Þjóðviljinn - 26.11.1943, Side 8

Qi®rbor,g!nnl
Naeturlæknir er í Læknavarðstöð
Reykj avíkur, Austurbæj arskólanum,
sími 5030,
Næturvörður er í Lyfjabúðinni
Iðunn.
Ljósatími ökutækja er frá kl. 3,35
að kvöldi til kl. 8.50 að morgni.
Útvarpið í dag:
18.30 íslenzkukennsla, 1. flokkur.
19.00 Þýzkukennsla, 2. flokkur.
20.30 Kvöldvaka:
a) Bemharð Stefánsson al-
þingismaður: Um Flugu-
mýrarbrennu. Erindi.
b) 21.00 Lestur íslendinga-
sagna (dr. Einar Ólafur
Sveinsson háskólabóka-
vörður.
c) 21.35 Færeyskir þjóðdans-
ar. Með formála Páls Pat-
urssonar kóngsbónda í
Kirkjubæ (plötur).
Ennfremur íslenzk lög.
22.00 Symfóníutónleikar (plötur):
a) Fiðlukonsert í a-moll eftir
Glazoimow.
b) Symfónía nr. 4 eftir Tschai
kowsky.
Gjafir til Blindraheimilis:
H. K. kr. 1.000.00, F. H. kr. 100.00,
P. M. kr. 500.00, Ó. R. B. kr. 300.00,
K. S. kr. 300.00, E. H. kr. 100.00,
B. D. kr. 100.00, H. H. kr. 1.000.00,
G. B. kr. 500.00, P. P. kr. 100.00,
J. B. kr. 300.00, N. H. S. kr.
10.000.00. Samtals kr. 14.300.00. Áð-
ur aglýst kr. 29.800.00. Samtals kr.
44.100.00.
Þorkell Clausen verður 60 ára í
dag.
Árásir á Berlín —
Framh. af 1. síSu.
Göbbels sendi Berlínarbúum, og
þar sem hann viðurkendi hið mikla
tjón, hefur ekki verið birt utan
borgarinnar.
Talsmenn nazista segja erlend-
um blaðamönnum í Berlín, að Þjóð
verjar muni hefna sín geipilega og
nota til þess „leynivopn" sitt!
Lögmannsembætt-
inu verður skipt
Agnar Kofoed Hansen læt-
ur af lögreglutjórn
í efri deild Alþingis var í gær
samþykkt við 3. umræðú frv. rílcis-
stjórnarinnar um dómsmálastjórn
o. fl. í Ileykjavík, og er það þar
með orðið að lögum. Frv. var ekk-
ert breytt í efri deild. Þær breyt-
ingar sem þessi lög gera, eru þær,
að leggja niður lögmannsembættið,
en stofna í þess stað embætti borg-
ardómara og embætti borgarto-
geta, auk þess .leggja lögin svo fyr-
ir, að lögreglustjóri skuli vcra lög-
fræðingur. Skipting lögmannsemb-
ættisins var orðin bráðnauðsynleg,
og má búast við, að þcssi nýbreytni
verði til þess, að bæta mikið allan
rekstur dómsmála og fógetaréttar-
mála í Reykjavík. Akvæðið um
það, að lögreglustjórinn í Reykja-
vík skuli vera lögfræðingur, hefur
það í för með sér, að stjórnin verð-
ur að segja núverandi lögreglustj.,
Agnari Koefod Hansen, upp starl'i
sínu, og slá embættinu upp að nýju
vegna þess, að svo sem kunnugt er,
er hann eklci lögfræðingur.
SSIÓÐVILIINN
Þjóðir Evrópu svelta
Nazistar hafa gert Evrópn að fangabúðum hungrandi þræla. j
Framhald af 5. síðu.
