Dagur - 05.05.1990, Qupperneq 6

6 - DAGUR - Laugardagur 5. maí 1990
'ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI,
SÍMI: 96-24222 • SÍMFAX: 96-27639
ÁSKRIFT KR. 1000 Á MÁNUÐI ■ LAUSASÖLUVERÐ 90 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 660 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON.
RITSTJ.FULLTRÚI: EGILL H. BRAGASON.
UMSJ.MAÐUR HELGARBLAÐS: STEFÁN SÆMUNDSSON.
BLAÐAMENN: JÓN HAUKUR BRYNJÓLFSSON (íþr.),
KÁRI GUNNARSSON (Sauðárkróki vs. 95-35960),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON. ÓLI G. JÓHANNSSON,
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON,
VILBORG GUNNARSDÓTTIR. LJÓSM.: KRISTJÁN LOGASON.
PRÓFARKAL.: SVAVAR OTTESEN. ÚTLITSH.: RÍKARÐUR B.
JÓNASSON. AUGLÝSINGASTJ.: FRÍMANN FRÍMANNSSON.
DREIFINGARSTJ.: HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR,
HEIMASÍMl 25165. FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Sterk málefnastaða
ríkisstjórnarinnar
í fyrrakvöld gafst sjónvarps-
áhorfendum kostur á fylgjast
með umræðum á Alþingi í
beinni útsendingu, er sjón-
varpað var frá árlegum eldhús-
dagsumræðum á löggjafar-
þinginu. í þessum umræðum
kom berlega fram hve mál-
efnastaða ríkisstjórnar Stein-
gríms Hermannssonar er sterk
en málefnafátækt stjórnar-
andstöðunnar að sama skapi
mikil. Þeim sem hlýddu á
umræðurnar dylst vart hve
miklum árangri núverandi
ríkisstjórn hefur náð við lausn
veigamestu viðfangsefnanna í
þjóðarbúskapnum.
Núverandi ríkisstjórn tók
vægast sagt við erfiðu búi af
ríkisstjórn Þorsteins Pálssonar,
sem á skömmum valdaferli
„afrekaði" það að koma at-
vinnulífi landsmanna í full-
komna úlfakreppu. Fjármagns-
markaðurinn var stjórnlaus og
vaxtaokrið um það bil að sliga
velflest fyrirtæki og heimili í
landinu. Með róttækum efna-
hagsaðgerðum og stórfelldri
íhlutun sjóðakerfisins tókst
núverandi ríkisstjórn að koma í
veg fyrir það mikla hrun at-
vinnulífsins, sem við blasti og
breyta almennum rekstrarskil-
yrðum mjög til batnaðar. Með
aðgerðum sínum lagði ríkis-
stjórnin jafnframt grunninn að
þeirri þjóðarsátt um kjaramál
sem síðan náðist í byrjun
þessa árs, með fullri þátttöku
stærstu launþegasamtaka,
vinnuveitenda, bænda og fjöl-
margra annarra hagsmuna-
hópa. Sú þjóðarsátt hefur þeg-
ar borið þann árangur að verð-
bólga hér á landi er nú lægri en
um langt árabil og fer enn
lækkandi. Vextir hafa að sama
skapi fallið jafnt og þétt og
nálgast nú að vera sambæri-
legir við það sem þekkist í ná-
gr annalöndunum.
Jafnframt þessu hefur ríkis-
stjórnin unnið ötullega að
framgangi ýmissa mikilvægra
byggðamála, svo sem stór-
framkvæmdum í jarðganga-
gerð, flutningi ríkisstofnana út
á land og síðast en ekki síst að
undirbúningi stóriðjufram-
kvæmda hér á landi, sem hefj-
ast væntanlega þegar á næsta
ári. í því sambandi hefur ríkis-
stjórnin lagt mikla áherslu á að
byggðarsjónarmiða verði gætt
við staðarval slíkrar stóriðju og
virkjanaröð. Af öðrum stórmál-
um má nefna ný lög um stjórn-
un fiskveiða, verulega hagræð-
ingu í bankakerfinu, umtals-
verðan sparnað í útgjöldum
ríkissjóðs, ekki síst með mikilli
hagræðingu í heilbrigðiskerf-
inu, markvissa uppbyggingu
félagslega íbúðakerfisins og
stofnun sérstaks ráðuneytis
umhverfismála. Allt eru þetta
mál sem ríkisstjórnin hefur
komið í heila höfn, þrátt fyrir
stöðugan andróður og ábyrgð-
arlausan málatilbúnað stjórn-
arandstöðunnar.
