Dagur - 21.02.1989, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - 21. febrúar 1989
Ríkisreikningar 1987:
Yfirvinna í sumum tQfellum nær
helmingur heildar launagreiðslna
risnu- og ferðakostnaður um 730 milljónir króna
Ríkisreikningar fyrir árin 1979-
1987 eru nú til umfjöllunar á
Alþingi. I umræðum um reikn-
ingana í síðustu viku kom fram
gagnrýni einstakra þingmanna
á að fyrst núna skuli vera lagð-
ir fram 10 ára gamíir reikning-
ar. Töldu sumir að breyta ætti
þessu fyrirkomulagi og tryggja
ætti að þingmenn gætu betur
fylgst með ríkisreikningum.
Rekstur hverrar ríkis-
bifreiðar kostaði
340 þúsund
í fylgiriti með ríkisreikningi fyrir
árið 1987 er að finna yfirlit yfir
launagreiðslur, bifreiðakostnað
og risnu- og ferðakostnað ríkis-
ins. A árinu voru heildarlauna-
greiðslur 17,4 milljarðar króna
en risnu- og ferðakostnaður 730
milljónir. í akstur greiddi ríkið
412 milljónir en í rekstur og við-
haldskostnað ríkisbifreiða fóru
320 milljónir en fjöldi ríkisbifreiða
var 923. Það kostaði því um
340.000 kr. að halda við og reka
hverja ríkisbifreið á árinu 1987.
Yfirlitið yfir risnu- og ferða-
kostnaðinn sýnir hvað greitt var í
fasta risnu og annan risnukostn-
að. Fastur risnukostnaður var sjö
sinnum lægri en annar risnukostn-
aður, eða rúmar 12 milljónir á
móti rúmum 86 milljónum.
Samanlagt greiddi ríkið því 98
milljónir í risnukostnað.
Þá er það ferðakostnaðurinn.
Samanlagður ferðakostnaður
ríkisins nam árið 1987 640 millj-
ónum króna. Ferðakostnaðurinn
innanlands var 365 milljónir en
ferðakostnaður utanlands var 280
milljónir.
Hátt hlutfall yfirvinnu
af launagreiðslum
Séu ríkisreikningar fyrir árin
1986 og 1987 bornir saman kem-
ur í ljós að hlutfall yfirvinnu af
heildarlaunagreiðslum hækkar
um 1% milli ára, úr 25% árið
1986 í 26% árið 1987.
Hlutfall yfirvinnu er mjög mis-
munandi eftir ráðuneytum og
stofnunum. Nefna má að hlutfall
yfirvinnu af heildarlaunagreiðsl-
um í sjávarútvegsráðuneytinu
skv. A-hluta ríkisreiknings er
28% en hins vegar var hlutfall
yfirvinnu 35% hjá Hafrannsókn-
arstofnun. Annað dæmi er að hjá
embætti ríkissáttasemjara var
yfirvinna 48% af heildarlauna-
greiðslum 1987.
I fylgiriti ríkisreiknings er
einnig að finna yfirlit yfir launa-
greiðslur í grunnskólum. Þar
vekur einnig athygli að hjá sum-
um sveitarfélögum er hlutfall
yfirvinnu í grunnskólum mjög
hátt og í flestum tilfellum um að
kenna aukayfirvinnu, þ.e. ann-
arri en fastri. Gott dæmi um
þetta er N-ísafjarðarsýsla þar
sem yfirvinna er 30% af heildar-
launagreiðslum. Og í þeirri sýslu
var nánast engin föst yfirvinna.
Annað dæmi má taka þar sem er
Staðarhreppur í Skagafirði. Þar
var yfirvinna 43% af heildarlauna-
greiðslum vegna grunnskóla og
þar var engin föst yfirvinna.
Sjónvarpið eyddi
3 milljónum
í bílaleigubfla
Sem fyrr segir var bifreiðakostn-
aður árið 1987 rúmar 730 milljón-
ir króna. Fyrir leigubíla með
ökumanni greiddi ríkið rúmar 37
milljónir króna. Nokkur ríkis-
fyrirtæki skera sig mjög úr í þessu
yfirliti en hæstu tölurnar eru við
Ríkisútvarpið, hljóðvarp og
sjónvarp. Sjónvarpið notaði leigu-
bíla fyrir rétt rúmar 2 milljónir en
Ríkisútvarpið fyrir 2,3 milljónir
króna. Athyglisvert er einnig að
Sjónvarpið notaði bílaleigubílá
fyrir tæpar 3 milljónir króna á
árinu 1987.
