnarlegri við
sitt ungmennasamband og sýslu
nefnd Suður-Múlasýslu bauð
UÍA 35 þús. kr. til þess að halda
uppi einni menningarlegri sam
komu um verzlunarmannahelg-
ina.
Sýslunefnd Eyjafjarðar sæmdi
ungmennasamband sýslunnar
með 10 þús. kr! Vaknar sú
spurning, hvort sýslunefnd sé
orðin steinrunnin, eða hafi öðr-
um sýslunefndum minni aura-
ráð. En starfsemi UMSE er
meiri en hjá flestum öðrum
ungmennasamböndum.
Förslermanns-fónleikar
í Akureyrarkirkju þriðjudaginn 5. október
Prófessor Förstemann er ís-
lendingum að góðu kunnur, frá
því er hann hélt hér tónleika
fyrir nokkrum árum. Það er
ekki nóg með að hann hafi
farið í tónleikaferðir um gjör-
vallt föðurland sitt, Þýzkaland,
heldur hefur hann einnig hald-
ið tónleika í flestum Evrópu-
löndum og Ameríku, auk út-
varps- og sjónvarpssendinga.
Efnisskráin hefst með því að
leikin verður Tokkata, Varia-
tion og Fuga (quasi Improvisa-
tion) eftir Förstemann við sálm
inn „Vaknið Zions verðir kalla“,
þá koma verk tveggja gamalla
orgelmeistara, preludíum og
fuga í g dúr eftir lærisvein
Buxtehudes, Nikolas Bruhns,
og tilbrigði eftir Georg Böhms,
er eitt sinn var orgelleikari við
Jóhannesarkirkjuna í Lune-
burg.
En þau verk, sem fyrst og
fremst bera tónleikana uppi,
eru orgelverk Jóhanns Sebast-
ian Bachs, preludía og fuga í f
moll og fuga í a-dúr. Fantasie
um sálminn op. 40/2 eftir Max
Reger er svo síðasta viðfangs-
efnið á tónleikunum.
Aðgöngumiðar verða seldir í
bókaverzlunum frá föstudags-
morgni, og kosta kr. 75,00. —•
Allur ágóði af hljómleikunurr*
rennur til kirkjunnar. Q