Dagur - 10.02.1995, Qupperneq 4

4 - DAGUR - Föstudagur 10. febrúar 1995
LEIPARI-:----------------
Atvmnugrem i vðitd &
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI, SÍMI: 96-24222
ÁSKRIFT KR. M. VSK. 1500 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
RITSTJÓRAR: JÓHANN ÓUFUR HALLDÓRSSON, (ÁBM.),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
AÐRIR BLAÐAMENN:
GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON,
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585, fax 9642285),
KRISTlN LINDA JÓNSDÓHIR, SÆVAR HREIÐARSSON (íþróttir).
UÓSMYNDARI: ROBYN REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRIMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SlMFAX: 9627639
Nýleg skýrsla landbúnaðarráðherra um fram-
kvæmd búvörusamningsins sýnir svo ekki
verður um villst þá hrikalegu þróun sem sauð-
fjárbændur í landinu hafa gengið í gegnum á
undanförnum árum. Útlitið fyrir nánustu fram-
tíð er ekki bjart og má flestura ljóst vera að
harkalega er nú vegið að þeim fjölskyldum sem
lífsviðurværi sitt hafa af framleiðslu sauðfjáraf-
urða. Afleiðingar þessara breytinga verða vafa-
lítiö að margir framleiðendur gefast upp sem
mun bæði verða sársaukafullt fyrir fjölskyldur
og hafa í för með sór miklar breytingar í sveit-
um.
í skýrslu landbúnaðarráðherra kemur fram
að á tímabilinu frá 1991 fram á síðasta ár varð
raunverðslækkun á dilkakjöti til bænda sem
nam rúmum 8%. Á sama tíma lækkaði slátur-
og heildsöiukostnaður þó ekkí nema sem svar-
ar 3,3%.
lækkaði jafnvel. Þetta gerðist á meðan aðrar
innlendar vörur og drykkir hækkuðu um 3%,
þrátt fyrir lækkun virðísaukaskatts.
Afkomumöguleikar sauðfjárbænda hafa fyrst
og fremst þrengst vegna lækkaðra framleiðslu-
heimilda. Sú staðreynd segir meira en mörg
orð að sauðfjárbú sem áður var vísitölubú
framfleytir ekki einu ársverki í dag. Launa-
greiðslugetan hefur hrapað á fárra ára tímabili
þannig að engan þarf að undra að staða grein-
arinnar sé erfið.
Sú staða er í raun jnerkileg að á sama tíma
og talað er fjálglega um að íslendingar eigi
mikla möguleika í framtíöinni á að selja útlend-
ingum hollt og gott íslenskt iambakjöt á grein-
in í tilvistarkreppu. Forsenda fyrir sölumögu-
leikum framtíðarinnar á lambakjöti hlýtur að
vera að framleiðslan verði traust og til þess
þurfa menn að opna augu fyrir þeirri stöðu
sem sauðfjárbændur eiga í dag. Það er ekki
nóg að afgreiða málið alltaf á einfaldan hátt í
þjóðfélagsumræðunni með því að segja að ís-
Krafa um hagræöingu var sett á bændur og
miðað við verðlagsþróunina virðist sem við
hana hafi verið staðið. Á fyrrgreindu tímabili
stóð smásöluverð búvara í stað í krónutölu eða lenskt lambakjöt sé alltof dýrt.
Um orð og efiidir - og afsögn mína
Síðastlióió vor tók ég að mér það
ábyrgóarstarf fyrir Framsóknarflokkinn á
Akureyri að gegna formennsku í Iþrótta-
og tómstundaráði. Það verkefni tók ég að
mér af heilum huga og fullur bjartsýni.
Ég stóó nefnilega í þeirri trú aó framund-
an væri „betri tíð með blóm í haga“ fyrir
áhugafólk um íþrótta- og tómstundamál.
Þá trú mína byggði ég á stefnuskrá og
málefnasamningi flokkanna tveggja, sem
mynda núverandi meirihluta í bæjar-
stjóm Akureyrar.
En ég hnaut fljótlega um þá stað-
reynd aó oró eru eitt og efndir annað.
Þegar mér fannst svo rosalega að mála-
flokknum þrengt af bæjarstjómarinnar
hálfu að ekki yrði við unað, freistaði ég
þess að ná fram lagfæringu. Þegar mér
tókst þaó ekki, sagði ég af mér sem for-
maður Iþrótta- og tómstundaráðs og
sagði mig jafnframt úr ráóinu og HM-
nefndinni á Akureyri. Hér var vissulega
um róttæka aðgeró að ræða en ég satt að
segja sá engan annan kost.
