Dagur - 01.10.1988, Blaðsíða 9

1 ~.október 1988 *- DAGUR- 9
Byggingarstfllinn grípur athyglina fyrst, kastalaform Ijósrar músteinahleðsl-
unnar fellur vel að landslaginu.
Sæluboðunarkirkjan, byggð á þeim stað er Jesús flutti Fjallræðuna.
Steinar þeir sem talið er að Jesú hafl setið á þegar hann mettaði 5000 manns
á brauði og fiskum við Genesaret vatnið. Búið er að byggja kirkju yfir stað-
inn og fyrir framan steininn má sjá myndir af brauði og fiskum.
íslenska Faðir vorið er það fyrsta sem sést þegar kirkja Faðir vorsins er
heimsótt.
ingarfræði mannslíkamans
nefndu sérstaklega velmegunar-
vömbina sem dauðaorsök við
slíkar aðstæður.
Annað fyrirbæri var skoðað í
þessari ferð og jafnvel ennþá
undraverðara, þar sem hugvit,
ástundun og óskýranleg elja
mannsins blasir við sjónum, Mas-
ad-kletturinn. Þar uppi var her
manns búin aðstaða til varnar og
veru um óákveðinn tíma. Meira
að segja var leitt vatn frá tindum
í fjöllum óraleiðir ofan fyrir sjáv-
armál. Þarna er starfrækt víra-
lyfta til fólksflutninga upp og nið-
ur líkt og í skíðalöndum, enda er
kletturinn ókleifur og fargjaldið
var 11 sekelar.
Á heimleiðinni var viðkoma í
Jeríkó sem er við hinn enda
Dauðahafsins, eða ofar í dalnum
og ókum við því sömu leið til
baka. Allnokkru ofar í dalnum
en Jórdan fellur í Dauðahafið,
stendur elsta borg veraldar, Jer-
íkó. Hún stendur reyndar á rúst-
um fyrri borga sem hver af ann-i
arri voru byggðar á rústum þeirrar
sem áður var jöfnuð við jörðu, en
þannig virðist oft og lengi hafa
gengið til. Þarna eru reyndar ný-
hafnar fornminjarannsóknir eða
1952, en þó strax sannað að hér
eru elstu minjar um búsetu, sem
fundist hafa í heiminum. Það er
auðvitað áin Jórdan sem hér er
lífæð alls sem lifir og hrærist og
því er hér mjög gróskumikil
akuryrkja stunduð, aðallega
ávaxtarækt. Eins og áður sagði er
þetta landsvæði 400 metra undir
sjávarmáli og því er sumar allt
árið. Hitinn mældist um 50 gráð-
ur á Celsíus þegar við stöldruð-
um þarna við og var það lítt bæri-
legt. Reyndar fæðir Jórdan ekki
Jeríkó heldur byggist gróska
gróðurs á nægu og góðu vatni úr
Elíasarlindinni sem á, líkt og
annað hér, sína sögu. Hér var
það sem Jesús sagði þessi orð:
Maðurinn lifir ekki á einu saman
brauði. Og yfir gnæfir svo Kar-
antal fjallið í fjarska þangað sem
djöfullinn leiddi Jesúm upp að
sýna honum betur og sagði: „Allt
þetta mun ég gefa þér...“
o.s.frv., enda oft kallað Freist-
ingarfjallið.
Við Genesaretvatnið
Aðra ferð fórum við í Jórdandal-
inn og nú mun ofar, eða um Galí-
leu og meðfram Genesaret vatn-
inu. Fyrst í stað er ekið sömu
hraðbrautina og áður til Jórdan-
dalsins, en ekki alla leið niður til
Jeríkó, heldur hliðarveg fyrr upp
eftir Jórdandalnum. Ekið er við-
stöðulaust að skírnarstað við ána
Jórdan og þar stansað um stund í
ákaflega skemmtilegu umhverfi,
en síðan haldið á þær slóðir við
Genesaretvatnið, sem hjartnæm-
astar og tilfinningaríkastar frá-
sagnir eru um af starfi Jesú í Nýja
testamentinu.
