Dagur - 04.05.1989, Blaðsíða 4

3 -- FiUOAQ - 6861 ssm .$• •agBÉiuínwní'í
4 - DAGUR - Fimmtudagur 4. maí 1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 900 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 80 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 595 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
BJÖRN JÓHANN BJÖRNSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: KRISTJÁN LOGASON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Kjarasairaiingar
Nýr kjarasamningur Alþýðusambands
íslands og Vinnuveitendasambands
íslands var undirritaður að morgni 1. maí
eftir nær tveggja sólarhringa samfellda
lokahrinu í löngu samningaþófi. Þar með er
ljóst að til alvarlegra vinnudeilna kemur
ekki á hinum almenna vinnumarkaði. Þessi
samningur er ánægjulegur að því leyti að
hann felur ekki í sér prósentuhækkanir á
öll laun, eins og svo oft hefur orðið raunin,
heldur hækka öll laun um sömu krónutölu
þrisvar sinnum á samningstímanum.
Samningur ASÍ og VSÍ er mjög í anda
BSRB-samninganna og er metinn á um 10-
12% launahækkun á samningstímabilinu.
Það verður að teljast hófleg hækkun miðað
við þær kröfur sem uppi voru þegar samn-
ingaviðræður hófust og sýnir að forystu-
menn launþega hafa fullan skilning á því
efnahagsástandi sem ríkir í landinu.
Vinnuveitendur hafa einnig staðið
skynsamlega að málum og tekið tillit til
aðstæðna. Engu að síður er ljóst að launa-
hækkanir næstu mánaða leggja auknar
byrðar á atvinnufyrirtækin í landinu og
auka enn á þá erfiðleika sem fyrir eru. Áður
en samningaviðræður hófust var ljóst að
framleiðslufyrirtækin þyldu ekki aukinn til-
kostnað og þótt nýgerðir kjarasamningar
séu hóflegir eftir atvikum, eru þeir ávísun á
aukna verðbólgu og jafnvel gengisfellingu
að óbreyttu. Það mun því reyna verulega á
ríkisstjórnina næstu vikur og mánuði. Hún
þarf að beita sér fyrir margvíslegum laga-
og stjórnvaldsákvörðunum sem snerta
hagsmuni launþega og ekki er unnt að
semja um við atvinnurekendur beint.
Ríkisstjórnin þarf ekki síður að grípa til
aðgerða til að létta ýmsar byrðar sem
atvinnulífið ber í formi skatta og opinberra
gjalda. Forsætisráðherra hefur reyndar
þegar lýst því yfir að fullur vilji sé innan
ríkisstjórnarinnar til að beita slíkum
aðgerðum og er það ánægjulegt.
Við blasir að rekstrarvandi undirstöðu-
atvinnufyrirtækja landsmanna er ennþá
verulegur. Nýgerðir kjarasamningar létta
síst róðurinn, enda ekki við því að búast.
Ríkisstjórnin mun því þurfa að beita sér
fyrir enn frekari ráðstöfunum í þeirra þágu
á næstunni. Við erum enn í öldudalnum og
eflaust verður þess langt að bíða að við
komumst á lygnan sjó. BB.
„Þannig rynni meðal annars það fjármagn sem varið er til framieiðslu á græðlingum til bænda sem marga vantar ný
verkefni vegna minnkandi fullvirðisréttar“, segir greinarhöfundur m.a.
Pórður Ingimarsson skrifar:
Að skógrækt
verði landhúnaður
Það er snjókoma og skafrenning-
ur á Holtavörðuheiði. Göngin
eru að fyllast og þótt moksturs-
dagur sé samkvæmt almanaki
vegagerðarinnar er engin vinnu-
vél með snjóruðningstönn sýnileg
framundan. Það sést raunar ekk-
ert fram fyrir vélarhlífina á
Wagoneernum sem þræðir sig
eftir óljósri slóðinni í fyrsta gír í
sjálfskiptingu. Ökumaðurinn lít-
ur á klukkuna. Degi á þorra er
tekið að halla. „Ég næ aldrei suð-
ur fyrir lokun og ég sem ætlaði
aftur til baka í nótt,“ hugsar
maðurinn við stýrið og þegar
Wagoneerinn tekur að þræða sig
niður í móti og leitast við að fara
í annan gír í sjálfskiptingu er
ökumaður hans farinn að hugsa
um hótelherbergi um nóttina og
kannski tvöfaldan á barnum um
kvöldið.
Á sama tíma situr hópur fólks í
flugstöðvarbyggingu og bíður
þess að Fokkerinn lendi. Hann
fór á réttum tíma úr Reykjavík
og maðurinn við afgreiðsluborðið
segir að vélin eigi að lenda eftir
tuttugu mínútur. Einn hinna til-
vonandi farþega gengur um gólf.
Hann lítur á klukkuna. „Ég trúi
ekki að vélin lendi,“ hugsar hann
um leið og hann virðir fyrir sér
renningskófið á flugbrautinni.