Póllandi og Þýzkalandi. Árið 1942
var hinn litli feitmetisskammtur
Gyðinga í Budapest (í Ungverja-
landi) af þeim tekinn. Ilveiti og
hveitibrauð eru einnig meðal þeirra
vara, sem Gyðingúm eru bannaðar
í Póllandi og Þýzkalandi, sömuleið-
is þurrkað grænmeti, rísgrjón, kaffi
og te og gerficfni þau, sem notuð
eru í stað þessara hluta. Mataræði,
sciti öll. ofangrcind cfni vantar í,
færir líkámanum aðeins lítið brot
af þeirri næringu, sem nauðsynleg
er til að viðhalda lífinu. Þetta þýð-
ir með öðrum orðum hungurdauða,
því að sé svona mikill skortur á
eggjahvítUefni og feitmeti í fæð-
unni, lilýtur líkaminn að tærast
upp, þangað til hann eyðileggst al-
veg.
★
Vcrkamenn af Gyðingaættum, er
vinna þrælavinnu í Þýzkalandi, fá
engan aukaskammt af feitmeti eða
verndandi cfnum, eins og hinir
verkamennirnir í herteknu löndun-
um. 1 vopnaverksmiðjum, þar sem
verkamennirnir fá mjólk til varnar
gegn málmeitrun, fá Gyðingar enga
mjólk. I þeim héruðum SoVétríkj-
anna, sem eru á valdi Rúmena,
vinna Gyðingar hegningarvinnu í
16 tíma á sólarhring og fá matar-
skammt, sem nemur Vs af því, sem
rúmcnskir hermenn fá. Dánartalan
í vinnufangabúðum Gyðinga í Pól-
landi er gífurlega há. Það er eins
og það á að vera samkvæmt hinni
þýzku áætlun.
SKAMMTUR DAUÐANS
Vikuskammturinn í Gyðinga-
hverfunum í Póllandi er í mesta
lagi hálft kg. af rúgbrauði, 60 gr. af
svokölluðu „marmelade“, 30 gr. af
sykri, og e. t. v. nokkrar kartöflur.
Þeir fá engan annan mat. í Þýzka-
landi og herteknu löndunum fá
Gyðingar venjulega ekki helming-
inn af þeim brauðskammti, sem aðr
ir fá, og ckki þriðjung af hinum
venjulega sykurskammti. — Svona
er það í Póllandi, Eystrasaltsríkj-
unum, Belgíu, Grikklandi, Ung-
verjalandi og Rúmeníu. 1 Rúmen-
íu verða Gyðingar að borga tvöfalt
vei'ð fyrir brauðið. í Búkarest (í
Rúmeníu) fá Gyðingar sex sinnum
minni sykurskammt en aðrir. í
Riga fá hinir lettnesku íbúar tvö-
falt stærri matarskammt cn Gyð-
ingarnir. í Lithaugalandi fá Þjóð-
verjar tvöfalt stærri skammt en í-
búar þeir, sem eru af lithaugalenzk- j
um ættum óg fjórum sinnum stærri ■
skammt en Gyðingar..
Rúgbrauðið er nú það cina, scm
heldur lífinu í Gyðingunuin í Gyð-
ingahverfunum. Samt fá þcir
minna brauð en nokkur önnur þjóð
í Evrópu. Þeir fá aðeins 32% af
brauðskammti Pólverja, 29% af
brauðskammti Grikkja og Belga,
25,7% af brauðskammti Frakka,
25% af brauðskammti Hollendinga,
22% af brauðskammti Téklca, og
aðcins 20% af vanalegum brauð-
skammti Þjóðverja.
DÁNARSKÝRSLUR
í Gyðingahverfunum í Varsjá
dóu 47 428 Gyðingar árið 1941.
Sama ár dóu 14% Gyðinga í Bæ-
heimi og á Mæri. í Vínarborg var
dánartala Gyðinga á tímabilinu
júní—september árið 1942 tíu sinn
um hærri en algengast var fyrir
stríð.
