Dagur - 01.03.1972, Blaðsíða 4

4
II
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓHANN K. SIGURÐSSON
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
Glaumbæjarþjóðfélag?
ÍSLENZKT bændaþjóðfélag stóð
fram á okkar öld. Á ýmsu valt um
velgengnina, en sá kynstofn, sem hér
nam land fyrir ellefu hundruð árum,
gleymdi aldrei uppruna sínum eða
arfi feðranna, hélt velli í landi sínu
við nynta haf og býr við sæmileg lífs-
kjör.
Á ofanverðri síðustu öld var merki
samvinnunnar hafið í þingeyskum
sveitum og síðan hafa kaupfélög
landsins átt meiri þátt í bættum liag
landsmanna en nokkur önnur félags-
málahreyfing. Fáum áratugum síðar
festi ungmennafélagshreyfingin ræt-
ur, fyrst á Norðurlandi, en síðan um
land allt og undir hennar merki
skipaði unga fólkið sér, steig á stokk
og strengdi þess heit að vinna íslandi
allt. Hugsjónir ungmennafélaganna
voru margþættar en ræktun lands og
lýðs var kjami þeirra. Úr röðum ung
menna- og samvinnuhreyfinga komu
síðar fram hinir ýmsu kunnu skör-
ungar í opinberu lífi, leiðtogar á
öllum sviðum þjóðlífsins.
I skjóli aukinnar velmegunar og
yfirgripsmikilla framfara um land
allt, síðustu áratugina, hefur þriðja
hreyfingin verið að skjóta upp koll-
inum um land allt, einkum þó syðra.
Hún átti þó ekkert nafn eða ytri tákn
þangað til í vetur að skemmtihús
eitt, Glaumbær í Reykjavík, varð
eldi að bráð. Þá risu upp þúsundir
ungmenna og skrifuðu undir áskor-
anir þess efnis, að samfélagið byggði
handa sér nýjan Glaumbæ. Nokkur
þúsund ungmenni héldu einnig
fund í Háskólabíói til að sviðsetja og
fylgja eftir þessum kröfum sínum.
Glaumbæjarhreyfingin var búin að
hljóta nafn og vakandi starfsmenn
útvarps og blaða sáu um, að þessi
tímanna tákn færu ekki framhjá
neinum. í fjölmörgum sveitum þessa
lands, hafa ungir og gamlir, konur
og karlar, unnið í sjáKboðavinnu við
að steypa upp félagsheimilin og
minnast þess með meiri ánægju en
flestra annarra starfa. Ef Glaumbæj-
arfólkið í Reykjavík hefði gefið eitt
dagsverk, hvert um sig, eða peninga-
upphæð sem því svarar, væri auðvelt
að byggja nýjan Glaumbæ frá
grunni. En hér skilur á milli ung-
mennafélaga og samvinnumanna
annars vegar og hinnar nýju hreyf-
ingar hins vegar. Kröfur hinna fyrr-
nefndu byggðust á sjálfsögun, föður-
landsást og fórnarlund, en Glaum-
bæjarhreyfingin er kröfugerð á hend
ur samfélagsins, og hennar gætir í
vaxandi mæli um land allt.
(Framhald á bls. 6)
TÆKNISKÓLI Á AKUREYRI
Pollurinn.
Pollurinn, sem Matthías kall-
ar silfurbjartan og líkir við
spegil, er eitt af undrum Akur-
eyrar. Fyrir utan sína óviðjafn-
anlegu fegurð eru möguleikar
hans til hverskonar útisports,
næstum takmarkalausir. Því
hljóta allir skyni bornir Akur-
éýringar að hafa fylgzt með því
með áhyggjum, hver örlög hon-
um virðast nú vera búin af
hálfu ráðamanna bæjarins og
landsins. Það eru semsé allar
horfur á, að hann verði innan
tíðar aðeins venjuleg hafnar-
dokk, og að auki eins konar
safngryfja fyrir saur bæjarbúa
óg annan úrgang.
