Dagur - 14.08.1968, Blaðsíða 4

4
I
n
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
Eiiimenningskjördæmi
ÓÁNÆJA með hið pólitíska líf, sem
lifað er í landinu, færist í aukana
með hverjum mánuði, sem liður.
Ungir menn láta mikið til sín heyra
um að almennngur sé þreyttur á
flokkaskiptingunni og vinnubrögð-
um stjórnmálaflokkanna, enda séu
þeir orðnir gamlir. Talað er um, að
virðing fyrir Alþingi og stjómmála-
mönnum sé þverrandi. Hrópað er á
samstöðu um lausn vandamála, sem
illa gengur að ráða við og steðja að
úr öllum áttum. Og allt hefur þetta
við rök að styðjast. „Hvað má nú til
varnar verða vorum sóma?“ Eitt er
víst, að predikanir nægja ekki. Það
er gleðilegt, að margir hinna yngri
gera sér grein fyrir því að orðin ein
nægja ekki þótt þau séu til alls fyrst,
og þeir hafa komið auga á það og lát-
ið í Ijós, að kjördæmaskipunin í land
inu og kosningafyrirkomulagið til
Alþingis em skakkar undirstöður
hins pólitíska lífs, sem lifa þarf í okk
ar landi. Þess vegna riðar „vor mann
félagshöll“ þegar eitthvað reynir á.
Þeir tala skynsamlega um, að nú
verði menn að taka rögg á sig og
breyta kjördæmaskipuninni, skipta
landinu öllu í einmenningskjördæmi
og fella niður uppbótarþingmennsk-
una (,,kosningabingóið“). Eðlileg af-
leiðing þessara breytinga segja þeir
réttilega, að verði tveggja flokka
kerfi.
Með einmenningskjördæmum,
meirihlutakosningu og afnámi upp-
bóta yrði úrval til þingsetu strangara
en nú. Kjósendur fengju betri að-
stöðu til beinna afskipta af fram-
boðum en nú er, einnig aðstöðu til
beinna sambands við þingmann síns
kjördæmis. Og þingmenn hefðu
„sinn reit að annast“, aukna ábyrgð
og gætu ekki mókt á annarra kostn-
að. Þingmenn yrðu flokknum áháð-
ari og flokksræðið minnkaði. Nú
virðast vera til menn á Alþingi, sem
aðeins finna til ábyrgðar gagnvart
flokki sínum — meðvitandi um, að
þeir eiga e. t. v. flokki sínum meira
að þakka þingmennskuna en kjós-
endum —. Flokkastarfsemi er óhjá-
kvæmileg en hún þarf að hafa að-
hald. Og fámenn þjóð, sem mörgu
þarf að sinna til umbóta og margs
að gæta í samskiptum við aðrar þjóð-
ir, hefur ekki efni á því að sundra
sér í marga stríðandi flokka. Hún
þarf að skapa tveggja flokka kerfi
grundvöll. Þá hljóta þeir að vinna
saman, sem skyldastir eru í skoðun-
um. Þá þarf ekki á samsteypustjóm-
um að halda og hrossakaupum milli
flokka. Þá þarf ekki að stríða við
stjómarkreppu eða samsteypustjóm-
arþoku. Stjómmálalífið yrði heil-
brigðara og sterkara. □
Þórarinn Kr. Eldjárn á Tjörn
Fæddur 26. maí 1886 - Dáinn 4. ágúst 1968
ÞÓRARINN ELDJÁRN á Tjörn
látinn. Fregnin kom óvænt, því
þó hann væri orðinn 82 ára
gamall og gengi með sjúkdóm,
sem getur leitt til endalokanna,
þá var hann þó á fótum og hress
eftir aldri til hinztu stundar.
Hafði og aðeins 4 dögum áður
lifað þá stund er kær sonur
hans tók við tignasta embætti
þjóðarinnar, eftir einn glæsileg-
asta sigur sem um getur hér-
lendis.
