Dagur - 16.04.1969, Qupperneq 5

4
> ■
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
ÚR AFREKASKRÁ
ÓLAFUR JÓHANNESSON for-
maður Framsóknarflokksins sagði
m. a. svo í yfirlitsræðu á miðstjómar
fundi flokksins 11. apríl sl.:
„Þegar vinstri stjómin fór frá, var
greiðslubyrðin talin vera um 8% og
myndi hækka nokkuð á tveim næstu
árum. Þá áttu efnahagssérfræðingar
ekki nógu sterk orð til að lýsa því,
hversu hættuleg og óbærileg þessi
greiðslubyrði væri. Af henni stafaði
þjóðarvoði. Og þegar núverandi
stjóm tók við völdum sagðist hún
ætla að létta greiðslubyrði þjóðar-
innar gagnvart útlöndum, sem allt
væri að sliga. Efndirnar mega nú all-
ir sjá. En það sem athygli vekur er
það, að vísu mennimir, sem töldu
8% greiðslubyrði 1958 þjóðarvoða,
skuli nú, þegar greiðslubyrðin nálg-
ast Vc> af gjaldeyristekjunum, ekki
reka upp eitt einasta bofs. Nú er allt
í lagi að þeirra dómi. Hvernig á
þjóðin að treysta dómgreind og leið-
sögn slíkra manna? Hvernig ætla
þeir að skýra sinnaskipti sín fyrir
þjóðinni? Ég held, að skuldamálin
séu miklu alvarlegri en allur þorri
manna gerir sér enn grein fyrir.
Menn viðurkenna almennt, að
ekki hefur verið farið skynsamlega
með efni þjóðarbúsins á undanföm-
um árum. Stjórnin og ráðunautar
hennar hafa ekki gefið þann gaum
sem skyldi að séreinkennum íslenzks
atvinnulífs, heldur apað eftir háþró-
uðum iðnaðarþjóðum og litið á þá
tekjuaukningu sem liagvöxt, sem í
rauninni byggðist á hagstæðri sveiflu
sjávaraflans. f landi, sem býr við
jafn sveiflukennda atvinnuvegi og er
jafn háð untanríkisviðskiptum og
ísland, verður hið opinbera að hafa
hæfilega stjóm á þessum málum,
fjárfestingu og gjaldeyrisnotkun, ef
ekki á illa að fara. Allt frelsisglamur,
sem ekki tekur tillit til þessa, em
blekkingar. Hér verður aldrei stjórn
að af viti eftir happa- og glappaað-
ferð. Það er fullreynt eftir 10 ára
viðreisnarstjórn.
í iðnaðinum hefur ekki verið
mörkuð nein heildarstefna. Þar hef-
ur vantað forustu af hálfu ríkisvalds
ins. Samt tala menn um að gerast
aðilar að efnaliagsbandalögum há-
þróaðra iðnaðarþjóða. Hér má vissu
lega segja: Ó þú heilaga einfeldni.
Á afrekaskrá núverandi ríkisstjóm
ar eru fjórar gengisfellingar. Vafa-
laust á hún heimsmet á því sviði.
Gengisfelling getur vitaskuld verið
óhjákvæmilegt neyðarúrræði. En
tvær stórfelldar gengisfellingar á
sama árinu, þar sem verð á erlendum
(Framhald á blaðsíðu 2)
PÁLL MAGNÚSSON, lögfræðingur:
Herslöðvasamningurinn frá 1951 og
lögiii frá 1962 um almannavarnir
Fé til framkvæmda þeirra laga er auðvelt að fá
hjá Bandaríkjum Ameríku og öðrum aðildar-
ríkjum NATO, samkvæmt 5. gr. samningsins.
GREIN mín „Herstöðvar NATO
á íslandi“ birtist fyrir nokkru
í dagblaðinu Vísi og blaðinu
Degi á Akureyri. Það sem hér
verður sagt ber að skoða sem
framhald þeirrar greinar.
Þann 17. des. 1962 voru sett
lög á Alþingi um almannavarn-
ir. Um þetta efni höfðu til þess
tíma gilt lög frá 1941 og 1951.
