Dagur - 12.06.1968, Blaðsíða 4

4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar hi.
ÞRENGT AÐ
SAMVINNUFÉLÖGUNUM
í PRENTAÐRI skýrslu stjómarfor-
manns og framkvæmdastjóra KEA
til síðasta aðalfundar segir m. a. svo:
„Að öllu samanlögðu verður ekki
annað sagt en að árið 1967 liafi verið
eitt hið erfiðasta rekstrarár, sem
Kaupfélag Eyfirðinga hefur reynt
síðustu áratugina. Verður þar þó
ekki kennt um sérstaklega erfiðu ár-
ferði. Að vísu brást síldarafli að
nokkm sl. sumar, en þorskafli varð
aftur meiri hér fyrir Norðurlandi en
mörg undanfarin ár. Heyskapur varð
í góðu meðallagi og nýting góð. Eft-
ir 7 ára samfellt góðæristímabil,
hefði því mátt vænta, að flest fyrir-
tæki hefðu getað búið svo í haginn
fyrir sig á þeim ámm, að þau hefðu
ekki átt að finna svo mjög fyrir einu
eða tveimur lakari árum. En því mið
ur er það staðreynd, að á góðu ámn-
um var, að minnsta kosti engu sam-
vinnufélagi gefinn nokkur kostur á
því að safna í sjóði. Aðstöðugjald,
launaskattur og hækkaður fasteigna-
skattur, svo að eitthvað sé nefnt af
þeim sköttum, sem samvinnufélögin
greiða og telja fram til síðasta eyris,
hafa á þessum ámm útilokað gjör-
samlega eðlilega og sjálfsagða fjár-
myndun félaganna, og því miður
virðist engin stefnubreyting vera
framundan í skattamálum. Mega
samvinnufélögin því búast við enn
lakari afkomu á yfirstandandi ári,
ekki sízt vegna mjög versnandi efna-
hags bænda sökum stórhækkaðs
verðs á rekstrarvörum landbúnaðar-
ins vegna gengisfellingarinnar á sl.
hausti, sem ekki hefur fengizt viður-
kennd í liækkandi afurðaverði.
Stjórn og framkvæmdastjóri
harma það mjög að verða nú að
leggja fram reikninga, er sýna rekstr-
arhalla. Teljum við þó, að engar ráð
stafanir frá okkar liálfu hefðu getað
afstýrt slíkum niðurstöðum. Okkur
var það ljóst þegar á miðju ári 1967,
að rekstrarafkoma ársins hlaut að
verða mjög slæm. Og þegar gengis-
fellingin skall á í nóvemberlok með
þeim geigvænlegu töpum, sem hún
hlaut að Iiafa í för með sér þegar á
árinu 1967, varð taprekstur ekki um-
flúinn.
Vonandi verður ekki önnur geng-
isfelling á þessu ári — 1968 —, en það
er þó svo langt frá því, að við getum
treyst nokkru í þeim efnum, eða yfir
leitt í yfirstjóm íslenzks fjármálalífs.
Við samvinnumenn ráðum ]>ar engu
og erum aldrei að spurðir af núver-
andi ríkisstjórn, eða hennar ráðgjöf-
um, og því höfum við engin úiTæði
önnur en að taka því sem að hönd-
um ber, á hvaða tíma sem er, og
(Framhald á blaðsíðu 5)
A STORAASI
Viðtal við Sigurð Helgason eftiiiitsmann
á Akureyri.
SIGURÐUR HELGASON eftir
litsmaður hjá Rafveitu Akureyr
ar er Þingeyingur að ætt en býr
í Brekkugötu 39 á Akureyri.
Seinni ex hann til svars en
margir hans sýslungar, fremur
dulur í skapi, mun kunna betur
við sig meðal fárra en í fjöl-
menni, var fyrrum íþróttamaður
góður og öðlaðist snemma þrek
og seiglu, sem enzt hefur hon-
um síðan. Hann hefur um langt
skeið verið eftirlitsmaður raf-
lagna hjá Rafveitu Akureyrar
og er það enn. Foreldrar Sigurð
ar voru Helgi Árnason, Bárð-
dælingur og móðir hans Anna
Sigurðardóttir frá Hólum í Lax
árdal. Þau bjuggu á ýmsum
heiðarbýlum, voru fremur
fátæk, svo sem títt var um þá,
sem ekki gátu valið sér hægar
bújarðir. Sigurður þekkir því
einveruna og tilbreytingarleys-
ið, ótta heiðarbúans í illviðrum,
• ef einhver hafði farið af bæ og
yar ókominn. En hann þekkir
líka þau jákvæðu öfl einverunn
ar til þroska, sem fáir njóta nú.