Áætlanir hafa verið gerðar
um nær samfelldan hafnargarð
á Oddeyrinni, norðan Pollsins,
og byrjað er á þeim framkvæmd
um, þótt stöðvazt hafi um sinn
vegna veikrar undirstöðu.
Teiknuð hefur verið hrað-
braut gegnum bæinn og höfn-
ina, sem girða skal Pollinn að
vestan, og verður hún sumpart
byggð með nýjum uppfylling-
um. Þar með verður eytt síð-
ustu leifum hinnar fornu strand
línu á þessu svæði. Loks hafa
svo komið fram tillögur um gerð
varanlegs vegar þvert yfir Leir-
urnar, sunnan Pollsins, og út og
upp brekkuna austan hans, í
gegnum skógarsvæðið (Vaðla-
reitinn). Komist þetta til fram-
kvæmda, vantar ekki mikið á,
að Pollurinn verði hreinlega
afgirtur að hraðbrautum og
bryggjum. Vantar þá ekkert
nema brú af Oddeyrartanga til
að fullkomna verkið.
Þótt vegir og bryggjur séu
vissulega mikilvæg mannvirki
og nauðsynleg, eru þau hér aug-
ljóslega á röngum stöðum, og er
hér um að ræða hina mestu
öfugþróun, sem ekki virðist
taka neitt tillit til nýrra við-
horfa í landnytjum og nýrra
möguleika í atvinnu og leik,
hvað þá að. tekið sé tillit til
f egurðarsj ónarmiða.
Hér virðist aðeins einblínt á
það sjónarmið kaupsýslumanna
bæjarins, að öll umferðin — og
helzt skipaumferð líka — þurfi
að ganga gegnum eða sem næst
í gegnum hinn gamla miðbæjar-
kjarna, þótt vitað sé að hann sé
þegar sprunginn, og nýr mið-
bær í myndun úti á Tanga.
í stað þessarar öfugu þróunar,
hefur hinn kunni garðyrkju-
maður, Jón Rögnvaldsson, borið
fram tillögur um fegrun á um-
hverfi Pollsins, einkum á Odd-
eyrinni, með tilliti til framtíðar-
nytja Pollsins til útivistar og
íþrótta, og uppbyggingar bæjar-
ins í samræmi við legu hans og
landslag. Þessum tillögum var
hafnað af meirihluta bæjar-
stjórnarinnar, en í þess stað haf-
izt handa um byggingu bryggj-
unnar, sem stöðugt sígur. (Sigið
hefði einhvern tíman verið kall-
að jarteikn).
En þess ber líka að geta, sem
vel er gert. Bæjarstjórn Akur-
eyrar samþykkti á sl. ári að láta
gera athuganir á mengun í Poll-
inum og veitti til þess nokkurt
fé. Þetta er í áttina, enda er
þess að vænta, að eitthvað verði
gert til að hindra áframhaldandi
mengun, ef hún reynist veruleg.
Eins og stendur fer nálægt helm
ingur alls úrgangs frá Akureyri
í Pollinn, og er hætt við að gera
verði verulegar breytingar á
skólplögnum, ef ekki á illa að
fara.
Hólmarnir og Leirurnar.
Rétt við bæjardyr Akureyr-
inga liggur eitthvað stærsta og
fegursta óshólmasvæði landsins.
Kallast hinn ytri og ógróni hluti
þess almennt Leirurnar (áður
mun það hafa heitið Vaðlar en
við þá var sýslan áður kennd),
en hinn innri hluti, sem er að
mestu gróinn, kallast Hólmarn-
ir. Eins og jafnan á slíkum svæð
um, er hér mjög auðugt lífríki,
og gróskumikið, sem bezt sést
af ríkulegum vexti grasjurta og
auðugu fuglalífi. Á hverju vori
safnast vaðfuglarnir svo þúsund
um skiptir á Leirurnar, enda er
þar oftast gott til fanga þótt allt
umhverfið sé annars hulið
gaddi. Lífríki Leirunnar er að
mestu hulið sjónum vorum,
enda á kafi í sandinum, en fugl-
arnir finna þar auðveldlega
orma til matar. í vondum vorum
er Leiran hinn mesti bjargvætt-
SEINNI HLUTI
ur þessum fuglum, og jafnvel í
góðu tíðarfari leita fuglarnir
mikið þangað, að dvelja þar
meira eða minna fram að varp-
tíma. Reyndar er þarna að finna
fugla á flestum árstímum, eins
og þeir vita bezt sem í „Fjör-
unni“ búa.