Afsögn
Ég tilkynnti Jakobi Bjömssyni bæjar-
stjóra afsögn mína bréflega fímmtudag-
inn 26. janúar síðastliðinn. Honum varó
ekki meira um en svo að hann sýndi sín
fyrstu viðbrögð við henni fimm dögum
síðar! I forsíðufrétt Dags þriðjudaginn
31. janúar er haft eftir bæjarstjóra að
hann líti á afsögn mína sem „ákveðna
uppgjöf'. Það þarf varla að taka það
fram að ég er bæjarstjóra innilega
OSAMMALA. Mér finnst hann líka
komast ósmekklega að orði, svo ekki sé
meira sagt. En af því að hann sagðist
jafnframt sjá eftir mér sem formanni,
ætla ég ekki aó erfa það vió hann að
hann skuli væna mig um dáðleysi! Hins
vegar finnst mér sjálfsagt að „leggja spil-
in á boróið" svo þú, lesandi góóur, getir
sjálfur séð í hverju „uppgjöf1 mín var
fólgin.
Breyttar áherslur
Á þeim tíma sem liðinn er frá kosning-
um, hefur margt breyst til hins verra, aó
mínu mati. Bæjarstjómarmeirihlutinn
hefúr kosið að skipta um áherslur í
veigamiklum þáttum og gerbreyta for-
gangsröð framkvæmda.
1. Sundlaug Akureyrar
- Ósk ÍTA: 60.000.000
- Afgreiðsla bæjarstjórnar:
7.500.000
I kosningabaráttunni voru allir flokk-
ar einhuga um að ljúka endurbyggingu
Sundlaugar Akureyrar á sem allra
skemmstum tíma Þrátt fyrir það ákvaó
bæjarstjómin, einungis þremur mánuð-
um eftir kosningarnar, aó fresta fyrir-
huguðum framkvæmdum við Sundlaug
Akureyrar um eitt ár!
„Hvers vegna?“ spurói ég? „Hvers
vegna?“ spurðu bæjarbúar. Jú, vegna
þess aó bæjarstjóm ákvað aó nota pen-
ingana í annað. Þar vó þyngst aó hún
ákvað að ráðast í það án tafar aó einsetja
gmnnskóla bæjarins, þótt það væri langt
í frá efst á stefnuskrá meirihlutaflokk-
anna. Það sem aó mér snéri, sem for-
manni ÍTA, var sú staðreynd að einsetn-
ing gmnnskólanna kostar mikla peninga.
Þegar bæjarstjóm ákvað að ráðast í það
verkefni, var ljóst að hún þurfti um leið
að draga úr umsvifum á flestum öðmm
sviðum. Iþrótta- og tómstundamálin hafa
svo sannarlega ekki farið varhluta af
þeim niðurskurði. Kannski hefói ég ekki
átt að sætta mig vió frestun sundlaugar-
framkvæmdanna. Kannski hefói ég þá
strax átt aó mótmæla kröftuglega - og
segja af mér, ef ég hefói talaó fyrir dauf-
um eyrum bæjarfulltrúanna. En ég gerði
það ekki. Ég sætti mig við frestunina, þar
sem hún var tímabundin.
2. Skíðastaðir
- Ósk ÍTA: 5.000.000
- Afgreiðsla bæjarstjórnar:
3.500.000
Allir flokkamir, sem fulltrúa eiga í
bæjarstjóm, hafa rómað Hlíðarfjall sem
paradís skíóafólks og talað fjálglega um
nauðsyn þess aó hraða endurbótum á
mannvirkjum Akureyraibæjar þar. I fjár-
hagsáætlun sinni óskaði íþrótta- og tóm-
stundaráð eftir 5 milljónum króna til að
ráóast í einn nauðsynlegasta áfanga end-
umppbyggingar skíðahótelsins; eldhúsið.
Bæjarstjóm lækkaði þann lið um 1,5
milljónir króna með einu pennastriki. Ég
sætti mig við það meó semingi...
3. Urbætur í málefnum knattspyrnu-
fólks
- Ósk ÍTA: 10.000.000
- Afgrei&la bæjarstjórnar: 0.0
Beiðni ÍTA um 10 milljóna króna
fjárveitingu til að hefjast handa vió aó
bæta úr bagalegu aðstöóuleysi knatt-
spymufólks til æftnga að vetrarlagi var
gersamlega þurrkuð út af bæjarstjóm. Þó
var það stefnumál mjög áberandi í kosn-
ingabaráttunni - en kosningamar eru jú
afstaðnar! Ég sætti mig einnig við þá
nióurstöóu því ég hugðist „safna liði og
hefna“, minnugur þess að „koma tímar
ogkomaráó"!
