Dagur - 14.04.1978, Síða 5

Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur Tryggvabraut 12, Akureyri
Ritstjómarsímar: 11166 og 23207
Sími auglýsinga og afgreiðslu: 11167
Ritstjóri (ábm.): ERLINGUR DAVÍÐSSON
Blaðamaður: ÁSKELL ÞÓRISSON
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Bjömssonar hf.
Landsbyggðastefnan
Vart þarf að minna fólk lands-
byggðarinnar á það, hver umskipti
urðu í framleíðslu- og atvinnu-
háttum um land allt, þegar lands-
byggðarstefnunni hafði loks verið
unnið fylgi með þjóðinni, eftir
langa baráttu framsóknarmanna
og hún komst til framkvæmda í tíð
vinstri stjórnarinnar undir forsæti
ólafs Jóhannessonar. Þá varð
bylting í þessum máiaflokkum svo
segja mátti, að á fjölmörgum
stöðum héldi hagsældin innreið
sína í stað atvinnuleysis og von-
leysis. Þá fyrst náðist verulegur
árangur í jöfnun lífsgæðanna um
land allt. Þessari stefnu, sem síð-
an er haldíð, styðja framsóknar-
menn einhuga og minna janfframt
á, hve mikið veltur á því, að Fram-
sóknarflokkurinn hafi til þess full-
an styrk framvegis, að halda henni
uppi á komandi tímum.
En jafnframt er á það minnt, hve
mikil nauðsyn það er, að órofa
samstaða um það mál og mörg
önnur, haldist og aukist milli
bæja, sveita og héraða, og þar
beri engan skugga á. Á þann hátt
geta Norðlendingar gert sann-
gjarnar kröfur til stjórnvalda og
þjóðarinnar allrar um réttmætan
hlut til lífvænlegrar og menning-
arlegrar aðstöðu, um leið og hver
og einn gerir miklar kröfur til sjálf
sín.
Eins og ætíð áður leggja fram-
sóknarmenn á það megin áherslu
að nýta auðlindir lands og sjávar á
skynsamlegan hátt, svo sem
framast er kostur, þeim og þjóð-
inni allri til hagsbóta. Kröfum
Norðlendinga um fjármagn til
framkvæmda, þarf að fylgja fast
eftir og í óbilandi trú á framtið
norðlenskia byggða og bæja, þar
sem víða eru góð skilyrði til vax-
andi byggðar, batnandi lífskjara
og menningarlifs. Jafnhiiða
þessu ber að hafa i'huga þá sam-
stöðu og samvinnu, sem Akureyri
og nálægar byggðir hafa notið og
er til fyrirmyndar. Bændum, sjó-
mönnum og iðnaðarmönnum,
hvar sem þeir hafa búsetu, ber að
þakka sérstaklega, því þessar
greinar eru undirstaða allrar vel-
megunar og menningarviðleitni í
sveit og bæ. En allir eru þættir
þessir saman tvinnaðir á þann
veg, að í stórum dráttum fer hag-
sæld í sveit og bæ saman.
Hið öra framfaraskeið á Akur-
eyri hófst fyrir meíra en áratug,
þegar bæjarbúar fylktu sér um
nýja stefnu, stefnu framkvæmda
og félagshyggju. Hún var hafin af
framsóknarmönnum, hefur siðan
verið borin uppi af þeim, varð ráð-
andi afl og gerbreytti bæjarfélag-
inu í framfaraátt á skömmum ti'ma
Mjög góður hrossastofn við Evjafjörð
— segir Þorkell Bjarnason
hrossaræktarráðunautur
í samtali við Dag.
Þegar Þorkell Bjarnason, hrossa-
ræktarráðunautur, var hér nýlega á
ferð, var tækifærið gripið og fyrir
hann lagðar nokkrar spurningar
um hestaeign, ræktun, markað og
sitthvað fleira og varð hann góð-
fúslega við þeim tilmælum, að
ræða þessi mál.
Hvað eru mörg hross á fslandl?
Það veit enginn nákvæmlega.
Samkvæmt tölum Hagstofunnar
eru þau tæp 50 þúsund, en munu
vera miklu fleiri, e.t.v. 60-70 þús-
und og hefur þeim fjölgað hægt og
bítandi á síðustu árum.
þeir nytja það. En gild rök mæla
gegn því, að þetta sé hagkvæmt.