Vonandi hafa sem flestir
fylgst með eldhúsdagsum-
ræðunum á Alþingi í fyrra-
kvöld. Hinni ábyrgðarlausu
stjórnarandstöðu Sjálfstæðis-
flokks, Kvennalista og Frjáls-
lyndra hægrimanna, hefur of
lengi tekist að slá ryki í augu
kjósenda, með æsingakennd-.
um málflutningi sínum. Það er
tími til kominn að almenningur
í landinu dæmi ríkisstjórnina
að verðleikum. BB.
ri
til umhugsunar
Burtu
með draslið
Það er öldungis óþarft að fara að endurtaka það enn
einu sinni hér, að nýliðinn vetur hafi verið endemi liið
mesta. Hið fáránlegasta við hann er þó ef til vill það, að
versta veður hans kom þegar hann var liðinn. Veður
svo hart að margir telja sig ekki muna annað eins í að
minnsta kosti fimmtán vetur. En þó svo að enn hafi
jörð verið alhvít og vel það í byggð í rúmlega viku af
sumri, og niargir fjallvegir, surnir meðal hinna fjölförn-
ustu hafi verið lokaðir sakir snjóa og skafrennings, þá
eru nú ýmis sýnileg teikn á lofti um að voriö bíði hér
rétt handan við hornið eins og veðurfræðingur nokkur
orðaði það í sjónvarpi. Að sönnu fór nú hvellurinn á
dögununi víst dagavillt, þar sem Kaupfélagsfundurinn
var ekki fyrr en einum eður tveimur dögum síðar, en
li'ka hann var þegar allt kemur til alls þannig einnig á
sinn hátt einskonar vorboði.
Hreingerningar
Meðal þessara óræku vorboða ntá nefna hverskyns
hreingerningar, úti jafnt sem inni. Nafntoguðust þeirra
er að sjálfsögðu hinn svokallaði „eldlnisdagur" árviss,
misjafnlega misheppnaður skemmtiþáttur sem jóla-
sveinarnir suður við Austurvöll bjóða landslýð uppá
rétt áður en þcir fara í fríið, eftir að hafa rumpað af á
nokkrum dögum, en mest þó nóttum. þeim ýmsustu
tillögum og lagabálkum sem þeir hafa á annað borð
ráðið við eða haft vit á að koma frá sér.
Þessum vorhreingerningum í Pjóðarleikhúsinu tengj-
ast að nokkru aðrar hreingerningar. Sem dæmi þessa
getum við nefnt, að svo virðist sem Sjálfstæðisflokkur-
inn í Reykjavík hafi tekið upp alveg nýtt slagorð fyrir
komandi byggðakosningar. Þetta kosningaslagorð
hljómar þannig, að minnsta kosti í eyrum bláeygra sak-
leysingja „úti" á landi. „Burt með draslið", og ætti að
láta sérlega vel í eyrum að minnsta kosti allra sannra
Græningja.
Þetta með Áburðarverksmiðjuna, þennan vágest sem
að minnsta kosti þrír staðir eru þegar farnir að bítast
um þarf varla að minnast á. Davíð konungur skipar
henni á brott úr ríki sínu en menn láta orð hans sem
vind um eyru þjóta, sem einn vindhani væri, og hamast
við að byggja á staðnum nýjan ammoniaksgeymi uppá
víst nokkra milljónatugi ef ekki milljónahundruðir. En
fyrst þetta virðist ekki ætla að ganga með Áburðarverk-
smiðjuna, þá er bara að snúa sér að næsta viðfangsefni.
Því ekki bara Alþingi?. Borgin dreif sig í skyndi og
keypti sjálfa sig í hótellíki fyrir slatta af milljónum inn-
fæddra, og raunar einnig annarra skattpeninga. Þannig
að vart er hér liægt að tala hér um eitthvað innanríkis-
mál. Davíð, hingað til oft nefndur kóngur, en sem nú
hefur bætt „Veitingamaður" í titilinn, enda víst einn sá
stærsti á landinu í þeirri grein, sagði aðspurður um
Borgarkaupin, að ástæðan hefði einfaldlega verið sú að
koma í veg fyrir það að Alþingi eignaðist húsið, og í
framhaldi af því, þá hlýtur maður nú að spyrja hvernig
í ósköpunum þingmenn liafa geð í sér til að starfa í
sveitarfélagi hvers forsvarsmenn bregða þannig fyrir
það fæti.
