Dagur - 13.12.1985, Side 9

13. desember 1985 - DAGUR - 9

Texti: Kristján Kristjánsson
Bjarnason á hreindýraveiðum.
'calýðsforingi, veiðimaður,
)g knattspymuáhugamaður
afarbakka Húsavík
í helgarviðtal.
það var mikið frost þennan dag. Sonur Sigurð-
ar, Eiríkur, var einnig með okkur í förinni og
fóru þeir að drasla mér upp í bátinn og var það
ekki létt verk, en einhvern veginn tókst þeim þó
að veita mér um borð. Nú var farið að huga að
selnum og reyndist hann vera enn á floti. Var nú
gripinn langur goggur sem var á trillunni og
borinn í selinn og honum drauað upp í bátinn.
Þetta reyndist vera tveggja ára kampselur, al-
veg spikfeitur. Síðast var svo skutulstöngin
hirt. Eftir það dreif ég mig niður í lúkar þar
sem heitt var á kabissunni, fór úr hverri spjör
og vatt, því mér var satt að segja orðið andskoti
kalt.“
Skugga-Sveinn á 20 ára fresti
- En snúum okkur að öðru; þú hefur verið við-
riðinn starfsemi Leikfélags Húsavíkur og leikið
þar bæði stór og smá hlutverk.
- „Já, fyrsta hlutverkið sem ég lék var í verki
sem Völsungur setti upp. Félagið setti upp
leikritið Prjá skálka undir leikstjórn Ingibjarg-
ar Steinsdóttur. Pað tókst mjög vel og féíagið
hafði bara dágóðan pening upp úr þessu. Ann-
ars er það ekki mjög mikið sem ég hef leikið.
Ég hef þá aðallega verið í grófari hlutverkum.
Ég lék Skugga-Svein með leikfélaginu árið 1953
og aftur 1973 og ætli ég leiki hann ekki næst
1993. í fyrsta skipti sem ég lék hann stjórnaði
Júlíus Havsteen og var virkilega gaman að
vinna með honum. Ég man sumar æfingarnar
eins og þær hafi gerst í gær, en Júlíus lifði sig
fullkomlega inní þjóðsöguna og ég held að
aldrei hafi verið neinn vafi hjá honum um sann-
leiksgildi hennar, þ.e. um útilegumenn o.fl.
þess háttar. í seinna skiptið leikstýrði því Sig-
urður Hallmarsson. Svo hef ég svona þvælst
einstaka sinnum með í seinni tíð með smáhlut-
verk. Sjáfsagt hefði ég snúist meira í kringum
leikfélagið ef ég hefði ekki farið á allar þessar
vertíðir, til Reykjavíkur, Sandgerðis og Kefla-
víkur, en þær vertíðirnar urðu alls 25.
- Börnin ykkar hafa getið sér gott orð í
íþróttum, hefur þú fylgst með þeim á því sviði
„Við Jóhanna gerðum okkur það snemma
ljóst að það væri bráðnauðsynlegt að krakkarn-
ir okkar tæku þátt í starfsemi Völsungs og þau
gerðu það öllsömul mikið. Enda hefur það nú
líka verið þannig að í Grafarbakka hafa Völs-
ungar oft verið í stórum hópum og það eru ein-
hverjar skemmtilegustu stundir sem til eru. Ég
sjálfur var svolítið í fótbolta áður en ég fór að
stunda sjómennsku fyrir alvöru. En í sambandi
við krakkana okkar, þá hvöttum við þau til að
starfa með Völsungi eins mikið og þau gátu. Og
ég held að svona félag eins og Völsungur, sé
það besta sem til er fyrir ungt fólk í svona litlu
bæjarfélagi sem Húsavík er. Stofnanir og ann-
að þvíumlíkt geta aldrei komið í stað Völsungs
og mér finnst menn ekki gera sér grein fyrir því
hvað starf þessa félags er mikilvægt. Þeir menn
sem gagnrýna þessa starfsemi mest vita hvað
minnst um hlutina. Strákarnir mínir, Hafþór og
Helgi tóku snemma ástfóstri við knattspyrnuna
og náðu þar ágætisárangri, urðu meðal annars
íslandsmeistarar með Víkingi meðan þeir voru
við nám í Reykiavík. Ingibjörg yngri dóttir
okkar varð líka Islandsmeistari með Víkingi í
blaki er hún var við nám í Reykjavík og árang-
ur sinn eiga krakkarnir Völsungi að þakka frá
fyrri tíð. Menn ættu að styðja vel við bakið á
íþróttahreyfingunni hvar sem er á landinu.
