Dagur - 06.07.1989, Blaðsíða 7
• <:<:♦ .i
ri"'rnvu.<Í£;o,u<' ♦;«.
Fimmtudagur 6. júlí 1989 - DAGUR - 7
ta um jaforétti milli landshluta:
istýring er komin á hættulegt stig
m að Reykjum við Hrútaijörð
lands eystra. Ólafur velti m.a.
fyrir sér hag landshluta í heil-
brigðisþjónustu og rakti í stuttu
máli sögu heilbrigðismála á Is-
landi frá 1964. Ólafur sagði að
það þyrfti að færa stjórnun heil-
brigðismála út í héraðslæknis-
svæðin og velti upp þeirri spurn-
ingu í erindi sínu hvort það yrði
auðvelt að stjórna öllum sjúkra-
húsum frá Reykjavík. „Ríkið er
alltaf að keppa við sjálft sig. Því
er það af hinu góða að færa
stjórnun undir einn hatt í hverju
kjördæmi fyrir sig. Reyndar skil
ég ekki, og hef ekki skilið, hvar
stóru ákvarðanirnar í heilbrigðis-
málum hafa verið teknar. Það er
mikilvægt að það verði unnið eft-
ir áætlunum í heilbrigðismálum,
líkt og er hjá Pósti og síma og
Vegagerð ríkisins. Það er betra
að stöðugildin verði út í héruðun-
um en í höfuðborginni, þau
verða engu fleiri í höfuðborg-
inni,“ sagði Ólafur m.a. í erindi
sínu.
Þurfum að fá útlendinga
inn í landið til að éta kjötið
Eftir erindi þeirra Vilhjálms,
Gunnars og Ólafs fóru fram fyrir-
spurnir og almennar umræður.
Þær urðu all fjörugar og meðal
annara stigu í pontu Valur B.
Arnþórsson, bankastjóri Lands-
bankans, og Ólafur Þ. Þórðar-
son, alþingismaður. Fram kom
hjá Ólafi að hann væri alfarið
mótfallinn innflutningi á land-
búnaðarafurðum. „í staðinn fyrir
að senda útlendingum kjötið,
þurfum við að fá þá inn í landið
Eins og sjá má á myndinni var landsfundur Útvarðar fámennur en góðmennur var hann. Meðal fundarmanna voru Valur B. Arnþórsson, bankastjóri
Landsbankans, og þingmennirnir Skúli Alexandersson og Olafur Þ. Þórðarson, svo einhverjir séu nefndir. Myndir: -hjb
til að éta það,“ sagði Ólafur. Um
þá hugmynd Vilhjálms Egilsson-
ar, að bankar skráðu gengið,
sagði Ólafur að þeir gætu ekki
stjórnað og skráð gengið nema á
veturna, því á sumrin væru banka-
stjórarnir í laxveiði og hefðu eng-
an tíma.“ Við þessi orð Ólafs
hristi Valur hausinn út í sal og
stökk ekki bros! Þess iná geta að
jafnframt lýsti Ólafur Þ. sig mót-
fallinn því að Seðlabanki og
stjórnvöld hefðu með gengis-
skráningu að gera.
Brýn þörf fyrir gerð
heimildarmyndar
um byggðamál
Að loknu kaffihléi héldu um-
ræður áfram en eftir þær flutti
Magnús Guðmundsson, kvik-
myndagerðarmaður, erindi um
mikilvægi og möguleika á gerð
heimildarmyndar um byggðamál.
Magnús sagðist undanfarna mán-
uði hafa óneitanlega orðið var
við vanþekkingu fólks út í hinum
stóra heimi á lífsháttum Islend-
inga og sagði aö líkt væri farið
með vanþekkingu fólks í þéttbýli
hérlendis á lífsháttum i' sveitum
landsins. Því væri brýn þörf fyrir
gerð heimildarmyndar um
byggðantál og mikilvægt að hún
gæti dugað sem kynningarmynd
erlendis, en ekki bara fyrir inn-
lendan markað. Um þetta mál
samþykkti landsfundur Útvarðar
eftirfarandi ályktun:
„Landsfundur Utvarðar, 1. og
2. júlí 1989, heimilar stjórn aö
ganga til samvinnu við aðila um
kkí að taka spón úr
itarstjómarmanna
u
t við Hlöðver Þ. Hlöðversson, formann Útvarðar
ipurðu margir hvort samtökin væru ekki dauð,“ segir Hlöðver Þ. Hlöðversson, formað-
arðar, m.a. í stuttu spjalli við Dag. Mynd: -bjb
um við ágæta stuðningsmenn í
öllum flokkum."