Hólmarnir eru einnig mikið
fuglasvæði, þótt á annan hátt
sé. Þeir eru varpstaðir margra
fuglategunda, og voru það þó
áður í enn ríkara mæli. En á
síðari árum hefur gróðri víða
hrakað í Hólmunum, sökum
mikillar beitar og átroðnings.
Þá hafa áveitur að mestu lagzt
niður, en þær áttu fyrrum mik-
inn þátt í að viðhalda frjósemi
landsins. Allt um það er Hólma-
svæðið þó mjög gróskumikið og
fagurt gróðursvæði, og fuglalíf
er þar auðugt á flestum árs-
tímum.
Eins og kunnugt er var fyrir
nokkrum árum byggður flug-
völlur í vestanverðu Hólma-
svæðinu, og kvíslum Eyjafjarð-
arárinnar jafnframt breytt.
Þetta raskaði að sjálfsögðu mik-
ið hinum upprunalega svip
Hólmanna, en þrátt fyrir það
halda fuglar áfram að verpa,
svo að segja við flugbrautina, og
sumar tegundir virðast jafnvel
laðast að henni.
Eldra mannvirki er vegurinn
austur yfir Hólmana og brýrnar
þrjár, sem eru furðuverk þeirra
tíma. Með veginum opnaðist um
ferð í Hólmana, og síðan hefur
lífi þeirra stöðugt verið að
hraka.
Eins og áður var getið stend-
ur nú til að gera nýjan veg og
brýr, yfir Hólmasvæðið eða
Leirurnar. Náttúruverndar-
nefnd Akureyrar hefur lagzt
eindregið gegn þeim hugmynd-
um, að leggja veginn yfir Leir-
urnar en leggur í þess stað til,
að vegurinn verði færður inn
fyrir Hólmasvæðið, þar sem
komast má af með eina brú í
stað þriggja. Þannig fengju
Hólmarnir aftur þann frið, sem
þeir þurfa til að jafna sig eftir
átrogning undanfarinna ára, og
ættu að geta orðið aftur það
einstaka gósenland, sem þeir
jafnan voru.
Að sjálfsögðu ætti að friðlýsa
Hólmana og Leirurnar alveg
fyrir frekari mannvirkjagerð,
og jafnvel fyrir beit, ef það
reynist nauðsynlegt til að end-
urskapa hið upphaflega lífkerfi.
Hins vegar mætti athuga um að
planta þar trjám eða runnum á
vissum svæðum, einkum á ár-
bökkunum, til að laða fugla
meira að svæðinu. Hér er um
að ræða svo einstaka möguleika
til sköpunar auðugs fuglasvæð-
is, rétt við þéttbýli, að slíks
munu fá eða engin dæmi.
Glerárdalur.
Að lokum vil ég fara nokkr-
um orðum um Glerárdalinn.
Hann er að því leyti ólíkur
nefndum svæðum, að hann er
enn að mestu óspilltur af manna
völdum. Því meiri ástæða er
þess vegna til að vernda náttúru
hans, enda er þar að finna óend
anlega fjölbreytni í náttúrufari.
Þar eru næstum allar bergteg-
undir landsins saman komnar á
einum bletti; þar eru steingerv-
ingar af ýmsu tagi, jafnvel stein
runnir skógar, steinrunninn
mór og kísilgúr. Þar eru dæmi
um flestar gerðir jökla, sem
þekkjast, þar á meðal mjög
merkilegir grjótjöklar. Loks er
þar víða fagur og fjölbreytileg-
ur gróður, og síðast en ekki sízt
er þar einstök náttúrufegurð, og
skíðaland, sem allir þekkja.