4. Almennt viðhald mannvirkja ÍTA
-ÓskÍTA: 14.200.000
- Afgreiðsla bæjarstjórnar:
ÍUOO.OOO
íþróttamannvirki í eigu Akureyrar-
bæjar hafa nær öll verið svelt í mörg
herrans ár þegar vióhaldsfé er annars
vegar. Þrált fyrir það vom viðhaldsliðir á
fjárhagsáætlun ÍTA lækkaðir um tæpar 3
milljónir króna í meóföram bæjarstjóm-
ar.
En með hliðsjón af því sem að ofan
er talið hefði ég sjálfsagt átt að fagna því
hve „létt“ skurðarhnífnum var beitt á
þennan lið!
5. Gjaldfærð fjárfesting
-OskÍTA: 10.000.000
- Afgreiðsla bæjarstjórnar:
10.000.000
ÍTA óskaði eftir 10 milljónum króna
„Ef bæjarstjóri
telur það merki
um uppgjöf þegar
maður vill standa
við orð sín og vera
sjálfum sér sam-
kvæmur, vona ég
að hann eigi sem
oftast eftir að
„gefast upp“ á
kjörtímabilinu!“
til ráðstöfunar undir liðnum „Gjaldfærð
fjárfesting". Sú ósk er í raun afleiðing af
ástandinu sem lýst er í liðnum hér á und-
an.
íþrótta- og tómstundaráð Akureyrar
hefur áram saman vakið athygli bæjar-
fulltrúa á því að viðhald íþróttamann-
virkja í eigu bæjarins er í ógurlegum
ólestri. Fyrir nokkrum áram samdi ráðið,
í nánu samráði vió forstöðumenn íþrótta-
mannvirkjanna og félagsmiðstöðvanna,
ítarlega skýrslu, sem síðan hefur gengið
undir nafninu „Óskalistinn". Hún hefur
að geyma langan lista viðhalds- og end-
urbótaverka sem þarf að hrinda í fram-
kvæmd; sumum fljótt og öðram fremur
fljótt! Þau era flest af stærri geróinni en
hafa ávallt mætt afgangi af þeinri ein-
földu ástæðu að óskir ITA um ,jiefð-
bundið“ viðhaldsfé hafa verið skomar
niður af bæjarstjóm ár hvert, áram sam-
an.
Hins vegar hefur ITA jafnan fengið
„óskiptan pott“ til ráðstöfunar, undir
liðnum „Gjaldfærð fjárfesting", til að
stytta fytjnefndan „Óskalista". Á liðnu
ári hafói ÍTA 8 milljónir til þessara þarfa
og óskaói, sem fyir segir, eftir 10 millj-
ónum nú. Ráðið fékk þessar 10 milljónir
- eóa svo hélt ég þangað til nakinn sann-
leikurinnkomíljós...
6. Endurbætur á íþróttahöll v/HM í
handbolta 1995
- Ósk ÍTA: 10.000.000
- Afgreiðsla bæjarstjórnar: 0.0
Á sínum tíma skrifaði bæjarstjórn
undir samning þess efnis að einn riðill
HM í handknattleik 1995 yrði leikinn í
Iþróttahöllinni á Akureyri. Með undir-
skrift sinni skuldbatt bæjarstjóm sig til
að sjá svo um aó Höllin fiillnægði öllum
þeim kröfum sem Alþjóða handknatt-
leikssambandió gerði til hennar sem
keppnisstaðar. Um mitt síóasta ár var
Ijóst aó þær endurbætur sem gera þyrfti á
Höllinni myndu kosta rámlega 16 millj-
ónir króna. Bæjarstjóm samþykkti 6,2
milljóna króna aukafjárveitingu til verks-
ins á liðnu ári. Bæjarfulltráar vissu að
Bragi V. Bergmann.
a.m.k. 10 milljónir króna þyrfti til að
ljúka verkinu í ár. Samt sem áóur strik-
uðu þeir þennan lió út úr fjárhagsáætlun-
inni!
I einfeldni minni taldi ég víst að bæj-
arstjóm hygðist leysa „HM-dæmið“ í
Iþróttahöl 1 inni með sérstakri fjárveitingu
(aukafjárveitingu) eins og hún gerói á
liðnu ári. Félagar mínir í ITA stóðu í
sömu trá.
„Þú færð ekki krónu í viðbót!“
Þann 18. janúar sl. tilkynnti hagsýslu-
stjóri bæjarins mér hins vegar, aðspurð-
ur, að milljónimar tíu sem ITA fékk til
gjaldfærðrar fjárfestingar (töluliður 5
hér að ofan) væra allt og sumt sem ráð-
ið fengi til umráða til að mæta út-
gjöldum vegna framkvæmda í íþrótta-
höll fyrir HM og „gjaidfærðrar fjár-
festingar“ i öllum samanlögðum
mannvirkjum ÍTA. Ekkert okkar, full-
tráa í ÍTA, hafði hugmyndaflug til að
ætla að raunin gæti orðið þessi, og því
mótmælti ekkert okkar þessari „með-
ferð“ við bæjarfulltráa milli umræóna
um fjárhagsáætlunina.
