Dagur - 25.03.1970, Qupperneq 5

4
I
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-11-06 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Ovænlega horfir
ÞESSA yfirskiift ber grein eftir
kunnan, norðlenzkan skipstjóra,
Tryggva Gunnarsson, og birtist hún
í Sjómannablaðinu Víkingi 1.—2.
tölublaði þessa árs. Þar segir m. a.:
„Nú blastir við okkur sú hryggi-
lega staðreynd, að við ásamt öðrum
þjóðum höfum næstum gjöreytt ís-
lenzka-norska síldarstofninum.
Hvers vegna er svo komið, að við
höfum nú í tvö ár nálega ekkert veitt
af þessari síld? Árið 1963 var byrjað
að ofveiða stofninn í mjög ríkum
mæli. Síldin var elt allt árið um
kring, hvar sem hún fannst. Með
nýrri tækni við leit hafði liún hvergi
griðland.
Á Rauðatorgi safnaðist hún sam-
an af ástæðum, sem ég hef ekki svar
við og fiskifræðingar mér vitanlega
ekki hedur. Meðan síldin virtist vera
þar í nokkurskonar dái í tvo til þrjá
mánuði, var henni mokað upp
gegndarlaust, og þegar svo hafði
gengið í þrjú ár, var síldin næstum
búin. Þessa veiði á hausttímanum
tel ég meginorsök fyrir því, hvernig
komið er. Að auki sáu svo Norð-
menn um að drepa alla þá smásíld,
sem von var til að gæti lialdið stofn-
inum eitthvað lengur við. Þeir unnu
verkið svo gaumgæfilega, að talið er
fullvíst að þeir liafi gjöreytt einum
ef ekki tveimur árgöngum, að vísu
var hvorugur þessara árganga mjög
stór.
Nú er víðar leitað. Norðmenn eru
byrjaðir að senda skip sín til síldar-
kaupa við írland. En þar mun vera
sérstakur síldarstofn, talinn gæðarýr
og smár, enda án efa fljóteyddur, þar
sem ekki er hugsað um annað en
drepa hver sem betur getur.
Við Nýfundnaland er enn einn
síldarstofn, sem menn eru famir að
renna hýrum augum til. Þar skortir
mig þekkingu á að dæma hver fram-
tíð muni vera í, en er þó smeykur
um, að þar muni ekki feitan gölt að
flá.
Þá er ég kominn að Suðurlands-
síldmni, sem er okkar einna og við
ættum að geta haft í hendi okkar að
vemda og síðan nytja með stórkost-
legum árangri, þegar aðrar þjóðir
em búnar að eyða sínum stofnum.
Þá verðum við einvaldir á síldar-
markaðinum, það er að segja ef við
höfum þolinmæði til þess að fara
okkur hægt, meðan stofninn er að
stækka vemlega.
Þessi síld var svo hætt komin, þeg-
ar hún var loksins friðuð um tíma
fyrir nokkmm árum, að sú friðun
hefði ekki mátt koma ári seinna.
Þennan stofn, sem fyrir aðeins átta
(Framhald á blaðsíðu 6).
Ég Makka til að fást við liin
fjöimörgu verkefni bæjarins
SEGIR STEFAN REYKJALÍN BÆJARFULL-
TRÚI OG BYGGINGAMEISTARI
AÐ þessu sinni ræðir blaðið við
Stefán Reykjalín byggingameist
ara um bæjarmálin, einkum at-
vinnumál. En hann skipar, sem
kunnugt er annað sæti á fram-
boðslista Framsóknar, hefur
setið í bæjarstjórn Akureyrar
í 14 ár og er fyrsti varaforseti
hennar. Sæti hefur hann átt í
byggingarnefnd, hafnamefnd
og heilbrigðisnefnd um árabil
og formaður atvinnumálanefnd
ar bæjarins frá stofnun hennar.
Það er sagt um Stefán Reykja-
lín, að hann kynni sér bæjar-
málefni flestum betur og leggi
í þau mikið starf og óeigin-
gjarnt, og mun það rétt vera.