Aksturskostnaður ríkisspítal-
anna var á árinu 1987 góðar 38
milljónir, þar af var kostnaður
vegna starfsmannabíla 26 millj-
ónir. Kostnaður við rekstur og
viðhald bifreiða ríkisspítalanna
var þó minni en meðaltalið sem
áður var nefnt, eða 230 þúsund.
Hár ferðakostnaður
ríkisspítalanna
Risnu- og ferðakostnaður ríkisins
hefur mikið verið til umræðu. í
þessu yfirliti vekur ferðakostnað-
ur ríkisspítalanna athygli þar sem
ríkissjóður greiddi rúmar 33 millj-
ónir í ferðakostnað starfsmanna
þessara stofnana erlendis en 2,6
milljónir í ferðakostnað innan-
lands. Samanlagður ferðakostn-
aður ríkisspítalanna er því tæpar
36 milljónir af 55,4 milljóna ferða-
kostnaði heilbrigðis- og trygginga-
málaráðuneytisins.
Ferðakostnaður við æðstu
stjórn ríkisins, þ.e. embætti for-
seta íslands, Alþingi, ríkisendur-
skoðun, ríkisstjórn og hæstarétt,
var á fyrrnefndu ári 33 milljónir
króna. Þar af var ferðakostnaður
erlendis tæpar 19 milljónir. JÓH
Fjármálaráðuneytið:
Ný stefiia í verðlagn-
mgu á bjór og áfengi
- Bjór og léttvín verða hlutfallslega ódýrari en sterk vín dýrari
Ákveðið hefur verið að taka upp
nýja stefnu í verðlagningu á
áfengu öli, léttu víni og sterku
víni. Þessi stefna felur það í sér
að verð á bjór mun verða lægra
en tilkynnt var fyrir nokkrum
mánuðum síðan og létt vín munu
í framtíðinni lækka í hlutfalli við
sterk vín. Pessi nýja verðstefna-
mun að nokkru koma til fram-
kvæmda nú þegar en áhrifa henn-
ar mun síðan gæta í æ ríkara mæli
í framtíðinni.
Við verðlagningu áfengis hefur
hingað til verið fylgt þeirri reglu
að skattleggja hverja vínanda-
prósentu í 75 cl flösku með sömu
krónutölu. Nú hefur hins vegar
verið ákveðið að vínandaskattur
verði alltaf felldur niður á fyrstu
2,25% í vínanda óháð því hve
sterkir drykkirnir eru. Við þessa
ákvörðun hefur verið höfð hlið-
sjón af því að hingað til hafa
drykkir sem innihalda minna en
2,25% vínanda ekki verið verð-
Lyklar aflientir að skátaheimili
Á sunnudag afhcnti Marínó Jónsson fulltrúa Skátafélagsins Klakks á Akureyri lykla að nýinnréttaðri aðstöðu skáta
í Glerárhverfi í kjaliara Glerárkirkju. Ingólfur Ármannsson tók við lyklunum fyrir hönd Klakks. Skátarnir ákváðu
á síðasta ári að hætta við byggingu félagsheimilis fyrir skáta í Glerárhverfi en gerðu þess í stað leigusamning til langs
tíma við safnaðarstjórn Glerárkirkju. Lyklarnir vour afhentir að lokinni messu í Glerárkirkju á sunnudag.
Mynd: EHB
lagðir með sérstakri skattlagn-
ingu. Hin nýja stefna að fella
ávallt niður vínandaskattinn af
fyrstu 2,25% af vínanda felur það
í sér að létt vín munu lækka í
hlutfalli við sterk vín.
Afleiðingar þessarar nýju
stefnu verða þær að við verð-
breytingar á áfengi nú og í fram-
tíðinni munu létt vín hækka
minna en sterku vínin. Þannig
hækka ýmsar rauðvíns- og hvít-
vínstegundir nú um 7-10% á
sama tíma og ýmis sterk vín
hækka um 11-14%.