Hagur allra að sigla
sama skipi
Hlöðver segir það vera eitt af
helstu baráttumálum Útvarðar
að fá valdið heim í byggðarlögin,
koma á landshlutavaldi. Hvað
varðár Norðurland hefur Hlöðv-
er ákveðna skoðun á hvernig
þessu yrði komið fyrir þar. „Ég
er sannfærður um að vesturvæng-
urinn og austurvængurinn og
Akureyri í einu, væri lang sterk -
asti vettvangurinn til þess að ná
góðum tökum á þessum málum.
Þá á ég í fyrsta lagi við gagnvart
ríkinu. í öðru lagi er svo það, án
þess að ég sé að ýja að nokkrum
um meting, að ég held að
byggðalögin ein á Norðurlandi
eystra gagnvart Akureyri væri
ekki hið hollasta jafnvægi.
Norðurland vestra væri of veikur
aðili, einn sér. Þess vegna held ég
að það væri hagur allra að sigla
sama skipi. Þetta er grundvölluð
skoðun mín og grundvallast æ
meir, að hafa Akureyri sem
miðpunkt. Akureyri stæði
sterkust, báðir vængirnir stæðu
sterkastir," sagði Hlöðver.
Sífellt fleiri verkefni
færast yfir á ríkið
- Hvernig hljómgrunn og við-
brögð finnur þú hjá almenningi
við ykkar hugmyndum?
„Það er tvennt um það að
segja. Ef við komumst að fólki til
að ræða hugmyndirnar, þá fáum
við yfirleitt jákvæðar undirtektir.
Ef við ræðum þetta við einn og
einn sveitarstjórnarmann, þá
hnígur að því líka. En ýrnsir
sveitarstjórnarmenn eru ekki
komnir yfir þann misskilning, ég
segi misskilning, að viö séunt að
taka einhvern spón úr þeirra
aski. Þessir möguleikar eru frani-
lenging á möguleikum sveitarfé-
laganna. Við erum að stilla því
þannig upp að þegar við erum
búin að fá valdkerfi, byggt á
beinu umboði frá fólkinu, þá get-
um við tekið aftur við verkefnum
frá ríkinu. Það hafa í áranna rás
sífellt fleiri verkefni verið að fær-
ast yfir á ríkið, ég nefni t.d.
niöurfellingu sýslunefnda, flutn-
ingur sjúkrasamlaga o.m.fl.“ -bjb
gerð kvikmyndar um mannlíf,
ómengað náttúrufar og matvæla-
frumleiðslu á landsbyggð hér-
lendis og e.t.v. víðar á norður-
slóð. Þaö er mikilvægt samtökun-
um að efla kynningarstarf varð-
andi þýðingu landsbyggðar í
þjóðfélagsmyndinni. Þátttaka
Útvarðar hlyti þó meir að tak-
markast viö hvatningu til sam-
taka um viðfangsefnið og samráð
um stefnumótun, en að samtökin
(Útvörður) geti bundið sér veru-
legar fjárhagsbyrðir eða skuld-
bindingar."
Aukið vald
heiin til byggðanna
Er menn höfðu rætt um erindi
Magnúsar flutti Sigurður Helga-
son, fv sýslumaður N-Múlasýslu,
erindi um landshlutavald og
verkefnislýsingu. Hvað erindi
Sigurðar varðar, er best að vitna í
eina ályktun fundarins:
„Landsfundur Útvarðar, hald-
inn að Reykjum við Hrútafjörð
1. og 2. júlí 1989, telur að áfram
þurli að leggja þunga áherslu á
baráttu fyrir stjórnkerfisbreyt-
ingu í framhaldi af viðleitni fyrri
ára. Fundurinn fagnar því að nú
er unnið af fullum krafti að þess-
um málefnum og þakkar Alþingi
fjárstyrk að upphæð 500 þús. kr.,
er stjórn Útvarðar ákvað að verja
beint til þessa verkefnis. Sigurður
Helgason, fv. sýslumaður, var
fenginn til þess að vinna verkið
með gagnasöfnum frá frændþjóð-
um um skipan landshlutavalds og
reynslu þeirra af valddreifingu,
svo og tillögugerð á grunni þeirra
gagna, aðlöguð íslenskunt stað-
háttum. Heitir fundurinn á þing-
menn til málafylgju unt framhald
fjárstyrks frá Alþingi til að sinna
þessum viðfangsefni cr stefni að
auknu valdi heim til byggðanna."
Síðari fundardag þinguðu
starfshópar og skiluðu ályktun-
unt. Stjórn Útvarðar var endur-
kjörin, og hana skipa: Hlöðver Þ.
Hlöðversson, formaður, Sjöfn
Halldórsdóttir, varaformaður,
Þórarinn Lárusson, gjaldkeri,
Gunnlaugur Júlíusson, ritari, og
Magnús B. Jónsson, meðstjórn-
andi. Þess má geta að Magnús
var fundarstjóri á landsfundinum
og stjórnaði honum af mikilli
röggsemi. -bjb