Dagur - 17.12.1967, Page 8

Dagur - 17.12.1967, Page 8
8 í' í 4-í Miðbærinn er víða skreyttur og margir á ferli þessa dagana. ðlíar sveinr Fjalli 19. nóv. í gær var fyrsta hláka vetrarins. Þá leysti gadd- brynju af megiríhluta láglendis hér í Aðaldal og af hlíðum og ‘heiðum til hálfs, yfir að líta. Vetri nú aftur eins og vera ber, snjói, en krapi ekki, geta jarðir notazt að nokkru gagni, moki ekki fönninni niður svo allt fari í kaf. Þó hér sé nú víðast búið meir við kýr en ær, skiptir það nokkru máli hvort beitarjörð helzt, og þó einkum fyrripart vetrar eða framundir jól. Og að. þessu sinni munu flestir taka undir fornt mál, að þó þess hafi oft verið þörf, sé nú nauðsyn. Sumarið reyndist ekki gras- gjöfult í. heildinni. Túnkölin margendurteknu eru að verða landplága. Kólnandi árferði eyk ur hættuna á að þau vari við og neyði menn til að sníða sér stakkinn eftir þeim vexti. Það er engin frágangssök að halda búi við, þó eitt — tvö ár neyði til fóðurbætiskaupa um- fram eðlilega notkun og betra en að brytja niður gagnsgripi — verðlitla til slátrunar, mjólkur kýr og dilka — og ungviði er nauðsynlegt til viðhalds, en ef fóðra skal ár eftir ár nokkurn hluta búsins með aðkeyptu fóðri, ihvort heldur er fóður- bæti eða heyi, stundum langt að fluttu — og kosta þó til tún- áburðar að fullu — þá getur það ekki endað nema á einn veg: Eignaþroti og uppgjöf. Fjár- og gripafækkun mun hafa orðið hér um allar sveitir í heild. Fóðurbætiskaup stór- aukizt þetta ár, frá því sem var sl. ár og 'horfur á að þau auk- izt enn mikið. Sauðfjárafurðir jukust að magni, en um. verð- mætið er allt óvissara. Þess gætir nú í auknum mæii að menn snúist til þeirrar 'hátta breytni að búa aðeins við annað af tvennu, ær eða kýr. Hér í sveit hafa nokkur bú yerið sayþlaus' að undanförnu og fer þeim fjölgandi. í haust yar á tveim heimilum, 'hverri kind .lógað. eð.a látin burt, þó bústærð , sé þar ekki minnkuð. Á 3 b'æjum var hins vegar öll- uni nautgripum eytt, en sauð- fj.árbú auþin. Loks brugðu 2 menn. búi á haustnóttum og eyddu hverri klauf, báðir ein- hleypir. Engir koma í þeirra stað, gvo vitað sé. Hér er því um óvenjulega röskun að ræða á búnaðarháttum og búsetu. Búháttabreyting getur verið réttmæt og hefur þó ýmsa ann- marka í för með sér, bæði fyrir heimilin sjálf, nágranna og sveitarfélög, þegar breytt er á þann veg að sauðfé er aleytt, og því meir sem strjálbýlla er. í landþrengslum kunna einstak ir nágrannar að njóta gagns af því. Svipað má segja um breyting ar á búsetu, en við bætist þar sú ógn, sem engir hinna skrift- lærðu lalla virðast sjá eða gera sér grein fyrir, þeir, er telja fækkun bænda og býla til þjóð arnauðsynja — þjóðþrifa — sú, . sem grípur urh sig meðal manna í' várriarstöðu, er sjá félagana falla eða flýja á tvær hendur, án þess að bætist í skörðin eða, ef það skilst betur — sjá sam- herja slitna af kili, einn eftir annan. Það er áþekkt þessu — svo fyrri líkingunni sé haldið — sem byggðir aleyðast hver af annarri, ýmist brestur óstöðv- andi flótti í fámennt lið, þegar sveitin er þynnt að vissu marki, jafnvel þó 'hún gæti staðizt, eða uppgjöfin dregst þangað til ekki er lengur hægt að manna bát, Mikil veðrabrigði í nálfúr- unni og í þjóðfélaginu Sólaríilmar eru mjta vinsslar SMÁTT og stórt BLAÐINU bárust nýlega nokk ur sýnishorn