Dagur - 21.10.1985, Blaðsíða 9

Dagur - 21.10.1985, Blaðsíða 9
21. október 1985 - DAGUR - 9 fokdreifac Hvemig á góður vinnustóll að verá? Þeir eru margir, sem sitja löng- um stundum við vinnu sína, jafnvel ungann úr deginum. Og vinnan er stór hluti af lífi hvers og eins, þannig að mikilsvert er að vinnuaðbúnaður sé góður. Það kemur öllum til góða, starfsfólki sem vinnu- veitendum. Fyrir þá sem sitja er mikilsvert að stóllinn sé góður. Hér á eftir fer stutt yfir- lit um kröfur til góðra stóla, sem birtist í nýútkomnu frétta- bréfi um vinnuvernd. Almennar kröfur til stóla „Sjúkraþjálfarar hafa lengi sett fram ákveðnar hugmyndir um hvernig góður stóll ætti að vera,“ segir Guðlaug Pálsdóttir í grein um efnið í Félagsmiðli íslenskra sjúkraþjálfara (2. ’83) og lýsir síðan hugmyndunum þannig: - Hæð stóls sé sama og hæð notanda til hnésins. - Stólseta sé ca. % af lengd lærleggs, frambrún hennar sé ávöl. - Bak styðji vel við sveigju mjóbaks. Þessar kröfur miða að því að eðlilegar sveigjur hryggjar haldist þannig að álag á hann verði sem minnst, notandinn geti setið þægilega og horn í mjaðma- og hnjáliðum sé 90°. Þessar almennu kröfur gilda að sjálfsögðu einnig um almenna vinnustóla sem not- aðir eru með venjulegri borð- hæð. Skrifstofustóllinn Við val á bæði stól og borði þarf að huga að því hver notkunin er og hvernig notandinn er í vöxt. Noti fleiri en einn sama stól þarf að vera auðvelt og fljótlegt að stilla hann. En hvað þarf að vera stillanlegt á skrifstofustól? Því svarar Magnús H. Ólafsson, sem annast ráðgjöf og kennslu í iðju- fræði (ergonomi) þannig: „Allur stóllinn þarf að vera stillanlegur í hæð. Bak hans þarf að vera still- anlegt í hæð og fram og aftur. Æskilegt er að setan sé hallanleg fram, og að stólnum sé hægt að snúa um lóðréttan öxul, einkum ef notandinn þarf að seilast út til hliðanna.“ í leiðbeiningum sem Magnús hefur skrifað um val og notkun skrifstofuhúsgagna er einnig minnst á eftirtalin atriði í sambandi við æskilega gerð skrif- stofustóls: - Setan vel bólstruð og áklæði mjúkt en þó stamt. - Stóllinn hvíli á fimm fótum. - Kúpt bak með góðu stoppi (u.þ.b. 2 cm þykku) þykk- ast við mjóbak en þynnra ofan og neðan við þannig að góður stuðningur fáist í mjó- hryggj arsveigj unni. - Armar eru oftast óþarfir en þurfa að vera stillanlegir séu þeir á stólnurri. - Hjól eru óþörf sé setið á sama stað mest allan daginn en séu þau á stóinum þarf undirlagið og viðnám hjól- anna að halda stólnum stöðugum. Markmið með kröfum sem þessum er svipað og lýst er í sambandi við almennar kröfur um stóla, þ.e. að teygt sé á allri hryggsúlunni og álag á einstaka burðarliði verði jafnt og vægt. Auk þess er miðað að stöðug- leika og hreyfanleika. Vinnustóll í fiskvinnslu og iðnaði í margs konar léttum iðnaði á við að gera svipaðar kröfur til vinnu- stóls og lýst er hér á undan - enda aðstæður oft svipaðar og á skrif- stofu. Þegar starfið felst í því að flytja hluti og beita nokkru átaki hentar oft vel að sitja öðru hverju í háum stól eða stól sem hannað- ur er til að styðja við sitjanda og bak - létta á þunganum sem hvíl- ir á