Loftvamanefnd Reykjavíkur
starfaði að þessum málum frá
júní 1951, „en frá stríðslokum
hafði ÖH slík starfsemi legið
niðri hér“, segir í opinberri
skýrslu. Starfsfé nefndarinnar
var 750 þús. kr. úr ríkissjóði og
jafn mikið frá Reykjavíkurbæ,
samtals ein milljón og fimm
hundruð þúsund krónur. Fram-
lagið úr ríkissjóði var fellt nið-
ur fyrir 1957 og varð Loftvarna
nefnd þá að hætta þessu starfi
sínu að mestu leyti. Um þetta
segir í skýrslunni: „Þannig var
þessum málum komið á síðast-
liðnu hausti, að allar varúðar-
ráðstafanir til vamar, aðstoðar
og líknar almenningi, sem leiða
kynnu af hernaðaraðgerðum
annara þjóða, voru með öllu
niður fallnar.“
Samkvæmt skýrslu Loft-
varna-nefndarinnar frá 19. des.
1956, hafði hún haft til ráðstöf-
unar kr. 9.000.000.00 og varið
því þannig:
Stjónarstöðvar
Aðvörunarkerfi
Fjarskipti ....
Hjúkrunar- og
líknarmál ....
Eldvarnir ....
Loftvarnarbyrgi
Birgðageymslur
Hjálparsveitir
Ymis kostnaður
Laun og skrif-
stofukostnaður
Teikningar af
loftvarnarbyrgi
undir Arnarhóli
Óráðstafað ...
kr. 64.000.00
— 288.000.00
— 287.000.00
— 2.556.000.00
— 1.648.000.00
— 239.000.00
— 574.000.00
— 344.000.00
— 348.000.00
— 801.000.00
— 200.000.00
— 1.651.000.00
Samtals kr. 9.000.000.00
Síðla árs 1961 vakna svo
stjórnvöld Reykjavíkur og ríkis
ins upp af værum 10 ára svefni,
koma saman á fund og álykta
þar: „að óverjandi væri að gera
ekki gangskör að því að hefja
hér rannsóknir og undirbúning
almannavaraa, miðað við aíð-
stæður hér og reynslu annara
í þessum efnum.“ — „Og varð
að ráði, að formaður Loftvama-
nefndar Reykjavíkur, Sigurjón
Sigurðsson, lögreglustjóri, og
dr. Jón Sigurðsson, borgar-
læknir, tækjust á hendur ferð
til Norðurlanda, til þess að
kynna sér aðgerðir og reynslu
þessara þjóða, Noregs, Svíþjóð-
ar og Danmerkur.“ Voru síðan
fengnir hingað 3 erlendir sér-
fæðinga til áðuneytis, R. Holter
mann, hershöfðingi og yfirmað-
ur almannavarna í Noregi, C.
Toftemark, yfirlæknir og einn
af forstöðumönnum almanna-
varna í Danmörku og John Hod
soll, aðalráðunautur NATO í
loftvarnamálum. Auk þess var
leitað upplýsinga hjá Ágúst Val
fells, dr. í kjamorkufræðum.
Var hann á eftir ráðinn forstöðu
maður almannavarnanna, en
sagði starfinu af sér árið 1964.
Stjórnarfrumvarp til almanna
varnalaganna var lagt fram á
Alþingi 11. okt. 1962 og afgreitt
eins og fyrr segir, sem lög 17.
des. sama ár. Umræður um laga
setninguna þekja 94 blaðsíður í
Alþingistíðindunum og þing-
skjöl málsins fylla 38 bls. Sést
af þessu, að málið var álitið
mikilvægt, enda voru allir
ræðumenn á einu máli um, að
það gæti varðað líf og tilveru
mikils hluta þjóðarinnar. Frá
sérfræðingunum lágu fyrir ítar
legar skýrslur og álitsgerðir,
sem eru birtar í Alþingistíðind-
unum.
