Dagur - 12.07.1985, Blaðsíða 12
12 - DAGUR - 12. júlí 1985
Hœgt að nýta þekkingu sjúkra-
liða betur en gert er í dag
- segja sjúkraliðamir Jóhanna Júlíusdóttir og Þorbjörg Ingvadóttir
„Eftir starfsmat hjá
Akureyrarbæ fengu
sjúkraliðar sex launa-
flokka hœkkun.
Hœkkuðu úr 16.006
krónum sem var 10.
launaflokkur 1. þrep
og upp í 16. launa-
flokk. Grunnlaun
sjúkraliða eru því
21.151 kr. eftir þessa
hœkkun.“
Þetta segja sjúkraliðarnir Jó-
hanna Júlíusdóttir og Þorbjörg
Ingvadóttir, en þær segja frá
störfum sjúkraliða í þættinum í
dag.
„Að vonum erum við ánægðar
með þessa launahækkun. Við
gerðum léiega samninga sl. haust
og þetta eru bætur ofan á þá. Það
gefur auga leið að eftir þriggja
ára erfitt nám var út í hött að
borga 16.006 króna mánaðarlaun
þegar lægstu launin voru á milli
14 og 15 þúsund krónur."
Jóhanna vinnur á Bæklunar-
deild F.S.A. sem hún segir að sé
til fyrirmyndar nema hvað bað-
aðstaða er ekki fyrir hendi og
kosti það hlaup á milli deilda.
„Aðstaðan er auðvitað best á
nýjustu deildunum," segir hún.
Þorbjörg vinnur á Fæðingardeild-
inni. „Það standa yfir miklar
endurbætur á deildinni um þessar
mundir, enda var hún komin í
verulega þörf fyrir andlitslyft-
ingu. Það hefur ekki verið hrófl-
að við neinu í áraraðir, en eftir
breytingarnar mun aðstaða öll
breytast til batnaðar."
Nám sjúkraliða er þriggja ára
nám sem hér á Akureyri fer fram
í Verkmenntaskólanum. í skól-
anum tekur námið tvö og hálft ár
og síðan eru 34 vikur í verklegu
námi inni á hinum ýmsu deildum
sjúkrahúsa. „Okkur finnst það
skjóta nokkuð skökku við að
þegar námi er lokið og viðkom-
andi vill ljúka stúdentsprófi af
heilbrigðissviði eru þessar 34 vik-
ur einskis metnar né heldur síð-
asta önnin.“
í mörgum starfsgreinum eru
haldin endurmenntunarnám-
skeið, en þær stöllur segja að því
hafi ekki verið til að dreifa hvað
sjúkraliðana varði. „Það hafa
engin námskeið verið í boði fyrir
okkur sem erum af eldri skólan-
um. Það er ákaflega gremjulegt,
þegar hjúkrunarskorturinn er
eins mikill og raun ber vitni, að
sjúkraliðar hafa lent á vegg þegar
þeir hafa viljað bæta við menntun
sína og þekkingu. Ekki er um
annað að ræða en langt og strangt
nám, sem engan veginn borgar
sig að fara í, vegna þess að maður
vibnur sig aldrei upp úr launatap-
inu. Það er hastarlegt að á meðan
Hjúkrunarskóli íslands var og
hét þá var mjög erfitt fyrir
sjúkraliða að komast þar inn,
jafnvel þó hann hefði margra ára
starfsreynslu að baki. Stúdentar
sátu fyrir jafnvel þó þeir hefðu
aldrei inn á sjúkrahús komið.
Mörgum sjúkraliðum þótti að sér
vegið, að þeirra nám og starfs-
reynsla skyldi ekki metin meira
en raun bar vitni. Það er tími til
kominn að sjúkraliðum á íslandi
verði gefinn kostur á framhalds-
námi sem gæfi aukið frumkvæði
og sjálfstæði í starfi."
Nú í haust verður í fyrsta skipti
boðið upp á þriggja vikna nám-
Þorbjörg Ingvadóttir og Jóhanna Júlíusdóttir.
skeið í öldrunarhjúkrun fyrir
sjúkraliða. Að vísu er sá galli á
að námskeiðið er haldið fyrir
sunnan og það eru ýmsar spurn-
ingar sem vakna, eins og hvaða
réttindi það gefur, hvort það hafi
launahækkun í för með sér og
hvort við fáum frí á launum sækj-
um við námskeiðið. Okkur er
það mjög til efs að sjúkraliðar af
landsbyggðinni fari suður á nám-
skeiðið út í algjöra óvissu, því
sjúkraliðar eru jú, í langflestum
tilvikum konur með heimili og
þær stökkva ekki svo auðveldlega
í burtu. Samt sem áður er um til-
raun í rétta átt að ræða, þó að
þessu sinni sé fyrst og fremst stíl-
að upp á höfuðborgarsvæðið.“
Um starfssvið sjúkraliða: „Við
vinnum öll almenn hjúkrunar-
störf,“ segja þær stöllur. „Störfin
eru margvísleg, en það væri ákaf-
lega gott ef viðurkenning fengist
á okkar störfum innan sjúkrahús-
anna. Það hefur því miður borið
á því að margt það sem við ger-
um hefur ekki hlotið viðurkenn-
ingu.