Glerárdalur á að verða sérstakt
friðland Akureyringa, eins kon-
ar þjóðvangur, þar sem ekki
yrði steini hróflað, nema ýtr-
ustu nauðsyn bæri til. Sem fyrst
þarf að afnema þá smán, að
staðsetja öskuhauga bæjarins í
mynni þessa fagra dals, and-
spænis Skíðahótelinu. Þeir hafa
verið þar nógu lengi til, að setja
ævarandi blett á þetta bæjar-
félag, og skapa Akureyringum
óorð, sem minnzt verður að lík-
indum í íslandssögu framtíðar-
innar. Með því að afnema þá
sem fyrst gætum við kannske
fengið mildaðan dóminn.
Lokaorð.
Heggur sá er hlífa skyldi, má
nú segja um Akureyringa. í stað
þess að vernda og rækta þann
aldingarð, sem þeim var gefinn
af forsjóninni til búsetu, hafa
þeir meitt hann og skemmt, svo
hann bíður þess aldrei bætur.
Með því hafa þeir ekki einungis
skapað sér ævarandi hneysu,
heldur valdið sér beinu heilsu-
tjóni og efnahagslegum skaða.
Þótt hér sé jafnan rætt um
Akureyringa sem eina heild, fer
LEIKHU SFERÐ
UNDIRRITAÐUR var viðstadd
ur frumsýningu Leikfélags
M. A. á sunnudagskvöldið 27.
febrúar. Um leiksýninguna ætla
ég ekki að ræða hér. Þar er
margt fólk búið að leggja mikla
vinnu í það að gera sýninguna
sem bezt úr garði.
En því miður er ekki hægt að
segja það sama um blessuð bæj-
aryfirvöldin okkar, í sambandi
við Samkomuhús Akureyrar,
sem að margra dómi er að verða
eitthvað það alaumasta sem leik
húsgestum á íslandi er boðið
uppá í dag. Nú er ekki lengur
búið í húsinu og virðist liegja í
augum uppi, að framan við
áhorfendasalinn mætti gera
fyrsta flokks aðstöðu fyrir leik-
húsgesti, ef vilji væri fyrir
hendi.
Að vísu er eitthvað byrjað að
breyta austan til í húsinu, en
grunur minn er sá, að þar hafi
áhugamenn verið að verki, án
því fjarri að þeir séu allir seldir
undir sömu sökina. Mér er það
vel kunnugt, að þar finnast
fleiri en þrír menn réttlátir, og
nær er mér að halda, að meiri-
hluti þeirra sé núverandi eyð-
ingarstefnu mótfallinn.
Ogæía Akureyringa liggur í
því, að hafa kjörið sér fulltrúa
og embættismenn, sem ekki
hafa fylgzt nægilega vel með
tímanum, heldur tileinkað sér
viðhorf, sem ef til vill var skilj-
anlegt fyrir nokkrum áratugum,
en er það alls ekki lengur. Þess-
ir fulltrúar þurfa að læra betur,
og bæjarmenn þurfa að sjá til
þess, að þeir geri það. H. H.
AÐ undanförnu hafa staðið yfir
æfingar hjá Leikfélagi Mennta-
skólans á Akureyri á leikritinu
„Minkarnir“ eftir Erling E. Hall
dórsson. Leikstjóri er María
Kristjánsdóttir, en
hefur Ungverjinn Ivan Török
gert. Tónlist við verkið hafa
fjórir nemendur samið, og er
hún flutt af þeim.
Höfundur verksins, Erlingur
E. Halldórsson, er þekktur sem
leikstjóri, en eftir hann hafa
birzt þrjú leikrit. „Minkarnir"
komu út árið 1965 og vöktu þá
mikla athygli, en hins vegar hef
íhlutunar áhugalausra bæjar-
yfirvalda. Þar var myrkur inni
og heldur óvistlegt. Einn bæjar-
fulltrúann sá ég sitja þar í
myrkrinu og eðlilegt þótti mér,
að hann vildi láta sem minnst á
sér bera á þessum stað.