Má þar t. d. nefna starf hans í
atvinnumálanefnd og fyrir-
greiðslu nefndarinnar við fyrir
tæki í bænum, og ekki er um
deilt.
Stefán Reykjalín er einnig
kunnur byggingameistari og
hefur hann staðið fyrir mörgum
helztu byggingum í bænum á
undanförnum árum, auk ár-
legra íbúðabygginga. Hann
verður nú elzti bæjarfulltrúi
Framsóknarmanna og aldurs-
forsetinn í ’bæjarstjórninni e£
Jónarnir tveir, sem þar eru nú,
komast ekiki nema að dyrum
hins gullna hliðs. En nú hefj-
um við viðtalið við Stefán
Reykjalín.
Hvert verður nú stærsta við-
fangsefni bæjarstjórnar eftir
kosningar?
Verkefni bæjarstjórnar eru
jafnan margvísleg og sjálfsagt
leggur hver sitt mat á það, hvað
sé öðru mikilvægara. En flestir
munu mér samdóma um það, að
atvinnumál hvers bæjar- og
sveitarfélags séu höðuð við-
fangsefnin. En að sjálfsögðu get
ur það verið álitamál, að hve
miklu stjóm bæjarfélags á eða
getur ráðið þar bót á en það
hefur bæjarstjórn Akureyrar
reynt eftir megni. Hvert bæjar-
félag, sem hefur öflug atvinnu-
tæki, er getur veitt öllum at-
vinnu, er vel sett. Hér á Akur-
eyri hefur orðið meiri fólks-
fjölgun nú, en sem meðaltalinu
svarar og þyrfti hún þó að vera
miklu meiri. En þetta er von-
andi upphaf nýs tímabils i þró-
unarsögu bæjarins og stækkun
og bærinn þarf að vera þess
umkominn að taka á móti vax-
andi fólksfjölda, í fyrsta lagi
með aukningu atvinnutækja,
húsnæðis o. fl.
Þú átt sæti í mörgum þýðing-
armiklum nefndum, Stefán, svo
sem atvinnimiálanefnd bæjar-
ins?
Já, atvinnumálanefnd bæjar-
ins var kosin af bæjarstjóm,
samkvæmt tillögu frá Bjarna
Einarssyni bæjarstjóra, sumar-
ið 1967, er skipuð 5 mönnum og
er kjörtímabil hennar hið sama
og bæjarstjórnar. í greinargerð
frá bæjarstjóra stóð, að nefndin
ætti að vera bæjarstjóm til ráðu
neytis í atvinnumálum. Það
kom í minn hlut að vera for-
maður nefndarinnar. Starf þess
arar nefndar hefur verið mikið
og algert brautryðjendastarf.
Um árangur af störfum hennar
kynnu aðrir að vera dómbær-
ari, en þó er óhætt að segja, að
eitthvað höfum við búið í hag-
inn fyrir framtíðina og ýmis-
konar fyrirgreiðslu höfum við
haft með höndum fyrir atvinnu
rekendur í bænum. Rétt er að
geta þess, að þegar Atvinnu-
málanefnd ríkisins tók til
starfa, gat atvinnumálane-fnd
Akureyrar strax lagt fram til-
lögur, byggðar á .störfum okkar,
og gert tillögur um margskonar
úrbætur í atvinnumálum hér í
bæ. Þetta var hægt sökum þess,
að nefndin hafði lagt milda
Stefán Reykjalín.
vinnu í að kynnast atvinnu-
fyrirtækjum, þörfum þeirra og
möguleikum og haft við þau
góða samvinnu, og hafa mörg
þeirra leitað eftir stuðningi at-
vinnumálanefndar Akureyrar
við hin ýmsu nauðsynjamál, er
þarf að sækja til hins opinbera.
Var nefndarálit ykkar yfir-
gripsmikið?
Við reyndum af fremsta
megni að gera raunhæft yfirht
og tillögur og nefndarálitið vaí'
27 vélritaðar síður.
