Þjóðviljinn - 09.12.1943, Blaðsíða 7
ÞJÓÐVILJINN
7
íslendinga, til hægðarauka fyrir
„Gunna frænka! Gunna frænka!“ kallaði Helga í
baðstofudyrunum. Hann Jónas datt á hausinn niður í
pollinn til silungsins. Ég er dauðhrædd um að hann
hafi meitt stóra silunginn okkar.“
„Guð almáttugur,“ hrópaði Gunna frænka og þaut
út í ofboði. Hún sá hvar bræðurnir stóðu á lækjarbakk-
anum.
Hún var ekkert að hugsa um sokkana sína, hún
Gunna, heldur stökk hún niður 1 lækinn og greip Jón-
as upp úr.
„Mamma, mamma!“ öskraði Jónas og barðist um
af öllum kröftum í fangi frænku sinnar.
„Já, þú skalt víst fá að koma til mömmu, elsku stúf-
urinn,“ sagði Gunna og bar hann inn í bæinn.
Mamma hafði orðið hrædd, þegar hún heyrði að Jón-
as hefði dottið í lækinn.
„Helga, Helga! Er djúpt vatn, þar sem hann liggur? |
Hvernig fer um höfuðið á honum?“ kallaði hún.
„Nei, hann grenjar bara af því silungurinn slettir
vatni framan í hann. Silungurinn varð svo hræddur,
mamma.“
En mamma var ekkert að hugsa um silunginn.
„Hvers vegna stökkst þú ekki ofan í lækinn, Helga
mín, og hjálpaðir honum bróður þínum?“
„Ég fór í hreina sokka í morgun og þú sagðir, að við
mættum ekki bleyta okkur“.
„Það hugsar nú enginn um sokkana sína, þegar ein-
hver er að drukkna“, sagði mamma.
„En hann var ekkert að drukkna. Þetta var bara
vargaskapur úr stráknum að vera að grenja“, sagði Helga
þráalega. Henni fannst það óréttlæti, að hún skyldi ekki
fá hrós fyrir þrifnað, eins og hún var vön.
ÞETT4
ÚR BRÉFABOK GÍSLA BISK-
UPS ODDSSONAR
„Bréf Guö'ríðar Símonar-
dóttur ritað úr Barbaríenu til
Eyjólfs bónda hennar á ís-
landi.
— —- Minn ástkæri ekta-
maður. Emi þó ég aum mami
skepna óskaði hjartanlega að
vita og skilja yðar velgengni,
sem þó guð' viðhaldi í lang-
æðri lukkusemi, þá sýnist þó
svo fyrir oss sem það sé ó-
mögulegt og er á að sjá sem
vér séum allra þjóð'a bann og
þær skepnur, sem enginn
ann. En vor guð hann ann
oss í sinni ástsemi, en guö
gefi yður langa og góða lukku
semi, langa og góða velgengni,
langa og góöa heill og frið-
semi, langt og gott líf og
langa lífdaga.
Eg þakka yður í ástsemd
ástsamlega og í vinsemd vin-
samlega fyrir allan yðar vel-
geming, trú og dyggð við mig
sem einn trúlyndur ektamað- ■
ur þig auðsýnt, hvað ég nú
þákka ýður með minni kærri
kveðju og ástsamlegu þakk-
læti og biö guð að umbuna
yður með tímanlegum og and
legum gæðum. Og ég vil á-
valt kvaka sem yðar ekta-
kvinna í ástseminni, að guö
haldi yður í sinni geymslu
og undir sínu heilaga vemd-
arskjóli alla yðar lífdaga, því
vér vitum mikinn háska á
ferðum.
Nú drottinn haldi oss stöð
ugum allt til enda. Vér viturn
hvað vér skrifum. En það,
sem er að tala um mína
aumu ævi, er hið fyrsta, að
ég hjari, einkum fyrir guös
náð og sérlega velgerninga
verandi hér í Barbarie og í
einum tyrkneskum stað, sem
heitir Arciel, hjá einum
Tyrkja er mig keypti meö þaö
fyrsta og mína bamkind,
hváö mig gerði bæði hryggja
og gleðja í mínum hörmung-
um. Og undir þessu drottins
maklega álagða hrísi og
krossins þunga, hryggist ég
og særist daglega áð vita hann
í þvílíkri neyð og háska, sem
oss er upp á lagt vegna vorra
synda--------
ELÍ og RÓAR *
Eli talaöi við sjálfa sig þeg
ar hún var ein, og lét sem
hún talaði við barnið: „Litli“,
sagöi hún. „í dag sáum viö
þúsundfótung og tordifil,
burnirót og bláklukkur. Þetta
veröum við að muna, litli“.
