Dagur - 30.07.1981, Side 4

DAGILM
Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur: Hafnarstræti 90, Akureyri
Ritstjórnarsimar: 24166 og 21180
Sími auglýsinga og afgreiösiu: 24167
Ritstjóri (ábm.): HERMANN SVEINBJÖRNSSON
Blaðamenn: Áskell Þórisson,
Gylfi Kristjánsson
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Björnssonar hf.
Vaxtastef na og
húsnæðismál
Á undanförnum misserum hefur verið
tekin upp gjörbreytt stefna í vaxta-
málum. Hugmyndin er sú að sparifé
landsmanna brenni ekki lengur upp á
verðbólgubáiinu, heldur haldi raun-
gildi sínu, en þá þarf einnig að verð-
tryggja útlánin.
Eflaust greinir menn eitthvað á um
hvernig til hafi tekist við framkvæmd
þessarar nýju vaxtastefnu, en stað-
reyndin er sú að veruiegur hluti láns-
fjár er nú þegar að fuliu verðtryggður,
svo vart verður snúið við á þeirri
braut. Af verðtryggðum lánum á að
greiða lága vexti og lánstíminn þarf
að lengjast mikið frá því sem verið
hefur á hinum almenna lánamarkaði.
Vissulega hefur þessi breytta
stefna komið harkalega við þá sem
staðið hafa í húsnæðisbyggingum og
íbúðakaupum. Verða stjórnvöld að
hlaupa undir bagga ef ekki á illa að
fara í fjölmörgum tilfellum. Augljóst
má vera þegar horfið er frá þeirri
stefnu að verðbólgan sé látin eyða
skuldum manna, að þeirri stefnu að
menn endurgreiði sitt lánsfé með
fullu verðgildi, þá kallar slfk stefnu-
breyting á róttækar aðgerðir af hálfu
hins opinbera í skipulagi og lánveit-
ingum til húsnæðismála.
Eitt af síðustu verkefnum Alþingis
vorið 1980 var að samþykkja ný lög
um Húsnæðismálastofnun ríkisins.
Meginmarkmið laganna er að stuðla
að því með lánveitingum og skipulagi
að landsmenn geti búið við öryggi í
húsnæðismálum, og stuðla að jafn-
rétti með því að auka möguleika
launafólks til að eignast húsnæði. í
þessu skyni var byggingarsjóður
verkamanna stórefldur og það mark-
mið sett að allt að þriðji hluti af
íbúðarþörf landsmanna skyldi á
næstu árum byggður samkvæmt
ákvæðum um byggingarsjóð verka-
manna og félagslegar íbúðarbygg-
ingar. Lán til kaupa á verkamanna-
bústöðum skulu nema allt að 90% af
kostnaðarverði. Þau eru að fullu
verðtryggð og með 1/2% vöxtum og
lánstíminn er 42 ár.
Verður ekki annað sagt en hér sé
vel komið til móts við kröfur um hátt
lánshlutfall, lága vexti og langan
lánstíma. Sama verður því miður ekki
sagt um lán til almennra íbúðabygg-
inga úr byggingarsjóði ríkisins. Þann
sjóð þarf einnig að efla verulega.
Einkum þarf að hækka lánshlutfallið
frá því sem nú er, en samkvæmt lög-
um má það vera allt að 80% af bygg-
ingarkostnaði en er nú víðsfjarri því
takmarki. Á meðan svo mikill munur
er á þessum tveim lánakerfum Hús-
næðisstofnunar ríkisins er mjög
mikilvægt að öll sveitarfélög gefi
íbúum sínum kost á því að eignast
húsnæði á þeim kjörum sem bygg-
ingarsjóður verkamanna býður upp á.
G. B.
Hlutlaus—óháður
ópólitískur
Á undanförnum árum hefur það
færst æ meir í vöxt að fjölmiðlar
geri hvað þeir geta til að fá á sig
hlutleysisstimpil. Slíkt er talið örva
sölu — vera gott „auglýsingatrix"
eins og það er kallað á slæmu máli.
Útgáfur af því tagi halda því
gjarnan fram að það sé löstur, svo
ekki sé meira sagt, ef hægt er að
feðra önnur blöð og kenna þau
stjórnmálaflokki. Þessi skyidleiki er
nefndur „að vera háður“.
En þá er að kippa upp og dusta
moldina af rótum hlutleysingjanna.