Hross gefa álíka mikið af sér í
kjötframleiðslu og 1-2 ær, og 18
hross þurfa á móti einni kú, í af-
urðum. Fóðrið skilar sér því illa í
afurðum í gegn um hrossin.
Hrossabúin í landinu?
Ríkið rekur eitt stóðbú á landinu
og er það á Hólum í Hjaltadal.
Ríkið á einnig og rekur stóðhesta-
stöð á Eyrarbakka og eru þar tæp-
lega 60 hestar, veturgamlir til sex
vetra. Þessir folar, þ.e. tveggja vetra
og eldri, um 40, eru leigðir út um
allt land til kynbóta.
Kirkjubæ eru flestir blesóttir og
hafa reynst vel. Bú þetta var
stofnað 1942 og vegur þess fer
vaxandi. Þótt ekki séu fleiri
nefndir, eru allmargir, sem ala upp
og temja hesta til sölu.
Tamningastöðvar eru víða starf-
andi um þetta leyti?
Já, næsta tamningastöðin er á
Höskuldsstöðum, hjá Sigurði
bónda Snæbjörnssyni. Þá stöð
rekur hann sjálfur, en á Akureyri
og víðar eru tamningamenn, sem
stunda tamningar meira og minna
um þetta leyti árs og ekki aðeins
hér, heldur á ýmsum stöðum 1
sveitum þótt minna sé í sniðum og
svo temja temja margir fyrir sig.
Hrossaræktarfélögin stóðu að
tamningastöðvum og gera á sum-
um stöðum enn, en síðan hafa ein-
staklingar tekið við. Á Dalvík er
tamningastöð á vegum Hesta-
mannafélagsins Hrings og Ólafs-
En tamin hross?
Tæplega mun nokkur vita það
heldur, en giska má á, að þau séu
um 15 þúsund, en þó hef ég ekki
gert mér þess fulla grein.
Er hrossastofninn batnandi hér
á landi?
Flestir munu sammála um, að í
rétta átt þokist, en það er erfitt að
ná miklum árangri á skömmum
tíma, síst ef röng stefna er rekin í
hrossahaldi, svona almennt séð.
Líklega mætti fækka hrossum hér á
landi um helming eða um þriðjung
a.m.k. Mjög mikið er um alveg
gagnslaus hross í landinu, sem þó
þurfa sitt land og sitt fóður. Mis-
jafnlega er um hrossin hugsað.
Betra væri, að færri hross en nú
gerðu meira gagn og að betur væri
um þau hugsað og myndi fækkunin
styrkja mjög stöðu kynbótanna.
Þeir sem þá ættu hross, ættu þau til
að gera eitthvað með þau. Enn er
stóð, haft til kjötframleiðslu, en það
er óhagkvæmt og myndi nægilegt
kjötmagn falla til þótt hrossum
fækkaði verulega. Mér finnst, að
stefna beri að því að rækta reið-
hesta eingöngu.
Hagkvæmni f framleiðslu
hrossakjöts?
Margir bændur eiga mikil lönd og
það er auðvitað þeirra mál, hvernig
Þorkell Bjarnason situr hér hlna
ingamóður Fjöður frá Tungufelli.
Nokkrir bændur hafa hrossabú
og framleiða hesta, vanda sig í vali
hrossa og tamningu og hefur
mörgum vel tekist. Þessi bú eru í
einkaeign og er Kirkjubæjarbúið
þekktast. Þar hefur Sigurður Har-
aldsson rekið hrossabú í áratugi
með ágætum árangri. Hestamir frá
landsfrægu skeiðhryssu og gæð
firðingar eru miklir hestamenn og
eiga talsvert marga hesta.
Á Sauðárkróki eru fjórir menn,
sem stunda eingöngu tamningar á
eigin vegum og hafa tamn-
ingastöðvar og víða er það þannig í
héruðum, í öllum landshlutum.
Gylfi Þórhallsson: A
|%SKÁK
Hraðskákmót Akureyrar 1978 var
háð 19. marssl. Hraðskákmeistari
Akureyrar varð Jón Björgvinsson
en hann hlaut 16 vinninga af 18
mögulegum. Annar varð Gylfi
Þórhallsson með 14'/i v. Þriðji Þór
Valtýsson með 14 v. Fjórði Stefán.
Ragnarsson með 12 v. f fimmta til
sjötta sæti, Gunnlaugur Guð-
mundsson og Margeir Stein-
grímsson með 11 'h v.