Er forfallinn
knattspyrnuáhugamaður
Ég get látið það fylgja með, að sjálfur er ég for-
fallinn knattspyrnuáhugamaður og er mættur út
á völl hvort sem það er meistaraflokkur eða
einhver yngri flokkanna sem er að spila og mér
finnst alveg nauðsynlegt að fylgjast með. Það er
nú stundum sagt að þegar stórleikur sé á Húsa-
vík éti ég öll strá sem eru í kringum völlinn.
Það stafar af því að mér gengur óskaplega illa
að vera kyrr á sama stað á meðan leikur fer
fram og geng því í kringum völlinn á meðan og
gríp svona eitt og eitt puntstrá og naga það. En
ég öskra nú samt af lífsins sálarkröftum á mína
menn og læt ekki mitt eftir liggja á þeim vett-
vangi, kannski er það vegna taugaveiklunar"
- Börnin ykkar fimm hafa öll farið í lang-
skólanám, hafið þið haft einhver áhrif á það?
„Auðvitað höfum við haft áhrif þar, þetta
gerist ekki nema með góðri samvinnu á heimil-
inu og allir hjálpist að. Ég held nefnilega að
fólk geri sér ekki grein fyrir því hverslags voða-
legur aðstöðumunur er á menntunarmöguleik-
um landsbyggðarfólks og hinna. Það kostar
mikla peninga að fara suður til Reykjavíkur til
náms og foreldrar barna sem fara í burtu til
náms gera ekki stóra hluti á meðan. Pað eru fá
sófasett keypt og lítið teppalagt á meðan, því
tekjurnar sem maður hefur eru ekki það
miklar. En auðvitað verður hver og einn að
gera það upp við sig hvernig hann vill eyða pen-
ingunum sínum. Við Jóhanna völdum þann
kostinn að hjálpa okkar börnum eins og við
gátum og erum mjög hamingjusöm með það.“
Snemma í pólitík
- Pólitíkin hefur verið ofarlega á baugi hjá
ykkur hjónunum í gegnum árin. Hvenær fórst
þú að hafa áhuga á pólitík?
„Ég fékk mjög snemma tilfiningu fyrir póli-
tík og varð ósjálfrátt vinstri sinnaður. Ætli það
hafi ekki tengst því að ég er elstur af bræðrum
mínum og þurfti að fara snemma að vinna. Og
ég gerði mér þá fljótlega grein fyrir því hvað
andstæðurnar voru miklar í pólitíkinni á Húsa-
vík. Annars vegar voru það verkamenn og sjó-
menn og hins vegar menn sem töldu sig eitt-
hvað meiri en aðra og þá höfðu þeir náttúrlega
aðrar pólitískar skoðanir en við. Það voru eig-
inlega skarpari skil í pólitíkinni þá en í dag. En
á meðan ég var í burtu gat ég lítið skipt mér af
pólitík, aftur á móti hefur konan mín Jóhanna
Aðalsteinsdóttir verið í bæjarstjórn fyrir Al-
þýðubandalagið í 14 ár, en hætti á þeim vett-
vangi í fyrra. Það hefur leitt til þess að mörg
mál hafa verið rædd í eldhúsinu okkar í Grafar-
bakka og húsið okkar hefur alltaf staðið opið
fyrir þá sem þangað vilja koma. Okkur hefur
nú ekkert verið hossað fyrir okkar pólitísku
skoðannir, en við höfum ekkert þurft að gjalda
fyrir það heldur. Ég hef svo sem verið kallaður
ýmsum nöfnum, eins og landráðamaður og
annað slíkt, vegna minna skoðana. En ég hef
látið það lítil áhrif hafa á mig vegna þess að mín
reynsla er sú, að þeir gala hæst sem minnst vit
hafa á hlutunum.
Ég hef alltaf litið á málin þannig að sé mönn-
um veitt starf eða stöðuhækkun innan fyrirtæk-
is séu, í allflestum tilfellum, notaðar tvær að-
ferðir; menn fá annars vegar góða vinnu vegna
eigin ágætis, þrátt fyrir pólitískar skoðanir, en
hins vegar eingöngu vegna pólitískra skoðana.