Á hvað lögðuð þið mesta
áherzlu í tillögugerð ykkar?
Uppbygging verksmiðja SÍS,
sem nýlega höfðu brunnið,
stækkun Hraðfrystihúss Ú. A.,
endurskipulagning Slippstöðvar
innar svo nefnd séu stærstu
málin. En flest þessara mála
hafa þegar hlotið afgreiðslu og
eru öll þessi fyrirtæki í upp-
byggingu.
Hvað um íbúðabyggingar í
bænum?
Mai'gir hafa bundið vonir við
það, að hér færi í gang bygg-
ingaráætlun, þar sem unnt væri
að gefa efnalitlu fólki kost á
ódýru húsnæði. Einhvern næstu
daga mun verða lagt fyrir Al-
þingi frumvai’p um breytingar
á lögum um verkamannabústaði
og getur vel svo farið, að slíkar
byggingar verði efldar. En í
þessu sambandi má hugleiða,
hvort ekki væri unnt að f á ríkið
til að lána bæjarfélaginu allt að
90% til íbúðabygginga, svo bæj
arfélagið gæti byggt leiguíbúðir
fyrir hið aðflutta fólk, sem
hingað ’kemur í atvinnuleit eða
er fengið hingað til ýmiskonar
starfa. En húsnæðismáhn eru
efni í sérstakt viðtal eða langa
grein.
Hvaða stórframkvæmdir eru
framundan hjá bænum?
Þær eru margar og má þar
fyrst nefna stækkun sjúkrahúss
ins, sem áætlað er að kosti 125
millj. kr., bygging bamaskóla í
Glerárhverfi fyrir 28 milljónir,
íþróttahús af fuhkomnustu
gerð, sem naumast kostar innan
við 30 milljónir, stækkun vatns
veitunnar, sem kostar um 30
milljónir, hitaveita, sem gefur
miklar vonir og kostar 250
millj. Aðeins þessi atriði kosta
um 460 milljónir króna, en það
er látið í veðri vaka, að Norður
'land eigi allt að endurbyggjast
samkvæmt svonefndri Norður-
landsáætlun, en framkvæmda-
fé hennar er 400 milljónir. Ef
við nú lítum á þetta í ljósi raun
veruleikans, sjáum við hve lítil
hver milljón er orðin hjá okk-
ur. En við hinir eldri látum
stundum enn glepjast af þessu
gamla töfraorði milljón, sem
fyrrum var svo mikil stærð í
hugja ofckar.
Hvað viltu segja um bæjar-
stjórnarkosningarnar?
Það er álit mitt, að Fram-
sóknarmenn geti gengið sigui'-
vissari til kosninga að þessu
sinni en oftast áður. Kjósendur
í bænum vita vel, að á núver-
andi kjörtímabih höfum við
verið forystuflokkurinn í bæjar
stjórninni, enda hafa aðrir oft
látið þess getið er á móti blés.
Og aldrei hefur okkar flokkur
áður ráðið bæjarstjóra, þótt
flokkurinn hafi stutt kjör bæjar
stjóraefni annarra flok'ka. Sé
htið yfir framkvæmdir hér í
bæ síðustu árin, eru víst flestir
sammála um, að framkvæmdir
‘hafa verið miklar, þrátt fyrir
almenna fjárhagsörðugleika,
sem þjakað hefur flest bæjar-
félög á landinu. En um leið er
vert að minnast á það, að þetta
varð m. a. mögulegt vegna góðr
ar samvinnu í bæjarstjórninni,
undir ötulli forystu Framsókn-
armanna, með bæjarstjóra okk-
ar í broddi fylkingar. Ég hygg,
að menn hugsi sig tvisvar um.
áður en þeir hafna þessari sömu
stefnu í bæjarmálum á næsta
kjörtímabili.
Nokkuð að endingu, Stefán?
