Dagur - 18.11.1987, Blaðsíða 5

18. nóvember 1987 - DAGUR - 5
Halldór Halldórsson.
árum við lífið. Menn leitast við
að uppfylla óskir hvers og eins
sem frekast má verða. Allir
starfshópar eða starfsstéttir öldr-
unarþjónustunnar eru virkir og
ábyrgir og mikilvægt að fólk leggi
sig fram. Segja má að ekki séu
nein takmörk fyrir því upp á
hverju starfsfólkið má finna því
að allt sem því dettur í hug að
reyna er leyfilegt ef því er ætlað
að bæta líðan eða auka ánægju
sjúklingsins. Maður á ekki að
umgangast gamalt fólk með vork-
unnsemi heldur sýna því virðingu
og umgangast það sem jafningja
því að þetta er úrvalið sem lifað
hefur af meiri örðugleika en við
e.t.v. nokkurn tímann kynnumst.
Ég er oft kvíðinn yfir því að
við höfum ekki unnið nægilega
samræmdar áætlanir um fram-
kvæmdir á sviði öldrunarþjón-
ustu. í heilbrigðislögum er mikið
talað um áætlanagerð. Varðandi
öldrunarmálin held ég að okkur
sé nauðsynlegt að reyna að gera
t.d. 5 ára áætlun fyrir landið í
heild og þarf þá að taka tillit til
þess hver fjöldi aldraðra er áætl-
aður á hverju landsvæði, telja
saman dvalarheimilispláss og
hjúkrunarpláss á hverju svæði og
finna út einhvern staðal sem mið-
aður væri við varðandi þörf fyrir
dvalarheimilis- og hjúkrunar-
pláss. semja reglur um verka-
skiptingu sveitarfélaga og ríkis,
hvetja til samvinnu sveitarstjórna
í hverju læknishéraði eða jafnvel
hverju kjördæmi. Og þegar slíkar
samræmdar athuganir lægju fyrir
væri auðveldara að áætla hve
mikið þyrfti að byggja á hverjum
stað bæði af dvalarheimilum og
hjúkrunardeildum og þá væri
einnig auðveldara að úthluta rétt-
látlega fjárveitingum úr fram-
kvæmdasjóði aldraðra.
í sambandi við þann sjóð vil ég
geta þess að ég hef aldrei heyrt
nokkurn mann gagnrýna þá
skattlagningu sem gengur beint í
sjóðinn. Ég held að öllum skatt-
greiðendum þyki þeim peningum
vel varið og því væri óhætt að
hækka skattinn. Meira hefur ver-
ið gagnrýnt hve litlar fjárveiting-
ar fást úr sjóðnum. Aldrei hef ég
þó heyrt nokkurn mann halda því
fram að peningarnir færu annað
en til stofnana aldraðra. Framan
af fór óeðlilega stórt hlutfall af
úthlutunarfé til stofnana á Stór-
Reykjavíkursvæðinu. Þó held ég
að úthlutanirnar eigi sínar skýring-
ar því veitt var peningum í þær
framkvæmdir sem þegar voru
komnar af stað og svo til þeirra
aðila sem duglegast gengu eftir
að koma sínum framkvæmdum
áfram. Smám saman hefur sjóð-
stjórnin öðlast betra yfirlit yfir
stöðu öldrunarþjónustu í hinum
ýmsu landshlutum.
Varðandi okkar kjördæmi ætti að
vera auðvelt að fá upplýsingar
um fjölda aldraðra í kjördæminu
og hinum ýmsu byggðarlögum
þess og éinnig spá um þróun
fjölda aldraðra, a.m.k. fram til
aldamóta. Eðlilegt væri að heil-
brigðisráð kjördæmisins hefði
forgöngu um áætlanagerð um
þjónustu við aldraða. í mörgum
tilvikum gæti verið eðlilegt að
fela stjórn hverrar heilsugæslu-
stöðvar að stjórna öldrunarþjón-
ustunni í heilsugæsluumdæminu,
en á stærri stöðum er líklegt að
þörf þætti á að fela það verkefni
sérstakri nefnd. Það er til mikils
hagræðis að ein yfirstjórn sé yfir
öllum þáttum öldrunarþjónustu í
hverju heilsugæsluumdæmi.