Hann er rétt búinn að snúa sér
við þegar kallað er í hátalara að
því miður hafi vélin orðið að
snúa við þar sem ólendandi sé á
vellinum. Maðurinn snarar sér út
úr flugstöðvarbyggingunni. „Og
það sem veltur á mínu atkvæði í
stjórninni."
Að fækka slíkum ferðum
Margir þeirra, sem veita starf-
semi á landsbyggðinni forstöðu
þekkja eflaust aðstæður líkar
þeim sem hér er lýst. Það skiptir
ekki máli hvort þeir fást við opin-
ber störf í þágu samfélagsins eða
þurfa að sjá um að atvinnurekst-
ur gangi og landsbyggðarfólkið
fái laun. Þeir eiga oft erindi
suður, erindi sem skipt geta
sköpum fyrir þá sem heima búa.
Stundum er horft á þessi ferðalög
með augum öfundarinnar en oft-
ar finnst landsbyggðarfólki að
með auknu sjálfsforræði mætti
fækka slíkum ferðum.
Þórður
Ingimarsson
skrifar:
Það hefur verið rætt um að
flytja aðsetur stofnana, sem
athafnasemi og einstaklingar eiga
oft erindi við, frá höfuðborginni
og út á land. Vissulega má deila
um staðsetningu hinna og þessara
stofnana og einnig um gagnsemi
þess að staðsetja þær dreift um
Íandið. í því sambandi hefur ver-
ið bent á að árangursríkara væri
að koma upp viðbótarstjórn-
sýslustigi með föstum tekjustofn-
um og ákveðnum verkefnum.
Það myndi færa raunverulegri
umráð í hendur heimamanna og
fækka ferðum til höfuðstaðarins.
Látum vangaveltur um það bíða
að sinni.
Að slíta sig úr fjölmenninu
Þegar fjallað hefur verið af
alvöru um flutning tiltekinna
opinberra stofnana frá höfuð-
borginni hafa gjarnan komið upp
mjög ákveðnar mótbárur. í því
sambandi má minnast þess er
Byggðastofnun skyldi flutt til
Akureyrar. Það var fellt með
naumum meirihluta stjórnar
stofnunarinnar. Áður en til þeirr-
ar atkvæðagreiðslu kom höfðu
starfsmenn hennar, með fyrrum
bæjarstjóra á Akureyri í broddi
fylkingar, risið upp og neitað ein-
um rómi að flytjast norður.
Bæjarstjórinn fyrrverandi hafði
engan áhuga á að flytja á fornar
slóðir og öðrum hraus hugur við
að yfirgefa stíginn við Rauðará.
Nú fyrir skömmu bar það til
tíðinda að enginn af starfsmönn-
um Skógræktar ríkisins vildi flytj-
ast austur á Hallormsstað en
flutningur þeirrar stofnunar hef-
ur verið ofarlega á döfinni hjá
Alþingi. Skógræktarstjóri var
áður skógarvörður fyrir austan
og hann hugsar á sama hátt og
bæjarstjórinn fyrrverandi. Ég flyt
ekki á fyrri slóðir. Vandamálin
sem koma upp þegar rætt er um
flutning stofnana út á lands-
byggðina eru ekki síst af þeim
toga að starfsfólk vill alls ekki
búa annars staðar en í Reykja-
vík. Það gildir einu hvort það er
upprunnið á landsbyggðinni,
jafnvel í umræddum byggðarlög-
um, eða hefur búið þar í lengri
eða skemmri tíma. Það getur
ekki slitið sig úr fjölmenninu fyrir
sunnan.
Að skógrækt verði
landbúnaður
Skógrækt verður aldrei stunduð í
Reykjavík nema á lóðum borgar-
búa og þau svæði sem líkleg eru
til skógræktar liggja flest annars
staðar á landinu en á suðvestur-
horni þess. Nú er rætt um að
bændur taki að sér að rækta skóg.
Talað er um skógræktina sem
búgrein er leyst geti annan
búskap af hólmi. Bóndi austur í
Ölfusi, sem meðal annars hefur
ræktað garðplöntur og túnþökur,
ræddi um það við mig á síðast-
liðnu hausti hvort ekki væri tíma-
bært að leggja Skógrækt ríkisins
niður og gefa bændum kost á
skógræktarstarfsemi í landinu.
Þannig rynni meðal annars það
fjármagn sem varið er til fram-
leiðslu á græðlingum til bænda
sem marga vantar ný verkefni
vegna minnkandi fullvirðisréttar.
Mér finnst þessi bóndi hafa nokk-
uð til síns máls. Væri ekki unnt
að fela Búnaðarfélagi íslands og
búnaðarsamböndunum víðs veg-
ar um landið að annast vísinda-
og leiðbeiningarstarfið en bænd-
ur sjálfir sæju síðan um fram-
kvæmdir? Þá þarf skógræktar-
stjóri ekki að óttast hreppaflutn-
ing til fyrri heimkynna austur á
landi. Hann færi í lengsta lagi
vestur í Bændahöll. Skógræktin
verður alla tíð stunduð á lands-
byggðinni hvernig sem fram-
kvæmd hennar verður háttað. Að
skógrækt verði landbúnaður í
orðsins fyllstu merkingu er
málefni sem tímabært er að huga
að.