Urðun til farsældar
ísland er stórl og strjálbyggt þannig að nógir eru nú
sjálfsagt staðirnir þar sem „urða" mætti allt draslið sem
hann Davíð virðist liafa svo mikinn áhuga á að losa sig
við. Scm fyrr segir þá hafa víst einir þrír staðir látið í
Ijós áhuga á að fá Áburðarverksmiðjuna ógnvænlegu,
og hvað Alþingi varðar, þá er eins og mann rámi í það
að Hjörleifur Guttormsson liafi sett fram þá hugmynd,
í umræðum um húsnæðismál þingsins í fyrra eða hitteð-
fyrra, að Alþingi yröi flutt austur á land, og einhvérjir
hafa nefnt hina rómantísku hugmynd Jónasar frá síð-
ustu öld um Þingvelli í þessu sambandi. Sjálfsagt kæmi
það einnig til álíta að pota Alþingi niður í Eyjafirði,
hugsanlega sem sárabætur fyrir Álverið Iangþráða ef
það yrði sett niður fyrir sunnan. Einn augljósan kost
hefði staösctning þess við Eyjafjörð að minnsta kosti.
Á Akureyri munu vera að minnsta kosti þrettán tísku-
verslanir, þannig að blessunin hún Guðrún þyrfti ekki
að hafa neinar áhyggjur af fataskáp sínum.
Þessi „urðun" Álþingis einhversstaðar á því stóra og
Reynir
Antonsson
skrifar
fjölbreytta svæöi sem gengur almennt undir safnheitinu
„úti á landi", gæti sjálfsagt orðið til mikillar hagsældar
fyrir viðkomandi byggðarlag. Alþingi fylgja nefnilega
ýmsir hlutir beint eða óbeint, til að mynda sérfræðing-
ar, vélritunarstúlkur og ræstingaliö ásamt slatta af tölv-
um og öðru tæknidótaríi. Þá eru fylgifiskar þess margs-
kyns stjórnsýsluapparöt, svo sem þetta dásamlega
sjóðakerfi, en nýjasta uppfinningin á því sviði er þessi
frægi úreldingarhagræðingarsjóður sem menn hafa náð
að klambra saman til að bjarga því sem bjargað varð af
kvótakerfinu. þó svo að sönnu standi hann enn í mönn-
um eins og biti af sígnum fiski þegar þetta er skrifað.
Alþingi skapar þannig ásamt meðfylgjandi stjórn-
sýslustofnunum töluvert mörg störf bein eða óbein. í
þessu sambandi nægir að nefna það sem kom fram hjá
meðal annars blessuðum landbúnaðarráðherranum
okkar í vetur, að landbúnaðurinn skapar mörg störf í
Reykjavík. Það gerir Alþingi, byggðastefnan og stjórn-
sýslan líka. Til að mynda í mjög svo sérhæföri ferða-
þjónustu. Mikill fjöldi sveitarstjórnarmanna þarf stöð-
ugt að vera á ferðinni lil að hitta þingmennina sína,
ellegar þá sjöðina sem þeir stjórna. Þessir menn eru
áreiðanlega oft vel birgir af farareyri, og þurfa á góðri
þjónustu að halda sem þeir þaraflciöandi hafa efni á aö
greiða. Góð hótel með góðum og dýrum veitingastöð-
um eru þarna auðvitað nauðsyn, og síðast en ekki síst
þægilegir, gjarnan dulítið heimuglegir barir. Illar tung-
ur segja jafnvel að úrvals portkonur séu einnig óntiss-
andi þáttur þessarar þjónuslu.
En án alls garnans, þá spyr maður sig nú að því hvort
þessi skyndilegi áhugi Davíðs Oddssonar á því að losa
sig helst við scm flesta hluti geti ekki verið bara til
nokkurs góðs. Þessi áhugi hans er auðvitað ekki með-
vitaður, en gefur til kynna engu að síður að við verðum
að fara að hugsa ýmsa hluti upp á nýtt. Að viö förum aö
hugsa um landið í heild sinni, og gefa okkur aldrei
neina staðsetningu stofnana, fyrirtækja eða þjónustu
sem öllu landinu á aö þjóna sem fyrirfram gefna eða
ákveðna. Allra síst í sveitarfélögum þar sem hætta gæti
orðið á því aö viðkomandi stofnun, fyrirtæki eða þjón-
usta kynni að verða óvelkomin.