frá Sólarfilmu s.f. og er bæði um kort og filmur í litum að ræða. Kortin eru öll íslenzk og er til þeirra vandað eftir föngum. Þetta eru hin feg- urstu jólakort. Um skugga- myndiniar er það að segja, að þær taka til allra landshluta og er það raunar ekki nýtt, en hins vegar hefur verið bætt í hinar ýmsu seríur, svo sem héðan af Norðurlandi. Þessar myndir eru vel til þess fallnar, áð athuga þær fyrir jól og við mörg önnur tækifæri þegar um það er að ræða að gleðja einhvern og fræða um fagra staði landsins með hóf- legum kostnaði, og því er vakin á þeim athygli hér. Q því síður bjarga í lendingu, ekki hægt að ná fénu af fjalli, halda utan að því haust né vor, meðan þess þarf þó og sú tilfinning er sezt að utan byggðarlagsins að hér sé engrar viðreisnar von. Þangað fylzt því enginn karl, enn síður kona. Á þessari eyð- ingarleið er hópur smærri og stærri byggðarlaga um land, til viðbótar nokkrum aleyddum. Og svo koma vesælir menn og hrópa á sameiningu hreppa og sýslufélaga sem eitt helzta bjargráð, sumir af fáfræði, aðrir af fláræði. KetiII Indriðason. Úr Bárðardal. Nýting varð hér sæmileg, vegna þess að aðstaða til heyskapar hefir stórbatnað og súgþurrkun er á hverjum bæ, en útiþurrkun heys er von laus að nokkru ráði. Bændur munu ætla sér af með hey, en meira er keypt af kjarnfóðri en áður og lítilsháttar af heyköggl um frá Gunnarsholti. En sprett an var léleg í sumar. Yfirleitt mun ekki fækka fé á fóðrum frá því sem vel'ið hef ur undanfarið. Sláturfé reynd- ist víðast íheldur betur en í fyrra, en þá var það lélegt. Vetur lagðist snemma að með hríðum og snjó og varð færi mjög erfitt framantil í dalnum og raunar ófært þótt brotist væri og fór lítið fyrir sumar- aukanum. Eins og áður hefir verið sagt frá vantaði fé eftir fyrstu hríð- arnar og vantar enn þótt nokkr ar kindur hafi komið í leitimar. Nokkuð var um byggingar á árinu hér um slóðir, myndar- legar hlöður og fjárhús. Unnið var nokkuð í vegi, til stórbóta, þar sem það var, en oft eru eft- ir skildir kaflar á milli þessara góðu upphlöðnu vegastubba og er þar þá hin versta ,,Ófæru- gjá“«einkum þegar snjóar. Þessi aðstaða hefir valdið hér hinum mestu erfiðleikum. Mjólkur- flutningum er haldið uppi 4 daga vikunnar og er til þeirra hafður „trukkur“ þegar venju- legur bíll ekki dugar. Ekki mun hægt að segja að almenn bjartsýni ríki meðal BLÖÐIN DagblöSin í Reykjavík njóta styrks af opinberu fé. Þetta fjár magn og fyrirgreiðsla í öðru formi nemur sennilega á aðra milljón króna yfir árið til hvers blaðs og munar um minna. Þetta mun hafa átt að fara leynt en er nú opinberlega viður- kennt og staðfest af ráðherra. VÍÐAR ÞÖRF Akureyrarblöðin hafa átt við- ræður um þessi mál við for- sætisráðherra og farið fram á jafnrétti í þessurn málum, enda séu þau í engu minni þörf á stuðningi en Reykjavíkurblöð- in og þjóni þörfu hlutverki á sínum vettvangi engu síður en dagblöð höfuðborgarinnar. Árangur er þó enginn enn sem komið er, en vonandi er, að þingmenn kjördæmisins vinni að því við ríkisstjórnina, að jafna þetta misræmi. UPPGJÖF Ritstjóri Alþýðumannsins virð- ist nú þreyttur orðinn og von- svikinn. Hann sagði nýlega í blaði sínu: „Undirritaður, þá er liann tók við ritstjórn Alþýðu- mannsins, liafði óbifandi trú á því að liægt væri að gera Al- þýðumanninn að þróttmiklu fjórðungsblaði jafpaðarstefn- unnar á Norðurlandi, en sú von hefur nú algerlega gengið sér til húðar.