Eiginlega var ég nú rétt að
byrja, segir Stefán. Það kom
fram í viðtali, sem bæjarblað
átti við Jón G. Sólnes, að hann
óttaðist fjárhagserfiðleika á
næstu árum, því mikið þyrfti að
gera. Satt er það, að ekki viant-
ar verkefnin í þessum bæ, og
ég hlakka til þess að fást við
þau. Það er aldrei meira gaman
að starfa, en þegar næg verk-
eifni eru fyrir hendi og ekki
sízt þegar eitthvað verulega
þarf fyrir þau að vinna til þess
að koma þeim í framkvæmd,
segir Stefán Reykjalín að lok-
um og þakkar blaðið viðtalið.
E. D.
Dimmalimm, frumsýning á skírdag
Á SKÍRDAG fmmsýnir Leik-
félag Akureyrar barnaleikritið
Dimmalimm eftir Helgu Egil-
son. Leikstjóri er Þórhildur Þor
leifsdóttir, tónlist eftir Atla
Heimi Sveinsson, en söngtextar
eru eftir Atla Má Árnason. Er
þetta fjórða verkefni félagsins,
en í æfingu er auk þess söng-
leikur Jónasar Árnasonar, Þið
munið hann Jörund. Öll verk-
efni félagsins eru íslenzk þetta
starfsár.
Eins og kunnugt er samdi
Helga þetta leikrit um sam-
nefnt ævintýri Guðmundar
Thorsteinssonar (Muggs), en
hann var móðurbi'óðir hennar.
Dimmalimm er fyrsta leikrit
höfundai' og er skrifað á síðasta
ári og er þetta í annað sinn sem
það er sýnt. Það var frumflutt
í Þjóðleikhúsinu á þessu ári og
hefur verið sýnt þar síðan við
ágæta aðsókn. Verið er, auk
þess, að þýða leikritið á
sænsku.
Tónlistin er, eins og fyrr seg-
ir, samin af Atla Heimi Sveins-
syni og er 'hún byggð á tónlist
sem upphaflega var samin um
Guðsbarnaljóð Jóhannesar úr
Kötlum, en síðan var bætt við
lögin í sama stíl. Auk tónlistar
Atla eru nokkur lög, sem sung-
in eru í afmælisveizlu Pétui-s
prins, en þau munu vera ýmist
alkunnir biúsgangar eða gömul
sænsk lög. Undirleik annast
Agnes Baldursdóttir og Kári
Gestsson, söngæfingum stjórn-
aði Áskell Jónsson, en dansar
eru eftir leikstjóra. Leikmynd
er eftir Arnar Jónsson og leik-
stjóra, en búninga saumuðu
Freygerður Magnúsdóttir og
Hanna Lisbet Jónmundsdóttir.
Dimmalimm er leikin af Sig-
ríði Sigtryggsdóttur, en Hilmar
Malmquist leikur Pétur prins.
Foreldra Péturs, Lilju drottn-
ingu og Hákon konung, leika
þau Hjördís Daníelsdóttir og
Arnar Jónsson. Kola norn er
leikin af Guðlaugu Heimanns-
dóttur og Jón Daníelsson leikur
Stjána slána. Árstíðirnar leika
Marinó Þorsteinsson, Siguiveig
Jónsdóttir, Elinborg Jónsdótth'
og Viðar Eggertsson. Aðalsfólk
við hirðina leika Björg Bald-
vinsdóttir, Anna Einarsdóttir,
Örn Bjarnason og Gestur Jónas
son. Auk þess koma fram leik-
endur í smærri hlutverkum,
þ. á. m. hópur barna, en alls
taka milli 25—30 þátt í sýning-
unni.
Eins og fyrr segir, standa nú
yfir æfingar á söngleik Jónasar
Árnasonar um Jörund hunda-
dagakonung. Leikstjóri er
Magnús Jónsson, en leikmynd
er eftir Steinþór Sigurðsson.
Meðal leikenda verða Þráinn
Karlsson, Þórhildur Þorleifs-
dóttir, Júlíus Oddsson, Jón
Ki'istinsson, Sigmundur Öm
Arngrímsson og Arnar Jónsson.