I málflutningi þeirra kemur gjarn-
an fram að það efni, sem samið er á
ritstjórnum þeirra sé „engú háð“,
„hlutlaust“ og/eða „ópólitískt".
í upphafi skulum við athuga
eignaraðild að víðfrægu reykvísku
dagblaði, sem flokkar sig sjálft
undir „hlutlaust og engu háð“.
Eigendur þess eru mestmegnis, ef
ekki eingöngu, taldir hliðhollir
hægri straumum stjórnmálanna og
margoft hefur blaðið verið staðið
að því að taka pólitíska afstöðu og
hefur engum þótt það tiltökumál.
Og getur nokkur maður imyndað
sér að umrætt blað munu taka
marktæka afstöðu gegn eigendum
sínum eða þeirra hugmyndafræði?
Og ætli það hafi einhvern tíma
gerst að blað hafi getað siglt um
veröldina án þess að gerast sekt um
að taka afstöðu með eða móti? Og
við skulum ekki gleyma því að
pólitísk afstaða getur falist i því að
vera hlutlaus! Síðast en ekki síst
geta stjórnmálhugmyndir einstakra
starfsmanna á ritstjóm blaðs, sem
er „engu háð“ „hlutlaust“ og
„ópólitískt“, valdið því að efni s.s.
fréttir eru pólitískari en allt sem
pólitískt getur talist Eins má benda
á það staðreynd að mat ritstjórnar-
manna á því hvað er t.d. frétt getur
tekið mið af pólitískum hugmynd-
um þeirra, hvort svo sem sú afstaða
er meðvituð eða ekki. Það ber og að
hafa í huga að hafi t.a.m. blaða-
maður verið, eða er tengdur stjórn-
málaöflun á ystu nöf til hægri eða
vinstri, á hann efalítið oftar en ekki
erfitt með að láta stjórnast af hlut-
lausu efnis- eða fréttamati.
Tökum annað dæmi um blað
sem gefið er út af nokkrum ein-
staklingum á vestanverðu Suður-
landi. Það er yfirlýst stefna af hálfu
Fimmtu-
dags-
pistill
eigenda að þeir gefi út blaðið til
þess að hagnast á því og er slíkt í
sjálfu sér ekkert óeðlilegt. Undir-
ritaður veit ekki með vissu um
tengsl eigenda við stjórnmála-
flokka, en enda skiptir það ekki
höfuðmáli í þessu sambandi. Við
vitum að það er „gróðahugsjónin“
sem höfð er að leiðarljósi og má
gera ráð fyrir því að efnisval tak-
markist nokkuð við sölumöguleika.
Er hægt að treysta slíku blaði til að
birta „ópólitískar" „hlutlausar" og
„engum háðar fréttir" og efni?
Höfum við vissu fyrir því að blað,
sem svipað væri háttað um, birti
fremur „réttar“ fréttir en það sem
sannarlega er hægt að kenna
stjórnmálaflokki? Svarið hlýtur að
verða neikvætt þegar þeir hlutir eru
hafnir í huga sem áður hefur verið
drepið á og þegar við erum búin að
velta eftirfarandi fyrir okkur: Höf-
um við tryggingu fyrir því að fréttir
(eða greinar) sem eru andstæðar
hagsmunum eiganda hafi ekki ver-
ið úthýst? Er líklegt að frétt, sem
hugsanlega gæti skaðað einn eig-
andann á einn eða annan hátt fái
rúm í blaðinu? Höfum við trygg-
ingu fyrir því að ekki sé lítill
rammpólitískur demon í hugar-
skoti ritstjórnarmeðlima og að
þessi demon hafi ekki tíst þegar
upp kom sú staða að velja og
hafna? Höfum við tryggingu fyrir
því að „hlutlausu" starfsmennirnir
séu yfirleitt hæfari til að gegna sín-
um störfum? Nei, því miður. Eina
tryggingin eru innantóm slagorð,
sem eru orðin löngu úrelt og úr sér
gengin.
Undir lokin má benda á að fjöl-
miðlill í eigu fárra kann að taka
upp á þeim skramba að gerast
boðberi hæpinna skoðanna eig-
enda og/eða starfsmanna. Slíkur
„einkaáróður" kann að vera
lúmskur og mun hættulegri en
málflutningur blaða sem eiga rætur
sínar að rekja til þúsunda einstakl-
inga, sem hafa rétt til að gera og
hafa bein og óbein afskipti af því
sem birtist á síðum þeirra.