Vatnið er um 200 metra undir
sjávarmáli og gróðurfarið
umhverfis hreint stórkostlegt og
hér má loks sjá í grjótskriðum
bergtegundir sem maður kannað-
ist við, granít og gabbró, enda
sagði fararstjóri að hér væru
fornar eldstöðvar. Á þessum
slóðum starfaði Jesús og gerði ein
sín eftirminnilegustu kraftaverk,
læknaði og predikaði. Á þeim
stað er hann mettaði 5000 á
brauði og fiskum er búið að
byggja kirkju yfir steina þá er
hann sat á meðan hann gjörði
kraftaverkið. Myndir af brauði
og fiskum eru í gólfinu framan
við steininn. Þar uppi í hlíðinni
stendur svo Sæluboðunarkirkjan,
byggð á þeim stað er Jesús flutti
Fjallræðuna. Ákaflega notalegt
var að koma þarna út úr bílunum
því töluverður stormur var á og
virtist svalandi þótt funheitur
væri.
Þaðan var svo ekið niður að
veitingastað, þar sem á boðstól-
um var fiskur af sömu tegund og
sá er þeir veiddu lærisveinar Jesú
og getið er um í hinni helgu bók.
Fiskur þessi líktist bæði karfa og
hrognkelsi í útliti, steiktur og
borinn fram í heilu lagi með
grænmeti og bragðaðist alveg
ljómandi vel. Á eftir var svo
gengið út að vatninu og ekki
hafði hina réttu framkvæmd, og
til var ætlast, tilraun til að ganga
á því líkt og forðum. En slík til-
felli eru gjarnan tilefni þess að
vísur læðast fram í hugann:
Þórólfs ganga þreytt hér var
það um víst ég spurði
að leið hann gekk ei langa þar
líkt og Drottins smurði.
Veiðimenn ennþá fá afla í net
efast þó margir um trúna.
Gengið var forðum á Genesaret
en gangan ei heppnaðist núna.
Á samyrkjubúi
við Nasaret
Næst er ekið til Nasaret, þar sem
stansað er við Maríulindina, þá
sem Guðsmóðir á að hafa sótt í
vatnið á sinni tíð, en slíkir staðir
voru mestu fréttamiðlar þess
tíma. Nú er auðvitað búið að
byggja yfir þetta, eins og annað
það sem á að varðveitast. Þarna
er líka boðunarkirkja Maríu, á
þeim stað er hún á að hafa fengið
boðun um hlutverk sitt. Sömu-
leiðis Jósefskirkjan sem byggð er
yfir íbúðarhella Jósefsfjölskyld-
unnar og fleiri vistarverur, m.a.
verkstæði hans. Þarna úti fyrir,
sem og víðast þar sem stansað
var, voru götusalar að starfi og
þ.á m. einn sem verið hafði á ís-
landi og heilsaði okkur glaðlega:
„Blessaðir, blessaðir.“ Hann tók
því vel þegar talað var um pen-
ingaleysi: „Alveg auralaus, já
alveg auralaus.“
Langþráð stund er að nálgast,
heimboð á samyrkjubú, og nú er
ekið viðstöðulaust þangað til
kvöldverðar og söngs. Þarna
starfa um 800 manns að ýmsri
framleiðslu. 400 mjólkandi kýr
eru þarna og um 1000 geldneyti
og ekkert er látið út yfir sumarið.
Kýrnar mjólka að meðaltali 9000
lítra, en mest 11-12 þúsund. Þær
mjólka í fjögur ár og eru þá yfir-
leitt 6 ára þegar þeim er slátrað.
Þær eru svartskjöldóttar að lit,
mjög stórar og jafnvaxnar, en í
garði voru rauðir tarfar svínfeitir,
svo að með ólíkindum er. Fjósa-
meistari þarna var ung stúlka og
tveir menn mjólkuðu með 18 vél-
um og voru um þrjá tíma að því,
en reyndar eru ekki samtímis
mjólkandi nema á þriðja hundr-
aðinu.