En stundum talaöi hún í
ávítunarrómi: „Hvernig ætlar
þú að vaxa og veröa stór,
Litli, ef þú lætur mig kasta
upp öllu, sem ég borða?“
Þau töluðu aldrei um barn-
ið sín á milli, en þau hugs-
uðu um það’ bæði i hvert sinn
sem . augu þeirra eða varir
mættust.
Stundum gengu bændur
meö orf og ljá á öxlinni úti á
veginum. Þeir voru vel vaxn-
ir og dökkeygir. Elí leit á Ró-
ar. Hann líktist móöurætt
sinni. Þau buðu bændunum
góöan dag, en gáfu sig ann-
ars ekki á tal við þá. Á næsta
bæ var enginn heima nema
gömul húsmóðir. Hún var
nærri heymarlaus. Allt hitt
heimilisfólkiö" var í seli, —
sem betur fór.
Daginn sem þau fóru,
námu þau staðar úti á tún-
inu og Róari varö litiö yfir
aö læknishúsinu. Það glytti 1
þakiö gegnum skóginn. Róar
hafð'i ekki farið þangað heim
meö Elí. Þar átti skyldfólk
hans heima og hann hafði
komið þangað áður — meö
annari konu.
' Hann laut áð Elí og kyssti
hana á kinnina.
„Aldrei hafði mig dreymt
um, að hægt væri aö vera
svona hamingjusamur hér á
jörð“, hvíslaði hann.
Hún brosti og minntist
þess, áð einu sinni var hún
svo einföldj aö hún hélt að öll
ævin gæti oröið eins og þess-
ir dagar.
Þau dvöldu tvo daga í Osló
á heimleið'inni. Þau bjuggu
hjá Nils Tofte. Hann var einn
heima og Elí ávítti hann fyrir
áð' hann hafði aldrei heimsótt
hana.
Hann beit í yfirskeggið, sem
var orðiö' alltof langt og setti
upp vandræöasvipinn, sem
húm kannað'ist svo vel við. Og
hún hélt áfram að nöldra,
bara af því að hún hafði gam
an af að sjá hann svona.
„Tíminn bíður ekki eftir
mér“, sagði hann.
„Þú átt nú ekki nema eina
systir“.
Hann klóraði sér bak við
eyraö. „Þetta nýja starf mitt
krefst svo mikils lesturs. Eg
þarf áð lesa fombréf og þess-
I háttar“.
I „í hálft annáð ár?“
„Nei, er hálft annaö ár síð-
an þið giftuð ykkur? Nú er ég
alveg hissa. En þú hefur sjálf-
' sagt líka látið tímann líða
fljótt. Ertu ekki hamingjusöm
í hjónabandinu?“
„Jú, því máttu trúa“.
Hún haföi oft gert sér það 1
hugarlund, að Nils spyrði
hana að þessu. Og nú var auð
velt að svára spurningunni.
Hún var .svo glöð, svo glöö.
„Og þið eigið vel saman?“
, Séi’ðu það ekki á okkur,
Nils“.
Hún hnýtti hálsbindiö hans
cg klippti skeggiö og kyssti
hann snöggt.
Róar Liegaard talað’i oft við
mág sinn um í'annsóknir sín-
ar. Hann var oröinn mjög óró
legur, því að nú hafði hann
frétt, áð ungur læknir hefði
skrifáö í'itgerð um sama efni
og h?nn.
Það kom fyrir, þegar hann
var að spjalla við Elí um dag- j
irm og veginn í bezta skapi |
að honurn datt í hug eitthvaö 1
sem hann hafði skrifað í rit-
gerðina og fannst það nú
vera hreinasta vitleysa. Hvern
ig átti hann að bíð'a úrslit-
anna til 2. september?