Niðurstaðan hlýlur því að vera
sú að þau blöð, sem sigla undir
eigin flaggi, en skarta ekki hlut-
leysisbleðlum, er hægt að treysta og
ekki síst þeim, sem eru fulltrúar
þúsunda eins og fyrr var rætt um.
á.þ.
Islandsmót í hestaíþróttum:
Gott mót pí
oggóður m
árangur
íslandsmótið f hestaíþróttum,
hið 4 i röðinni, var haldið á
Melgerðismelum í Eyjafirði um
helgina. Mótið tókst í alla staði
mjög vel þegar á heildina er litið,
enda er aðstaða til mótshalds af
þessu tagi með því allra besta
sem til þekkist hérlendis á Mel-
gerðismelum. Það voru hesta-
mannafélögin Þráinn, Léttir og
Funi í Eyjafirði sem sáu um
framkvæmd mótsins. Mótsstjóri
var Jónas Vigfússon og Snorri
Ólafsson yfirdómari.
Helst ljóðurinn á mótinu var sá
að nokkrir knapar sem höfðu látið
skrá sig til leiks mættu ekki. Kom
þetta verst niður á hindrunar-
hlaupinu og hlýðniæfingum, en þar
mættu aðeins 2 keppendur af 14
skráðum.
Greinilegt er að hestaíþróttir
eiga ört vaxandi vinsældum að
fagna. Þetta mót var það fjöl-
mennasta sem haldið hefur verið
og breiddin er greinilega að aukast.
Sérstaklega var eftirtektarvert
hversu unglingarnir voru vel ríð-
andi, og voru sýningar þeirra
glæsilegar og lofa góðu um fram-
tíðina.
Snorri Ólafsson yfirdómari
Ragnar Ingólfsson sigraði í tveimur
greinum á mótinu. Hér sést hann með
Þorra frá Höskuldsstöðum'.
mótsins sagði eftir mótið að
íþróttasamband ísiands væri búið
að viðurkenna hestaíþróttir í orði,
en ekki á borði. Þar af leiðandi
sætu hestaíþróttir ekki við sama
borð og aðrar íþróttagreinar í
landinu. Á þessu þyrfti að verða
breyting til þess að þessi íþrótta-
grein gæti dafnað eðlilega.
Hér fara á eftir úrslitin í öllum
keppnisgreinum mótsins:
Höskuldur Jónsson var sigursæll á mótinu. Hér situr hann Glóð frá Árgerði.
Um störf
bæjarstjórna
□ Menn bregðast mjög mis-
jafnlega við þegar stefna og störf
bæjarstjórnar koma til umræðu.
Sumir tala um þau af þekkingu
og virðast hafa skilning á fjöl-
þættum sjónarmiðum, sem taka
verður tillit til. Aðrir láta sem best
sé að vera í sem minnstri snert-
ingu við það sem þar er að unnið
og þá menn sem að þeim málum
vinna. Þeir, sem svo mæla bregða
því einnig fyrir sig að þar starfi
menn sem hafi það að atvinnu og
leik að svíkja gefin loforð.
□ Þó erfitt sé að vera dómari í
eigin máli verð ég þó að láta í ljósi
það álit mitt að það eru þeir sem
minnst þekkja til og minnst
kynna sér málin sem svo tala.
□ Ég geri þetta að umræðu-
efni vegna þess að sveitastjórnar-
mál í bæ eins og Akureyri eru
orðin mjög umfangsmikil og hef-
ur stefna bæjarstjórnar veiga-
mikil áhrif á daglegt líf manna.
Því bar þeim að fylgjast með
þessum málum eftir bestu getu og
leitast við að hafa áhrifa eftir því
sem aðstæður leyfa.
□ Hér í bæ sem víðast ann-
arsstaðar á landinu, hafa menn
skipað sér í flokka um bæjarmál-
in eftir grundvallarskoðunum í
landsmálum. Telja verður það
næsta eðlilegt því að heildar-
stefnan markast af sömu megin-
línum og landsmálin þegar til
lengri tíma er litið, enda þótt
alltaf séu nokkur mál, sem þar
standa fyrir utan. I þessu efni má
vitna til þróunar ýmissa mála á
Akureyri, Neskaupsstað og
Reykjavík, þótt þessir staðir séu
að ýmsu leyti erfiðir í saman-
burði. Ekki má gleyma að á liðn-
um árum og áratugum hafa mót-
• 4- DAGUR-30. julí 1981