Sigurður 'hefur greitt götu
ýmsra þeirra, sem erfiða göngu
eiga en hér verður ekki nánar
ger að umtalsefni. Ég hitti hann
fyrir nokkru og áttum við þá
eftirfarandi samtal.
Þú ert Þingeyingur, Sigurð-
ur?
Ég fæddist í Syðstabæ á Húsa
vík 13. febrúar 1902, og ég man
fyrst eftir mér þar. Þá fékk ég
að fara upp í tum Húsavíkur-
kirkju og horfði þaðan yfir
Skjálfanda og fjallahringinn
undir stjörnuhimni. Ég kalla
þessa mynd stundum fram í
hugann. En ég fluttist svo með
foreldrum mínum austur í
Kelduhverfi þegar ég var á
sjötta ári.
Nokkuð sögulegt við þá ferð?
Við fórum á litlum þilfarsbáti
í góðu veðri austur að Fjalla-
höfn, sem er á sandinum austan
við Lónsósinn. Kýrin okkar,
Huppa, var með og var hún
látin síga fyrir borð í segli og
svamlaði hún svo í land. Og hún
bar mig svo á bakinu upp að
Fjöllum, þangað sem förinni var
heitið. Þar voru foreldrar mín-
húsmennsku hjá Jóni Ólafssyni,
föður Ólafs, sem síðar var lengi
oddviti í Kelduhverfi. Ég
varð alveg heillaður af fegurð-
inni í Kelduhverfi og bý að því
ennþá. Einkum var það skógur-
inn, annar gróður og svo fugia-
lífið. Ég var orðinn ákafur veiði
maður á þessum árum. Móðir
mín gaf mér bæði títuprjóna og
skólin, svo ekki vantaði veiðar-
færin. Fjallaáin var full af lont
um. Helzti leikfélagi minn var
grábröndóttur köttur og fylgdi
hann mér í marga veiðiför. Ein-
hverju sinni lét ég undan þeirri
freistingu að kasta kisa út í ána
til að sjá hann synda. Ekki skil
ég hvað kom að mér að gera
slíka vitleysu, enda sagði sam-
virzkan til á samri stund og það
greip mig sterk sektarmeðvit-
und. Reyndi ég af fremsta
megni að bæta fyrir brot mitt,
því köttum er illa við vatn, en
kisi var tortrygginn fyrst í stað
og trúði mér varlega. Hann tók
mig þó að lokum í fulla sátt og
hrekkjaði ég hann aldrei upp
frá því. Dvölin varð stutt á Fjöll
um, aðeins tvö ár. Ég man enn
hvað ég kvaddi hana Önnu Sig-
urðard. á Fjöllum með miklum
söknuði er við fórum. Hún hafði
verið mér svo góð og gefið mér
margan góðan bita og sopa auka
lega. Svo var nú lagt af stað.
Faðir minn átti gráa hryssu,
stólpagrip, en hún var fælin.
Eitthvað skrölti er við höfðum
skammt farið og Grána hljóp.
Ég lenti undir kviðinn og hún
stökk yfir mig. Það var hvorki
í fyrsta eða síðasta skiptið, sem
það kom fyrir en aldrei slasað-
ist ég af slíku. Við fórum nú að
Grásíðu og vorum þar eitt ár,
annað ár í Kílakoti og þaðan
fórum við að Þórólfsstöðum,
sem nú eru löngu komnir í eyði.
Sigurður Helgason.