Á snyrtingu karla þurfti ég
að fara. En sú ferð endaði norð-
an við vegg, þar sem miklu að-
gengilegra var að athafna sig
heldur en á svokölluðum snyrt-
ingum. Þegar inn kom leizt mér
ekki á blikuna, því að ég sá
ekki betur en að neðri stiga-
pallurinn væri að losna frá
veggnum og hrynja niður. En
við skulum vona að hann hangi
uppi enn um sinn ásamt mörgu
öðru, sem virðist vera þarna á
síðasta snúningi.
Er upp kom brenndi einn gat
á jakkann minn, og annar missti
ösku af vindli ofan í hálsmálið
á skyrtunni minni, og lái ég
þeim það ekki, því að þrengslin
voru gífurleg. ,
FJÓRÐUNGSÞING Norðlend-
inga, sem haldið var í Ólafsfirði
dagana 9. og 10. september sl.,
gerði eftirfarandi samþykkt um
flutning ríkisstofnana:
„Fjórðungsþing Norðlendinga
fagnar þeirri stefnu hæstvirtrar
ríkisstjórnar, að stefnt verði að
því, að ríkisstofnunum verði
valinn staður úti um land meira
en nú er gert. Margar ríkisstofn
anir hafa engin sérstök tengsl
við höfuðborgarsvæðið og allt
verksvið þeirra jafnvel utan
þess, en með nútíma samgöng-
um og f jarskiptakerfi geta stofn
anirnar verið í sambandi við
miðstjórn ríkisvaldsins, hvar
. sem þær væru í byggðum lands-,
ins. Þiri^ið bendir á, að með því
ur ekkert leikfélag ráðizt í upp-
setningu þeirra fyrr en nú að
L. M. Ai stígur skrefið.
Meginefni leiksins: Herskipið
„Pandorá“ kemur í kurteisis-
sókniri verður að dvöl, sem hef-
ur margvíslég áhrif.
Um 30 leikendur taka þátt í
sýnirigúnni; en fjöldi riemenda
hefur unnið að uppsetningu
hennar. Léíkritið var frumsýnt
í .Samkpmiuhúsinu á Akureyri
sl. sunnudagskvöld kl. 8.30, og
var því vel tekið. Næstu sýning-
ar í dag og á morgun. □
Ekki myndi mátuleg loftræst-
ing í salnum skaða leikhúsgesti.
Ég er að velta því fyrir mér
hvort að engin takmörk muni
vera fyrir því, sem bæjarbúar
láta bjóða sér í þessum efnum.
Kannski að við, eldra fólkið,
ættum að taka okkur til og setj-
ast í tröppur ráðhússins dag-
part?
Það gerðu unglingarnir á dög
unum, og höfðu upp úr því 700
þús. kr. brey.íingu á Lóni (utan
fjárhagsáætlungir), þar sem þau
geta síðan dvalið langdvölum,
og losnað við nám og amstur
heimilanna. Kraftaverk kalla ég
það, í bæjarfélagi, sem er svo
auralaust, að það hefir ekki
einu sinni efni á því að setja
krók á útidyrahurðina í gamla
Samkomuhúsinu, til varnar því
að hún skellist á andlitið á
hverjum manni sem þar gengur
um.
Leikhúsgestur.
að staðsetja slíkar stofnanir í
þéttbýliskjörnum sem víðast um
landið eykst íbúafjöldi, starfsval
og aðrir möguleikar viðkomandi
byggðar, en jafnframt nýtist
starfslið stofnanna til margvís-
legra átaka í félags- og menn-
ingarlífi héraðanna.