Ég veit að margir munu minn
ast Þórarins á Tjörn m. a. rekja
æviferil hans. Ég sleppi því öllu
slíku. Ég vil aðeins senda hon-
um vinarkveðju yfir í eilífðina,
nú þegar hann verður lagður til
hinztu hvíldar. Það er nú orðið
langt síðan leiðir okkar lágu
fyrst saman. Það var haustið
1904. Þá kom ég í sem nýsveinn
í 1. bekk Gagnfræðaskólans á
Akureyri (nú Menntaskóli), en
Þórarinn var þar fyrir í 2. bekk.
Þó við værum ekki bekkjar-
bræður hófust þó kynni okkar
þann vetur og hafa haldizt síðan
og ég man hann vel frá þeim
tíma. Hann var kátur og hlátur-
mildur og ljúfur í umgengni, en
aldrei tók hann þátt í neinum
strákapörum né illkvitni, sem
strákar á þeim aldri þó gera oft
og geta þó síðar orðið beztu
menn. Að skapferli og fram-
komu virtist mér Þórarinn vera
alla ævi eins og ég hafði kynnzt
'honum 18 ára gömlum í skóla:
Skemmtilegur í umgengni, vel-
viljaður, prúðmenni í þess orðs
beztu merkingu og drengur
hinn bezti.
Síðar á ævinni áttum við Þór
arinn mikið saman að sælda og
vorum samstarfsmenn á ýmsum
sviðum og þó mest í stjóm
KEA. Þar sátum við saman >dir
20 ár og var hann formaður fé-
lagsins 10 síðustu árin, sem
hann átti sæti í stjóm þess.
Betri og elskulegri samstarfs-
mann get ég ekki hugsað mér og
var ég þó góðu vanur áður, á
meðan Einar sál. á Eyrarlandi
var formaður félagsstjómar-
innar.
Þegar Einar á Eyrarlandi vildi
hætta þingmennsku, þó ekki
yrði af í það sinn, fórum við
báðir út að Tjöm og báðum Þór
arinn að vera í framboði til
þings í stað Einars, en hann var
alveg ófáanlegur til þess, hefði
honum þó verið sigurinn alveg
vís í það sinn. Svo komu hlut-
fallskosningar í tvímennings-
kjördæmum og haustið 1949
fékkst hann til að skipa 2 sæti
á lista Framsóknarflokksins í
sýslunni. Hann varð því vara-
þingmaður kjörtímabilið 1949—
53. Á því tímabili þurfti ég að
hverfa af þingi um tíma og fór
þá auðvitað fram á að hann tæki
sæti mitt á meðan, en hann
kvaðst ekki geta það vegna
heimilisins og starfa heima fyr-
ir. Ég hygg líka að hann hafi
farið hálf nauðugur í framboðið
og alls ekki viljað sitja á þingi.
Ég efa þó ekki, að hann hefur
sagt satt eitt um það, að hann
gæti tæplega farið fyrirvaralítið
frá störfum og heimili.
Þó Þórarinn Eldjám hefði
ekki hug á þingmennsku, hlóð-
ust þó á hann mörg opinber
störf heimafyrir, í sveit sinni og
héraði. Hann var lengi hrepp-
stjóri í sveit sinni og sýslunefnd
armaður. Þá var hann og lengi
bamakennari þar. Starfa hans í
stjórn KEA er áður getið. Nú
síðast var hann í fasteignamats-
nefnd sýslimnar. Ég efa ekki að
öll þessi störf vildi hann rækja
með fyllstu samvizku og dreng-
skap.
