Dagur - 07.05.1969, Síða 5

4
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
LAX OG SILUNGUR
SUMARIÐ 1968 var með beztu lax-
veiðisumrum hér á landi, því lax-
gengd var mikil í mjög mörgum
veiðiám, einkum sunnanlands og
vestan og jafnframt stangveiði var
mikil netaveiði t. d. í Hvítá í Borgar-
firði og Ölfusá. Og á því ári voru
11 lax- og silungseldisstöðvar starf-
ræktar og er ein þeirra ríkisfyrir-
tæki, Laxeldisstöðin í Kollafirði.
Merkingar laxa og silunga hafa ver-
ið mjög auknar.
Nytjar af lax og silungsveiði hafa
verið verulegar allt frá landnámstíð,
þótt veiðitækin væru frumstæð. En
nú er sú öld upp runnin, í sambandi
við lax- og silungsveiðar, að þessir
fiskar eru að verulegum hluta veidd-
ir sem sport og tómstundagaman.
Fjöldi manns stundar þær veiðar sér
til heilsubótar og gleði, sem einn eða
tveir menn gætu annað með tækjum
þeim, sem lítið minna á skemmtun.
Og þessi þróun er ekki aðeins stað-
reynd, heldur útlit fyrir, að sport-
veiðin muni aukast mjög í framtíð-
inni — og í þessu felast óþrotlegir
möguleikar og verðmæti, sem ekki
verða metin í aflaeiningum, heldur
seldum veiðidögum. Til að auka
fiskstofna ánna, er búist við
að 200 þús. laxaseiðum verði sleppt
í veiðiárnar nú í sumar og merkt
laxaseiði frá Kollafjarðarstöð verða
um 10 þús. Líklegt er talið að lax-
aflinn hafi undanfarin ár numið um
100 tonnum og þrisvar til fjórum
sinnum meira veiðist af bleikju.
Þótt fiskiræktarmál Islendinga
séu flest skammt á veg komin, er að
vakna skilningur á hinum miklu
möguleikum, og menn láta sig nú
dreyma stóra drauma um betri hag-
nýtingu hinna fjölmarga veiðivatna
í byggð og á heiðum. En þar má
eflaust koma til hjálpar með því að
auka silungastofninn og e. t. v.
skipta um stofn, ef þurfa þykir. fs-
land er eitt af fáum löndum, þar sem
ár, vötn og sjór er lítt mengað og því
eru hér, einnig af þeim ástæðum,
góð skilyrði til stórra átaka í ræktun
vatnafiska.
Fiskgengar ár og heiðavötnin
mörgu og fögru eru auðlindir, sem
auknar verða og nýttar í framtíð-
inni. Fiskeldi, þar sem fiskar eru
aklir í tjömum þar til heppilegri
markaðsstærð er náð, er svo önnur
hlið þessa máls, og slíkt fiskeldi get-
ur án efa orðið veruleg búgrein
bænda, enda skortir ekki innlent
aðalfóður til fiskeldis.
Hin ört vaxandi verðmæti, sem
veiðihlunnindi í ám og vötnum eru,
þarf að virða vel, og betur en oft
hefur tíðkazt og er bæði átt við
veiðimenn og landeigendur.
(Framhald á blaðsíðu 2)
Um laxaveg fram hjá Lðxárvirkjun
Rætt við Þorgeir Jakobsson frá Brúum
ÞORGEIR JAKOBSSON, Brú-
um í Aðaldal hefur þann góða
sið að líta inn á skrifstofur Dags
við árstíðaskipti og mætti þó
oftar vera. Er hann hélt vana
sínum í tilefni sumarkomunnar,
barst talið óðar að virkjun
Laxár, framtíð Laxárdals o. fl.
Þorgeir Jakobsson bóndi og
rafvirki stofnaði nýbýlið Brúar
við fossa þá í Laxá, sem frægir
voru fyrir fegurð og síðar fyrir
hinar miklu virkjanh-, er þar
risu. Hann bjó á Brúum ó fjórða
áratug og stundaði jafnframt
iðn sína víða í Suður-Þingeyj-
arsýslu og gerir enn. Hann er
margfróður maður og drengur
góður en ber skoðanir sínar lítt
á torg. En nú víkjum við að
umræðuefnum þeim, er fyrr
getur og leggjum fyrir hann
spurningar.