Fjórðungsþing Norðlendinga
bendir á, að ýmsar nágranna-
þjóðir okkar, svo sem Noi'ð-
menn og Svíar, hafa notað dreif
ingu menntastofnana sem lið í
markvissri byggðastefnu og til
varnar gegn atgervisflótta úr
fámennari landshlutum. í því
sambandi ítrekar þingið fyrri
áskoranir Fjórðungssambands
Norðlendinga um, að Tækni-
skóli íslands verði á Akureyri
og það tekur undir ábendingar
um, að væntanlegur fiskiðnskói
verði reistur á ísafirði.“
í greinargerð segir m. a. svo:
„Við þessa upptalningu mætti
bæta við fleiru, t. d. búnaðar-
háskóla á Hvanneyri, Tækni-
stofnun sjávarútvegsins á Akra-
nesi eða í Keflavík, Skógrækt
ríkisins á Hallormsstað og Egils
stöðum, svo dæmi séu tekin af
því, sem heyrzt hefur á minnzt.
Á fundi fjórðungsstjórnar 21.
febrúar sl. var formanni Fjórð-
ungssambandsins og fram-
kvæmdastjóra falið að eiga við-
ræður við ríkisstjórnina og al-
þingismenn um þessi mál, þó
einkum staðsetningu tækniskóla
á Akureyri. Jafnframt var
ákveðið að leita til sveitarfélaga
samtaka og alþingismanna í
landshlutum, þar sem er um
byggðaröskun að ræða.
Rökin gegn staðsetningu
tækniskóla á Akureyri, fiskiðn-
skóla á ísafirði og búnaðarhá-
skóla á Hvanneyri eru þau
sömu, sem höfð voru uppi gegn
menntaskóla á Akureyri. Öllum
er Ijóst, að þá var um falsrök að
ræða, ákveðinna kyrrstöðuafla í
mennta- og embættismannakerf
inu til að verja áhrif sín og
ímyndaða hagsmuni. Máske
gamla vinnulagið gegn mennta-
skóla á Akureyri, síðan á Laug-
arvatni og úrtölurnar með
(Framhald af blaðsíðu 1)
sjúkdómar" voru yfirstignir, svo
að bændur voru mjög ánægðir
með reynsluna af þessu og var
þá óhikað haldið áfram á sömu
braut. í árslok 1971 voru komn-
ir tankar á 565 bæi og eru þá
eftir 136 bæir, miðað við svæðið
vestan Mýrdalssands. En austan
Mýrdalssands um 100 bæir, en
mjólkurframleiðsla er þar lítil
eða um 14 þús. lítra ársfram-
leiðsla hjá hverjum bónda og
fjarlægð mikil, og svo vantar
víðast rafmagn.
Mjólkurbúið hefur keypt tank
ana, en bændur hafa síðan
greitt helming verðsins, en hinn
hlutann leggur Mjólkurbúið
fram, og einnig útvegað bænd-
um fé til að greiða sinn hluta.
Bændur greiða svo afskrift af
þeim hluta, sem Mjólkursamlag
ið leggur fram, sem ég álít nú
ekki rétt.
í ár kosta tankarnir 143 þús-
und kr., en 1968 kostuðu þeir
innan við 80 þúsund krónur,
hlutur bænda og Mjólkurbús
samanlagt. En rétt er að geta
þess, að bændur vilja stærri
tanka nú en fyrir 3—4 árum. Og
ennfremur er tankstærðin mið-
uð við tveggja til þriggja daga
mjólk. Um 18 bændur á svæð-
inu hafa um 100 þús. lítra árs-
framleiðslu, en algengasta tank-
stærð er frá 600—1200 lítrar.
Mjólkurbúið rekur nú 13 tank
möguleika fyrir menntaskóla á
ísafirði og ekki sizt á Egilsstöð-
um skapi það djúpa tortryggni,
að landsbyggðafólkið sættir sig
ekki við álit þessa ágæta fólks
í mennta- og embættismanna-
hópi, sem andæfir hér gegn
landsbyggðinni, enda er málið
vafalaust oft bundið við búsetu-
hagsmuni þessa hóps, sem kom-
ið hefur sér fyrir á höfuðborgar-
svæðinu.
Mál þetta er gífurlega örlaga-
rikt og viðkvæmt að sama skapi,
því er nauðsynlegt, að lands-
byggðafólkinu verði veitt trygg
ing í verki fyrir því, með því að
tekin sé ákvörðun um að flytja
stofnanir út um land.