Kjúklingarækt og ávaxtarækt
er líka mikil, þarna er skartgripa-
og fataverksmiðja, svo að segja
má að búið sé sjálfu sér nægjan-
legt, því auðvitað er skóli og fé-
lagsstarfsemi mikil í glæsilegum
húsakynnum þarna í risastórri
sambyggingu. Fólkið hefur ekki
kaup annað en vasapeninga ein-
hverja en er látið í té húsnæði og
annað viðurværi. Þeir sem á
konsertinn komu virtust syfjaðir
og þreyttir. Þarna vorum við í
boði Galíleukórsins, 70 manna
blandaðs kórs sem starfað hefur
mjög lengi í Vestur-Galíleu. Þau
voru þarna og sungu fyrir okkur á
eftir, yfir djúsglasi, 7-8 hundruð
ára gamalt lag. Mjög agaður og
hlýðinn kór og þau koma þarna
saman á sunnudögum að æfa, ég
held allt árið.
Liðið var að nóttu og leiðin
heim löng, en til að stytta hana
var raulað af og til og lítil staka
segir sína sögu:
Þó að landið nú sé nýtt
nótt, og flesta að dreyma.
Erla hljómar undurhlítt
eins og margoft heima.
Eftir 50% lækkun
var byrjað að prútta
f fyrrakvöld vorum við kórmenn
sendir konulausir niður til hafn-
arborgarinnar Ashdot, sem er
heimabyggð Bens okkar gamla
Shalooms, enda tók hún þar á
móti okkur frúin hans og ráðu-
neytisstjórinn. Þetta er um 100
þúsund manna borg en gestir á
konsertinum því miður ekki í
samræmi við þá tölu, því fleiri
hefðu mátt heyra þann söng.
Hitinn í húsinu var óskaplegur
og við jakkalausir, rennandi af
svita, röddin því ákaflega þjál og
svörun hjá kórnum mjög góð.
Þegar Sieglinde og Sigurður hófu
að syngja á þýskunni stóðu þó
nokkrir upp og gengu út, sjálf-
sagt gyðingar, en viðmót og við-
tökur annars ágætar.
Úti fyrir er niðamyrkrið þrung-
ið angan gróskumikils gróðursins
af röku loftslagi strandarinnar og
máninn er þarna ennþá á sínum
stað, en hann glottir ekki svona
skemmtilega eins og heima þótt
hálfur sé. Hérna er hann rauður
og þrútinn, en sérstæðara er þó
hve hann virðist stór og nærri.
Ekki verður skilið svo við Isra-
el eða Jerúsalem að eigi sé getið
um nýstárlegan verslunarmáta
sem við lentum í. Þegar við í
einni verslunar- og skoðunarferð
gengum eftir frekar gamaldags
verslunar- og göngugötu kom
verslunarmaður þjótandi út úr
einni búðarholu og bauð íslenska
hópnum 50% afslátt af öllu sem
verslað yrði og var því gerður
stans á ferðinni og farið inn.
Þarna var verðmerking á öllum
vörum og eftir helmings lækkun-
ina var byrjað að prútta. Tölu-
verð lækkun fékkst alltaf þannig
og loks er saman gekk og kaupin
gerð, var kaupandi að sjálfsögðu
í sjöunda himni að hafa komið
vörunni, sem aðallega var í formi
minjagripa, niður í jafnvel 35%
af skráðu verði. í þessari verslun
keyptum við Guðni fararstjóri
sína byssuna hvor, forláta minja-
gripi úr Austurlöndum fjær eða
líklega Suður-Jemen. Hlaupið
var ásamt virkum gikk og tundur-
kveikibúnaði af notuðum fram-
hlaðningi, en skeftið listavel
útskorinn rándýrshaus með ekta
villidýrstönnum. Þessar byssur
áttu eftir að verða okkur tölu-
verður farartálmi við hverja far-
angursskoðun sem eftir var ferð-
arinnar, vegna fáfræði eða merki-
legheita varða og skoðunarfólks,
því augljóslega er um antikmuni
að ræða.
(Millifyrirsagnir eru blaðsins.)
Nokkrír kórfélagar á floti í Dauðahafinu, en saltmagn vatnsins er svo mikið
að hægt er að fljóta á vatninu líkt og korktappar og láta sér líða vel.