fótunum. (Stuðningsstóll) Gott er að þeir sem þurfa að beygja sig fram geti hallað set- unni niður á við. Háir stólar kalla á notkun fótskemils sem er nægi- lega stór til að hægt sé að færa fæturna og skipta um stellingar. Nái fæturnir ekki almennilega nður hindrar setubrúnin blóð- streymi til fótanna og getur vald- ið æðahnútum og bjúg. Það veitir litla hvíld að setjast sé ekki nægilegt rými fyrir fæt- urna undir vinnuborðinu. Stuðn- ingsstólar með stillanlegri setu- hæð koma sér vel þar sem þröngt rými er fyrir fæturnar. í slíkum stólum er venjulega setið þannig að hné og mjaðmir mynda 120° horn. Vel hannaðir stólar af þessu tagi geta minnkað álag á burðarliði líkamans um 30%. Sæti í bílum og vinnuvélum Hér gilda sömu grundvallarlög- mál og um stóla á vinnustöðum. Vinnuvélasæti þarf að vera þægi- legt, stillanlegt fram og aftur og með bakstillingu. í höstum legir að gerð. Miklu skiptir að hægt sé að stilla hæð og halla sætisins - og heppilegt er að stóllinn sé léttur og sætið lagað að líkamanum. vinnuvélum og þar sem ekið er á missléttum brautum er sérstök þörf á góðri fjöðrun sætisins. Sá sem stjórnar vörubíl eða vinnu- vél þarf oft að sitja án þess að geta staðið upp til að rétta úr sér. Breytilegt skyggni, færð og ólík verkefni valda þvi að stjórnandi slíkra tækja þarf oft að skipta um stellingar. Allt þetta veldur því að gera verður sérstakar kröfur um að sæti stjórnandans sé auð- velt að stilla, þægilegt og tryggi eðlilega útgufun frá líkamanum. Tilbreyting og hvfld. Skoðum hlutina í samhengi Auk þess sem góðar vinnustell- ingar létta á álagi á hrygg og vöðvaspennu má einnig gera það með tilbreytni í starfinu - að sitja og standa til skiptis. Og með því að taka hvíld til slökunar. Fyrstu mínútur hvíldarinnar nýtast best. Hér hefur verið fjallað sérstak- lega um vinnustóla en auðvitað er vænlegast að skoða vinnuskil- yrði st'n í samhengi. Huga að áhrifum allra helstu þátta sem móta það og ráða mestu um líðan starfsmannsins. Athugun vinnu- stólsins hlýtur t.d. alltaf að vera nátengd því að huga að borðhæð (stillanlegri hæð og halla) gólfi, undirlagi, rými fyrir fætur, lýs- ingu og átaki sem fylgir starfinu, kröfum um nákvæmni, afköst - og síðast en ekki síst líkamsbygg- ingu notandans. Hver og einn þarf að prófa sig áfram. Starfsmenn þurfa að geta rökstutt kröfur sínar og útskýrt þar sem úrbóta er þörf. Atvinnu- rekendur þurfa að meta gildi góðra vinnuskilyrða fyrir bæði starfsfólkið og fyrirtækið. Góð vinnuskilyrði hafa áhrif á afköst og viðhorf starfsmanna. í þessu efni sem öðrum er snerta aðbúnað og hollustuhætti, ættu öryggistrúnaðarmenn og ör- yggisverðir að setja sig sem best inn í hvaða verkefni eru aðkall- andi - og leggja sitt af mörkum til að þau verði leyst. Vinnustóllinn ræður miklu um líðan notandans. Og sífellt fjölgar þeim störfum sem setið er við. Á þetta minnir for- síða síðustu ársskýrslu Finnsku atvinnusjúkdómastofnunarinnar eins og sést á myndinni hér að ofan. MWF. : Finnfeli Instituie of Occupational Ht ahli Annual Report 1984 Verðkönnun N.A.N. a Akureyri Neytendafélag Akureyrar hefur gengist fyrir verðkönnun á hrein- lætisvörum, sem fást hvort heldur sem er í matvörubúðum og apótek- um. Helsti tilgangurinn með verð- könnuninni var að fá fram hvort mikill verðmunur væri þarna á milli. Skráð var 21 tegund í könnuninni. 