MÚLAÞING, 4. hefti er komið út
NYLEGA er komið út Múla-
þing 4. hefti, prentað í Neskaup
stað. Þetta er rit Sögufélags
Austurlands. í ritnefnd þess
eru: Ármann Halldórsson, Eið-
um (ritstj.), Birgir Stefánsson,
Neskaupstað og Sigurður Ó.
Pálsson, Borgarfirði.
í þessu hefti er margvíslegan
fróðleik að finna. Það ber þess
merki, að nú eni „Ættir Aust-
firðinga“ komnar út og því auð
veldara að skýra frá einstaka
ættum og ættleggjum en áður.
En heftið ber þess einnig
merki, að þeir sem fást við þessi
fræðastörf eiga ekki aðgang að
gömlum kirkjubókum, þar sem
hægt er að staðfesta atburði
með dagsetningu og ártölum.
Það yrði of langt mál að telja
hér upp einstaka ritgerðir. En
þarna eru margar fræðilegar
ritgerðir um menn og málefni.
í bókinni em einnig tvö kvæði.
f hinum heftunum hefur verið
lítið af Suðurfjörðunum, en nú
ber svo við, að þaðan eru fjórar
ritgerðir.
Um skólahald á Djúpavogi
skal þess getið, að samkvæmt
kirkjubókum hafa verið þar
fleiri kennarai' en getið er um.
Báðir verzlunarstjórarnir Stef-
án Guðmundsson og G. Ivar-
sen höfðu alltaf kennara handa
börnum sínum, þegar þau fóru
að stálpast. Og fleiri böm nutu
oft kennslu hjá þeim.
(Framhald á blaðsíðu 6)
ER EKKI AKUREYRI
SAMVINNUBÆR?
Höggmyndin af Útlaganuni, eða
Útilegumaðurinn, eins og 'hún
er nefnd, eftir Einar Jónsson,
er mikið skáldverk, sem og öll
önnur listaverk þess snillings.
Eflaust má telja, að myndin sé
þjóðfélagsádeila í táknrænu
formi. Afsteypa listaverksins
hefir verið gefin hingað til Ak-
ureyrar, og henni komið fyrir á
áberandi stað við leiðina heim
að enn-sem-komið-er-æðstu
menntastofnun bæjarins. Nokk
ur galli er á frágangi þeirrar
uppsetningar, þar sem undir-
staðan er alltof há. Fyrir vikið
þarf hver athuguH skoðandi að
fá sér stiga, til að geta gaum-
gæft gerð og líf verksins nokk-
uð að gagni. Er það dálítið bros
legt eða neyðarlegt, að þurfa að
lesa boðskap og dá handbragð
listamannsins, með því að tiUa
sér á lengstu tær. Einhver
myndi nú kannske segja, að það
væri rétt eftir stjórnendum
bæjarins, að reyna með þessu
móti að fjai-lægja áhrif lista-
verksins. En nóg um það.
En er ekki Akureyri sam-
vinnubær? Er ekki samvinnu-
hugsjónin það afl, sem lyfth'
stærstum björgum í þjóðfélags-
byggingar, ef rösklega er með
farið? Eða hvað finnst þeim sem
athugar' þann þátt íslenzkrar
sögu af sanngirni? Hún er hönd
sem lyftir bjargi. Og svo heitir
líka eitt listaverk Einars Jóns-
sonar. Afsteypu Handar sem
lyftir bjargi ætti SÍS að koma
fyrir á sinni eigin lóð, í verk-
smiðjuhverfinu efst á Glerár-
eyrum.
Og svo er Alda aldanna. Eitt
af djúphugsuðustu táknmynd-
um Einars Jónssonar. Akur-
eyrarbær ætti að gefa kirkju
sinni afsteypu þeirrar myndar,
— velja stað við heimleiðina til
kirkjunnar. Þá mynd væri til-
komumest að hafa á nokkuð
'háu sæti.
S.
Tónleikar
NÚ Á tiltölulega stuttu tímabili
hefur hver tónlistaiviðburður-
inn rekið annan og sl. fimmtu-
dagskvöld 19. marz lauk starfs-
ári Tónlistarfélags Akureyrar
með tónleikum í Borgarbíói.