\
Þar var næsti bær við Garð,
beint suður af Vatnsbæjunum
svonefndu. Á Þórólfsstöðum var
ekkert vatnsból nær en í Grá-
síðu eða vatnsból Garðs. Á báða
staðina er um hálfrar stundar
gangur, hvor leiðin sem farin
er. Á vetrum var bræddur
snjór, en á sumrin var vatnið
flutt á hestum eða borið í föt-
um. Ég fékk litla fötu með loki
við mitt hæfi. En ekki munaði
nú mikið um það.
Fábrotinn félagsskapur á Þór
ólfsstöðum?
Við vorum aðeins þrjú, en ég
átti vini og leikbræður, svo sem
Svein Þórarinsson í Kílakoti,
síðar listmálari og Arngrím
Bjarnason frá Lóni, síðar lækn-
ir. En auk þess leitaði ég á vit
náttúrunnar og undi þar vel
hag mínum. Fólkið í Lóni var
mér gott og var ég stundum
dögum saman hjá Birni Guð-
mundssyni þar. Við strákarnir
dorguðum oft silung upp um
sprungur í hrauninu. Það var
mjög spennandi. Þarna kynnt-
ist ég Sveinunga málara og man
vel efíir mjög fallegum æðar-
blika við útidyrnar, sem hann
málaði þar á tré. Einnig man
ég Svein Víking, en hann var
dálítið eldri. Einu sinni var
hann prestur og hélt mikla pre-
dikun yfir mér, því ég var söfn-
uðurinn! Ekki veit ég hvort
hann var þá farinn að hugsa um
prestskap. Þá má ég ekki
gleyma þeim bræðrum í Austur
görðum, Þórarni og Birni, sem
voru mér einkar góðir og
skemmtileg ungmenni.
Þú hefur unað hag þínuni all
vel á þessum árum?
Já, og þó við værum fremur
fátæk, leið okkur allvel á
þeim árum. Og ég man ætið
hina sérstæðu fegurð Keldu-
hverfis, hvort sem horft var
langt eða skammt. Skipaferðir
um þveran flóann voru ævin-
týralegar og gáfu ímyndunar-
aflinu byr undir báða vængi.
Sérstaklega var það þó landið
sjálft, sem hafði djúpstæð áhrif
á mig og á enn sterk ítök í huga
mínum, sem fagrar og töfrandi
myndh'.
Nokkuð myrkfælinn?
Ég fann ekki til myrkfælni
fyrr en ég fór að lesa þjóðsög-
urnar. Á þeim árum mun ég
hafa verið eitthvað „næmur,"
sem kallað^er og fékk vitneskju
um marga hluti í draumi eða
milli svefns og vöku. Ég hug-
leiddi þetta ekkert þá, og það
var ekkert um þetta rætt.
Einhverntíma á þessum árum
var halastjarnan fræga á ferð-
inni?
Já, þegar við vorum á Þórólfs
stöðum. Við vorum nýflutt
þangað og öldruð hjón, sem þar
voru áður ekki búin að flytja
sig. Þau áttu kú undir palli og
höfðu miklar áhyggjur af henni
því heimurinn átti að farast.
Ráðagerðir voru hinar margvís-
legustu. Bóndi vildi flytja kúna
í gamlan hesthúskofa, sem
standa mundi þótt önnur hús
hryndu. Konan vildi aftur á
móti láta fjarlægja steinhellu
eina mikla, sem var upp á grónu
baðstofuþakinu, beint yfir
kúnni. Varð svo að vera, sem
hún vildi. Ég fór að sofa um
kvöldið þótt ég væri dálítið
spenntur. Um morguninn vakna
ég og stendur kerling þá á bað-
stofugólfinu. Ég spurði um
heimsendi, en hún bað mig
þegja og var hin alvarlegasta.
Það bar við síðari hluta vetr-
ar að pabba vantaði eina kind
að kveldi. Morgunin eftir sýnd-
ist honum fjárhópur skammt
frá, hélt að þarna væri fé frá
Garði og sín kind e. t. v. meðal
þeirra. Gekk hann áleiðis til-
kindanna, en þetta voru þá
hreindýr. Pabbi velti sér upp úr
snjó og snéri við, án þessv að
styggja dýrin. En þegar Kátur
sá pabba svona, fór hann að
gelta. Tóku dýrin á rás en pabbi
minn tók byssu sína og skaut
eitt þeirra. Við borðuðum hrein
dýrakjöt til vors.