Þó „Hugr einn þat veit, es
býr hjarta nær“, er ég sapn-
færður um að Þórarinn Eldjárn
var hinn mesti lánsmaður í líf-
inu. Hann var kvæntur ágætri
konu, Sigrúnu Sigurhjartardótt
ur frá Urðum. Barnalán þeirra
var mikið. Hann varð að vísu
fyrir þeirri sáru sorg að missa
Sigrúnu eftir langa og gifturíka
sambúð, þá kominn á áttræðis-
aldur og veikur. En hann gat þó
verið áfram heima á Tjörn hjá
góðum syni og tengdadóttur.
Það hefur verið mikil huggun.
Kæri vinur. Nú verður þú í
dag lagður til hinztu hvíldar
heima hjá þér á Tjörn. Ég þakka
þér alla okkar samfylgd í 64 ár
og við hjónin kveðjum þig kærri
vinarkveðju.
Akureyri 10. ágúst 1968.
Bemharð Stefánsson.
t t t
SUNNUDAGINN 4. ágúst varð
Þórarinn Kr. Eldjárn hrepp-
stjóri á Tjöm í Svarfaðrdal bráð
kvaddur, 82 ára að aldri. Útför
hans fór fram á Tjörn laugar-
daginn 10. ágúst og fylgdi hon-
um svo mikið fjölmenni til
grafar, að kirkjan rúmaði aðeins
lítinn hluta þess.
Þórarinn fæddist á Tjörn 26.
maí árið 1886 og átti þar heima
alla ævi. Sveitungi hans, Gestur
Valhjálmsson bóndi í Bakka-
gerði, gerði grein fyrir ætt hans
í „Heima er bezt“ fyrir nokkr-
um árum á þessa leið:
„Foreldrar hans voru prest-
hjónin, sr. Kristján Eldjárn Þór
arinsson og Petrína Soffía Hjör
leifsdóttir. Að Þórarni standa
merkir menn í báðar ættir. Sr.
Kristján faðir hans var sonur sr.
Þórarins frófasts og alþingis-
manns, síðast í Vatnsfirði,
Kristjánssonar prests síðast á
Völlum, Þorsteinssonar, prests í
Stærra Árskógi, Hallgrímssonar
prófasts og skáds á Grenjaðar-
stað Eldjámssonar prests í
Stórubrekku í Hörgárdal, Jóns-
sonar.
Kona sr. Þórarins og móðir
sr. Kristjáns á Tjörn, var Ingi-
björg Helgadóttir frá Vogi á
Mýrum Helgasonar. En fyrsta
kona sr. Kristjáns á Völlum og
móðir sr. Þórarins í Vatnsfirði,
var Þorbjörg Þórarinsdóttir
prests að Múla Jónssonar. Kona
sr. Þorsteins í Stærra Árskógi
og móðir sr. Kristjáns á Völlum,
var Jórunn Lárusdóttir Seeving.
Og kona sér. Hallgríms á Grenj
aðarstað og móðir sr. Þorsteins
í Stærra Árskógi var Olöf Jóns-
dóttir prests Halldórssonar á
Völlum. Petrína kona sr. Kristj-
áns á Tjöm og móðir Þórarins
var dóttir Hjörleifs prests Gutt
ormssonar, síðast á Völlum. En
allt eru þetta kunnar ættir og
ekki þörf á að rekja það nánar.
Foreldrar Þórarins voru valin-
kunn sæmdarhjón. Sr. Kristján
var góður prestur. Einkum var
hann annálaður fyrir góðar tæki
færisræður og þótti honurn tak-
azt bezt, þá er hann mælti eftir
þá, sem lægst stóðu í mann-
félagsstiganum. Um þá fór hann
mjúkum höndum og snilliorð
voru honum þá tiltæk. M. d.
Petrína var góð kona, glaðvær
og skemmtileg, mild og hlý í
skapi og mátti ekkert aumt sjá“.
Þórarinn ólst upp á heimili
foreldra sinna, varð snemma
fylgdarmaður föður síns, hóf
nám í Gagnfærðaskólanum á
Akureyri 1903 og lauk þar prófi
eftir tvö ár, stundaði nám á
norskum lýðháskóla, sótti kenn
aranámskeið í Reykjavík, gerð-
ist barnakennari í heimasveit
sinni og hafði það starf með
höndum til 1955.