Við höfum séð það í kringum okkur að póli-
tískum stöðum er úthlutað, hvernig svo sem
menn eru í stakk búnir til þess að takast á við
þau verkefni sem þeirra bíða. En sé mönnum
falin ábyrgðarstörf þrátt fyrir sínar skoðanir,
þá finnst mér menn metnir að verðleikum.
Þetta er mín persónulega skoðun og reynsla í
gegnum lífið.
- Þú hefur löngum þótt mikill söngmaður
Helgi, hvenær fórst þú að syngja fyrir alvöru?
„Söngurinn hefur alltaf fylgt mér, ég fékk
góða söngrödd sem krakki. Nú ég hef tekið þátt
í kvartett söng, blönduðum söng, karlakór og
svo verið einn að syngja. Ég byrjaði í karla-
kórnum Þrym þegar ég var ungur og var þar
meðan ég gat, en varð að hætta því þegar ég fór
að fara í burtu vegna vinnunnar. En það var
nefnilega þannig að þegar ég var fyrir sunnan á
vertíðunum, þá lærði ég alveg ógrynni af söng-
lögum sem ég kann enn þann dag í dag, sjó-
manna- og alþýðusöngva. Og það var þannig í
Sandgerði á vertíðunum, að ljósin í bröggunum
hjá okkur voru slökkt klukkan 10 á kvöldin og
þá var alltaf farið að syngja og sungu menn þar
bæði tví-, þrí- og fjórraddað, því margir karla-
kórsmenn voru á bátunum í þá daga. Eins var
sungið mikið á bátunum sjálfum, sérstaklega ef
menn voru leiðir.
Eftir að ég kom heim hélt þetta áfram. Ég
söng í kvartettum og svo einn og það er eitt lag
sem hefur fylgt mér eins og grár köttur í gegn-
um tíðina, en það er lagið um undrahattinn eft-
ir Ása í Bæ. Það lag hefur orðið eins og bæjar-
söngur Húsvíkinga þegar þeir eru að skemmta
sér. Ég hef sungið þetta lag mikið fyrir fólk á
árshátíðum, en er orðin óskaplega þreyttur á
því í dag.“
- Ekki er hægt að ljúka viðtali við þig, án
þess að ræða aðeins um verkalýðsmál, þar sem
þú ert nú formaður Verkalýðsfélags Húsavík-
ur.
Pykjumst góðir ef 70-100 manns
mœta á fundi
„Ég fékk snemma mikin áhuga á verkalýðsmál-
um og strax eftir að ég fór í land fór ég að starfa
í verkalýðsfélaginu. Fór í stjórn þess og var
varaformaður fyrst, en tók við formennsku
1975 og hef verið það síðan. Þetta er aðvitað
fyrir mann sem er í fullu starfi, geysilega mikið
aukaálag. Ég held að á síðasta ári hafi ég setið
á milli 70-80 fundi á vegum Verkalýðsfélagsins,
stjórnarfundi, félagsfundi og í nefndum fyrir fé-
lagið og allt er þetta í aukavinnu. Sannleikur-
inn er nú sá að það er ekki hægt standa í þessu
af neinu viti nema að vera starfsmaður hjá við-
komandi félagi, eða þá að maður hafi þeim
mun betra fólk sem hægt er treysta 100% fyrir
þeim hlutum sem um er að ræða. Það er nú eins
hjá okkur og öðrum félögum, að fundarsókn er
léleg. Þetta er 850 manna félag og við þykjumst
góðir ef 70-100 manns mæta á félagsfund. En
kjarninn í félaginu er mjög gott fólk og bera
hreinlega þetta félag uppi. Þá er rekstur skrif-
stofunnar í mjög góðum höndum og alveg til
fyrirmyndar. Öll stærri mál eru borin undir fé-
lagsfund en annars eru það stjórn og trúnaðar-
ráð sem fara með mál félagsins," sagði Helgi að
lokum.
Helgi ásamt konu og börnum. Frá vinstri eru: Ingibjörg, Hafþór,
Jóhanna kona Helga, Aðalsteinn, Helgi Bjarnason, Helgi og
Kristjana.