Um síðustu helgi fór Skákfélag
Akureyrar til Reykjavíkar og
keppti í deildarkeppninni í skák.
Keppt var við þrjú félög. Á
laugardaginn var keppt við Tafl-
félag Kópavogs. Úrslit á einstök-
um borðum:
Skákfélag Akureyrar.
1. borð Halldór Jónsson 0
2. — Gylfi Þórhallsson 'h
3. — Jón Björgvinsson 'A
4. — Þór Valtýsson 1
5. — Ólafur Kristjánsson 0
6. — Jóhann Snorrason 'h
7. — Hreinn Hrafnsson 'h
8. — Margeir Steingrímsson 0
Taflfélag Kópavogs.
1. borð Jón Pálsson 1
2. — Júlíus Friðjónsson 'h
3. — Ómar Jónsson 'h
4. — Björn Sigurjónsson 0
5. Þórður Jörundsson 1
6. — Ingimar Jónsson 'h
7. — Björn Halldórsson 'h
8. — Jörundur Þórðarson 1
Akureyringar fengu þrjá vinn-
inga en Kópavogur fimm.
Á sunnudaginn var teflt við
Taflfélag Reykjavíkur, var hér
um jafna og skemmtilega baráttu.
Réðust úrslitin ekki fyrr en á síð-
ustu mínútum keppninnar eða
jafnvel á síðustu sekúndum, þar
sem mikið tímahrak háði kepp-
endum á 4 borðum samtímis, en 2
skákir töpuðust í þessu tímahraki.
Úrslit á einstökum borðum urðu:
Skákferag Akureyrar.
1. borð Halldór Jónsson 'h
2. — Gylfi Þórhallsson 'h
3. — Jón Björgvinsson 'h
4. — Þór Valtýsson 0
5. — Ólafur Kristjánsson 0
6. — Jóhann- Snorrason 'h
7. — Hreinn Hrafnsson 'h
8. — Margeir Steingrímsson 'h
Taflfélag Reykjavíkur.
1. borð Jón L. Árnason 'h
2. — Stefán Briem 'h
3. — Björn Þorsteinsson 'h
(Framhald á bls. 6).
Sumir hagnast á útflutningi
hesta?
Útflutningur hrossa hefur löngum
verið umdeildur meðal bænda og
annarra. En hann hefur þó haft
mjög hvetjandi áhrif á hrossarækt-
ina í landinu. Útflutningur hefur
ber að geta, að ekki heppnast allir
hestar, þó þeir eigi að vera reið-
hestsefni.
Þegar allt þetta er athugað, má
útflutningsverðið alls ekki vera
minna en 250 þúsund krónur.
ná upp góðum hrossum, ef því er
sinnt verulega, bæði vegna hins
góða stofns og einnig þess, að hér er
ekkert stóð og bændur ala sín hross
vel og skynsamlega upp hér um
slóðir. Hér er bændum til þess trú-
andi, fremur en víða annars staðar.
verið nokkur og það þarf að fram-
leiða í hann og eykur þetta hreyf-
inguna og möguleikana. Verðið
hefur stundum verið nokkuð gott
en það hreyfist þó seinna til hækk-
unar en margt annað. Meðalverð á
tömdum útflutningshesti nú, er
líklega um 250 þúsund krónur til
bænda. Aldur útflutningshesta er
4.-9. vetra. I vetur hafa verið seldir
út fjórir stóðhestar við háu verði,
auk allra annarra. Sá hæsti þessara
fjögurra var seldur fyrir 700 þús-
und krónur, góður reiðhestur. Þá
hafa stöku reiðhestar verið seldir
fyrir hátt verð. Þetta er óneitanlega
mjög uppörvandi. En hið venjulega
verð, 250 þúsund krónur, gefur
bóndanum nokkar tekjur, ef hann
annast og temur hesta sína sjálfur.
Hitt er annað mál, að ef kosta þarf
hesta á tamningastöðvar, fer nú
kúfurinn af tekjunum. Það er
ekkert óalgengt, að tamning og
fóður í tamningu kosti 100 þúsund
krónur á hest, í tvo mánuði. Og þess
Hvernlg eru eyfirsku hrossin?