Kona Þórarins var Sigrún
Sigurhjartardóttir frá Urðum.
Hún andaðist 1959. Þau bjuggu
á Tjörn nær fjóra áratugi, til
1950, að Hjörtur sonur þeirra
tók við búi.
Böm þeirra hjóna eru: Þor-
björg, Reykjavík, Kristján Eld-
járn, forseti íslands, Hjörtur,
bóndi á Tjörn og Petrína, Akur
eyri.
Þórarinn á Tjörn var félags-
hyggjumaður af lífi og sál og
forystumaður ýmsra þeirra í
sveit sinni og héraði. Á hann
hlóðust óteljandi opinber störf.
Meðal annars var hann stjórnar
formaður Kaupfélags Eyfirð-
inga í 10 ár og í stjóm þess
önnur 10, varaþingmaður Eyfirð
inga 1949—1953, óhvikull Fram
sóknarmaður og samvinnumað-
ur til dauðadags, hreppstjóri
sveitar sinnar frá 1929 til ævi-
loka.
Þórarinn Kr. Eldjárn var í
senn fríður maður og karl-
manni, góður bóndi og leiðtogi
í félagsmálum, hjartahlýr mað-
ur og ráðhollur og afburða kenn
ari. Hann átti trúnað hvers
manns er til hans þekkti. Mér
fannst ég verða betri maður í
hvert sinn er við ræddum um
menn og málefni og er mér það
ríkast í huga nú, við leiðarlok.
E. D.
t f t
ÞÓRARINN Á TJÖRN er allur.
Ekki verður lengur hægt að
leita holháða hans. Enginn finn
ur framar mjúkt og hlýtt hand-
tak hans. Hann birtist ei oftar á
mannfundum eða í vinahópi þar
sem hann var ávallt aufúsu-
gestur. Svarfaðardalur drúpir
af trega, því að eitt mesta val-
menni hans er hnigið að foldu.
En minningarnar, ógleymanleg-
ar, vaka í huga hvers einasta
manns, sem einhver kynni hafði
af þessum höfðinglega dreng-
skaparmanni.
Það er ekki ætlunin að rekja
hér lífssögu Þórarins. Til þess
mun áreiðanlega einhver verða.
Þetta á aðeins að vera óbreytt
kveðja frá samferðamanni, sem
var svo lánsamur að njóta vin-
áttu Þórarins um langan tíma.
Fyrsta skýra mynd af Þórarni
í huga mínum er, þegar ég um
fermingaraldur, sá hann í gam-
ansömum og gáskafullum leik.
Það leyndi sér ekki að þar var
maður, sem naut þess að
skemmta sér og öðrum. Og hlát
urinn hans innilegur og dillandi
ómar enn í eyrum mínum, enda
heyrði ég hann svipaðan oft og
mörgum sinnum síðar og það
var ekki hægt annað en hríf-
ast með svo smitandi reyndist
hann flestum.
Á vegum Ungmennafélags
Svarfdæla lágu leiðir okkar
fyrst verulega saman. Þá var
þar valið forustulið, sem mótaði
félagsandann og var okkur
yngra fólkinu til fyrirmyndar.
Þórarinn stóð þar í fylkingar-
brjósti. En það veganesti, sem
bæði hann og aðrir miðluðu
okkur, held ég að hafi verið
hollt og gott. Seinna urðu svo
persónuleg samskipti okkar nán
ari. Við höfðum ýmislegt saman
að sælda, vorum stundum á
öndverðum meiði, en aldrei
brást drenglyndi hans né sann-
girni. Mér fannst alltaf sálubót
að eiga orðastað við Þórarinn.