Frumvarp laganna var, eins
og vænta mátti, að efni til að
mestu leyti í samræmi við álits-
gerðir sérfræðinganna, nema
hvað mun styttra var gengið í
kröfum um fullkomnar vamir
með tilliti til fátæktar þjóðar-
innar. Ekki varð samstaða um
málið á Alþingi. Hinir svo-
nefndu 3 borgaraflokkar stóðu
með frumvarpinu en þingmenn
Alþýðubandalagsins voru á
móti. Hannibal Valdimarsson
sem var aðal framsögumaður
minnihlutans, flutti lengstar og
efnismestar ræður og vitnaði,
máli sínu til sönnunar, stöðugt
í álit sérfræðinganna. Komst
hann að þeirri niðurstöðu, að
hinar ráðgerðu og nauðsynlegu
öryggisframkvæmdir yrðu svo
ofsalega dýrar, að engar líkur
væru til þess, að okkar fámenna
þjóð gæti með nokkru móti stað
ið straum af þeim. Yrðu lögin
því aldrei annað en einskisnýtt
pappírsgagn og til ills eins fyrir
þjóðina, því í trausti laganna
yrði hún sjálf síður á verði gagn
vart hættunni. Hannibal reynd
ist sannspár um þetta. Til
marks um það hef ég tekið upp
ríkisreikningum og fjárlögum
áranna 1963 til 1969 fjárveiting-
ar ríkisins til almannavarna á
þessum 7 árum. Þær nema sam
tals kr. 16.906.563.00, og mikill
hluti þeirrar fjárhæðar fór, svo
sem gefur að skilja, í laun til
manna, sem næstum ekkert
gátu gert að gagni vegna pen-
ingaleysis. Rétt er að geta þess
hér, að með lögum frá 29. apríl
1967 var gerð sú breyting á al-
mannavarna-lögunum frá 1962,
að lögin skyldu einnig ná til
varna gegn hættum af náttúru-
hamförum, svo sem jarðskjálft-
um og flóðum, en svo brá við,
að framlög ríkisins til varnanna
minnkuðu eftir þetta að mikl-
um mun.
Árið 1963 var á vegum al-
mannavarnaráðs samið fræði-
legt rit um almannavamir. Er
þar að finna mikinn fróðleik um
þær ógnir, sem að höndum geta
borið, ef til átaka kæmi um her
stöðvarnar, áætlanir um opin-
berar varnarframkvæmdir og
leiðbeiningar almenningi til
sjálfsbjargar. Höfundur segir
þar m. a.: „Ef alger kjarnorku-
styrjöld brytist út, virðist að
allt að 60—70 liundraðshlutar af
íbúum landsins gætu farist, ef
engar vamir væru viðhafðar,“
en höfundur álítur, að þá tölu
megi lækka í 5 hundraðshluta
með réttum vamarráðstöfun-
um. — Þetta var mikið og vel
unnið rit, og lífsnauðsyn, að það
bærist almenningi í hendur, en
verkið strandaði, eins og teikn-
ingarnar af varnarskýlunum
undir Arnarhóli, á skrifstofu-
borði dómsmálaráðherra. Svo
fór um sjóferð þá, sem hófst
með setningu almannavarnalag
anna 1962.
Með grein minni í Vísi og
Degi gerði ég grein fyrir því,
að NATO-ríkjunum bæri, sam-
kvæmt 5. gr. herstöðvasamn-
ingsins frá 1951, að kosta allar
nauðsynlegar framkvæmdir í
landi okkar til varnar gegn
þeim hættum, sem þjóðinni staf
ar af hinum hernaðarlegu afnot
um NATO af landinu. Með setn
ingu almannavarnalaganna 1962
og álitsgerðum sérfræðinganna
frá Noregi, Danmörku, NATO
o. fl. upplýstist eins og verða
mátti, hvaða lágmarks öryggis-
varnir þyrfti að framkvæma
hér og það jafnframt, að þjóð
okkar hefði engin efnj á að
kosta þær. Auðvitað var þetta
fyrirsjáanlegt, þegar herstöðva-
samningurinn var gerður árið
1951, og 5. gr. hans þá strax
sýnilega alveg óhjákvæmileg
fyrir íslendinga, ef þeir áttu að
geta notið svipaðra almanna-
varna og tíðkast í öðrum lönd-
um, gegn þeim hættum, sem
herstöðvarnar voru og eru enn
líklegar til að hafa í för með sér
fyrir líf þeirra og eignir. Þetta
hlaut að vera tilgangur 5. gr.
samningsins, enda var hún að
öðrum kosti hrein markleysa.