Svo lá leiðin í Stóraás?
ÓSKEMMTILEGT er það til frá
sagnar, að hér í Eyjafirði er að
gerast niesta hneykslissaga land
búnaðarins, sem um getur á síð
ari árum. Á þessu vori er
tveggja ára afmæli hringorma-
eða Grundarveikinnar liér á
landi. En sá búfjársjúkdómur
barst að Grund í Eyjafirði og
síðan frá einum bæ til annars.
A þessu vori er líka-annað af-
mæli: ársafmæli gaddavírsgirð-
inga í kring um bæi þá, sem
sýkin herjaði. Og á þessum tíma
mótum hefur það loks verið
staðfest, að veikin er komin að
Moldhaugum í Glæsibæjar-
hreppi og liefur verið þar undan
farnar vikur eða mánuði.
Veiki þessi er talin svo alvar-
leg, að einskis megi láta ófreist-
að til að útrýma lienni. Hún
veldur búfjáreigendum fjárliags
legu tjóni og leggst einnig á
fólk. Þetta er ein tegund húð-
veiki, sem sveppar valda og er
nánast ólæknandi þar sem eng-
in lyf megna að ráða niðurlög-
um hennar.
Það var óhapp að veikin barst
hingað til Iands, vegna skorts á
heilbrigðiseftirliti með dönskum
fjósamönnum, sem sóttu liingað
vinnu. En það var frá upphafi
hneyksli hversu yfirvöldin
brugðust við, eftir að þau liöfðu
tekið málið í sínar hendur. Sök-
ina eiga landbúnaðarráðherra
og yfirdýralæknir og geta þeir
skipt á milli sín „heiðrinum“ af
Já, og ég var þá orðinn 10 ára.
Pabbi rak ærnar beinustu leið
yfir heiðar. Hann hafði nesti en
var lengur á leiðinni, en ætlað
var. Nestið þraut og lifði hann
þá ó fjallagrösum, því að hitun-
artæki hafði hann. Síðar fórum
við svo öll svipaða leið og var
síðasti áfanginn frá Gautlönd-
um að Stóraási. Aðkoman
fannst mér heldur dapurleg. Þar
hafði ekki verið búið síðasta ár-
ið og síðasta húsfreyjan á bæn-
um hafði orðið úti við fjár-
gæzlu. Það greip mig einhver
dapurleiki þarna og skildi ekki
við mig að fullu á meðan ég var
þar. Þó man ég margar góðar
stundir, sérstaklega við Sand-
vatn.
Hvar er Stórás?
Á heiðinni fram af Reykja-
dal. Þaðan er hálfs annars
klukkutíma gangur að Lundar-
brekku í Bárðardal og álíka
langt að Gautlöndum í Mývatns
sveit. Stóriás fór í eyði um 1920.
Viltu segja mér eitthvað frá
Sandvatni?
Vorið sem við fluttum þangað
var mikið af dauðum silungi á
fjörunum við vatnið. Um orsök
ina veit ég ekki með vissu. En
e. t. v. var það súrefnisskortur
vegna fannfergis. En veiðin
glæddist strax aftur og silung-
urinn var góð björg fyrir þá,
sem á Stóraási bjuggu, bæði
fyrr og síðar og fleiri bæir áttu
þar land að.
Fékkstu nokkru sinni óvænta
veiði?
Aldrei hefi ég glaðzt eins mik
ið yfir veiði og einmitt þar. Það
var vetur, fannfergi mikið og
faðir minn fór með Gránu til
Húsavíkur að sækja björg í bú-
ið. Hann kallaði mig „litla bónd
ann.“ Ég fann mikið til þeirrar
„stöðu“ og vildi nú láta hendur
standa fram úr ermum. Það var
farið að þrengjast með mat
heima. Bað ég nú móður mína
að fara með mér á Sandvatn til
að dorga. Hún taldi ólíklegt, að
silungur fengist á dorg undir
fannbreiðunni. En samt gerði
hún það og gengum við á Sand
vatn. Var þar allt undir þykkri
því að röng stefna og léleg fram
kvæmd Ieiðir til ófarnaðar.
