Dagur - 27.02.1981, Blaðsíða 5

ORsm
5 DRAKE
Haglél við tniðbaug
1 mynni Teleki dalsins skall á
haglél og eftir skamma stund varð
jörð nær alhvít. Komumst við inn í
lítinn kofa í dalnum og innan um
„allra þjóða kvikindi“ biðum við af
okkur élið. Vinalegir skoskir skátar
hituðu te ofan í liðið og var það vel
þegið. Loksins kl. 4 komum við í
kofann okkar við rœtur tindanna. A.
m. k. 15 skriðjöklar prýða tröllslega
tindana og þessi œgifagra ásýnd
þeirra minnti mig svo sannarlega á
ísland.
Á frosnum safariskóm upp
á tínd
Eftir vinnu 4. daginn héldum við
með fátœklegan viðleguútbúnað
okkar upp brattar jökulskriður uns
við komum í Top-kofann sem er í
álika hœð og MT. Blanc (4790 m).
Kuldinn þar var mikill og átti maður
bágt með að trúa því að vera rétt 11
km frá miðbaugnum.
Stundu fýrir sólarupprás morg-
uninn eftir þann 9. sept. klifum við
svo skjálfandi úr kulda á frosnum
safari-skóm, tind Pt. Lenana, þriðja
hœsta tind MT.Kenya, 4985 metra
háan.
Frostrósir á glugganum
Morguninn eftir er frostrósirnar á
glugganum voru farnarað bráðna og
sólin skein yfir tindaklasanum
örkuðum við niður í mynni Teleki
dals. Þar hófumst við handa við að
leggja nýjan stíg 100 metrum ofar i
hlíðinni en gróðurinn í botni dalsins
er farinn að láta á sjá vegna mikij
ágangs manna.
Sólaruppkoma við mið-
baug séð af tindi PT. Len-
ana 4985 m
Það var áhrifamikil sýn að sjá
þaðan sólaruppkomuna. Þarna
stóðum við fjögur á tindinum og lit-
um með lotningu á sköpunarverkið
Jfyrir fótum okkar er sólin varpaði
rauðum geislum sínum á. Langt
fyrir neðan voru hvít skýin tilsýndar
eins og mjúkt leppi.
í vesturátt grúfði tröllslegur
skuggi Kenyafjalls yfir Aberdare-
þjóðgarðinum þarsem félagar okkar
voru að byggja útsýnisbrúna við
Örkina. Þverhníptur hamraveggur
Neilionstinds var eldrauður ásýnd-
um, ekki ósvipaður frostbitnum
andlitum okkar. Eftir hálftíma dvöl
héldum við aftur niður sömu leið og
náðum í bakpokana í kofann. Síðan
héldum við aftur upp jökulinn og
klettana og ekki var útsýnið síðra þá
en i fyrra skiptið. Héldum við nú í
aðra átt niður af tindinum og œtl-
uðum að nota daginn til að komast
hringinn í kringum tindaklasann.
Villtumst á leiðinni heim í
Telekikofann
Greinarhöfundur, Bjargey Ingólfsdóttir
á Pt. Lenana, þriója hæsta tindi MT.
Kenya, 4985 m háum.
í litilii jökultjörn er varð á leið
okkar fórum við í bað og eftir
sœmilegt „rennsli“ i lausum skrið-
um komum við kl. 12 í Kami kofann
í norðurhlíðum fjallsins. Þar ákváð-
um við að hvíla okkur en við vorum
komin með höfuðverk vegna hins
m —

iinirirriiii iiiii iiimni~ iimin ni im 11— w ii iiiÉi-inimirm~Tfl~TT~T
þunna háfjallalofts. Kl. 4 lögðum við
aftur af stað og œtluðum að komast
niður í Teleki dal fyrir myrkur. En
þrátt fyrir nákvœmt kort og við
vœrum öll „vopnuð“ áttavita villt-
umst við ofan í djúpan dal. Máttum
við með erfiðismunum klöngrast upp
úr honum aftur. Áður en við kom-
umst upp á brún var komið myrkur.
A leiðinni sé ég Ijósin kvikna í
menningunni niðri á sléttunni en
háttyfir höfði mér kveikti skaparinn
á sínum Ijósum.
Sem betur fer fundum við annan
fjallakofa þarna uppi og sváfum þar
um nóttina. Svo stórkostleg var
fjaUasýnin þaðan um morguninn að
við vorum í rauninni dauðfeginn að
hafa villst.