Hvað gerist í Laxárdal þegar
virkjunarframkvæmdum verð-
ur fram haldið?
Við framhaldsvirkjun hjá
Brúum er óhjákvæmilegt að
gera mikla uppistöðu í neðan-
verðum Laxárdal. Ef stíflugarð
ur verður allt að 40 metra hár
mun uppistaðan ná framundir
Þverá, að því er talið er. Virkj-
un verður alltaf ótrygg, þar til
mikil uppistaða verður gerð.
Laxdælir líta þau mannvirki
ekki hýru auga?
Nei, að sjálfsögðu ekki. Mikil
náttúrufegurð, auk landsins
sjálfs, sem við þetta færi undir
vatn, verður aldrei að fullu
bætt. Á hitt ber að líta, að stífl-
una átti að vera búið að gera
fyrir 10 árum síðan, en ekki er
þörf á, að sakast um það nú.
Hin mikla stífla, ef gerð verður,
gjörbreytir Laxárdal. Hann
verður ekki eins og áður en
samt fagur.
Fer hann í eyði, eins og sumir
spá?
Lítilli byggð er jafnan hætt
þegar einhverjir 'bæir eru
dæmdir úr leik. Ekki geri ég
lítið úr því landi, sem undir
vatnið færi. En á það má þá
líta, sem úrræði, að unnt er að
rækta stór landflæmi vestan
Laxár í landi Halldórsstaða og
Þverár. Þar væri félagsræktun
sennilega mjög heppileg og um
leið þyrfti að leggja akveg yfir
Laxárdalsheiði, niður í Reykja-
dal. Með þessum orðum er þó
engan veginn verið að draga úr
réttmætum bótakröfum Lax-
dælinga, ef af áðurnefndum
framkvæmdum verður.
Sennilega hefur lax aldrei
gengið suður í Laxórdalinn?
Mestar líkur eru á því, að á
landnámstíð hafi lax gengið
fram Laxárdalinn, sem nafn sitt
dregur af laxi. Þá var stutt síð-
an seinna hraunið rann og þá
hafa fossarnir hjá Brúum senni
lega verið svo lágir, að þeir hafa
verið vel laxgengir. Síðan hefúr
áin sorfið bergið og fossamir
orðið laxinum farartálmi. Telja
má líklegt, að liðin hafi verið
800 ár frá því hraunið rann, þar
til fyrstu landnemar gáfu Lax-
árdal nafn.
En hvernig á að koma laxin-
um fram dalinn?
Rætt hefur verið um, að taka
laxinn við Hraunshólmastíflu
og flytja hann upp fyrir virkj-
un. Þetta er eflaust hægt, en
það kostar auðvitað nokkurt fé
og fyrirhöfn, sem árlega verður
að framkvæma. Þetta er fær, en
kostnaðarsöm leið. Einnig má
hugsa sér aðra leið, miklu greið
færari. En hún er sú, að búa til
laxgengan veg með því að veita
lítilsháttar kvísl úr Laxá, ofan
virkjana, fram hjá þeim og nið-
ur í lygna ána neðan við virkj-
anir. Mestan hluta þess verks
mætti vinna með jarðýtu. Vatn
þyrfti ekki að renna í þessum
laxavegi á vetrum.
Þorgeir Jakobsson.
Eftir það er leiðin greið?
Já, eftir það er greið leið fyrir
hinn fagra og nytsama fisk allt
suður í Kráká og Helluvaðsá.
Og þar efra eru hin beztu upp-
eldisskilyrði fyrir laxinn. En
laxveiðar í Laxárdal ættu að
geta stuðlað mjög að því, að
byggð héldist í hinum fagra
Laxárdal. Þar býr mikið sóma-
fólk.
Talið er, að aðeins elzta vélin
í Laxárvirkjun, sem nú er lítt
notuð, geti orðið laxaseiðum,
sem niður þurfa að ganga og
(Framhald af blaðsíðu 1).
þáttaskilum í nautgriparækt-
inni, og sú aðferð ryður sér til
rúms erlendis þessi árin og gef-
ur áður óþekkta möguleika til
að nýta sæði eftirsóttra kyn-
bótanauta, eftir að þau eru fall-
in frá. Þrjár aðrar sæðinga-
stöðvar eru til í landinu, og eru
þær á Lundi, Laugardælum og
á Blönduósi.