Okkur hefur oft þótt það
skondið að í opinberri umræðu
um heilbrigðismál er hægt að
sleppa því algerlega að tala um
jafn fjölmenna stétt og sjúkralið-
ar eru, en þeir eru um tvö þúsund
talsins.
Sjúkraliðar jafnt sem aðrir
hljóta að bera ábyrgð á störfum
sínum, það vinnur enginn nema
á sína ábyrgð. Okkur þykir
stundum skorta á að ábyrgð okk-
ar sé viðurkennd. Sjúkraliðar
hafa að baki þriggja ára nám
sem er fjölbreytt og gott, en
þekking okkar fær engan veginn
að njóta sín inni á sjúkrahúsun-
um. Það er hægt að nýta þekk-
ingu sjúkraliða mun betur en gert
Mynd: KGA
er í dag.“ Starf sjúkraliðans er
mjög erfitt segja þær stöllur, það
er andlega og líkamlega krefj-
andi, „en það er líka mjög gef-
andi og þetta er skemmtilegt
starf.“
Við spyrjum um stéttaskipt-
ingu á sjúkrahúsum. „Hún fyrir-
finnst, er misjöfn eftir deildum,
en það er ekki hægt að neita því
að hún er fyrir hendi. Það er ef til
vill ekki svo skrýtið, þarna er fólk
sem menntað er á sama sviði, en
hefur mismunandi nám að baki.
Það er ekki skrýtið þó stundum
vilji verða einhverjir árekstrar.
En að lokum þetta. Við teljum
að góð samvinna allra sem á
sjúkrahúsum starfa bæti þá heil-
brigðisþjónustu sem fyrir er.
Sjúklingurinn má ekki gleymast,
markmið hverrar deildar á og
hlýtur að vera að sjúklingar fái
þá bestu aðhlynningu sem völ er
á.“ - mþþ
Víkjum okkur nú til Bárðardals.
Þar virðast menn bera hlýrri hug til
yfirvalda en þekkist á öðrum
stöðum ýmsum. Einhver kvað:
Hefur bjartan hugarfald
himinborinn arfi.
Það er ágætt yfirvald
oddvitinn á Hvarfi.
Jón Þorkelsson var ágætur hagyrð-
ingur og vel þekktur Bárðdælingur.
Hann hlóð vörður um Suðurár-
hraun til leiðbeiningar ferða-
mönnum og stakk eftirfarandi
beinakerlingarvísu í eina þeirra.
Slíkt þótti fyrr á árum góð latína.
Oftast var slíkum kveðskap komið
fyrir í sauðarlegg.
Ekki vantar á hana skuð.
Ýtar þurfa ei trega.
Fleiri skapa fljóð en guð
og fullt svo varanlega.
Leó Jósepsson á Þórshöfn kvað
næstu vísurnar tvær og þurfa þær
engra skýringa við.
Vorið tælir vel til óðs
og víst mér þykir gaman
að fella saman línur Ijóðs
og láta stuðla saman.
Þráin vakir þar og hér.
Þá er að grípa penna.
Helst til fáir eins og er
yrkja dýrt til kvenna.
Þá koma tvær vísur sem leynst hafa
í minni mínu allt frá barnsaldri. Vil
ég bjarga þeim á þrykk, hafi það
ekki verið gert áður. Veit ég ekkert
um höfunda.
Utan af Sandi og inn á Vog,
er það mældur vegur:
Átján hundruð áratog
áttatíu og fégur.
Fjórir í barka, fimm í skut,
fallegt er á þeim roðið.
Þá eru komnir þrír í hlut,
það er nóg í soðið.
Björn S. Blöndal kvað er hann
hleypti hesti sínum í hlað.
Þrýtur leiðin, lund er hlý,
Léttir reiðar stífur
mér til heiðurs hlaðið í
hlemmiskeiðið þrífur.
Þá kemur önnur hestavísa, eftir Jón
Ásmundsson á Lyngum.
Prati greið með hörku-hót
hófum meiðir frónið,
fer á skeiði fen og grjót
fagurt reiðar-ljónið.
Best að halda áfram hrossaskrafi.
Þessi er frá síðasta ári mínu í sveit-
inni.
Ellikvíðinn ekki nær
að mér flaugum skjóta
meðan ég á merar tvær
mér til sálubóta.
Guðmundur Ketilsson orti um
Skáld-Rósu, að talið er.
Ýmist hringa geigvæn gefn
gulls mig stingur nálum
eða syngur að mér svefn
á hendinga málum.
Jón Sigurðsson í Stóradalsseli hafði
jjetta að segja um lífsferil sinn.
Lífstíð skoða mína má
merkta hroða - göllum,
ég hef moðum alist á
undir voðafjöllum.