Sveitarstjórnirnar hafa samvinnu
um rekstur heilsugæslustöðva og
fer langbest á því að þær samein-
ist einnig um öldrunarþjónust-
una. Kanna þarf hvernig staðið
er að því að veita heimaþjónustu
og hvernig hún verður bætt og
aukin í framtíðinni bæði heimilis-
hjálp og heimahjúkrun. Skrá þarf
niður hvað byggt hefur verið af
þjónustuíbúðum aldraðra, hvaða
íbúðir eru í byggingu og hver
þörfin er í nánustu framtíð í hin-
um ýmsu svæðum kjördæmisins.
Sama gildir um dvalarheimili fyr-
ir aldraða en mig grunar að við
höfum nú þegar byggt nægilega
mikið af dvalarheimilum í okkar
kjördæmi fyrir nánustu framtíð.
Öðru máli gegnir um pláss fyrir
hjúkrunarsjúklinga. Því meiri
fjölgun sem verður í elstu aldurs-
hópunum því fleiri þurfa á plássi
á hjúkrunardeildum að halda.
Oft er talið að það þurfi 60-70
pláss á hjúkrunardeild fyrir
hverja 1000 íbúa sem eru 70 ára
og eldri. Einnig er til sú viðmiðun
að það þurfi 100 pláss fyrir hverja
1000 sem eru 75 ára og eldri. Þörf
fyrir hjúkrunarpláss er þó ákaf-
lega mikið háð því hvaða önnur
þjónusta stendur til boða. Þar
sem fullkomin þjónusta öldrun-
arlækningadeilda ásamt mikilli
heimaþjónustu stendur til boða
er þörf fyrir ævivistun á hjúkrun-
ardeildum mun minni, en þar
sem hvorki er um að ræða heima-
þjónustu, endurhæfingu né
félagslega aðstoð við að hjálpa
fólki til að hjálpa sér sjálft heima
fyrir. í íslenskri heilbrigðisáætlun
segir í markmiði 26: „Öldrunar-
lækningadeildir í Reykjavík og á
Akureyri hafi lykilhlutverk í
sambandi við öldrunarmál en
stefnt verði að því að vista aldr-
aða sjúklinga á hjúkrunarheimil-
um eða sjúkrahúsum í heima-
byggð sinni.“ Ég byrjaði að
skrifa um það 1983 að mikilvæg-
asta framkvæmd á sviði öldrunar-
mála á Norðausturlandi væri að
koma upp öldrunarlækningadeild
við sjúkrahúsið á Akureyri. Ekki
virðist þó hilla undir stofnun
slíkrar deildar. Heilbrigðisráð
kjördæmisins þyrfti að ræða
mikilvægi þess að koma slíkri
deild á fót og taka afstöðu til þess
hvort hún ætti að vera á FSA eða
á Kristnesspítala. Þó álít ég mjög
brýnt að ráða, helst strax á næsta
ári, sérfræðing í öldrunarlækn-
ingum til starfa á Akureyri. Þyk-
ist ég sjá möguleika á þvf með
því að hann hefði það sem aðal-
starf til að byrja með að sinna
læknisþjónustu á dvalarheimilun-
um (Hlíð og Skjaldarvík) og
þyrfti þá aðeins að fá leyfi fyrir
30% viðbótarstöðu við FSA, því
að mikilvægt væri að hann starf-
aði þar að hluta. Hann gæti þá
einnig unnið að undirbúningi að
stofnun öldrunarlækningadeild-
ar. Nú síðastliðið 1-2 ár hafa að
jafnaði verið um 30 hjúkrunar-
sjúklingar á acutdeildum FSA og
í heimahúsum sem beðið hafa
eftir varanlegum plássum á
hjúkrunardeildum og u.þ.b.
