Dagur - 23.09.1983, Blaðsíða 5

UMFERÐARVIKAN Á AKUREYRI
23. Seþtémber 1983 - DAGÚþí - 5
- Mesta breytingin sem orð-
ið hefur í umferðinni er sú að í
dag eru gerðar mikið meiri
kröfur til ökumanna. Það er
meiri umferð, fleiri bflar í um-
dæminu og meira um ferðafólk
og kröfurnar hafa vaxið að
sama skapi, sagði Þóroddur
Jóhannsson,. ökukennari er
Dagur spurði hann um þróun
umferðarmála þau 20 ár sem
hann hefur verið ökukennari
og hvort miklar breytingar
hafi orðið á ökukennslunni.
- Það er kannski ekki svo
mikill munur á ökukennslunni,
hún hefur ekki breyst svo mikið
á þessum 20 árum. Það eru alltaf
sömu atriðin sem verður að
leggja aðal áhersluna á en því er
ekki að leyna að með vaxandi
umferðarþunga þá þurfa
ökumenn að sýna meiri aðgæslu
og þeir þurfa raunverulega að
vera betri ökumenn.
- Hvað þarf fólk marga tíma
til að læra að aka bíl?
- Það er mjög
einstaklingsbundið. Þegar ég
lærði var skylda að taka 24 tíma
en síðan var þessu breytt og nú er
ökukennurunum það í sjálfsvald
sett hvað nemendur taka marga
tíma. Það er á valdi ökukennara
að meta það hvenær nemandinn
er hæfur til þess að aka bíl og
gangast undir próf en eins og ég
segi þá er það mjög misjafnt hvað
fólk þarf marga tíma. Okkur
ökukennurunum hefur verið
legið á hálsi fyrir það að sumir
nemendur þurfi aðeins að taka
nokkra tíma en aðrir þurfi allt
upp í 30 tíma og jafnvel þar yfir.
í þessu sambandi er því aðeins til
að svara að þeir nemendurnir
sem fæsta tímana taka eru
undantekningarlaust bestu
nemendurnir. Það myndi aldrei
hvarfla að mér að sleppa
nemanda frá mér með innan við
10 tíma ef ég væri ekki
sannfærður um að þar færi góður
ökumaður. Annars hefur alltaf
verið nokkur pressa á okkur
ökukennarana frá nemendum og
foreldrum um að viðkomandi
taki sem fæsta tíma og það hefur
ekki breyst þrátt fyrir að e.t.v
hafi harðnað í ári í efnahagslegu
tilliti hjá megin þorra
almennings.
- Á fólk auðvelt með að læra
að aka bíl?
- Nær undantekningarlaust en
það tekur mislangan tíma. Oftast
er það bóklegi hlutinn sem vefst
meira fyrir fólki en sá verklegi.
Sjálfum finnst mér að í þessu
bóklega prófi sé verið að eltast
við ýmislegt sem ekki kemur
sjálfum akstrinum við. Um
verklega prófið er það að segja
að mér finnst það ekki nógu
strangt. Það er t.d.
bráðnauðsynlegt að nemendurnir
séu látnir aka lengur en í
Við höfum barist fyrir því að fá
hér breiðar og góðar götur og
það væri slæmt að hverfa aftur til
fyrri tíma. En því miður þá sýnir
reynslan okkur að svona
upphækkanir eða þrengingar eru
í vissum tilfellum nauðsyn. Það
verða hræðileg umferðarslys og
við vitum að þau hefðu ekki átt
sér stað ef hraðinn hefði verið
minni. Þetta á einkum við um
gangbrautarslysin en þarna eins
og annars staðar eiga gangandi
vegfarendur oft sinn hluta af
sökinni vegna kæruleysis og
óaðgæslu í mörgum tilvikum.
- Svona að lokum. Lumar þú
á einhverjum skemmtilegum
sögum úr starfinu sem óhætt er
að láta flakka?
- Einhverjar saklausar sögur
kann ég og mér er það t.d.
minnisstætt að fyrir nokkrum
árum lærði ungur maður á bíl
hjá mér og hann var staðráðinn í
að taka prófið á afmælisdaginn
sinn, sem var föstudagur. Það
kom eitthvað upp á hjá mér og
gat því ekki ekki mætt á föstudegi
en þegar ég sagði stráki það varð
hann alveg eyðilagður og sagðist
verða að komast í prófið. Hann
hefði nefnilega ráðið sig í vinnu
þá um helgina við að aka
sendlabíl og gat því ekki án
ökuleyfisins verið.
Aðra sögu kann ég af mretri
frú sem lærði hjá mér. Húi var
ágætur nemandi en ef ég fai n að
við hana og áminnti hana þá fór
hún alveg í baklás, ef svo má að
orði komast. Eitt sinn sem oftar
kom hún í tíma og í þetta sinn
gleymdi hún að gefa stefnuljós
áður en hún ók af stað út úr
bílastæðinu. Ég sagði ekkert fyrst
í stað en sagði svo: „Gleymdir
þú ekki einhverju?“ Frúnni sem
hafði ekið bílnum drjúgan spotta
frá bílastæðinu varð heldur bilt við
við og spurði felmtri slegin:
„Hvað gleymdi ég nú að setja
bílinn í gang?“
Þóroddur Jóhannsson.
hálftíma í prófinu. Klukkutími
væri nær lagi og þá þyrfti ætíð að i
prófa í utanbæjarakstri líka.