Nauðsynlegt er vafalaust að
taka þessi mál fyrir í heild í
samvinnu milli fulltrúa frá
landshlutasamtökum og ríkis-
stjórninni.
Megin kjarni málsins nú er
sá, að það er skoðun fjórðungs-
stjórnar og vafalaust forráða-
manna fleiri landshlutasamtaka
og sennilega meginþorra fólks í
dreifbýlinu, að það ráðist á
næstu misserum, hvort snúið
verður við á brautinni, tekin
verði upp byggðastefna í sam-
ræmi við framleiðsluskilyrði og
búsetuhagsmuni í byggðum
landsins. Það er óþarfi að fjöl-
yrða um, að staðsetning mennta
stofnana, og stjórnsýslu í þétt-
býlisstöðum landsbyggðarinnar
er ekki þýðingarminni fyrir
heildarþróunina en grundvallar-
atvinnuvegimir. Öllum er ljóst,
sem um byggðamál fást, að
þessir aðalþættir, grundvallar-
framleiðslan og þróunargrein-
arnar verða að vera samofnar í
byggðaþróuninni, svo að jafn-
váegi náist. □
NEMENDAHÓPUR
ÓLAFUR H. Kristjánsson skóla
stjóri Reykjaskóla í Hrútafirði
dvaldi með nemendum sínum í
Skíðahótelinu í Hlíðarfjalli um
helgina en heimleiðis var haldið
í gær. □
bíla og fluttu þeir 67% mjólkur
innar, sem búinu barst. Flutn-
ingskostnaður með tankbíl varð
62 aurar á lítra, á sama tíma og
það kostaði 118 aura með gamla
laginu.
Fjárfestingin í þessa „væð-
ingu“ fram að þessu hefur kost-
að 52 milljónir króna, en af því
hafa framleiðendur lagt fram
helming.
Þetta er það sem koma skal,
til dæmis hér í Eyjafirði, ekki
sízt vegna þess, að hér verður
byggt nýtt mjólkursamlag á
næstu árum og tankvæðingin
þarf að koma áður. Það getur
sparað kaup á rándýrum vélum
við að taka á móti mjólkinni, ef
tankvæðingin verður komin
áður. Munar þar um milljónir,
ef ekki milljónatugi, ef húsnæð-
ið er einnig reiknað með.
Samkvæmt okkar reynslu
syðra, er tankvæðingin mikið
spor í rétta átt, og þeir, sem
fyrrum voru svartsýnir á þess-
ar framkvæmdir, geta naumast
lofað þær nógsamlega, segir
Grétar Símonarson að lokum og
þakkar blaðið honum frásögn-
ina, og vonar að eyfirzkir bænd
ur hafi verulegt gagn af því, að
heyra um þessa nýjung frá
stéttarbræðrunum á Suður-
landi.
Fundarmenn voru 114. Fund-
arstjóri var Árni Jóhannesson
mjólkurfræðingur. □
Sviðsmynd úr „Minkunum“. (Ljósmyndastofa Páls)
MINKARNIR
LEIKRIT MENNTASKÓLANS Á AKUREYRI
leikmynd • heimsókn tll íslands, én heim-
- Er tankvæðing það sem koma skal
Hannes J. Magnússon
MINNINGARÖRÐ
HANNES J. Magnússon fyrrv.
skólastjóri við Barnaskóla Akur
eyrar lézt í Reykjavík 18. febr.
sl. eftir langvarandi veikindi og
var jarðsettur þar laugardaginn
26. febrúar.
Hannes var fæddur 22. marz
1899 að Torfmýri í Skagafirði.
Foreldrar hans voru hjónin
Magnús Hannesson og Ragn-
heiður Jakobína Gísladóttir, er
þar bjuggu.
Hannes var einn af fyrstu
nemendum Alþýðuskólans að
Eiðum og lauk þaðan prófi vorið
1921. Haustið eftir settist hann
í 2. bekk Kennaraskólans og tók
kennarapróf vorið 1923. í; ævi-
sögukafla Hannesar „Á hörðu
vori“ má sjá að hugur hans
stefndi til lengri samfelldi;ar
skólagöngu, en af því varð ekki.