Greinin hljóðar svo:
„Bandaríkin skulu fram-
kvænia skyldur sínar sam-
kvæmt samningi þessum þann-
ig, að stuðlað sé svo sem frek-
ast má verða að öryggi íslenzku
þjóðarinnar, og skal ávallt haft
í liuga, hve fámennir fslend-
ingar eru, svo og það, að þeir
hafa ekki öldum saman vanizt
vopnaburði. Ekkert ákvæði
þessa sanmings skal skýrt þann
ig, að það raski úrslitayfirráð-
um fslands yfir íslenzkum mál-
efnum.“
Ég hef borið þennan skilning
minn á greininni undir tvo af
gáfuðustu lögmönnum landsins
og kváðu þeir hann réttan að
sínu áliti. Annar þeirra taldi
það vera álitamál, hvort við
hefðum tapað rétti okkar sam-
kvæmt greininni, vegna þess, að
stjórnvöld okkar hefðu vanrækt
að gæta hans í svo mörg ár, en
áleit þó, að engar líkur væru til
þess, að NATO-ríkin færu að
bera þá ástæðu fyrir sig.
Bandaríkin ætluðu, eins og
vænta mátti, að standa við þessi
loforð sín og vildu á sínum tíma
leggja fram stórfé til vegagerða
og annara öryggisframkvæmda,
en þeim boðum var hafnað.
Þjóðin mun nú krefjast, að haf-
ist verði handa um fulla og und
andráttarlausa framkvæmd al-
mannavarnalaganna frá 1962.
Engin ástæða er til að ætla ann
að, en að Bandaríkin séu enn
reiðubúin að kosta hér allar
nauðsynlegar öryggisfram-
kvæmdir, samkvæmt 5. gr. her-
stöðvasamningsins, ef á því
máli er af okkar hálfu haldið af
einurð og festu.
Augljóst er, að íslenzka þjóð-
in getur ekki og gat aldrei leyft
erlendar herstöðvar í landi
sínu, án öryggisvarna, sem aðr-
ar þjóðir telja sér lífsnauðsyn-
legar.
8. apríl 1969,
Páll Magnússon.
5
SMATT & STORT
Frá æfingu á leiknum Púntila og Matti.
(Ljósmyndastofa Péturs, Húsavík)
og Matli vinnumaður
■ Sumaráætlim
Flugfélags íslands
(Framhald af blaðsíðu 8).
ar 30. septembei'. Þá verða viku
legar átta ferðir til Kaupmanna
hafnar, fjögur flug til London,
þrjú flug til Glasgow og tvö
flug til Osló, eitt flug til Fær-
eyja og Bergen. Ferðirnar
skiptast þannig: Til Kaup-
mannahafnar er þotuflug alla
daga en að auki er Friendship
flug um Færeyjar og Björgvin
á miðvikudögum. Til Lundúna
eru bein flug á þriðjudögum,
fimmtudögum, laugardögum og
sunnudögum. Til Glasgow verð
ur flogið á mánudögum, mið-
vikudögum og föstudögum og
til Osló á fimmtudögum og
sunnudögum.
Sem fyrr segir verður ein
ferð í viku frá íslandi til Fær-
eyja og Bergen og þaðan áfram
til Kaupmannahafnar. Flug
milli Færeyja og Glasgow verða
á laugardögmn. Yfir aðal anna-
tímann verða átta flugferðir í
viku milli Kaupmannahafnar,
Bergen og Færeyja.