I kjölfar hungursins kemur tauga
veiki. Veturinn 1939—40 dóu 8000 |
Gyðingar í Varsjá úr þeim sjúk-
dómi, og árið 1941 dóu 15 759 Gyð-
ingar úr taukaveiki í Varsjá. Fyrri
helming ársins 1941 fjölgaði berkla-
dauðsföllum meðal Gyðinga í Var-
sjá um 535%, og síðan eru liðin tvö
hungursár. — 1 desember 1941 var
dánartala Gyðingabarna í Varsjá
30 sinnum hærri en dánartala
pólskra barna. í Saloniki í Grikk-
landi dóu 3000 Gyðingabörn yngri
en 14 ára fyrsta hérnámsárið.
Þjóðverji segist hafa séð, í Gyð-
ingahverfinu í Varsjá, liinum dánu
varpað „í 30 metra langa og 20
metra breiða gröf. — Snemma á
morgnana er býrjað að flytja nak-
in lík karlmanna, kvenna og barna
til fjöldagrafarinnar".
„Allir fjórir riddarar Opinberun-
arbókarinnar: stríð, hungur, drep-
sóttir og dauði, hafa sýnt sig yfir
landsvæði Gyðinga“, var skrifað
árið 1940, áður en hungurdauðinn
var orðinn að vísindum. Ári seinna
skrifaði sænskur blaðamaður, sem
kom til Varsjá: „Það ríkir hræði-
legt hungur í Gyðingahverfinu. í-
búarnir líta út cins og lifandi lík.
Andlitin eru tærð og augun sokk-
in. Tilvera Gyðinganna þar er
hörmuleg, hryllileg og vonlaus".
Pólskur læknir, sem slapp frá
Varsjá 1942 lýsir ástandinú svo: „í
byrjun var það svo, að þegar ein-
hver hneig niður á götu* Gyðinga-
hverfinu, reyndu menn að hjálpa.
En nú liggja svo margir dauðir
Gyðingar á götunum, að vegfar-
endur líta undan og fara fram lijá“.
......... NÝJA BÍÓ ......
TORSÓTTAR LEIÐIR.
(The Hard way).
Stórmynd með:
IDA LUPINO,
JOAN LESLIE,
DENNIS MORGAN.
Sýnd kl. 9.
Börn fá ekki aðgang.
BARDAGINN I ÞOKUNNI
(Escape to Glory)
Spennandi viðureign milli
kafbáts og farþegaskips.
PAT O’BRIEN.
CONSTANCE BENNET.
— Sýnd kl. 5 og 7. —
Böm fá ekki aðgang.
Þriðju hljómleikar Tón-
listarfélagsins
HLJÓMSVEIT REYKJA-
VÍKIJR LEIKUR VERK
EFTIR MOZART, HAYDN
OG STRAUSS
TÓ7ilistarfélagið heldur þriðju
hljómleikana á þessuvi vetri fyrir
styrktarfélaga sína, á sunnudagihn
hemur, i Tripoli-leikhúsinu á Mel~
unum.
Hljómsveít Reykjavíkúr. leikur
að þessu. sinni verk eftir Mozart,
Haydn og Strauss.
Á fyrstu hljómleikunum, sem fé-
lagið hélt á þessum vetri, lék Árni
Kristjánsson pianóleikari, cn ung-
frú Katrín Overstreet á þeim síð-
ustu.
Tónlistarfélagið er enn í braski
með húsnæði fyrir starfsemi sína,
og bauð ameríska herstjórnin fé-
laginu Tripolileikhúsið til afnota í
þetta sinn.
Ef Reykvíkingar vilja sýna, að
þeir kunni að ipeta starf Tónlistar-
félagsins til að lialda uppi tónlist-
armenningu í bænum, ættu þeir að
sjá sóma sinn í því, að koma liér
upp viðunandi húsakynnum fyrir
starfsemi þess.
Svik Framsóknar —
Framh. af 2. síðu.