Ameríkanar og burðar-
menn
300 metrum neðar var kofinn
okkar í Telekidal. Heldur hafði
gestunum fjölgað í dalnum. Þangað
var kominn hópur Ameríkana undir
stjórn frœgs fjallakappa. Héldu þeir
burtu af fjallinu sama dag og við en
heldur féllu þeir í áliti okkar er við
sáum innfœdda menn bera farangur
þeirra. „Slíkl léti fslendingur aldrei
bjóða sér“.
Elgonfjall
350 km norðvestur frá Nairobi við
landamœri Uganda er MT. Elgon og
samnefndur þjóðgarður. Einungis
1/5 hluti fjallsins tilheyrir Kenya,
meginhlutinn er i Uganda.
MT.Elgon er gamalt eldfjall og
ennþá krauma hverir í gígbotninum.
40-50 stórir hellar eru á Kenya
svæðinu og hafa þeir myndast í
eldsumbrotum.
Hér áður fyrr bjuggu menn í
mörgum þessara hella ogfundum við
leifarfrá þeim tímum. Einu íbúarnir
nú eru milljónir af leðurblöðkum en
fílar auk ýmissa antilóputegunda
koma oft inn í hellana eftir sólsetur
til að ná sér í salt úr hellisveggjun-
rannsaka dýrakomur, sérstaklega
komur fíla í hellinn. Slík rannsókn
hefur aldrei verið gerð, en þetta er
sennilega eini eða einn af fáum
stöðum á jörðinni þar sem fílar leita
inn i hella eftir salti. Vorum við þvi
ekki lítið upp með okkur að verða
fyrst til að kanna þetta.
Vakti við Kitum helli
Kitum hellir er ca. 160 m langur,
40 m breiður og 4 m hár. Viða í
hellisveggjunum fundum við rispur
eftir hvassar vígtennur filanna og
sérkennilegar steingerðar plöntu-
leifar. Þúsundir leðurblaðka gerðu
okkur lífið leitt er við komum inn og
saggalyktin var ekkert notaleg í
nösum þótt ég léti það ekki aftra mér
frá þvi að sofa þar seinustu nóttina.
Hlutverk mitt var að skrá niður og
staðsetja öll þau dýrahljóð er ég
heyrði í grenndinni.
Varnarlaus með öskrandi
fflahjörð í næsta nágrenni
Klst. áður en myrkrið skall á fór
ég að heyra i fílum. Þeir gefa frá sér
tvennskonar hljóð; trompethljóð
með munninum og „velliðun-
ar-púst“ með afturendanum. Er fíl-
arnir voru komnir ískyggilega nœrri
vaktstað okkar munu þeir sennilega
hafa orðið okkar varir og fóru að
gefa frá sér trompethljóð. Þá leist
verðinum ekkert á blikuna. Hann
hafði stóran riffil og skömmu áður
en þetta gerðist sagði hann mér
drjúgur að einungis eitt skot þyrfti til
að drepa 9 fíla. En riffillinn kom að
litlum notum nú því við vorum Ijós-
laus og því vonlaust að ætla að
skjóta í mark. Ekki treystum við
okkur að fylgja stígnum í þessu
niðamyrkri og sáum þvi fram á að
þurfa að dvelja þarna til morguns.
Þá tóku fílarnir allt í einu á rás niður
dalinn niðurundan hellinum og um
leið sáum við 3 Ijós koma upp stig-
inn.
Veiðiþjófar eða vinir
Náði mynd af 7 fílum
Ég var orðin spennt í öllum þess-
um œsing og ákvað að vera nœstu 4
klst. á vakt með nœsta manni í þeirri
von að fílarnir kœmu inn í hellinn en
svo varð þó ekki. Daginn eftir flutt-
um við vaktstaðinn inn í hellinn upp
á stóran stein og gafst sá staður mun
betur. Eftir það komu fílarnir 4
sinnum í hellinn. Ekki var vogandi
að hafa vasaljós þarna inni en eitt
sinn freistaðist „frumskógarmaður-
inn“ til að taka myndaffílunum. Er
sú mynd stórmerk og má sjá 7 fíla á
henni, en svo skelfdir urðu þeir við
Ijósið að þeir þustu út i dauðans of-
boði.
I gróðurparadís Elgonfjalls
Seinasta daginn fórum við öll upp
á Elgon fjall. Róstur hafa verið með
Uganda- og Kenyamönnun undan-
farin ár og er við vorum i þjóðgarð-
inum komu Uganda menn yfir
landamærin og gerðu einhvern usla.