8 þeirra reyndust ódýrastar í Hagkaup, 7 í Hrísa- lundi, 4 í Akureyrar apóteki og 1 í Stjömu apóteki, Matvörumarkað- inum og KEA í Sunnuhlíð. Verðmunur er umtalsverður á ýmsum vörum, svo sem bleyum og Johnson’s Baby Lotion, en í þessari könnun kemur ekki fram afgerandi munur milli apótekanna annars vegar og dagvöruverslana hins vegar. Þess ber að gæta að í öllum til- fellum var miðað við ákveðið vöru- merki hverrar tegundar. Þar sem umrætt vörumerki var ekki til, voru í flestum verslununum til ýmis önn- ur rnerki, þó það komi ekki fram. í þessum vöruflokkum eins og mörg- um öðrum er oft mikill fjöldi vöru- merkja á boðstólum og talsverður verðmunur á milli þeirra. Þess vegna er vissara að hafa augun hjá sér og gera verðsamanburð í hillun- um. Hver og einn neytandi verður að velja tegund og verð við sitt hæfi. Verðkönnun N.A.N. á Akureyri 9.-10.10.1985 Hreinlætisvörur Maqn Haqkaup KEA Akureyrar- Stjörnu- Sunnuhlló apétek apótek Bamba dagbleyjur " náttbleyjur Pampers bleyjur normal " maxi Sjafnar dömubindi venjuleg " " litil Vespré dömubindi gulur pk. Tannkrem Colgate fluor Tannbursti Jordan stór Tannbursti Jordan barnastæró Kópral sportsjampó 125 ml Silkience sjampó 200 ml Wellin sjampó, ódýrasti litur 250 ml Kópral hárnæring " " 125 ml Wella hárnæring gr*n 200 ml Wella sjampó 200 ml Johnson’s Baby Lotion ' 120 ml liand san handáburóur ?5 ml Plástur llansaplast 20 stk Friskamin 250 ml Sanasol án sykurs 500 ml 50 stk 35 stk 28 stk 30 stk 18 stk 10 stk 10 stk 93 ml 185,00 176,00 269,00 «09,00 30.90 55.90 56.90 59.90 54.90 «1,90 82.90 36.90 116,00 89.90 78.90 79.90 37.90 66,20 133,60 196.30 230,75 186,10 281,10 482,60 «1,60 «8,75 26.30 30,90 58,55 52,00 48,50 58,90 37.40 88,10 105,40 77,95 32.30 35,35 124,80 . 135,30 93.40 97,45 91,00 86,70 84,50 89,9.0 40.80 58.80 76,10 111.30 163,10 196,35 312.40 41,65 32,80 59,50 52,05 62,00 37.40 88, 10 75, 10 34,00 131.40 98.40 89,00 43,00 76,10 120,60 375,00 537,00 51,00 32,00 50,00 69,00 55,00 95,00 64,00 88,00 93,50 63,00 90,00 69,00 231,00 218,00 351,50 558,00 50,00 31,00 54,00 62,00 61,00 58,00 40,00 90.00 121,00 9B.00 91,00 91,00 37,50 Lægsta vcró á hvcrri teyund cr undirstrikaó. Tölurnar i könnunlnni skýrn si<j sjálfar, on litió er h*gt að draga nlóurstöíurnarvsaman, )<ar scm fáar tcgundir fcngust i ölium búóunum. Félagsmálastofnun Akureyrar auglýsir eftir forstöðumanni við dagheimilið Pálmholt sem er 2ja deilda dagvist. Staðan veitist frá 1. jan. '86. Nánari uppiýsingar á Félagsmálastofnun Akureyrar alla virka daga frá kl. 10.00 til 12.00, sími 96-25880. Gjaldkeri Gjaldkera vantar nú þegar eða í síðasta lagi 15. nóv. Æskilegt er að viðkomandi hafi verslunarpróf og/eða reynslu í skrifstofustörfum. Allar nánari uppl. um starfið veitir aðalgjaldkeri eða kaupfélagsstjóri. Kaupfélag Húnvetninga. Blönduósi.

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.