Var þar komið Trio of
London, sem lék verk eftir
Haydn, Ravel (d. 1937), Bloch
(d. 1959) og Beethoven.
Þau þremenningar eru Akur
eyringum að góðu kunn, því að
þau léku hér fyrir tveim árum
við mikla hrinfningu áheyr-
enda.
Trio of London er skipað
Carmel Kaine fiðluleikara frá
Ástralíu, Peter Willisons selló-
leikara frá London og Philip
Jenkins píanóleikara. Þau
mynduðu þetta trio árið 1964 og
höfðu þá öll lokið námi Ifrá
„Konunglega tónlistarháskólan
um í London“ og hlotið margs-
konar viðurkenningu, bæði fyr
ir samleik sinn og sem ein-
leikarar.
Tríóið hefur haldið fjölda
tónleika t. d. í Frakklandi,
Belgíu, Þýzkalandi svo og í
Bretlandi og hvarvetna hlotið
hinar beztu undirtektir og lof
gagnrýnenda fyi'ir sérlega vand
aðan tónlistarflutning.
Þau Carmel Kaine og Peter
WiUison hafa einnig leikið með
„Enghsh Chamber Orchestra“ á
hljómleikaferðum víða um
lönd, en sú sveit hefur einkum
ástundað flutning tónhstar frá
fyrri tfcnum, baroktónlist og
þaðan af eldri.
slenzkt þjóðfélag í framfíðarheimi
Steingrímur Hermaniísson flutti erindi í lok
námskeiðs Félagsmálaskólans á Akureyri
AÐ UNDANFÖRNU hefur stað
ið yfir á Akureyri námskeið í
þjálfun félagsmála hjá Félags-
málaskóla Framsóknarmanna.
Stjórnandi þess var ungur og
efnilegur maður frá Akranesi,
Atli Freyr Guðmundsson, og
voru umsóknir miklu fleiri en
'hægt var að sinna.
í námskeiðslok, á sunnudag-
inn, flutti Steingrímur Her-
mannsson ræðu, sem hann
nefndi „íslenzkt þjóðfélag í
framtíðai'heimi“, en síðan var
fjölmörgum fyrirspurnum beint
til hans. — Fundarstjóri var
Hákon Hákonarson.
Þessi síðasti fundur nám-
skeiðsins var haldinn á Hótel
KEA og var hinn skemmtileg-
asti, enda tóku margir til máls.
Hér fer á eftir ofurlítill út-
dráttur úr ræðu Steingríms.
Hann gerði það fyrst að um-
talsefni, að íslendingar myndu
ekki lengi verða ósnortnir af
vaxandi hringiðu í hinum
vestræna heimi. Áhrifin
berast hingað^ með fjölmiðlum
og vegna góðra samgangna á
miklu skemmri tíma en áður
var og við stöndum ekki lengur
einangraðir í miðju Atlantshafi.
Og þrátt fyrir þá stöðnun, sem
ríkt hefur hér undanfarin ár og
atvinnuleysi í fyrsta sinn í ára-
tugi, þar að auki rirnun lífs-
kjara, á sama tíma og meiri
framfarir hafa orðið hjá ná-
grannaþjóðum, hafa þessar
breytingar ekki farið fram hjá
okkui' og við spyrjum sjálf okk-
ur hvað veldur því, að við drög
umst aftur úr, og hvernig á því
hörmungarástandi stendur, að
fslendingar hverfa til annarra
landa í atvinnuleit svo hundr-
uðum skiptir.
Ég var þeirrar skoðunar, að
innganga okkar í EFTA eða
Það er rík ástæða til að íagna
'komu listafólks, sem flytur okk
ur kammermúsik, sem alltof
sjaldan heyrist hér í tónleika-
sal.