Þriðji áfangi sumaráætlunar
er svo októbermánuður. Þá
verður ferðum hagað með svip-
uðu sniði og í fyrsta áfanga. Þá
verða sjö ferðir í viku til Norð-
urlanda og sex vikulegar ferðir
til Bretlands. □
(Framhald af blaðsíðu 8).
verið „góðir foreIdrar“ „óvit-
ans“ eða ekki „vitað af voðan-
um“, sem hömlulausu viðskipta
frelsi fylgir. Þrátt fyrir yfirlýs-
ingu Bjartmars, ef rétt er eftir
honum haft, má búast við að
hann í einu og öllu leggi lands-
feðrunum lið eftir megni, til
framhalds á sömu braut. En
nú vita menn að hann gerir það
eftirleiðis gegn betri vitund.
SAMTÍNINGUR
Mikið er nú rætt um Björn og
Hannibal um þessar nnindir.
Akureyringar eru orðnir beztu
skíðamenn landsins. Vélfryst
skautasvell er nú á dagskrá hjá
forystu íþróttahreyfingarinnar í
bænum. Loðnan þrjóskast við
að ganga inn Eyjafjörð. Mið-
stjónaraðalfundur Framsóknar
var haldinn í Reykjavík um og
fyrir síðustu helgi. Líklegt er,
að þingmenn fýsi að vita deili
á fjármálum Sana og geri um
það fyrirspum á Alþingi. 2000
atvinnuleysingjar eru enn í
landinu. Vaxandi atliygli bein-
ist nú að Hlíðarfjalli á vettvangi
ferðamála, innanlands og utan.
í sjónvarpi sjáum við daglega
hvernig erlendir auðhringar ná
völdum í krafti auglýsinga
sinna. Ráðherrar misnota þar
og aðstöðu sína á grófan hátt.
Götur þoma og ryk þyrlast upp
og þá taka Akureyringar stóru
götu-ryksuguna sína út úr
skáp. Lóan er komin á Sel-
tjarnarnes.
ÓNAKVÆMNI í FRÁSÖGN
Dagur og íslendingur-ísafold
sögðu frá stofnun hlutafélagsms
Bústólpa h.f., sem ætlar að ann-
ast innkaup á kjamfóðri fyrir
eyfirzka bændur. Til að fylla
betur fáorða tilkynningu félags
ins sjálfs, bætir íslendingur-
ísafold því við, að 140 bændur
hafi myndað með sér samtökin,
stofnað Bústólpa o. s. frv. Verð-
ur ekki annað af þeim orðiun
skilið, að stofnendur hlutafélags
ins séu 140 talsins. En hið réttaj
er, að þeir eru 5 og má telja
þetta meiriháttar ónákvæmni í
frásögn.
LÆKKUN A MAIS
En úr því farið er, enn einu
sinni, að minnast á kjarnfóður,
er rétt að geta þess, að enn hef-
ur maís lækkað í verði, svo að
kjamfóðurblanda í KEA, sem
nú kostar 8800 krónur tonnið
lækkar í 8500 krónur og mega
allar lækkanir vöruverðs til
frétta teljast, enda sjaldgæfar.
En með hinar lækkandi fóður-
vörur kom Dísarfell nú rnn
miðjan mánuð.
GÆRUPELSAR
Norræn fatnaðarkaupstefna var
lialdin í Kaupmannahöfn í vet-
ur og var ytri fatnaður kvenna
á boðstólum. Nokkur íslenzk
fyrirtæki sýndu þar vörur og
vöktu pelsar úr loðsútuðum
gærum langmesta athygli, af
því sem íslenzkt var og tilboð
bárust í hina íslenzku fram-
leiðslu og námu 10 millj. kr.
Sennilegt er, að ull og skinna-
vörur af íslenzku fé verði marg
falt verðmeiri á næstu árum en
nú er og iðnaður í þessum grein
um geti veitt þúsundum at-
vinnu ef rétt er á haldið.
AKUREYRINGAR!
KVENFÉLAGIÐ Baldursbrá í
Glerárhverfi efnir til hlutaveltu
20. þ. m. til ágóða fyrir rekstrar
sjóð vistheimilisins Sólbolrgar,
hælis vangefinna á Norðurlandi.