Jóhannes Eiríksson ræddi
einkum um júgurlag og mjalta-
hæfni kúnna. En mikils er um
það vert, að júgur og spenar sé
vel skapað og mjaltir auðveldar.
Rannsóknir sýna, að með kyn-
bótum er auðvelt að fá fram
þessa eiginleika. Og þar sem
munað getur helming eða meira
á mjöltum, er mikils virði að
taka þetta atriði með í reikn-
HINN 25. febrúar samþykkti
bæjarstjórn Akureyrar eftir-
farandi:
„Bæjarstjórn Akureyrar legg
ur áherzlu á nauðsyn þess, að
nú þegar verði gert sérstakt
átak til eflingar atvinnulífs og
byggðar á Norðurlandi. í því
sambandi beinir bæjarstjórn
eftirfarandi til háttvirts Al-
þingis og ríkisstjórnar:
1. Að nú þegar verði stór-
auknar rannsóknir á virkjunar-
möguleikum vatns- og hitaorku
á Norðurlandi með hagnýtingu
raforku til stóriðju fyrir augum.
2. Að í viðræðum þeim, sem
fyrirhugaðar eru við bandaríkst
komast út í sjó, að tjóni.
Hvernig lízt þér á að vatn
Laxár verði aukið að miklum
mun?
Komið hefur til tals, að veita
Suðurá og Svartá norður í
Kráká. Þessar ár þurfa ekki að
bera með sér framburð í Mý-
vatn, því Kráká kemur aldrei
inn í Mývatn. Þess vegna er
Mývatn enn við lýði og ekki
orðið hálfgróið mýrlendi. En
sandburður er mikill í Kráká,
því í hana rýkur á öræfunum.
En hvað mundi gerast í Aðal-
dal, ef vatn Laxár yrði aukið
svo stórkostlega?
Ekkert sérstakt, nema að
veiðisvæðin færðust til. Á tak-
mörkuðum parti er að vísu
hætta á skemmdum á graslendi.
En til er gamall Laxárfarvegur
og þar er hægt að gera aðra
Laxá úr hluta vatnsins, ef mönn
um sýndist nauðsyn að halda
sama vatnsmagni i norðan-
verðri ánni. Það má taka kvísl
úr Laxá sunnan við Hólmavað
í Aðaldal og veita henni vestur
í Hafralæk og Skjálfandafljót.
Þar er gamli farvegurinn og í
þann farveg fer Laxá stöku sinn
um í stórflóðum. Sennilega gæti
slíkt aukið laxgengd í Skjálf-
andafljóti til mikilla muna. En
þetta tilheyrir nú framtíðinni.
Að sjálfsögðu þurfa að fara
fram rannsóknir á því, hver
hætta stóraukið vatnsmagn
Laxár skapar í Aðaldal. Mesta
hættan mun vera sú, að stífla
bili, því þá yrði stórflóð með
ófyrirsjáanlegum afleiðingum.
En slík hætta fylgir stíflugerð
á flestum stöðum, segir Þorgeir
Jakobsson að lokum og þakkar
blaðið viðtalið. E. D.
inginn í kynbótastarfinu. En
ráðunauturinn hefur unnið að
rannsókn á þessum atriðum nú
að undanförnu bæði á Lundi og
á Laugardælum. Á báðum stöð-
um fara afkvæmarannsóknir
fram og er því auðvelt að sjá
eiginleika kynbótanautgripa á
dætrunum. En mjaltamælingar
eru gerðar með hjálp vogar og
skeiðklukku og eru auðveldar
í framkvæmd.
Eyfirzku bændaklúbbsfund-
irnir eru jafnan ágætlega sóttir
og sýnir það áhuga bændanna.
En jafnan flytja sérfróðir menn
í hinum ýmsu greinum land-
búnaðarins framsöguræðu í upp
hafi hvers fundar, sem síðan er
umræðugrundvöllur. Eru fund-
ir þessh' oftast mjög fróðlegir.
fyrirtæki um byggingu nýrrar
álbræðslu á íslandi, verði lögð
áherzla á, að hún verði reist við
Eyjafjörð.
3. Að við uppbyggingu slíks
atvinnurekstrar á íslandi í fram
tíðinni verði þess gætt, að fram
kvæmdirnar hafi sem hagkvæm
ust áhrif á byggðaþi'óun í land-
inu.