Hér er mjög góður hrossastofn og
fyrir svo sem 15-20 árum voru ey-
firsku hryssumar mjög álitlegar og
Falleg tllþrif.
stóðu sig vel á landssýningum og
annarsstaðar, þar sem þær komu
fram. Svo dalaði þetta eitthvað,
eins og tíðkast, en hér eru mögu-
leikar mjög góðir. Hér er auðvelt að
að ala hross sín upp til gagns,
fremur en eiga mikinn fjölda. Það
getur verið skemmtileg hliðargrein
í búskapnum, að eiga eitthvað af
hrossum. Eitt kyn er e.t.v. ekki af-
gerandi betra en annað enda er
þetta mjög blandað.
Erindi þín hingað að þessu
sinnl?
I sumar verður haldið landsmót
hestamanna í Skógarhólum. Þar
verða miklar sýningar og ég er að
kanna hvað menn hafa að sýna.
Ég vona að menn vilji aðeins
senda það besta og eflaust verður
hægt að sýna góða og fagra gripi,
meðal annars héðan úr Eyjafirði og
Akureyri. Ég skrepp til Dalvíkur í
þessari ferð og til Ólafsfjarðar,
einnig fram í Eyjafjörð og í nokkur
hesthús í bænum hef ég þegar
komið. I kvöld verð ég á fundi með
hestamönnum, sagði Þorkell
Bjarnason, ráðunautur að lokum
og þakkar blaðið viðtalið.
Valgarður Haraldsson

Valgarður Haraldsson fræðslustjóri
lést að heimili sínu 25. des. síðast-
liðinn 53 ára að aldri.
Okkur setti hljóðar við, svo
óvænt, heyrðum lát þessa vel-
gerðarmanns okkar. Valgarður
heitinnlr var námsstjóri á Norður-
landi frá 1964 til 1975. Ár hvert
ferðaðist hann um umdæmi sitt og
heimsótti skólana, jafnt þá smáu,
sem hina fjölmennu. Tengsl þau og
kynni sem þannig sköpuðust hafa
verið mörgum skólanum dýrmæt.
Ekki sist litlu skólunum, sem oft
hafa orðið að heyja harða baráttu
fyrir tilveru sinni. Á þessum ferða-
lögum fékk Valgarður mjög góða
yfirsýn yfir skólastarfið í þessum
landshluta og þá mismunandi að-
stöðu sem hinir ýmsu skólar búa
við.
Það var eftirtektarvert hve Val-
garður skildi aðstöðu og þarfir litlu
skólanna og hve dyggan vörð hann
stóð um velferð þeirra. Heimsóknir
hans í skólann voru okkur ætíð
kærkomnar. Þar var á ferð maður,
sem gaf sér tíma til þess að ræða
þau mál, er efst voru á baugi hverju
sinni og finna lausn á vandamál-
um.
Til hans var einnig alltaf hægt að
leita og hann brást okkur ekki,
reyndist ætíð best er mest lá á. Þá
talaði hann í okkur kjark og hvatti
til dáða.
Það er sjónarsviptir að manni
eins og Valgarði, sem var sívökull í
sínu starfi og byggði þar á eigin
þekkingu og reynslu.
Við þökkum honum kynninguna
og það traust sem hann bar til
okkar. Konu hans og dætrum
sendum við dýpstu samúðarkveðj-
ur.
Blessuð sé minning hans.
Jóhanna Sigr. Sigurðardóttir
Anna Jónsdóttir
Helga Bjamadóttir.
mm
Andrésar andar
leikarnir á Akureyri
Þór með annan fótinn
í Úrvalsdeildinni
eftir sigur yfir Snæfelli frá Stykkishólmi.
Lið Þórs í fyrstu deild í körfu,
sem varð sjötta í deildarkepn-
inni, þurfti að leika tvo leiki við
lið Snæfells frá Stykkishólmi og
helst að sigra í þeim báðum til
að gulltryggja sér setu í úrvals-
deildinni í körfu næsta keppn-
istímabil. Fyrri leikur þessara
aðila var í íþróttaskemmunni
s.l. laugardag. Greinilegt er að
nokkur munur er á fyrstu og
annari deildinni í körfunni því
mikill munur var á leik þessara
aðila. Þórsarar með Mark
Christiansen i broddi fylkingar
komust í sex gegn engu, og
smám saman juku þeir forskot
sitt. f hálfleik var staðan 29 - 18
fyrir Þór, og þegar leiknum lauk
var staðan 64 gegn 46.