Mörg af dýrlegustu tónverk-
um sem um getur, eru einniitt
á sviði kammertónlistar, og fá
svið get ég hugsað mér öllu að-
gengilegri t. d. fyrir lítt vana
áheyrendur en kammertónlist í
hinum ýmsu myndum. Það er
einatt einhver innilegur blær
yfir henni, sem verður áheyr-
anda nákominn og þegar bezt
lætur er líkast því sem hljóð-
færin séu í andríkum samræð-
um sín á milli eins og merkur
maður hefur látið orð fall.a um.
Tónleikarnir hófust með Trio
eftir Haydn, en eftir hann ligg-
ur geysimikið lífsverk, sem t. d.
innan 'kammertónllstar átti eft-
ir að marka djúp spor.
Það verk, sem langsamlega
bar af á þessari efnisskrá var
Trio eftir Ravel, samið árið 1914
og er eitt af meiri háttar verk-
um þessa ágæta tónskálds, sem
var mikill foimsins meistari
með meiru. Þarna hvað við
geysi ólíkan tón, enda mikið
vatn til sjávar runnið frá því að
Haydn lokaði augum sínum í
hárri eUi árið 1809 og þar td
Ravel sá dagsins ljós árið 1875.
Eftir hlé komu svo „Þrjú
næturljóð“ eftir Bloch, öU eink
ar áheyrileg, en seinast á efnis-
skiá. var svo Trio eftir Beet-
hoven. Þetta verk er samið fyr-
ið aldamótin 1800, er tónskáldið
einhver slík tengsl yrðu óhjá-
kvæmileg fyrr eða síðar. Að
vísu harma ég það, að við skyld
um berast inn í þetta bandalag
sem stjórnlaust rekald. Ég hefði
fremur kosið, að það hefði verið
gert með forsjá og fyrirhyggju
Steingrímur Hermannsson.
til að mæta þeirri samkeppni,
sem okkar bíður. En nú sýnist
mér hins vegar, þegar blaðið er
brotið til fulls, að það sé ekki
ástæða til að dvelja allt of mik-
ið við það, sem liðið er, heldur
að líta fram á veginn. í okkar,
að mörgu Ieyti erfiða landi,
á að ríkja skipulagshyggja, eða
kerfisbundin starfsemi forsjár í
okkar áætlanagerð. Og ef það
var nauðsynlegt áður, er það
lífsnauðsyn nú. Staðreyndin er
sú, að allar breytingar eru svo
var á ungum aldri og ríkir þar
enn hin klassíska hefð.
Nú á þessu ári er þess minnzt
um allan heim, að 200 ár eru
liðin frá 'fæðingu Beethovens.
Á þessum tónleikum var
hvert sæti í Borgarbíói skipað
og ríkti að vonum einlæg hrifn-
ing enda mesta eftirlæti að eiga
kvöldstund með þessu ágæta
listafólki.
Carmel Kaine er ofburða góð
ur fiðluleikari og mér virðist
leikur Trio of London bera
mjög sterkan svip af öHum
máta hennar sem listakonu.
Skal þó sízt dregið úr hlut
þeirra Peter Willisons og
Philips Jenkins, sem er vegleg-
ur, hvað þá báða áhrærir. Sam-
leikur þeirra þremenninga er
ævinlega tær og fágaður, á
köflum stór í sniðum og inn-
blásinn og í tilbót er þeim
öllum léð hin ósvikna músik-
gleði, sem verkar svo strekt á
áheyrendur.
Þá er sem fyrr segir þessu
starfsári Tónlistarfélags Akur-
eyrar lokið. Það er einlæg von
min, að áhugafólk um tónlist,
sjái sér fært að setja félagið á
næsta ár, svo takast megi að
veita fólki að njóta góðra
stunda í tónleikasal. Allavega
reyni menn að finna þessari
starfsemi eitthvert það fyrir-
komulag að styðjast við, sem
vænlegt sé til þess árangurs að
efla tónlistaráhuga og au'ka fjöl
breytileika tónlistarlífs hér á
Akureyri. S. G.
hraðar, að hver mistök, sem við
gerum, geta oi'ðið örlagarík
fyrir framtíð þessarar þjóðar.