Eru verðirnir aíltaf í viðbragðsstöðu
vegna þessa. í september 1979
kveiktu Uganda menn elda á þessum
slóðum og tókst að brenna fjalls-
hlíðina Kenya megin. Nú ári seinna
hafði gróðurinn náð sér stórkostlega
á strik og aldrei hef ég augum litið
þvílíka paradís af blómskrúði. Enda
ekki að ástœðulausu því Elgon fjall
er mun auðugra af hitabeltisgróðri
en MT. Kenya og Kilimanjaro. I t-
sýnið var fagurt ofan af fjallinu og í
norðaustri blöstu við fjöllin i grennd
við Ceporenia þar sem Akureyring-
urinn og krisniboðinn, Skúli
Svavarsson dvelur ásamt fjölskyldu
sinni meðal Pokot manna.
Kwaheri Kenya
Svo kom að þvi að dvöl okkar i
Kenya var á enda. Og þó að við öll
vissum að gott yrði að koma heim,
kvöddum við Afrikuna okkar með
söknuði. Þar höfðum við 61 að tölu
notið lífsins í 10 vikur, við ýmiss-
konar hagnýt og fræðileg störf og
eignast nnirga góða vini viðsvegar að
úr heimijium.
Fflar koma inn í hella eftir
salti
Við vorum valin 5 til þátttöku i
MT. Elgonleiðangurinn auk Ijós-
myndara, fréttamanns og dýrafrœð-
ings sem við með sanni nefndum
„frumskógarmanninn". Verkefni
okkar var í fyrsta lagi að leggja var-
anlegan 500 m langan skógarstig
upp að Kitum-helli og i öðru lagi að
Vörðurinn breytti þá skyndilega
miði riffilsins í átt að Ijósunum.
Bjóst hann fastlega við að þar væru
hinir illræmdu veiðiþjófar á ferð er
leggja líf sitt i hœttu til að komast
yfir nashyrningshorn og fílabein.
Okkur til mikils léttis voru þar bara
félagar okkar á ferð er áttu nœstu
vakt. Höfðu þeir óvopnaðir gengið
eftir stígnum en er filarnir þustu
öskrandi niður dalinn mölvandi tré
og greinar hörfuðu þeir í „skjól“ bak
við stóran trjábol.
Karl Bretaprins verndari
leiðangursins
í desember 1980 lauk svo þessari
tveggja ára Drake-hnattsiglingu
með viku hátíðahöldum i London.
Fór ég þangað og sá hið stórglæsi-
lega skip „AUGA VINDSINS“
sigla upp Thames fljót og undir
Towerbrúna. Karl Bretaprins var
mikill áhugamaður um þennan leið-
angur og var verndari hans. Þann
19. desember kom hann i lokahófið
og talaði við þátttakendur. í stuttri
rœðu á eftir hvatti hann okkur til að
miðla öðrum af okkar reynslu og
hvetja fleira ungt fólk til ævintýra-
ferða af þessu tagi.
I
1
„A sante sana“
A ð lokum vil ég þakka öllum þeim
aðilum; félögum, fyrirtœkjum,
stofnunum, einstaklingum og vinum
að ógleymdri Drake-nefndinni á Js-
landi, alla þeirra ómetanlegu aðstoð
er varð þess valdandi að ég fékk
notið þessa stórkostlega œvintýsis,
— Drake-leiðangursins í Kenya.
A swahili segja menn: „A
SANTE SANA “.
Eftirtaldir aðilar styrktu Drake-
leiðangurinn:
Akureyrarbær
Almcnna Tollvörugeymslan
Bílaleiga Akureyrar
Bókabúð Jónasar
Bókval
Brauðgerð Kr. Jónssonar
Coca Cola umboðið Reykjavík
Dagur
Fcrðaskrifstofan Úrval
Kaffibrcnnsla Akureyrar
Kaupfólag Kyfirðinga Akureyri
Lionsklúbbur Akureyrar
Mennfaskólinn á Akurcyri
Möl og Sandur
Norðlensk Trygging
Norðursegl
Sjómannafélag Akureyrar
Sjóvá
Skapti h.f.
Skipaþjónustan
Slippstöðin á Akureyri
Sporthúsið
Sport og Hljóð
St. Georgsgildið
Útgcrðarfélag Akureyringa
Vör h.f.
„Auga vindsins", skipið sem sigldi í sama kjölfar og „Gullna hindin“ er Sir Francis
Drake stýrði umhverfis jörðina fyrir rúmum 400 áruni.