4. Að komið verði á víðtæk-
um, kerfisbundnum athugunum
á frekari möguleikum á upp-
byggingu orkufrekrar stóriðju
með eða án ei'lends áhættufjár".
(Birt hér á ný vegna fyrir-
spuma).
- Djúpfrysting sæðis
Ályktun bæjarsfjómar um efl-
ingu atvinnirlifs á Norðurlandi
5
Ameríkubréf
Frá Jassballettnámskeiði er haldið var í Hvammi undir leiðsögn frk. Mínervu Jónsdóttur, íþrótta-
kennara.
Æskulýðsráð hél) líu námskeið I velur
VETRARSTARSEMI Æskulýðs
ráðs Akureyrar lauk fyrir
nokkru síðan. Margvísleg verk-
efni hafa verið á vegum ráðsins
sl. vetur í samvinnu við ýmis
félög, félagasamök og Gagn-
fræðaskóla Akureyrar.
Alls voru haldin 10 námskeið
frá því í janúar sl. og voru þátt-
takendur um 300 talsins. Auk
þessa var starfrækt opið hús í
Skátaheimilinu Hvammi, en að-
sókn að því var fremur lítil,
eftir að sjónvarpið tók til starfa.
Klúbbar hafa starfað á veg-
um ráðsins, efnt var til mynd-
listarsýningar á verkefnum
unglinga, hljómleikar og hljóm
listarkynningar voru haldnar
fyrir ungt fólk.
Þá hefur æskulýðsráðið af-.
skipti af unglingadansleikjum í
baenum og haft margvíslega
samvinnu við aðila sem að
æskulýðsmálum vinna.
Á síðasta fundi Æskulýðsráðs
Akureyrar fór fram verðlauna-
afhending fyrir beztu málverk
og Ijósmyndir, sem unglingar
hafa gert á námskeiðum ráðs-
ins, en efnt var til sýningar á
verkefnum þeirra í Hvammi 23.
marz sl. Alls sóttu sýninguna
rúmlega 200 manns.
í sumar eru ráðgerð ýmis
námskeið á vegum ráðsins og
má nefna t. d. námskeið í hesta
mennsku, með sama fyrirkomu
lagi og verið hefur undanfarin
ár, siglinganámskeið, náttúru-
skoðun og foringja- og félags-
málanámskeið svo eitthvað sé
nefnt.
Skrifstofa æskulýðsráðsins er
í Hafnarstræti 100, sími 12722.
Formaður Æskulýðsráðs Ak-
ureyrar er séra Birgir Snæ-
bjömsson. □
FRÉTTIR ÚR
REYKJADAL
Laugum 6. maí. Félagslíf hér í
Reykjadal, sem lengi var með
daufasta móti í vetur, lifnaði til
mikilla muna við síðustu vikur
vetrarins. Margskonar samkom
ur og mannfundir komust á og
sem dæmi má nefna, að 22. apríl
bauð Kvenfélag Reykdæla til
sin kvenfélagskonum úr Bárðar
dal og Kaldakinn og tók á móti
þeim með skemmtiatriðum í
samkomuhúsinu á Breiðumýri.
Á sumardaginn fyrsta héldu
börn barnaskólans sína árlegu
skemmtun og höfðu börnin'
mörg skemmtiatriði undir stjórn
kennara sinna. Laugardaginn
26. apríl var svo árlegt hjóna-
ball fyrir Reykdælahrepp á
Breiðumýri. Meðal skemmti-
atriða var söngur 6 húsmæðra
í Reykjadal, sem víðar hafa kom
ið fram og vakið athygli. Söng-
stjóri þeirra og undirleikari er
Friðrik Jónsson bóndi og söng-
kennari á Halldórsstöðum.
Seint gengur að vorið komi.
Og lítið er snjórinn á undan-
haldi. Ekki heyrist enn um
alvarlegan fóðurskort hjá bænd
um hér í sveit. En mikilu máli
skiptir, að fljótlega hlýni og
snjórinn hverfi, svo lambfé sé
ekki að öllu leyti háð heygjöf
og fóðurbæti í húsum inni. G.G.
- Aðalfundur K. Þ.
(Framhald af blaðsíðu 8).