Það er þess vegna, sem ég
reyni að kynna mér það, sem
er hinumegin við hornið, þ. e.
hvað er að gerast með öðrum
þjóðum á sviði tækni og vísinda
og er að koma. En með því að
skiljla hin ýmsu áhrif, sem
verka kunna verulega á okkar
þjóðfélag í næstu framtíð, er
unnt að breyta stefnunni um
nokkrar gráður, á þann veg að
betur henti. Þetta þurfum við
að gera. Bandaríkjamenn hafa
gert sér grein fyrir hinni marg-
víslegu þróun fram að næstu
aldamótum og þótt slík spá sé
ekki óyggjandi, er þetta þó ekki
spádómur í glerkúlu, því tugir
vísindamanna hafa þar að unn-
ið. Svíar hafa á svipaðan hátt
reynt að gera sér grein fyrir
framtíðarþróuninni og eru nið-
urstöður fróðlegar og sýna stór
kostlegar breytingar á mörgum
sviðum þjóðfélagsins og mann-
lífsins. En bæði hinir amerísku
og sænsku komast að þeirri
sömu niðurstöðu, að hraðfara
tækniþróun muni eiga mestan
þátt í þessum breytingum. Og
sjálf sjáum við þetta raunar
hér heima og er skemmst að
minnast ferð manna til tungls-
ins. En sú þekking, sem liggur
að baki slíks afreks, er á næsta
leiti fyrir hvern einstakling og
kemur fyrr en varir inn í okk-
ar daglega líf. Margir hafa talið
uppgötvanir eins og kjarnork-
una, flugið og fjölmargt fleira
til mestu afreka mannsandans,
en þó held ég að rafreiknirinn
eða tölvan sé stærsta skrefið á
tæknibraut. Með þessu tæki hef
ur maðurinn aukið mátt sinn, á
borð við þann mun, sem er á
skóflu og jarðýtu og í andlegum
afköstum getur tölvan leyst hin
flóknustu dæmi á augnabliki,
sem færasti maður gæti ekki
leyst á heilli mannsævi. Flugið
til tunglsins var algerlega úti-
lokað, nema með hjálp slíkra
reiknivéla, þar sem ekki skeik-
aði nema nokkrum sekúndum á
hinni löngu leið, en slíkt er
ótrúleg nákvæmni tölvunnar.
Líklegt er talið, að það verði
rafreiknirinn eða tölvan, sem
verði ráðandi í framvindunni í
heiminum, öðru fremur, í ná-
inni framtíð, og er hlutur henn-
ar þó þegar orðinn mikill. Stund
um kemur manni að vísu í hug,
hver verði í framtíðinni hús-
bóndinn og hver þrællinn, mað-
urinn eða tölvan.
Framtíðarspár Svíanna segja,
að eftir 2—3 ái-atugi muni árs-
laun manna verða um ein miUj.
kr. (ísl.) og vinnutíminn þó
mun styttri, vegna tækniþróun-
ar. Fólki muni mjög fækka í
Iandbúnaði og sjávarútvegi en
fjölga í iðnaði og síðan mjög í
þjónustugreinum, vegna bættra
lífskjara. Þá muni og stórbreyt-
ing verða á skólakerfi og
kennslu. En þessir spádómar
eiga erindi til okkar nú, vegna
þess hve líklegt er að þeir ræt-
ist að meira eða minna leyti og
nái til okkar einnig.
Um þessar mundir er mikið
talað um mengun lofts, vatns,
jarðar og gróðurs og er stórkost
legt vandamál víða um lönd.
Maðurinn hefur, með tækni
sinni og e. t. v. græðgi gengið of
'langt í samskiptum sínum við
umhverfi sitt og gjafmilda
náttúru. Nú er að hefjast fj>rir
alvöru barátta gegn mengun,
með aðstoð vísindanna.
Nýlega hefur vísindamönnum
tekizt að einangra sjálfan erfða
eiginleika lifandi -veru. Þeir
(Framhald á blaðsíðu 6)
TRIO OF LONDON