I fyrsta lagi er veiki þessi
ólæknandi. Yfirvöldhi ákváðu
strax lækningar! Veikin er
mjög þrálát og getur lifað utan
búfjár, og borist með dauðum
lilutum. Yfirvöldin létu setja
upp gaddavírsgirðingar og gáfu
út flóknar reglugerðir! Girðing-
arnar voru ófullkomnar, engin
hliðvarsla og slælegt eftirlit
haft með framkvæmd annarra
reglugerðarákvæða svo að þau
voru brotin á hverjuni degi og
svo er enn.
Nautgripir eru mjög næmir
fyrir veikinni, svo og hross, en
kindur lítt næmar. Yfirvöldin
létu slátra sauðfénu og hross-
unum, en ætluðu að lækna naut
gripina! Þannig var öfugt að
flestu farið.
Líklegasta úrræðið til fullrar
útrýmingar á hinum óvelkomna
búfjársjúkdóini var búfjár-
skipti. En til þess ráðs hafa ís-
lendingar fyrr þurft að grípa.
Um þetta mál liefi ég skrifað
nokkrar greinar og varað við
þeirri leið, sem farin hefur ver-
ið. Fjöldasamtök norðlenzkra
bænda, Búnaðarþing og fl. aðil-
ar hafa samþykkt áskoranir um
aðrar og róttækari aðferðir, cn
því hefur ekki verið sinnt.
Fyrir ári síðan voru, sem fyrr
segir, sýktir bæir girtir af. Nú
er til viðbótar verið að undir-
búa girðingar kring um þrjá
bæi til viðbótar. Þaimig hefur
fannibreiðu. Við mokuðum okk-
ur niður á ísinn og hjuggum svo
gat á hann. Beitu hafði ég ekki
aðra en mörbita, sem ég tók úr
súru slátri. Fór ég nú að dorga
og varð ekki var. Löng stund
leið og vildi móðir mín þá halda
heimleiðis. Ég vildi ekki gefast
upp og spurði hana, hvort hún
héldi, að guð gæti ekki gefið
okkur silung, ef hann vildi. Hún
svaraði því fáu en varð hugs-
andi á svipinn. Brátt lá stór
og feitur urriði í snjónum við
fætur okkar. Þetta var hátíða-
matur og þessi veiði er sú dýr-
mætasta, sem ég hef fengið um
mína daga.
Var bátur á vatninu á sumr-
in?
Ekki fyrst, en pabbi kom eitt
sinn með nokkur borð frá Húsa
vík, fletti þeim með handsög og
smíðaði ofurlítinn bát, sem síð-
an var notaður og dugði okkur
vel.
Mikið vetrarríki á Stpraási?
Alveg ógurlegt. Það fennti
yfii' okkur svo við bjuggum nán
ast í snjóhúsi. Það lágu snjó-
göng niður að bæjardyrunum í
langan tíma. Við lentum fyrri
veturinn í eldiviðarskorti og fór
faðir minn þá eitt sinn niður í
Bárðardal til að sækja taðpoka
á bak sér. Það voru erfiðir að-
drættir. Eitt sinn er faðir minn
var að heiman skall á stórhríð
og áttum við mamma í erfiðleik
um að koma kindunum í hús.
En alltaf var reynt að beita, ef
nokkur snöp var. Daginn eftir
var sama veðrið og póbbi enn
ekki kominn heim. Við fórum í
fjárhúsin með þeim hætti, að
mamma tók þráðarlegg og
röktum við af honum og fund-
um fjárhúsið. Heimferðin úr
fjárhúsunum gekk ágætléga því
nú höfðum við þfáðinn aðlfara
eftir. En kvíðinn Iá á okkuif eins
og farg þar til veðrinu slotaði
og pabbi kom heim.
Hverjir voru- helztu leikir þín
ir á vetruni?
Ég las íslendingasögurnar og
báru leikirnir keim af þeim. Ég
bjó t. d. til snjómenn pg skaut
þá síðan með ör eða spjóti. Svo
veikin breiðzt út, þrátt fyrir
endurteknar yfirlýsingar um,
að allt gangi samkvæmt áætlun.