Þessi stofnun er í mikilli þörf
fyrir stuðning almennings, svo
að félagið, er stendur fyrir
hlutaveltunni, væntir góðrar
þátttöku við öflun drátta. Öllu,
sem safnast skal komið til neð-
antalinna aðila, er lofað hafa
að veita því viðtöku.
Sólborgarheimilið ætti að
verða óskabarn Akureyringa og
annarra Norðlendinga, því að
til þess er stofnað af fómfýsi
og kærleika til þeirra, sem bág-
ast eiga og verst eru settir.
Með fyrirfram þökk: Berg-
þóra Bergsdóttir, Byggðarvegi
149, sími 12540; Margrét Sigurð
ardóttir, Þverholti 2, sími 12638;
Þórdís Gísladóttir, Klapparstíg
5, sími 12554; Svanhildur Þor-
steinsdóttir, Grænugötu 2, sími
11857; Freygerður Bergsdóttir,
Höfðahlíð 12, sími 12371; Verzl-
unin Sportkraft, Strandgötu
(kl. 13—18); Verzlunin Fagra-
hlíð, Lönguhlíð 2, Glerárhverfi.
Púntila bóndi
Húsavík 12. april. Meðan veðr-
áttan, þessa dagana, norður hér,
skiptir ört á hríðaréljum og sól-
skini er Leikfélag Húsavíkur að
ljúka æfingum á Púntila bónda
og Matta vinnumanni eftir B.
Brecht. Það er eitt hið mesta
leikhúsverk, sem leikfélagið
hefur tekið til meðferðar og í
því tilefni brá ég mér á æfingu,
(Framhald af blaðsíðu 8).
ýmsan hátt sérstakur, en þó
hlýtur afgreiðsla Atvinnumála-
nefndar ríkisins (ríkisstjórnar-
innar) að vekja mesta furðu.
Bjarnj Benediktsson er for-
maður hennar og aðrir ráðherr-
ar sitja einnig í henni og efna-
hagssérfræðingur ríkisstjórnar-
innar, Jónas Haralz, er fram-
kvæmdastjóri hennar. Það eru
því engar undirtyllur, sem taka
þar ákvarðanir. Þessari nefnd
voru ætlaðar til ráðstöfunar
300 millj. kr. til eflingar atvinnu
lífi og útrýmingar atvinnuleysi.
Hvatti hún fyrirtæki, sem eiga
í erfiðleikum, að sækja um að-
stoð, og bjuggust flestir við
skjótri úrlausn.
Ætla má, að ýmsir hafi verið
bjartsýnir á fyrirgreiðslu nefnd
arinnar, ekki sízt þeir, sem
stóðu fyrir rekstri fyrirtækja,
sem ráðherrar og aðrir ráða-
menn höfðu lýst yfir við ótal
tækifæri, að veittur yrði allur
hugsanlegur stuðningur. Eitt
þessara fyrirtækja, sem ráð-
herrar hafa lýst sem sínum
óskabörnum, var skipasmíða-
stöð á Akureyri, þ.'e. Slippstöð
in h.f. Það hefði því mátt ætla,
að nú gæfist ráðherrunum gott
tækifæri til að sýna vilja sinn í
verki, en viðbrögð þeirra urðu
þau, að engu er líkara, en þeir
séu að grafa undan trausti fyrir
tækisins.
Umsókn Slippstöðvarinnar
h.f. um lán, virðist hafa verið
notuð, sem átylla til að senda
menn að sunnan til að gera „út-
tekt“ á fyrirtækinu, þrátt fyrir
það, að reikningar þess fyrir lið
in ár hafi legið fyrir. Þessi „út-
tekt“, sem hvorki getur talist
fugl né fiskur, er svo notuð til
þess að lýsa fyrirtækið svo illa
statt, að jafnvel sjóðir, sem eiga
að veita styrki til eflingar at-
vinnulífi, geti ekki veitt því
beina fyrirgreiðslu. Annað verð
ur ekki ráðið af neitun Atvinnu
málanefndar ríkisins.