Það var aðdáunarvert hversu
Þórarni tókst vel að samhæfa
sig þeim aðstæðum er fyrir
lágu. Hann var oft kátastur allra
þar sem gleðimál og gaman var
um hönd haft. En hann var
einnig hinn djúpvitri alvöru-
maður, sem með samúð og inni-
leik tók þátt í kjörum þeirra,
sem örlögin léku grátt. Það hafa
áreiðanlega fleiri en ég reynt.
Hann var einn þeirra, sem strá
birtu og góðleik í kringum sig.
Ég held að hann hafi kunnað
öðrum fremur listina þá að lifa.
Minningarnar sækja á, en hér
skal skotið loku fyrir. Ég þakka
Þórarni af alhug vináttu hans,
og leiðsögn og bið honum heilla
og blessunar á landi lifenda.
Ástvinum hans votta ég samúð
mína.
Helgi Símonarson.
- Landbúnaðarsýning
(Framhald af blaðsíðu 1).
dráttarvélaakstri og Jón Viðar
Jónmundsson á Hrappsstöðum í
naútgfipadómum. Þá varð Hild-
ur Marinósdóttir, Engihlið, hlut
skörpust í framreiðslustörfum
kvenna. Er auðséð á þessu, að
Norðlendingar eru liðtækir í
verklegum greinum, a. m. k,
hvað ungu kynslóðina snertir.
Æskulýðsmóf við Vestmannsvatn um næstu helgi
UM NÆSTU HELGI, dagana
17. og 18. ágúst, vefður ,hið ár-
lega æskulýðsmót á végum
ÆSK í Hólastifti við Vestmanns
vatn í Aðaldal. Þátttakehdur
eru unglingar af Norðurlandi og
prestar, ennfremur sá flok.kur
elztu sumarbúðabamanna, sem
nú dvelja að Vestmannsvatni.
Tjaldað verður yíð vafnið og
þurfa þátttakendur að kóma
með nauðsvnlegan útbúnað ann
an en mat, þar sem borðað verð
ur sameiginlega í skálanum, —
kostnaðarverð er kr. 225.00 á
-------------------------j---
mann, og eiga mótsgestir að sjá
sér fyrir fari til og frá Vest-
mannsvatni.
Mótið verður sett kl. 6 á laug-
ardaginn og eiga þá allir að hafa
reist tjöld sín og komið sér fyrir
á sumafbúðasvæðinu. Um kvöld
ið verður kvöldvaka, varðeldur
og flugeldasýning. Fyrir hádegi
á sunnudag f-ara fram íþróttir
og biblíulestur, og eru þátttak-
endur beðnir um að koma með
Nýja-Testamenti og sálmabók.
Mótinu lýkur í Grenjaðarstaða-
kirkju með guðsþjónustu. Móts-
stjórar verða séra Sigurður Guð
mundsson prófastur og Gylfi
Jónsson sumarbúðastjóri. Ungl-
ingarnir eru beðnir um að til-
kynna prestum sínum þátttöku
eigi síðar en á fimmtudags-
kvöld. Munið að vera útbúin
með skjólgóð föt og fjölmennið
á mótið.
Aðalfundur ÆSK í Hólastifti
verður haldinn í Olafsfirði dag-
ana 7. og 8. september. Umræðu
efni fundarins verður þátttaka
æskunnar í starfi kirkjunnar.
(Fréttatilkynning frá ÆSK í
iifjym mmm
SEGIR DAVÍÐ BJÖRNSSON FRÁ WINNIPEG
Frú Hallgerður og Davíð Bjömsson. (Ljósm.: E. D.)
TVEIR stórir hópar Vestur-ís-
lendinga dvöldu hér á landi í
júljmánuði. Þeir hittu frændur
og vini hér á landi, var hvar-
vetha vel fagnað og munu hafa
notið þess, að sjá ættland sitt
eða land feðra og afkomendur
þess fólks, sem tókst á við hina
miklu erfiðleika á ofanverðri
síðustu öld og sigraði þá. Það er
íslendingum vestan hafs og aust
an mikill styrkur að treysta
vinaböndin svo lengi sem unnt
er.