Yfirvöldin og málsvarar þeirra
liorfa blindum augum á það enn
í dag, að svokallaðar lækningar
og gaddavírsgirðingarnar voru
frá uppliafi kák, sem dæmt var
til að mistakast og sömu yfir-
völd berja enn höfðinu við stein
inn, þrátt fyrir ábendingar og
áskoranir bændanna.
Menn hugleiða nú með mikl-
um ugg þau tíðindi, að veikin
skuli enn hafa náð að festa ræt
ur á nýjum stað og nú allfjarri
fyrri sýktum bæjum. Hvernig
liefur hún borizt? Hvar kemur
hún næst? Hvað verður nú
gert til varnar? Víst er, að á
þessum nýja stað, Moldhaugum,
liefur veikin verið um alllangt
skeið. Og menn spyrja: Getur
liún ekki nú þegar verið víðar?
Fyrsta svar yfirvaldanna nú,
cr þetta: Nýjar girðingar. En
liið rétta svar átti að vera:
Hingað og ekki lengra — og bú-
fjárskipti á hverjum nýjum,
sýktum bæ. Slíkt svar og það
eitt, gæfi von um, að unnt yrði
að útrýma mjög leiðum og lang
vinnum búfjársjúkdómi, sem
annars breiðist út um Iand allt.
Vera má, að á þessum tímamót-
um sé síðasta tækifærið til síð-
búinna en skörulegra aðgerða
yfirvalda, og að með þeim sé
unnt að koma í veg fyrir land-
læga plágu. E. D.
Hringormaveikin komin til Moldhauga
Matthías Einarsson lögregluþjónn með verðlaunagripi sína úr sjó-
stangveiðimótinu. (Ljósm.: E. D.)
brytjaði ég þá niður með sverði.
Svo skemmtum við Glói okkur
við margskonar leiki, en Glói
var kátur hundur og skemmti-
legur. Ég var ekki einn þegar
hann fylgdi mér. Þegar ég nú
minnist veru okkar á þessum
afskekkta heiðarbæ, hlýt ég að
minnast bræðranna á Stöng,
sem reyndust okkur vel. Þeir
voru: Kolbeinn, Kristján og
Valdimar Ásmundssynir.
Hvert lá svo leiðin?
Næst að Grímsstöðum á Hóls
fjöllum til Kristjáns Sigurðs-
sonar móðurbróður míns. Við
vorum þar í tvö ár, síðan eitt
ár á Gautlöndum, síðan í Bald-
ursheimi og Bjarnastöðum í
Mývatnssveit, sem nú heitir
Heiði og þaðan í Máskot. Þetta
var mikill flækingur. Eftir
þetta hófst nýr þáttur í lífi
mínu. Ég hélt fagran marzmorg
un af stað til Akureyrar, óð
Reykjadalsá og tók stefnuna
yfir Fljótsheiði sunnarlega. Mér
varð heitt á göngunni og velti
mér nakinn í snjónum. Ég
hafði ekkert ákveðið í huga og
hélt út í óvissuna, segir Sigurð-
ur að lokum og lýkur hér við-
talinu. Blaðið þakkar svörin.
VATNAVEXTIR
í GÆR voru lækir glaðir og ár
á sumum stöðum farnar að
flæða yfir bakka sína, gruggug-
ar, enda mikill hiti undanfarna
daga. Hvergi voru þó skemmd-
ir orðnar af vatnavöxtum þar
sem blaðið spurðist fyrir um
það. □
- Aukin samvinna
miili SÍS og ASÍ
(Framhald af blaðsíðu 1).
hinna dxeifðu byggða í fram-
farabaráttu þeirra. Nauðsynlegt
er að samvinnuhreyfingin búi
við þau skilyrði, sem geri henni
kleift að rækja forystuhlutverk
sitt áfram, bæði innan vébanda
byggðaáætlana og við fjár-
magnsfyrirgreiðslu til einstakra
verkefna.
3. Ráðstefnan vekur athygli
samvinnumanna á því, að ýms-
ar þýðingarmiklar starfsgrein-
ar hafa ekki verið skipulagðar
eftir leiðum samvinnuhreyfing-
arinnar, bæði í iðnaði og sjávar
útvegi, og bendir á möguleika á
stofnun samvinnufélaga innan
þessara greina í skipulagstengsl
um við kaupfélögin og Samband
ísl. samvinnufélaga.