í rekstri, vegna hagræðingar,
varð þó rúmlega 300 þús. króna
reksturstap, en þá var búið að
reikna allar venjulegar afskrift
ir af eignum og vörubirgðum.
Innstæður í viðskiptareikning
um og innlánsdeild höfðu í
heild staðið í stað. Skuldir í
heild frekar lækkað.
Miklar umræður fóru fram á
fundinum um framtíðarrekstur
félagsins og ráð til að mæta vax
andi erfiöleikum sökum hækk-
aðs vöruverðs og minnkandi
kaupgetu.
Ymsar ályktanir voru sam-
þykktar um málefni félagsins.
Mikill einhugur ríkti á fund-
inum og samhugur um þjóð-
félagslega nauðsyn á eflingu
samvinnusamtakanna.
(Fréttatilkynning)
GÍSLI GUÐMUNDSSON al-
þingismaður dvelur um þessar
mundir vestan hafs sér til
heilsubótar og hefur sent Degi
eftirfarandi bréf, sem blaðið
birtir með ánægju og sendir
honum jafnframt kærar kveðj-
ur vestur. — En bréfið hljóðar
svo:
Nú er merkisdagur heima en
ekki hér. Og hvar erum við þá
á kringlunni? Þegar ég lít á
landabréfið til að gefa upp
hnattstöðuna, eins og skipin á
sjónum gera, sé ég, að hér er
nálægt 43. gráðu norðlægrar
breiddar og 72 gráðu vestur
lengdar. Landið, sem við dvelj-
um í, er eitt af nyrztu strand-
ríkjum Bandaríkjanna við At-
lantshaf, vötnótt, skógi vaxið
fjallaland. Hér er „fegurð í fjall
dölum og í fossum afl“ eins og
á íslandi, en engin stórborg.
Mestur hluti landsmanna á
heirna í bæjum og þorpum, sem
hafa innan við 10 þúsund íbúa
og víða miklu færri.
í einum þessara bæja hér
nærri, sem hefur heldur færra
fólk en Akureyri, starfar samt
háskóli, frægt sjúkrahús og 200
læknar. Hér eru allir vegir mal
bikaðir og nú stendur yfir lagn-
ing tveggja meiriháttar hrað-
brauta norður til stórborganna í
Austur-Kanada.
Mikið er um ferðafólk á sumr
in og skíðafólk á vetrum. En
nóg um það.
Konan mín hélt upp á sumar
daginn fyrsta með því að hafa
nýsteiktar kleinur og rúsínu-
lummur með morgunkaffinu og
við fengum kærkomna gesti,
þrjár íslenzkar stúlkur og fimm
íslenzk börn, þar af þrjú fædd
hér, en öll íslenzkumælandi. ís-
lendingabyggð er hér ekki, en
fjögur íslenzk heimili.
Aðfaranótt 8. apríl vorum við
á leið með Bjarna Herjólfssyni
suðvestur um „loftin blá“. Það
var dimmt af nóttu lengst af,
og við sáum svo sem ekki neitt
nema skarðan mána á bakborða
milli Suður-Grænlands og
Furðustranda. En þar er flug-
leiðin og svo suður yfir Vín-
landsströnd. Uppi í 6—7 þús.
metra hæð urðum við ekkert
vör við suðvestan storminn,
sem spáð hafði verið i Reykja-
vík. Eftir 7.5 klukkustunda flug
lentum við á Kennedy-flugvelli
á Langey (Long-Island) í New
York mjög árla morguns eftir
þarlendum tíma, en þó fullbjart
orðið. Á Langey eru tveir al-
kunnir flugvellir, sá er nefndur
var og annar, sem kenndur er
við La Guardia, sem var borgar
stjóri. Þangað ókum við all-
langa leið, og vorum síðan eftir
stutta stund búin að „spenna
beltin“, sem farþegar í innan-
landsflugi norður á bóginn. Átt-
um fyrir höndum 400 km. flug
með tveim viðkomustöðum auk
leiðarenda. Sólskin var, móða í
lofti sunnan til en bjart og víð-
sýnt er norðar dró. Á ákvörð-
unarstað komum við um kl. 10
f. h. að íslenzkum tíma. Allvíða
sást snjór í jarðskjóli skóga og
á sumum stöðuvötnum var ís,
en grænir blettir voru í New
York.