álíka margir vistmenn dvalar-
heimilanna hafa verið það hjálp-
arþurfi að þeir hefðu frekar átt
að vera á hjúkrunardeildum eða
með öðrum orðum ófullnægð
þörf fyrir hjúkrunarpláss hefur
verið um 50-60. Þessu hefur að
nokkru leyti verið mætt með því
að setja á stofn hjúkrunardeild á
Hlíð, stækka Sel við FSA, auka
þjónustu við hjúkrunarsjúklinga
í heimahúsum með aukinni heima-
þjónustu og með auknum hvíld-
arinnlögnum.
í nóvembcr 1987.
Halldór Halldórssun.
Erindi flutl á kjördæmisþingi
framsóknarmanna sem haldið var að
Hrafnagili um síðustu helgi.
Lærið í USA
Pacific Lutheran University (PLU) er staðsettur í Tacoma, 60
km suður af Seattle á norðvesturströnd Bandaríkjanna.
Skólinn var stofnaður af skandinavískum innflytjendum árið 1890
og hefur ávallt haldið sambandi við Norðurlöndin. Yfir 60 skandin-
avar stunda nú nám við PLU.
Námið inniheldur m.a. listir, viðskipti, hjúkrun, kennaramenntun,
fjölmiðlafræði og íþróttir.
Fulltrúi frá PLU mun halda 3 fræðslufundi á íslandi.
Á Hótel Esju þriðjudaginn 17. nóvember og miðvikudaginn 18.
nóvember.
Á Hótel KEA Akureyri fimmtudaginn 19. nóvember.
Fundirnir hefjast allir kl. 20.00.
Allir velkomnir.
PACIFIC LLJTHERAN UNIVERSITY
Tacoma, Washington 98447
Framkvæmdanefnd um íbúðabyggingar fyrir
aidraða og Félag aldraðra, auglýsa
viðtalstíma
Fulltrúar framkvæmdanefndarinnar og
Félags aldraðra verða til viðtals í Húsi aldr-
aðra um fyrirhugaðar íbúðir við Víðilund
sem hér segir:
Miðvikudaginn 18. nóv. frá kl. 17-18.
Laugardaginn 21. nóv. frá kl. 17-18.
Miðvikudaginn 25. nóv. frá kl. 17-18.
Laugardaginn 28. nóv. frá'kl. 17-18.
Fyrirspurnum einnig svarað í síma 22860
alla virka daga kl. 9-10.
Framkvæmdanefndin og
Félag aldraðra.
Tilboð óskast
í neðangreindar bifreiðar sem skemmst hafa í umferðar-
óhöppum:
Volvo 244 st.......... árg. ’80.
Nissan Pulsar ........ árg. ’86.
Mazda 929 ............. árg.’82.
Bílarnir verða til sýnis í porti B.S.A. verkstæðisins fimmtu-
daginn 19. nóvember. Tilboðum skal skila til Svanlaugs, fyrir
kl. 16.00 sama dag.
Almennar tryggingar.
Nýkomið mikið úrval af eyrnalokkum.
Einnig nýjar nælur,
hálsfestar og fleira.
Rúllukragabolir í 3 litum.
jpVerslunin
h únog
I lann
Sunnuhlíð 12, sími 22484.
Tdsölu
iðnaðarhúsnæði
í Skála við Kaldbaksgötu.
Húsnæðið er 60 fm að grunnfleti og auk þess með 40
fm velbúnu lofti.
Aðrar upplýsingar á skrifstofu okkar.
[cp KAUP-SALA
FELL hf. Kaupvangsstræti 4 - Akureyri - simi 25455
Peysur,
joggingpeysur,
pils og fleira.
TIL AFGREIÐSLU
STRAX
Flestar stærðir
til afgreiðslu
af lager.
MJOG HAGSTÆTT VERÐ -
GREIÐSLUKJÖR VIÐ ALLRA HÆFI
KÖMysmHF
Járnháls 2
Pósthólf 10180
110 Reykjavik
Simi 83266
Söluumboð á Norðurlandi:
Vélaval, sími 95-6118, Varmahlíð.
Díeselverk, sími 96-25700, Akureyri.
Kaupfélag Þingeyinga, sími 96-41444,
Húsavík.