Næsta vetur var Hannes
kennari í Dalasýslu og síðar á
Búðum í Fáskrúðsfirði til ársins
1930, en þá varð hann kennari
við Barnaskóla Akureyrar.
Sumarið 1937 dvldi hann er-
lendis og sótti námskeið fyrir
kennara á Askov í Danmörku
og í Gautaborg.
Hannes var settur skólastjóri
við Barnaskóla Akureyrar vet-
urinn 1944—1945 er Snorri Sig-
fússon gegndi námsstjórastörf-
um á Norðurlandi. Árið eftir
varð Hannes yfirkennari og
gegndi því starfi þar til hann
tók við skólastjórn haustið 1947.
Hannes vann mikið að félágs-
málum Góðtemplara, var t. d.
gæzlumaður barnastúkna yfir
20 ár og einnig var hann um
skeið stórgæzlumaður unglinga-
starfs. Hann var einn af stofn-
endum Barnaverndarfélags Ak-
ureyrar og í stjórn þess meðan
hann dvaldi hér. Einnig var
hann lengi í stjórn Skógræktar-
félags Akureyrar.
Ritstörf Hannesar voru all
mikil. Hann stofnaði barnablað-
ið Vorið og gaf það út, fyrst
einn en síðan með Eiríki Sig-
urðssyni. Hann ritstýrði um ára
tugi tímaritinu Heimili og skóla,
sem Kennarafélag Eyjafjarðar
gefur út og ritaði í það fjölda
merkra greina um skóla og upp-
eldismál auk þess sem hann
þýddi mikið um þau efni. Auk
þess ritaði hann æviminningai'
sínar, sem út komu í þrem binci
um. Hannes frumsamdi tíu
barnabækur og þýddi nokkrar,
Einnig tók hann saman fræðslu
rit um bindindismál.
Hannes var giftur Sólveigu
Einarsdóttur, ættaðri frá Seyðis
firði. Þau áttu fimm börn, en
misstu eitt þeirra á unga aldri.
Þegar Hannes lét af störfun.
voru öll börn hans búsett utar..
Akureyrar og skömmu síða
fluttu þau hjónin til Reykja-
víkur.
Hannes lét af skólastjóm
haustið 1965 en hafði þá verif
forfallaður eitt ár sökum veik ■
inda.
Störf Hannesar fyrir Bamc -
skóla Akureyrar og þetta bæjai1
félag voru mikil og heilladrjúg,
enda unnin af köllun kennar ■
ans og uppalandans, sem leitaði
fyrst og fremst að gullkornun-
um í sálum barnanna, sem vori.
nemendur hans. Við, sem unr, ■
um með Hannesi eigum honun.
miklar þakkir að gjalda og eig-
um um hann minningu, sem
ekki fyrnist.
Tryggvi Þorsteinsson.
Helga Sigríður Jónsdóltir
Grímsstöðum
KVEÐJA FRÁ JÓNI ÁGÚST
Mér finnst ég liafi misst svo undur mikið
sú minning getur ekki fró mér vikið.
Ég kveð þig arnrna, hjartans þökk sé þér
þú varst ætíð glöð að sinna mér.
Ég lék mér oft á lóðinni hjá trjánum
þú leiddir mig að blómum lífs og dánum.
Hminn frá þér ætíð þá ég fann
með uppfræðslu um guð og kærleikann.
Ég vil svo gjaruan verða góður drengur
á vorsins akri starfá eins og gengur.
Þú fyrirgafst öll bernskubrekin mín
ég bar svo ótakmarkað traust til þín.
Vertu sæl og þúsund þakkir mínar,
þakka vil ég allar gjafir þínar.
Ég bið þann guð er gaf mér liðin jól
að geyma þig og veita yl og skjól.
Láttu drottinn Ijóssins engla þína
leiða og styðja hana ömmu mína.
Elsku amma sofðu sætt og rótt
svo að lokum hjartans góða nótt.
Gili, 27. janúar 1972.
Halldór Jónsson.