Einn þeirra manna, sem ferð-
aðist viða um Norðurland, úr
þessum hópum vestanfara, var
Davíð Björnsson frá Winnipeg.
Ég hitti hann að máli eina fagra
morgunstund. Davíð fæddist í
Hafnarfirði 1890, foreldrar hans
voru hjónin Bjöm Hjálmarsson
og Guðrún Bjarnadóttir. Þau
voru bæði ættuð úr Húnavatns-
sýslu og fluttist hann með þeim
þangað norður eins árs eða svo.
Þar óx hann upp að mestu leyti
og dvaldi á ýmsum bæjum, svo
sem Steinnesi, Hnausum og
Sveinsstöðum, einnig á Þing-
eyrum. Síðan fór hann í Hóla-
skóla og þaðan til Reykjavíkur
til smiðanáms hjá Eyvindi Áma
syni. Svo lá leiðin til Kanada
árið 1924. Hann er kunnur með-
al landa vestra fyrir fjölda blaða
greina um íslenzk málefni og
skáldmæltur er hann. Hann gaf
Landsbókasafninu mikið bóka-
safn og handrit sín, þeirra á
meðal bók um veiðarnar í
Winnipegvatninu.
Davíð Björnsson er, sem fleiri
vesturfarar, hinn mennilegasti
maður, ber aldurinn svo vel að
maður gæti ætlað hann a. m. k.
20 ámm yngri og býður af sér
hinn bezta þokka. Hann féllst á
að svara nokkrum spurningum
blaðsins.
Hvert var þitt fyrsta starf
vestra?
£
Já, ég fór fyrst til ættingja
minna vestra og störf mín fyrsta
veturinn voru fiskiveiðar i
Winnipegvatni. Oft voru frostin
hörð, allt upp í 40—50 gráður,
en þá var logn og loftið þunnt
svo að kuldinn var ekki eins til-
finnanlegur.
Viltu segja frá einhverju
minnistæðu atviki á ísnúm?
Já, það var stuttu eftir að
vatnið lagði, sem við fórum að
leggja leitamet. ísinn vár auð-
vitað þunnur. Við lögðum svo
netin nokkuð langt frá landi.
Þegar netin höfðu verið lögð
undir ísinn var farið að dimma.
Og þá skall á okkur stórhríð.
Kennileiti voru engin og eigin-
lega ekkert að styðjast við,
nema helzt hestana, sem við
höfðum fyrir sleðanum okkar.
Fyrst gátum við fylgt slóðinni
okkar frá því fyrr um daginn,
því hestarnir höfðu markað
svellið með skeifnasköflunum.
En brátt sáust þær slóðir ekki
lengur. Við héldum samt áfram
nokkra stund, en komum þá að
vök, sem var langtum breiðari
en svo, að við kæmumst þar
yfir. Vorum við þá í vanda
staddir. Vökin lá þvert yfir og
var breikkandi. Farin var körm
unarferð meðfram henni án
árangurs, en hestanna gætt á
meðan. Ræddum við nú vanda-
málið og kom okkur saman um,
að kveikja bál. Til allrar lukku
reykti ég á þeim árum og átti
því eldspýtur. Við gátum kveikt
eldinn og sást hann frá Gimli.
Það er í eina sinn, sem það kom
sér vel að ég réykti. Eftir
nokkra bið komu menn akandi
fram á vatnið. En ekkert var
enn hægt að gera því bát vant-
aði til að komast yfir. Var hann
sóttur en við biðum enn á ísn-
um. Svo komu hjálparmennirn-
ir aftur og nú með bát og fór-
um við yfir en skildum hestana
eftir, gáfum þeim að sjálfsögðu.