Þrátt fyrir nokkurn stigamun
var þessi leikur hjá Þór ekki
sannfærandi. Þeir hafa oft í’
vetur leikið mun betur. Hætt er
við að lið Þórs næði ekki langt
ef Mark nyti ekki við, en hann
leikur venjulegast allan leikinn
og er potturinn og pannan í
leiknum, bæði í sókn og vöm. í
hálfleik var Snæfellsmönnum
afhent sigurlaunin í annari
deild, en þeir sigruðu þar
örugglega. í leikslok afhentu
nokkrir aðdáendur Marks hon-
um blómvönd og félagar hans
tolleruðu hann. Mark var lang
stigahæstur, skoraði 31 stig,
Eiríkur og Hjörtur skoruðu 8
hver, en Hjörtur er nú orðinn
einn besti maður liðsins. Hann
er mjög duglegur og harðfylgi
hans er nánast ótrúlegt. Þá var
Ómar nokkuð góður en hann
skofaði 6 stig, og Þröstur 2.
Hjá Snæfelli eru stærstir og
bestir Magnús Þórðarson og
Einar fyrirliði, en þeir eru báðir
fyrrverandi leikmenn með
Reykjavíkurliðum. Þeir skor-
uðu 14 stig Næsti leikur þess-
ara aðila verður á Akranesi um
næstu helgi, og verða Þórsarar
að teljast líklegir til sigurs.
8 ára drenglr.
1. Jón M. Ragnarsson A. 78.65
2. Ásgeir Sverrisson R. 83.81
3. Jón H Harðarson A. 83.91
9 ára stúlkur.
1. Kristín Ólafsdóttir R. 78.04
2. Erla Bjömsdóttir A. 82.99
3. Auður Jóhannsdóttir R. 85.03
(Framhald á bls. 6).
Úrslit í svigi
í Reykjahlíð
íþróttafélagið Eilífur í Mý-
vatnssveit hélt innanfélagsmót i
svigi i Reykjahlið þann 1. apríl
sl. Keppendur voru 28 í 5 ald-
ursflokkum.
Sigurvegarar urðu sem hér
segir:
Konur 16 ára og eldri: Guð-
laug Þorsteinsdóttir. Stúlkur 13
- 15 ára: Sigurlaug Rögnvalds-
dóttir. Drengir 13 - 15 ára: Jó-
hannes Ófeigsson. Stúlkur 11 -
12 ára: Berglind Ásmundsdótt-
ir. Drengir 11 - 12 ára: Helgi
Ófeigsson. Stúlkur 9 - 10 ára:
Drífa Amþórsdóttir. Drengir 9 -
10 ára: Sturla Fanndal Birkis-
son. Stúlkur 6-8 ára: Heiðbjört
Ófeigsdóttir. Drengir 6 - 8 ára:
Karl Sverrisson.
„Andrésar Andar leikamir“
voru haldnir í Hlíðarfjalli um
síðustu helgi.Mótið átti að setja á
föstudagskvöld, en vegna veðurs
og óhagstæðra flugskilyrða var
sethingunni frestað til laugar-
dagskvölds, en þá voru flestir
þátttakendur mættir til leiks.
Á sunnudag hófst síðan
keppnin og var keppt í svigi og
stórsvigi í öllum flokkum 7 ára til
12 ára.
Allir keppendur fengu verð-
laun, og sex fyrstu i hverri grein
sérstök aukaverðlaun. Verð-
launaafhendingu varð ekki lokið
fyrr en seint á sunnudagskvöld og
voru þá margir hinna yngstu
orðnir þreyttir og slæptir eftir
erfiðan keppnisdag. Annars urðu
úrslit í mótinu þessi:
Svig:
7 ára stúlkur:
1. María Magnúsdóttir A. 87.07
2. Margrét Rúnarsdóttir f. 92.25
3. Þorgerður Magnúsd. A. 94.53
7 ára drengir
1. Sæmundur Árnason Ó. 70.54
2. Jón Ingvi Árnason A. 73.71
3. Vilhelm Þorsteinsson A. 80.05
8 ára stúlkur.
1. Kristín Hilmarsdóttir A. 75.17
2. Laufey Þorsteinsdóttir A. 83.30
3. Kristín Jóhannsdóttir A. 86.31
íslenskir þátttakendur á Andrésar andar ieikunum
í Noregi fyrr í vetur.
4.DAGUR
DAGUR.5