Fólkið, sem tók á móti okkur
hér fyrir norðan, sagði, að vorið
væri komið og það væri með
fyrra móti á ferð. Ár voru bún-
ar að ryðja sig, en grænku sá
ég hér næstum enga á jörð þann
dag, nema barrtrén, enda sjálf-
sagt klaki í jörð. Síðan eru liðn-
ir 16 dagar.
Og nú ei' að líta í dagbókma.
Nálega helmingurinn af þess-
um 16 dögum voru sólskinsdag
ar. Það var einkum fyrsta vik-
an, sem var sólrík. Hina dagana
Frá námskeiði í kajaksmíði. Nemendur vinna að bátum sínum
undir leiðsögn Dúa Eðvaldssonar.
Frá verðlaunaafhendingu fyrir beztu málverk og Ijósmyndir á
myndlistarsýningu Æskulýðsráðs 23. marz sl. Frá vinstri: Séra
Birgir Snæbjörnsson form. Æskulýðsráðs Ak„ Gunnfríður Sigúr-
harðardóttir (3), Þóra Sigurðardóttir (bezta mynd að dómi sýn-
ingargesta), Sigurjón Hauksson (hlaut fyrstu verðlaun eftir úr-
skurði dómnefndar), Matthías Hmriksen (2) og Jóhann Jóhanns-
son (hlaut fyrstu verðlaun fyrir ljósmynd).
á sumardagsnn lyrsla
hefur verið skýjað og alltaf
rignt eitthvað, en aldrei mjög
mikið. Minnstur morgunhiti var
2 stig og mestur 12 stig C. Sól-
skinsdagana 13.—15. apríl var
hitinn 18—24 stig en ekki nema
2—5 stig á morgnana. 19. apríl
fór hitinn niður í frostmark síð-
degis. Varð þá hvítt í rót og vel
það, en morguninn eftir var
snjórinn horfinn. Storm hefi ég
lítið orðið var við. Skiptist á
Gísli Guðmundsson.
logn, hæg gola og stinningsgola.
Hinn 18. apríl sýndist mér hús-
blettir yfirleitt orðnir grænir og
þá voru brum byrjuð að þrútna
á trjám. Enn (24. apríl) er þó
laufskógur dökkur yfirlitum.
Grátviðurinn springur víst
fyrstur út. í kring um húsið
hérna voru nokkrir hjarnbunk-
ar þegar við komum, en sá síð-
asti hvarf 21. apríl.
Af því mér er ráðlagt að hafa
hægt um mig, höfum við verið
mest inni við þennan tíma, þó
ekki alltaf. Við erum hér í dal
milli lágra fjalla eða skógarása
og bærinn okkar (með 3 þús.
íbúa) stendur undir austurásn-
um. Við sjáum yfir í vesturás-
inn og niður í fljótið, sem er
örskammt héðan. Það heitir
Cornecticut, en ég kalla það
fjögurra ríkja fljót, af því bakk-
ar þess eru í fjórum ríkjum og
dalinn Fljótsdal. f landafræði
sé ég, að fljótið er 650 km. að
lengd, eða eins og fjórar lengstu
ár á íslandi samtals, kemur
norðan frá Kanadalandamærum
og rennur út á Langeyjarsund
hjá New York. Þetta er mikið
vatnsfall og Ijótt á litinn núna.
Ekki virðist það vera skipaleið
hér efra, þótt svo sé, er sunnar
dregur. f næsta bæ hér i Fljóts
dal er gröf Vilhjálms Stefáns-
sonar. Hann trúði á framtíð
„heimskautalandanna unaðs-
legu“. En hér bíða menn þess
með eftirvæntingu, að laufþök
vorsins hvelfist yfir dalinn.
Hér eru vorkvöldin dimm, en
það birtir snemma. Bærinn und
ir austurásnum er friðsæll og
kvöldkyrrðin djúp. Oðru hverju
tökum við þó eftir þungum nið,
sem maður venst við. Sá niður
er ekki frá fljótinu sjálfu, held-
ur frá þjóðveginum gegn um
miðbæinn. Þessi „fossniður“
minnir mann á, að dalurinn
héma er hluti af 200 milljóna
samfélagi 50 ríkja, og af mesta
tækni-stórveldi jarðar. Af því
langar mig til að vita, hvað
helzt sé á dagskrá stórþjóðar-
innar á þessu vori. Lít ég því
stundum í dagblöðin að sunnan.