Hins vegar kemur svo fram
um leið, sú krafa frá nefndinni,
að bæjar- og sveitarfélög, með
mjög takmarkaða tekjustofna,
skuli gera þetta, enda þótt um
fyrirtæki, eins og skipasmíða-
stöð sé að ræða, sem enginn
getur haft veruleg áhrif á um
verkefni, nema ríkisvaldið.
Á þessa stefnu Atvinnumála-
nefndar ríkisins voru bæjarfull
til að sjá og heyra hvernig hlut-
irnir gerast áður en tjaldið lyft-
ist. Þegar ég kom inn í leikhús-
ið stóð svo á á senunni, að
Púntila bóndi er fullur og snýr
út skrápnum, eins og hann gerir
alltaf, þegar hann er í drykkju-
kasti. Því er það, að hann rekur
á burt brúðir sínar, allar fjórar.
Þær fá ekki að gera sér neitt
trúar Framsóknarflokksins treg
ir að fallast og vildu freista
þess, að gefa nefndinni kost á
að endurskoða afstöðu sína til
fyrirtækisins og lögðu því til,
að bæjarstjórn frestaði ákvörð-
un í málinu, ef endanleg niður-
staða þessarar skyndiúttektar
þeirra fyrir sunnan gæti breytt
einhverju. Þessi tillaga Fram-
sóknarmannanna Stefáns
Reykjalíns og Hauks Árnason-
ar var felld með 7:4.
Á þá tillögu féllust ekki bæj-
arfulltrúar annarra flokka,
enda kannski ekki haft trú á
eðlilegri afgreiðslu ráðherr-
anna.
Eftirtektarvert er líka, að At-
vinnumálanefnd ríkisins hefur
ekki kjark í sér til að neita bein
um orðum lánsbeiðni Slipp-
stöðvarinnar h.f., heldur neitar
hún beiðninni á þann hátt, að
hún gefur Akureyrarbæ kost á
láninu, rétt eins og sú beiðni
hafi legið fyrir.
En hvað sem um afgreiðslu
þessa bráðabirgðaláns er að
segja, er hitt augljóst, að vandi
Slippstöðvarinnar h.f. er mikill
og ástæðulaust að vera með
neinn skollaleik, eins og At-
vinnumálanefnd ríkisins leikur.
Sennilega veldur mestu um
vandann, verkefnaskortur,
ásamt þeirri staðreynd, að
vaxtabyrðin og skammtímalán
til fjárfestingar, valda sér-
hverju fyrirtæki erfiðleikum, ef
það getur ekki strax í upphafi
skilað því, sem kalla mætti
óeðlilegan gróða. Það hlýtur því
að vera gerð sú krafa til hins
opinbera, að það tryggi fyrir-
tæki eins og Slippstöðinni stór
langtímalán með lágum vöxt-
um. Fyrirtæki sem sinnir verk-
efnum fyrir undirstöðuatvinnu-
vegi þjóðarinnar, má ekki taka
skjótan gróða, og því verður að
veita þessa fyrirgreiðslu, hvort
sem það telst styrkur eða ekki.
Þess verður þó jafnframt að
gæta, að þeir, sem fá þannig
opinbera fyrirgreiðslu og treyst
er fyrir almannafé, beri þá
ábyrgð, sem eðlilega má telja
og að áhættufé þeirra sé jafnan
skráð á réttan hátt.
Það er svo von blaðsins og
eflaust allra Akureyringa, að
Slippstöðin h.f. standi af sér þá
hryðju, sem nú gengur yfir og
komi margefld út úr henni.
S. Ó. B.
til gamans, veizlan er ekki ætl-
uð þeim, meyjunum frá
Kúrgela. Þær snúa heim, ganga
í göturykinu og verða þreyttar
og sárfættar. Á leiðinni setjast
þær niður, til að hvílast og þá
segja þær söguna um fátæka
fólkið í veröldinni og stolt þess.
Brúðirnar tillagði Púntila sér
um leið og hann leitaði að lög-
legu brennivíni um nótt.