4. Ráðstefnan fagnar því sam
starfi sem tekizt hefur milli SÍS
og ASÍ um bréfaskóla og hvetur
til aukins samstarfs samvinnu-
hreyfingarinnar og verkalýðs-
hreyfingarinnai' á sviði félags-
og efnahagsmála, til hagsbóta
fyrir alþýðu sjávar og sveita. í
því skyni verði komið á fót sam
starfsnefndum þessara hreyf-
inga er taki til meðferðar frek-
ari samvinnu samtakanna,
5. Ráðstefnan leggur áherzlu
á að stóraukinn verði félaga-
fjöldi í Kron og að efld verði
eftir mætti samvinnuverzlun á
höfuðborgarsvæðinu með nýj -
um liðsmönnum.
6. Samvinnuhreyfingin er al-
mannahreyfing, sem hvorki má
staðna sé slitna úr lífrænum
tengslum við þann fjölda, sem
hún þjónar. Til þess hlýtur hún
að kveðja ungt fólk í auknum
mæli til forustu og fram-
kvæmdastarfa. í trausti þess að
samvinnuhreyfingin ræki hlut-
verk sitt í framlíðinni, eins og
hún hefur gert til þessa og hafi
sem fyrr almennaheill að leiðar
ljósi, heitir unga fólkið henni
fullum stuðningi. □
EVRÓPUMÓT í sjóstangveiði
var haldið í Reykjavík dagana
1.—3. júní sl. Þátttakendur voru
140 frá mörgum löndum en um
helmingur keppenda voru ís-
lendingar. Bolli Gunnarsson,
Reykjavík, var framkvæmda-
stjóri móts þessa. Eggert G. Þor
steinsson sjávarútvegsmálaráð-
Matthías Einarsson Evrópum.
herra setti það og var verndari
mótsins og Geir Hallgrímsson
borgarstjóri sleit því með ræðu.
Róið var frá Keflavík á 22
bátum af ýmsum stærðum. Úti-
vistartími bátanna var 7 klst.
dag hvern. Síld, krabbi og gervi
beita var notuð. Margskonar
reglur voru settar um veiðiað-
ferðir og var sérstakur trúnað-
armaður um borð í hverjum bát
til að hta eftir að reglur væru
haldnar og skrifuðu þeir jafn-
framt niður mistök veiðimanna
ef út af reglum brá. Meðal kepp
enda var belgískur prins.
Matthías Einarsson lögreglu-
þjónn á Akureyri varð tvöfald-
ur Evrópumeistari á þessu sjó-
stangveiðimóti. Annan dag móts
ins var Evrópudagurinn og í
einmenningskeppni þann dag
fékk Matthías 197.1 kg. af fiski.
- Saravinnufélögin
(Framhald af blaðsíðu 4).
reyna þá að snúast við vand-
anum á því augnabliki eins
og okkur sýnist vænlegast.
Fyrirfram gerðar áætlanir
einstakra fyrirtækja til auk-
innar hagsæklar virðast ekki
vera mögulegar lengur hér á
landi.
Sjálfsagt telja margir, að
slíkt sé mikil svartsýni, en
við samvinnumenn höfum
áreiðanlega ekki ástæðu til
bjartsýni, eins og að okkur
er búið nú á þessum tím-
um.“ □
ÐAVÍÐSHÚS
verður nú opnað ahnenningi í
smnar, eins og að undanförnu.
Nánar síðar. □
Næstur varð Bretinn John
Short og var hann á sama báti.
En Matthías varð líka Evrópu-
meistari í B-sveit íslands, en
með honum voru Halldór
Snorrason, Jóhann Gunnlaugs-
son, báðir úr Reykjavík, og Sig
urður Albertsson, Keflavík, og
öfluðu þeir alls 376 kg. Afli
Matthíasar Einarssonar var í
heild 422.1 kg. á þessu móti ag
var það yfirburðasigur.
Um leið og blaðið óskar Matt
híasi Einarssyni til hamingju
með sigurinn, minnir það á hina.