Þar kennir margra grasa. í
hverju blaði eru veðurfréttir,
en séð hefi ég blað að heiman,
þar sem hvorki er minnzt á
veður né ís. f sunnanblaði hér
var t. d. langt viðtal við efna-
hagsmálaráðunaut Nixons, um
dýrtíðina í Bandaríkjunum.
Ekki héld ég þó, að dýrtíðin
hafi vaxið neitt að ráði síðustu
tvö árin ef reiknað er í dollur-
um. En sé reiknað í íslenzkum
krónum nú og fyrir tveimur
árum, er dýrtíðarvöxturinn
mjög mikill og laun líka miklu
hærri en þá. Fremur lítil
þriggja herbergja íbúð í 50 ára
timburhúsi hér í Fljótsdal kost-
ar átta þús. kr. á mánuði. Mjólk
in hér í búð kostar rúmlega
helmingi (100%) meira en
heima. En nú er bezt að setja
amen eftir efninu.
G. G.
Samsöngur Söngfél. Gígjunnar
ÞAÐ má með sanni segja, að
sönglífið í bænum sé heldur
betur að lifna við með hækk-
andi sól.
Karlakór Akureyrar hefur
nýverið látið ljós sitt skína, inn
an tíðar er von á samsöng
Karlakórsins Geysis og nú sl.
sunnudag efndi söngfélagið
Gígjan til samsöngs í Samkomu
húsi bæjarins. Söngstjóri er
Jakob Tryggvason, undirleikari
Þorgerður Eiríksdóttir nemandi
í Tónlistarskóla Akureyrar, og
einsöngvari Björg Baldvins-
dóttir. Kvennakór þessi hélt
fyrsta samsöng sinn fyrir rúmu
ári. Þótti þar allvel af stað far-
ið, og sýnir þessi samsöngur
góða framför, sem ber starfinu
á næstliðnum vetri hið bezta
vitni.
Er skemmst frá að segja, að
söngur sá, sem framinn var sl.
sunnudag í Samkomuhúsinu,
var með ósviknum menningar-
brag og þokkafullu yfirbragði í
hvívetna.
Þarna er öllu mjög í hóf stillt,
en ekki leyna sér vönduð vinnu
brögð söngstjórans. Raddþjálf-
ari kórsins, Sigurður Dernetz
Franzson, á þarna vísast all-
verulegan hlut að máli, og á
góðri ástundun kvennanna leik
ur ekki vafi.
Þarna gafst mönnum að
heyra efnisskrá, sem sett er sam
an af öruggri smekkvísi, þar
sem það sjónarmið ræður að
flytja vandað efni innan tak-
marka hins mögulega.
Mér er nær að halda, að kór
þessi gæti með góðum árangri
færzt enn meir í fang. Svo
nefnd séu lög þau, sem mér virt
ist einkum njóta sín vel, er fyrst
til að taka þýzku lögin, Brahms,
Mendelsohn og þjóðlag. Var
þarna ekkert léttmeti tekið fyr-
ir, og eru lög þessi einkar vanda
söm meðferðar, en þarna náðist
léttur og fágaður blær.
Enskt lag alþekkt við texta í
gullfallegri þýðingu Halldórs
Laxness naut sín vel í látlaus-
um flutningi kórsins, sömuleiðis
lag eftir finnska tónskáldið J.
Sibelius. Sérstaka þökk vildi ég
færa öllum hlutaðeigandi fyrir
að lofa okkur að heyra madrigal
eftir Thomas Morley (enskt tón
skáld 1553—1603). Væri nú ráð
að halda ögn lengra áfram á
þeirri braut, og er þar af ekki
svo litlu að taka. Það er trúa
mín, að áheyrendur kæmust
upp á lag með að læra að meta
söngverk frá þessum tíma, ef
oftar væru flutt. Vildi ég hér
með hvetja til þess. Lag Haf-
stéins Halldórssonar í útsetn-
ingu Atla Heimis Sveinssonar
vekur forvitni manns að fá að
heyra meira af svo góðu og tókst
vel til um flutning bæði af hólfu
kórs og einsöngvara. Smekkur
(Framhald á blaðsíðu 2).