Gamla samkomuhúsið á Húsa
vík, sem áður gegndi mörgum
hlutverkum, er nú eingöngu
kvikmyndahús og leikhús með
föstum sætum og hefur í ríkum
mæli þokka góðra leikhúsa,
hinn sérstæða leikhússjarma,
samt er salurinn helzt til lítill
og senan mætti gjarnan vera
nokkuð stærri. Ég settist aftar-
lega í myrkum salnum og gætti
þess að trufla ekki æfinguna.
Þar sitja einnig á dreif leikarar
og starfsmenn, sem ekki eru að
störfum þá stundina. í miðjum
sal situr leikstjórinn, Erlingur
Halldórsson. Við og við kallar
hann til leikaranna á sviðinu
og biður þá að endurtaka. Svo
komu ekki bifreiðadrunur, þeg-
ar þær áttu að koma og það
kom heldur ekki ljós, þegar það
átti að koma. Þá kallaði leik-
stjórinn til ljósameistarans, sem
einnig stjórnar hljóðunum, svo
felldum orðum: „Jói, heyrirðu
til mín?“ „Nei“, sagði ljósameist
arinn. Tæknin var ekki eins og
hún átti að vera. Sýningarstjór-
inn, Halldór Bárðarson, breytti
tækninni með snúru og hljóð-
nema, þá kom ljósið, þegar það
átti að koma og hljóðin komu
líka, þegar þau áttu að koma
og æfingunni var fram haldið.
Leikmyndir eru mragar og
sviðsbreytingar þurfa að íara
fram hratt og hljóðlega.
Púntila, eigandi herragarðs
og sögunarmillu, hefur ófullur
ákveðið að trúlofa dóttur sína
sendiráðsfulltrúanum og efnir
til mikillar veizlu með ráðherra
sem gesti og öðru stórmenni.
Dóttirin hefur hlotið frömun
erlendis og annað uppeldi, sem
slíku sæmir. En sem Púntila
bóndi hefur drukkið sín veizlu-
glös, þá sér hann, að sendiráðs-
fulltrúinn er maður harla lítilla
sanda og sæva og auk þess svo
vizkusljór, að hann skilur ekki
einföldustu brandara. Hann rek
ur sendiráðsfulltrúann á dyr og
vill gefa stúlkuna Matta vinnu-
manni. Hinn veraldarvani bíl-
stjóri, Matti vinnumaður, vill fá
að vita hvort dóttir stórbóndans
sé fær um að vera eiginkona
fátækismanns og ungfrúin er
látin ganga undir próf.
Þannig tekur hver leikmynd-
in við af annari og þannig flyt-
ur leikfélagið sinn skerf af
heimsmenningunni til Húsavík-
ur. Sjónleikurinn verður frum-
sýndur fimmtudaginn 17. apríl.
Þonn. Jónsson.
*
f
*
<■
I
I
I
i
I
Bréf til Láru Ágúsfsdóftur á
sjöfugsafmælinu 15. apríl'69
Þú krafðist ei að krýnast dísa-hylli,
en kjörin varst til þess, er mest ég tel,
að vera túlkur tveggja heima milli,
og takast vel.
Þér ótal viðkvæm hjörtu tókst að hugga,
er harmur nísti, þegar vinur lézt.
Að æðra heimi opnað fékkstu glugga
svo inn þar sézt.
Og góðs þér margir biðja, nafn þitt blessa.
Þú breyttir skuggatíð í fagurt vor.
Og ljúft og skylt er þér að minnast þessa,
er þyngjast spor.
Og vit, að englar guðs þér ekki gleyma
þó grýtt sé lífsbraut þín og stundum köld.
Og sál þín nær til hafna æðri heima
’ið hinzta kvöld. .
Hjartanlegar hamingjuóskir of alla tíð.
i
«1
4-
I
<3
4-
f
<3
4-
f
f
f
X
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
0
4-
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
0
4-
©
4-
f
7- <?.
Kristján frá Djúpalæk.
- SLIPPSTÖÐIN OG SKOLLALEIKUR ...