- Nú hefur verið bent á það
með réttu að mjög hátt hlutfall
þeirra sem lenda í
umferðaróhöppum og slysum og
oft þeir sem valda slysunum, eru
þeir sem eru tiltölulega nýkomnir
með próf. Hvað veldur þessu? Á
að hækka aldurstakmörkin?,
- Það er rétt að rannsóknir
reynsluminnstu í hvaða starfi sem
er sem gera flest mistökin og það
yrði svo áfram þó að
aldursmörkin yrðu hækkuð upp
úr öllu valdi. Það eina sem
ökukennarar og aðrir geta gert er
að benda ungum ökumönnum á
að fara sér hægt fyrst í stað á
meðan þeir eru að afla sér
reynslu og ná fullkomnum tökum
á akstrinum.
- Er mikill munur á að kenna
það að leik sínum að brjóta
umferðarlögin. Menn aka allt of
hratt og virða ekki merkingar,
- Hvað með umferðarljósin?
- Ég verð ekki var við að þau
séu ekki virt, a.m.k. af
ökumönnum en gangandi
vegfarendur þverbrjóta aftur á
móti allar reglur varðandi
umferðarljós og reyndar
varðandi gangbrautir líka. Ég
held að gangandi vegfarendur
Gangbrautarslysin hafa vakið óhug manna og á mörgum stöðum hafa verið gerðar ýmsar ráðstafanir til að reyna að
koma í veg fyrir þau. Þessi mynd er tekin í Vesturhólum í Breiðholtinu í Reykjavík og sýnir upphækkun á gangstétt.
sýna að flest umferðarslysin eiga
rætur sínar að rekja til
reynsluminni ökumanna en ég er
alveg á móti því að
aldursmörkunum sé breytt. Ég
tel að þegar fólk er orðið 17 ára
þá sé það nægilega þroskað til að
læra að aka bíl en varðandi
umferðarslysin þá er það ekki
sjálfur aldurinn sem skiptir mestu
máli. Það eru oftast þeir
í umferðinni nú og fyrir 20 árum?
Hvað finnst þér um umferðina í
bænum í dag?
- Umferðin þyrfti að vera
miklu betri enda er hún alls ekki
nógu góð en þetta stafar yfirleitt
ekki af vankunnáttu, heldur kæru-
leysi, tillitsleysi, hugsunarleysi og
hreinni frekju. Ég hef þess dæmi
fyrir augunum á mér á hverjum
degi að ökumenn virðast gera
ættu að taka sig rækilega í gegn
ekki síður en ökumennirnir, því
sökin liggur ekki síður hjá þeim.
- Nú hefur verið minnst á
upphækkanir eða þröskulda sem
góða lausn til að koma í veg fyrir
of mikinn umferðarhraða og þar
með umferðarslys. Hver er þín
skoðun á þessu?
- Ég tel upphækkanir
neyðarúrræði og spor aftur á bak.
I Il\/ílTDf1 A DCI VCITTI/I F /F W A1?
UiVlrlUvLlAKðL 1I3IJÍVI r/rJVRAK
Talsvert hefur dregið úr um-
ferðarslysum fyrstu átta mán-
uði þessa árs ef miöað er við
sama tímabil í fyrra.
Frá áramótum og fram til
loka ágúst í ár höfðu orðið 11
dauöaslys í umferðinni eða
tveim færra en í íyrra. Slysum
með meiðslum hafði fækkað
verulega á þessum tíma eða um
58. úr 355 (1082) í 297. Þessi
fækkun stafar mest af fækkun
umferðarsiysa í þéttbýli en í
dreifbýii fækkaði siysum aðeins
um tvö míðaö við fyrrgreind
viðmiðunartímabil.
Ef litið er á einstaka tlokka
umferðarslysa kemur í ijós að
mest fækkun hefur orðið í
tlokknum, ekið á gangandi veg-
farendur. Sltkum slysum haíði
fækkað um 31. Árekstrum
fækkaöi um 11 og útaíakstrar
voru 21 færri fyrstu átta mánuði
þessa árs.
Af þeim siysum sem urðu frá
áramótum til loka ágúst þá voru
214 þeirra minni háttar en í 204
slysum urðu mciri háttar meiðsii
og varð að leggja 175 manns inn
á sjúkrahús. Þetta er taisvert
minni hópur en árið 1982 en þá
varð t.a.m. að leggja 201 inn á
sjúkrahús og nteiri háttar
mciðsli uröu 250.
Sem fyrr virðist körlum vcra
hættara á að lenda í slysum. 267
karlar lentu á umra'ddu tímabili
t siysi, 341 árið áður en konurn-
ar voru 163 t ár en 181 sama
tímabil í fyrra.
Á Akureyri urðu alls 23 um-
ferðarslys í sl. mánuði og þar aí
varö einungis eignatjón í 20 til-
fellum. Þrjú minni háttar slys
urðu með minni háttar meiðsl-
um á fóiki.
í Eyjafjarðarsýslu urðu t
mánuðinum sex umferðarslys og
í einu þeirra var um meiriháttar
meiðsl að ræða. í öðrum varð
einungis eignatjón.
Á Húsavík urðu fjögur um-
ferðarslys en engin meiðsl urðu
á mönnum. Söntu sögu er að
segja frá Siglufirði, þar sern um-
ferðaróhöppin urðu fimm
talsins. Á Ólafsfirði uröu tvö
umferðaróhöpp en engin meiösl
á fólki. Sömu tölur er að finna í
manaðaryfirliti umferðarslysa
Umferðarráðs fyrir Dalvík,
þannig að segja má að ágúst
hafi veriö nokkuð góður um-
ferðarmánuður á Norðurlandi.
Það er ekkí vankunnátta sem veldur ótryggri umferð, heldur
„Hrein frekja og
tillitsleysi“
- segir Þóroddur Jóhannsson, ókukennari sem er þeirrar skoðunar að besta ráðið
til að bæta umferðarmenninguna sé að halda uppi öflugu eftirliti