óvenjulega góðu aðstöðu til sjó-
stangveiða á Eyjafirði. □
- Fiskiræktin
(Framhald af blaðsíðu 1).
um óskum vegna annríkis, og
þótti öllum fundarmönnum
mjög miður að svo varð ekki.
Miklar umræður fóru fram á
fundinum um nauðsyn þessa
máls og báru allar ræður fundax
manna vott um áhuga fyrir því,
að hafist yrði handa nú þegar
um undirbúning þessa máls í
samráði við veiðimálastjóra.
Að umræðum loknum var
borin fram og samþykkt í einu
hljóði svohljóðandi ályktun:
„Fundur um fiskiræktarmál,
haldinn á Akureyri 8. júni,1938,
á vegum Ræktunarfélags Norð
urlands, samþykkir að fela
stjórninni, ásamt einum full-
trúa fyrir hverja sýslu á Norð-
urlandi ,að beita sér fyrir eftir-
farandi:
1. Rannsókn verði látin fara
fram, nú þegar á þessu sumri,
á vegum veiðimálastofnúnar-
innar og atvinnumálaráðuneyt-
isins, hvar sé bezt aðstaða á
Norðurlandi, fyrir stofnun fisk-
eldisstöðva.
2. Að rannsókn lokinni verði
gerð kostnaðar- og reksturs-
áætlun fyrir eina eða fleiri fisk
eldisstöðvar í fjórðungnum.
3. Kr-;maðir verði möguleikar
til fjáröflunar, svo sem með
stofnun almenningshlutafélags,
eða á annan hátt.“
Að fundi loknum skoðuðu
margir fundannanna fiskeldis-
stöðina í Teigi í Hrafnagils-
hreppi undir leiðsögn forstjóra
hennar, Stefáns Þórðarsonar.
(Fréttatilkynning)
- Söngmót Heklu
(Framhald af blaðsíðu 8).
nokkur lög. Ákvað því stjórn
„Heklu“ að hafa það á valdi
kóranna sjálfra hvort þeir kysu
þetta fyrirkomulag. Nú kemur
fram á mótinu ein slík söng-
sveit, að sem standa kórar aust
an Vaðlaheiðar. Þetta fyrir-
komulag ætti að vera trygging
fyrir því að betur tækist til með
undirbúning þeirra verkefna
sem fílytja skal. Þá var einnig
fenginn grundvöllur fyrir meira
samstarfi kóranna innan hinna
ýmsu héraða á sambandssvæð-
inu.
Stjórn Heklu skipa: Áskell
Jónsson formaður, Árni Jó-
hannesson, Þráinn Þórisson,
Guðmundur Gunnarsson, Jón
Tryggvason og Páll H. Jónsson.
TAPAÐ
SEÐLAVESKI,
sem í er nafnskírteini,
peningar o. fl., tapaðist
á Svalbarðsstrandarvegi
um Hvítasunnuna.
Skilist á afgreiðslu Dags.
KOKK
karl eða konu, vantar á
260 tonna síldveiðiskip.
LJpplýsingar á Vinnumiðl-
unarskrifstofu Akureyrar.
Símar 1-11-69 og 1-12-14.

BIFREIÐIN Þ 32,
sem er Simca Ariane, ár-
gerð '63, er til sölu.
Skipti á ódýrari bíl kemur
til greina.
Uppl. í síma 2-13-22 eftir
kl. 7 á kvöldin.
Bíleigendur!
ÞVÆ OG BÓNA
bíla, bæði fljótt og vel.
Hringið í tíma í síma
1-27-35.
mmmtm
SBoMBiBn’SWWKnfMKniHHHgBOggC
17 ára stúlka óskar eftir
ATVINNU
nú þegar.
\;ön afgreiðslu og heim-
ilisstörfum. Upplýsingar
í síma 2-12-80.
Miðaldra kona óskar
eftir
RÆSTIN GARVINNU
Fleira kemur til greina.
Uppl. í síma 2-12-33.
12 ára stúlka
ÓSKAR EFTIR VIST
Uppl. í síma 2-10-73.
13 ára piltur vill
RÁÐA SIG í SVEIT
Sími 2-12-78, eftir kl. 7
á kvöldin.