Daginn eftir sóttum við hest-
ana. Hafði á einum stað mynd-
azt jakabrú yfir vökina, en held
ur veik. Við hleyptum þar yfir
á fullri ferð og mátti ekki tæp-
ara standa, því allt brotnaði í
sundui' um leið. Við lentum oft
í einhverjum ævintýrum, sem
þetta atvik er dæmi um.
Hvernig var veiðin?
Það var miki' veiði og fiskur-
inn var verðmætur, bæði hvít-
fiskurinn og pikkeril-fiskurinn.
En þetta er ekki eus góður fisk
ur og sjávarfiskur, finnst mér,
en samt hinn bezti matur. Um
þessar veiðar og fisktegundim-
ar skrifaði ég bók á sínum tíma,
hvort sem hún kemur nokkum
tíma fyrh' almenningssjónir eða
ekki. Enn eru stundaðar veiðar
á W innipegvatni af miklum
krafti á vetrum. Um stangar-
veiði á sumrin er ég lítt kunn-
ugui’. Veturinn er aðal veiði-
tíminn og af þeim veiðum hafa
margir haft góðar tekjur.
Hvert var svo næsta verkefni
þitt vestra?
Snemma í aprí' ’auk veiðum
og þá fór ég at byggja hús
ásamt tveim öð: um smiðum.
Við byggðum tíu hús þetta sum
ar og ég var ko ninn nokkuð
áleiðis að byggja ’ ö bús þegar
heilsa mín brást { þo’.di ekki
(Framhald á b isíðu 2).
. MINNING
Steingríimir Baldvlnsson
bóndi og skáld, Nesi, Aðaldal, S.-Þing.
Látinn er Ijóðmæringur.
Ljúfur og stilltur í svörum.
Hörpuna sló af snilli
strengirnir ómuðu þýðir.
Hljóðlega Laxá nú líður
lygn bæði og gjöful að vanda.
Héraðið sem er í sorgum
syrgir bóndann og vininn.
Hljótt er í Þingeyjar þingi,
þyimist á skáldanna bekknum,
Látinn er liöfðingi héraðs
og hugsuður mikill.
Kveðjum við þingeyskir þegnai’
þjóðlegan, liugprúðan guma.
Þökkum guði sem gaf hann.
Geymd er lians minning.
Jón G. Pálsson frá Garði.
Marteinn Sigurðsson sjötugur
ÞANN 8. ágúst sl. varð Mar-
teinn Sigurðsson, Byggðavegi
94, Akureyri, 70 ára. Þeirra
merku tímamóta í ævi hans
vildi ég minnast með fáeinum
orðum. Þótt afmæliskveðja þessi
sé síðbúnari en ætlað var og
segi færra en efni er til, er hún
send af heilum hug og þökk og
virðing býr henni að baki.
Á Veturliðastöðum í Fnjóska
dal stóð vagga Marteins Sigurðs
sonar. Voru foreldrar hans þau
Sigurður Davíðsson frá Reykj-
um og Sigríður Sigurðardóttir
ættuð úr Eyjafirði. Varð þeim
hjónum sex barna auðið og var
Marteinn hinn þriðji í röðinni.
Sigurður á Veturliðastöðum
lézt, þegar börnin voru í
bemsku, en ekkja hans hélt bú-
skapnum áfram með liðveizlu
dyggra hjúa. Veturliðastaðir
voru menningarheimili og eftir
því prýðilega metið alla stund.
Sigurður á Veturliðastöðum var
hinn gjörfulegasti maður,
greindur í bezta lagi og ágætur
búhöldur. Sigríður kona hans
var fríð sýnum, hún átti glaða
og hlýja skapgerð og einlæga
velvild til samferðafólksins, sem
aldrei brást á langri ævi hennar.
Systkinin á Veturliðastöðum
hlutu að erfðum beztu kosti,
bæði föður og móður og hafa
borið þessum erfðum hið ágæt-
asta vitni í öllu sínu lífi. Nú eru
aðeins þrjú þeirra á lífi, öll bú-
sett á Akureyri, en þangað flutti
fjölskyldan frá Veturliðastöðum
árið 1929.