“ bændafólksins hér um slóðir eins og nú horfir, eftir svo erfitt árferði og tíð veðrabrigði, bæði í náttúi'unni og mannfélaginu, en reynslan á eftir að leiða í ljós hvort slíkt er ástæðulaust. Ekki mætti þó hníga meir á ógjæfuihlið en oi'ðið er af hálfu beggja þessara aðila. Þ. J. ÁRMANN HELGASON, einn vinsælasti kennari í þessum bæ, er 50 ára í dag. Hann hefur kennt við Gagnfræðaskólann á Akureyri í 28 ár. Q Á FUNDI bæjarstjórnar Akur- eyrai1 31. janúar sl. var sam- þykkt að brevta nafni götunnai' Lögmannshlíð í Glerái'hverfi í Höfðahlíð og tók breytingin gildi 1. desember sl. Jafnframt var breytt númer- um á nokkrum húsum við göt- una og nokkur eldri býli felld inn í númeraröðina í sami'æmi við nýtt skipulag. Breytingin er eins og hér greinir: Lögm.h. 23 vei'ður Höfðahlíð 1 Barð verður Höfðahlíð 2 Lögm.h. 21 verður Höfðahlíð 3 Hátún verðui' Höfðahlíð 4 VERKAMAÐURINN Verkamaðurinn virðist nú orð- inn málgagn Hannibalista og hefur eflzt um allan helming síðan hálf-sprengingin varð á miðstjórnarfundi Alþýðubanda lagsins og Hannibal, Björn Jóns son og margir fleiri gengu þar af fundi. Sá armur bandalagsins fær víst ekki inni í Þjóðviljan- um um þessar nxundir, en Hannibal hefur á skýran hátt lýst „vinum“ sínum í Alþýðu- bandalaginu og samstarfi sínu við þá. HANDRIÐ ITér var um daginn þeirri ósk komið á framfæri, að sett yrði liandrið á kii-kjutröppurnar. En þær eru stundum hálar. Nú hef ur verið bætt úr þessu, bæði fljótt og vel. Munu margir taka undir þakkir gaixxalrar konu til þeirra, sem þessu stjómuðu. SUMARBÚSTAÐIR VIÐ ÞINGVALLAVATN Mjög hefur verið deilt á sumar bústaðabyggingar á friðlýstu svæði við Þingvallavatn. En imxan sjálfs þjóðgarðsins eru yfir 20 slíkir og nokkru fleiri á Gjábakka. í síðasta hefti Sam- vinnunnar taka margir til máls mjög á einn veg, og beita harðri gagnrýni. KOTBÆNDUR SKÁRRI Meðal þeirra, er til máls taka í þessu Samvinnuhefti, er skáld- kona í Mývatnssveit, Jakobína Sigurðardóttir. Hún segir, að í Mývatnssveit hafi sumarbústað ir ekki þótt eftirsóknarverðir, hafi bændur þar staðist venzl og gylliboð og ekki leyft slíkar byggingar. Telur hún, að Þing- vallanefnd ætti ekki að vera ofraun að standa til jafns við kotbændur í Mývatnssveit í þessu efni, og að hneykslinu verði að afstýra án allrar lin- kindar —. Lögm.h. 5 véi'ður Hö-föahlíð 5 (óbyggð lóð) Lögmjh. 6-verður Höfðahlíð 6 Lögm.h. 27 verður Höfðahlíð 7 Lögm.h. 8 vex-ður Höfðahlíð 8 Lögm.h. 9 vei-ður Höfðahlíð 9 Lögm.h. 10 verður Höfðahlíð 10 Lögm.h. 11 vei'ður Höfðahlíð 11 Höfðabrekka' v. Höfðahlíð 12 Lögm.h. 33 vei'ður Höfðahlíð 13 Höfði II verðui' Höfðahlíð 14 Lögm.h. 15 verður Höfðahlíð 15 Lögm.h. 17 verður Höfðahlíð 17 (óbyggð lóð) Lögm.h. 19 verður Höfðahlíð 19 (óbyggð lóð) Frá bæjarskrifstofunni. Breyff gölimafn í Gferárhverfð KEMUR AÐ SUNNAN íslendingur, blað Sjálfstæðis- manna á Akureyri, kemur að sunnan, er prentaður í Reykja- vík. Er það gert í spamaðar- skyni, að því talið er, en hvort stóri bróðir veitir einhverja fyrirgreiðslu við þetta norð- lenzka blað, skal hér ekkert fullyrt. En sumir bykjast finna meira óbragð að blaðinu, síðan það flutti að hálfu suður.

x

Dagur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.