Engum, scm fylgzt hefur með
þessu máli, getur dulist svik Fram-
sóknarflokksins. Almennt vita
menn ekki, að þessi svik flokksins
eru málefna-sala frá flokksins
hálfu, sem greiðsla fyrir aðra mál-
efnasölu bíókóngsins, sem um sama
leyti snarskipti um stefnu í lög-
reglustjóramálinu, til þess að
vernda illa fengið embætti Fram-
sóknarmanns.
Nokkrum mánuðum seinna skrif
aði Ungverji um veru sína í Ber-
lín:
„Gyðingar í Berlín eru mjög föl-
ir. Andlitin cru eins og úr vaxi. Það
er eins og þeir séu þegar allir með
dánargrímur“.
Veturinn 1942—1943 var útrým-
ing Gyðinga í Póllandi í fullum
gangi. Þeir, sem ckki eru drepnir
með gasi eða vélbyssukúlum, bíða
óhjákvæmilega lmngurdauðans. —
Enn hefur ekkert að gagni verið
gert til að hindra þennan stærsta
glæp veraldarsögunnar.
*•••* TJARNAR BÍÓ ..
FLUGVIRKI
(Flying Fortress)
Richard Greene
Carla Lehmann
Sýning kl. 5, 7 og 9.
Bönnuð fyrir böm innan Í2
ára.
•••••••••••••••••••••••••••••••••••••
AUGLYSIÐ
í ÞJÓÐVILJANUM
Verðlækkunarskatt-
urinn verður ekki
framlengdur
í efri deild Alþingis var til
fyrstu umræðu frumvarp til
Iaga um verðlækkunarskatt
sem tveir bændafulltrúar flytja,
þeir Bernharð Stefánsson og
Þorsteinn Þorsteinsson.
Frumvarpið gengur út á
það að framlengja þennan
skatt um eitt ár, en hann var
sem kunnugt er, lagður á til
eins árs í fyrra, samkvæmt til-
lögu ríkisstjórnarinnar, og þá
var því lofað að skattur þessi
yrði ekki framlengdur.
Skatturinn var álagður í
fyrra til þess að standast
greiðslu af niðurborgun ís-
lenzkra afurða og átti að gefa
ca. 12 milljónir, nú hefur rík-
isstjórninni með atkvæðum
allra gömlu þjóðstjórnarflokk-
anna, verið veittar ca. 10 millj.
kr. með tollum á víni og tóbaki,
svo að ekki er séð, að ríkis-
stjórnin, jafnvel þó að borgara-
flokkarnir styddu hana áfram
til hinna heimskulegu niður-
greiðslna, þurfi á fé því að
halda, sem verðlækkunarskatt-
urinn gefur.
Umræður urðu miklar um
málið og var því lýst yfir af
mörgum þingmönnum, að þeir
myndu fella frumvarpið, svo
búast má við að það nái ekki
fram að ganga.
Samþykkt var, að vísa frum-
varpinu til fjárhagsnefndar og
2. umræðu með 8 gegn 6 atkv.
Háskólahappdrættið
Framh. af 1. síðu.
vesturbæingum að miklum not-
um. Þá hefur Háskólinn í huga
að byggja vandað náttúrugripa
safn, en svo sem vitað er, er
núverandi húsnæði náttúru-
gripasafnsins með öllu óhæft,
og ,er þjóðinni bráð nauðsyn að
úr sé bætt. Einnig mun Há-
skólinn hafa í hyggju að lag-
færa sem allra fyrst háskóla-
lóðina og er talið að til þess
muni þurfa um 1 milljón króna,
efi þá verður lóðin orðinn veg-
legur skrautgarður, sem þjóðin
getur verið stolt af. Fyrirhugað
er að safna í skrautgarðinn á
háskólalóðinni flest öllum ís-
lenzkum jurtum, þannig að það
yrði lifandi jurtasafn landsins.