Ungur að árum fór Marteinn
Sigurðsson til náms í bænda-
skólann á Hvanneyri en hvarf
að því loknu heim í Veturliða-
staði og tók við búsforráðum
með móður sinni. Mun hann
hafa talið það helga skyldu sína,
en annars mun hugur hans mjög
hafa staðið til mennta, enda til
þeirra kjörinn. En þá var leiðin
ekki alltaf auðfarin að því
marki og ekki siður að æskufólk
yfirgæfi ættmenn og óðul til að
svala eigin útþrá og óskum.
Eftir að Marteinn fluttist til
Akureyrar vann hann fyrst all-
lengi hjá verksmiðjum SÍS en
síðar snér hann sér að öðrum
störfum, vann m. a. á skrifstofu
bæjarfógeta og var um eitt skeið
framfærslufulltrúi. Hann átti
sæti í bæjarstjóm Akureyrar
og hafði brennandi áhuga á
mörgum félags- og framfara-
málum. Er hann að eðlisfari hug
sjónaríkur félagshyggjumaður,
sem unir sér vel í andblæ
ferskra áhrifa frá hræringum
samtímans, en jafnframt er
hann kyrrlátur hugsuður, unn-
andi bóka og sögulegra minja.
Marteinn var aðalhvatamaður
að stofnun safns þess á Akur-
eyri, sem helgað er sr. Matthíasi
Jochumssyni og hefir hann frá
upphafi haft umsjón með safn-
inu í húsi skáldsins á Sigur-
hæðum. Munu þeir margir orðn
ir, sem þar hafa hitt Martein ao
máli og notið leiðsagnar hans.
Oll störf sín hefir Marteinn ræk i
af áhuga, alúð og fyllstu trú-
mennsku og hvar sem hann fe:;
fylgir honum heiðríkja prúð-
mennsku og drengskapar. í sam
ræmi við það eru vinsældir han:;
— óumdeilanlegar. Það leiku:;
ekki á tveim tungum, að hann
er sannur sæmdarmaður.
Árið 1950 gekk gæfan meo
nýjum hætti til móts við Mar-
tein Sigurðsson og færði honum
að lífsförunaut Einhildi Sveins-
dóttur frá Eyvindará í Eiða-
þinghá, hina ágætustu konu,
sem staðið hefir örugg við hlio
hans í bliðu og stríðu og búiö
honum fallegt heimili, sen\
reynzt hefir honum sannui’
griðastaður í önn og reynslu ái’
anna. Vinir þeirra Einhildar og
Marte.ins vita vel hversu hlýtí
er við arininn í Byggðavegi 94.
Þess hafa þeir oft notið — og
nú síðast á heiðursdegi húsbóncl
ans. í tilefni af þeim degi, sendi
ég þeim hjónunum hugheilar
óskii- og flyt þeim alúðarþakkir
fyrir öll samskipti og órofa vin-
áttu við mig og mína.
Jórunn Ólafsdóttir
frá Sörlastöðum.
- VAGLASKÓGUR
(Framhald af blaðsíðu 8).
framkoma hinna f jölmörgu móts
gesta virtist yfirleitt hin bezta.
Þau áhrif hafði dagurinn á mig,
að ég tel hann einhven þann
bezta, sem þetta sumar hefir
fært mér. En vissulega voru
tengslin við umhverfið hér virk
ur þáttur. Ég naut þess rikulega
að finna þann unað, sem átt—
hagarnir einir geta veitt.
Því vildi ég mega þakka hin
hlýju handtök fólksins í daln-
um þennan dag, alla vináttu
þess fyrr og síðar og allar stund
ir, sem gefizt hafa með því —
og dalnum.
Jórunn Ólafsdóttir
frá Sörlastöðmn.