Eg stóð sem sé allt í einu frammi fyr-
ir því að hafa ekki krónu til ráðstöfunar
undir liðnum „gjaldfærð fjárfesting", þ.e.
til annars en framkvæmdanna í Iþrótta-
höllinni. Á sama tíma var Iþróttaráð t.d.
óformlega búið að heimila forstöðu-
manni Skíðastaða að kaupa snjósleða til
nota í fjallinu í staó annars sem var ónýt-
ur og hugðist staðfesta þá heimild meó
bókun á næsta fundi.
I annan stað var ráðið búió að leggja
mikla vinnu í að finna bráðabirgðalausn
á vanda knattspymufólks. Hún var í því
fólgin að hlutast til um að Sanavellinum
yrði haldið auöum meó mokstri þegar á
þyrfti að halda; hann saltborinn í frosti
og nokkurs konar flóðlýsing sett upp á
staurana umhverfis völlinn. Ennfremur
stóð til að lagfæra mörkin og síðast en
ekki síst endumýja malarlagið á vellin-
um þegar til þess vióraói. Þegar hafði
verið leitaó tilboða í þær framkvæmdir
og kostnaóaráætlun upp á u.þ.b. milljón
lá fyrir.
Fjármagn til snjósleóakaupamra og
framkvæmdanna á Sanavelli hugðist ITA
taka af liðnum „gjaldfæró fjárfesting".
Fleiri brýn verkefni mætti tíunda en ég
læt hér staðar numið. Að mínu mati var
og er algerlega óásættanlegt að bæjar-
stjóm skyldi leyfa sér að ráðstafa þessum
lið að eigin geðþótta og skilja ITÁ eftir á
fjárhagslegu flæðiskeri.
„Kyngdu þessu, góði minn“
Ég gerði bæjarstjóra grein fyrir ofan-
greindri skoðun minni, fyrst bréflega og
síóan munnlega á fundi sem ég átti með
honum og hagsýslustjóra. Viðbrögó bæj-
arstjóra vora þau ein að ítreka að ekki
væri um annað fjármagn að ræóa, ITA til
handa. Þeir félagar bentu mér að vísu á
þann afarkost að ITA gæti tekið hluta af
„eymamerktu" vióhaldsfé einstakra
mannvirkja til sín aftur og enduráthlutaó
honum til brýnustu vióhaldsverkefna! Ég
hef sannast sagna hvorki samvisku né
heldur löngun til að leika slíkan skolla-
leik, enda tel ég öll „eymamerktu" við-
haldsverkefnin brýn og fjármagnið ekki
til skiptanna.
Ég sendi bæjarráði ennfremur ítar-
lega greinargerð um málið. I henni kom
fram að þessi staða væri algerlega óá-
sættanleg og ég fór fram á aó fá 10 millj-
ónimar „mínar“ aftur. Bæjarráð einfald-
lega hafnaði erindinu - og þar með sagði
ég af mér. Lái mér hver sem vill!
77 milljóna króna niðurskurður!
ITA óskaði eftir alls 109 milljónum
króna í liðina hér að ofan. Það fékk hins
vegar 32 milljónir króna! Sú fullyrðing
bæjarstjóra í Degi 31. janúar sl„ að að-
stæðumar séu ekkert erfiðari hjá
íþróttaráði en öðrum nefndum er því
alröng.
Eða getur einhver bent mér á nefnd,
sem sætt hefur viðlíka niðurskurði og
ÍTA?
Uppgjöf?
Að lokum þetta: Bæjarstjóri viróist telja
það uppgjöf af minni hálfu, þegar ég
neita að láta „valta“ alveg yfir mig. Hann
virðist telja það uppgjöf af minni hálfu
þegar ég tek þveit nei bæjarráós við
beiðni um aukna fjárveitingu alvarlega!
Ég sagði í greinargerð minni að staðan
væri óásættanleg - og sýndi það í verki
með afsögn minni. Hvað annað gat ég
gert?
Ef bæjarstjóri telur þaó merki um
uppgjöf þegar maóur vill standa við orð
sín og vera sjálfum sér samkvæmur,
vona ég að hann eigi sem oftast eftir að
„gefast upp“ á kjörtímabilinu!
Með þeim orðum óska ég bæjarstjóra
og öðram bæjarfulltráum, svo og ágæt-
um en fyrram samverkamönnum mínum
í íþrótta- og tómstundaráði og HM-
nefndinni, alls velfamaðar.
Bragi V. Bergmann.
Höfundur er fyrrverandi formaður íþrólta- og tóm-
stundaráðs Akureyrar.