Hin nýja stefna í verðlagningu
á áfengum drykkjum felur einnig
í sér breýtingar á verði á bjór sem
seldur verður eftir 1. mars. nk.
Breytingin rnun hafa það í för
með sér að verð á venjulegri dós
af erlendum bjór mun verða á
bilinu 100-115 krónur en á
íslenskum bjór ntun verðið verða
innan við 100 krónur á venjulegri
dós. Þær reglur sem voru fyrr
ákveðnar varðandi verðlagningu
á bjór hafa verið teknar til endur-
skoðunar. Einnig hafa hin hag-
stæðu innkaup ÁTVR á áfengum
bjór stuðlað að lækkun verðsins
miðað við það sem fyrr hafði ver-
ið ákveðið.
Verð á áfengi og tóbaki hefur
aðeins hækkað um 5% síðan í
janúar 1988 eða á rúmu ári. Eng-
in hækkun hefur orðið síðan í
júní á síðasta ári. Þó hafa á því
tímabili þrisvar sinnum orðið
breytingar á erlcndu gengi sem
hækkað hafa innkaupsverð
ÁTVR á bæði áfengi og tóbaki.
Það er því ekki fyrr en nú sem
áhrifa 3% gengisbreytingarinnar
í september 1988 og 4% gengis-
breytingarinnar í janúar 1989 og
síðustu gengisbreytingar um
2,5% gætir í hækkun á áfengi og
tóbaki.
Sú hækkun sem nú kemur til
framkvæmda er því að nokkru
leyti afleiðing af þeim þrentur
gengisbreytingum sem orðið hafa
á síðustu 8 mánuðum. Einnig er
við verðbreytingar nú tekið tillit
til áætlana í fjárlögum um auknar
tekjur ríkissjóðs vegna sölu á
áfengi og tóbaki. Áfengi mun við
þá verðbreytingu sem nú kemur
til framkvæmda hækka að meðal-
tali unt 11,5%. Hins vegar er all-
verulegur rnunur á hækkunum á
hinum ýmsu tegundum áfengis.
Ýmsar algengar tegundir rauð-
víns og hvítvíns hækka á bilinu
7,0-10,0%. Hækkunin á ýmsum
sterkum vínum er á bilinu 11-
14%. Sumar tegundir hækka síð-
an enn meira vegna sérstakra
verðhækkana erlendis. Hins veg-
ar hækkar verð á brennivíni um
30% enda hefur brennivín um
skeið verið selt á óeðlilega lágu
verði miðað við annað áfengi.
Hækkunin á tóbaki sem nú
kemur til framkvæmda nemur að
meðaltali um 15,3% og er hún
einnig nokkuð mismunandi eftir
tegundum.
Sú stefnubreyting í verðlagn-
ingu á áfengi og tóbaki sem nú
kemur til framkvæmda er meðal
annars byggð á þeim viðhorfum
að æskilegt sé að draga hlutfalls-
lega úr neyslu á sterkum drykkj-
um og tóbaki með því að gera
þær vörutegundir hlutfallslega
dýrari. Með þessari stefnubreyt-
ingu er gerð tilraun til þess að
hafa áhrif á neysluvenjur í sam-
ræmi við ríkjandi viðhorf í heil-
brigðismálum og breyttar áhersl-
ur víða um heim varðandi holl-
ustu og lifnaðarhætti.
Tónlistarfélag Akureyrar:
Dagskrá í Davíðshúsi
Tónlistarfélag Akureyrar efnir
til dagskrár í Davíðshúsi mið-
vikudaginn 22. febrúar kl.
20.30. Þar verða verk Davíðs
Stefánssonar í hávegum höfð
og verður dagskráin endurflutt
miðvikudaginn 1. mars á sama
tíma ef nægar pantanir berast.
Þessi dagskrá í Davíðshúsi er
byggð á ljóðum Davíðs Stefáns-
sonar. Þar mun Arnór Benónýs-
son lesa upp og Margrét Bóas-
dóttir og Þuríður Baldursdóttir
syngja ljóð Davíðs við lög ýmissa
höfunda. Guðrún A. Kristins-
dóttir leikur undir á píanó.
Húsrými í Davíðshúsi er tak-
markað og hafa félagar í Tónlist-
arfélagi Akureyrar forgang en
miðar verða einnig seldir á
almennum markaði ef rúm leyfir.
SS