Elí hafði aldrei séð hann
slíkan fyrr. Hann sem alltaf
var í jafnvægi — eða næstum
alltaf og hafði bændablóð í
æðum.
Tore var á ferðalagi. En
einn góðan veðurdag kom
unnusta hans akandi í bíl
heim að húsinu. Hún fæi’ði
'tengdaföður sínum blóm og
jaröarber.
Hún sat hjá þeim í stofunni
dálitla stund, skrafaði mikið
og bar ótt á. Elí varð dálítið
xmdrandi.
Skyldi Thoi'e geta lesið
kvæði fyrir þessa stúlku? Elí
datt það í hug, hvemig Ing-
rid gat hlustað, álút og hreyf-
ingai'laus með athyglissvip.
Lagleg var hún, Guðrún þessi
og glæsileg í klæ'ðaburði og
hreyfingum. En Elí fannst, að
þaö hlyti að vera tómlegt bak
við stóru, galopnu augxm.
Gáfulegri var Ingrid, þegar
hún lygndi augunum og
þagði.
— — Róar Liegaard ýar
jafn órólegur, eftir áö hann
kom heim. Á kvöldin sat
hann oft inni í skrifstofunni
og las frumdi'ættina aö rit-
gerðinni á lausum blöðum.
En Elí átti þolinmæði á viö
tvo og miðlaði henni til
maxms og barna. Allt það sem
hún hafði átt sökótt við ver-
öldina var sokkið í gleymsku
og ekkert var til nema bjart-
ar sýnir og hillingar frá
di’aumalandi framtíöarinnar.
smágerðir limir, dúnmjúkt hör
und.
Elí var þaö ósjálfi'átt, að
hún hlustaði eftir hverri
hi’eyfingu Róars. Hún tók eft-
ir því, ef hann færói stólinn
inni í ski'ifstofixnni. Tók eftir
hverjú orði sem hann sagði,
og hlustaði á fótatak hans,
þegar harm gekk um húsið.
Einu sinni beió hún eftir
því fram á nótt áð haxm
kæmi heim. Ingrid var ekki
heldur háttuö og þær sátu
báðar í stofunni.
Elí lék á hljóöfæriö, létt
lög. Það var viökunnanlegra,
því að þeim gekk illa aö
halda uppi sanr,-:-;ðu, þegar
þær voru tvær einar.
Ingrid og Svei’re höfðu ver-
iö hjá Stui'landsfjölskyldxxnni
í sumarbústaönum þennan
hálfa mánuö, sem Eli og Ró-
ar voru að heiman. Sveri'e
kom heim aftur dökkur á
höi’tmd og hraustlegur, en
j Ingrid fölari og daprari en
I nokki’u sixmi áðxir.
I Elí leit upp frá hljóðfæiinu
öði’u hvoru og gaf Ingrid
gætur. Fölan vangann bar við
gluggatjaldið. Hún klemmdi
saman varirnar og laut höfði.
Elí fór að hugsa um það, þeg-
ar sú stund kæmi að Róai'
segði börnum sínum frá „litla
bróður“. En það átti aö bíða
til haustsins, bíða eins lengi
og unnt var.
„Kvíðirðu fyrir að íai’a á
Húsmæðraskólann, Ingx*id“.
Þaö var eins og Ingiid vákn
áði af svefni. Hún leit út um
gluggann og svaraði dræmt:
„Eg vildi að skólinn byrjaöi á
moi'gxm“.
Elí roðnaði. Var það þá
svona? Ingrid leiddist heima.
„Þaö er gaman fyrir þig, aö
Beta fer líka. Beta er röskleg
stúlka“.
„Hún er foi-vitin“, sagði Ing
rid.
Elí hélt áfram að’ spila. Nú
var það danslag.
Þá spratt Ingrid á fætur og-
bauð góða nótt. Hún haföi
dansað eftir þessu lagi í fyrra
sumar.
Elí sat ein í stofunni hálfa
klukkustund enn. Þá sótti aö
henni svefn og þreyta. Hún
háttaöi en gat ekki sofnað.
Hún var svo þyrst, aö hana
verkjaði 1 brjóstiö.
Elí hafði undanfarið séð
um að' alltaf væru til tómat-
ar í húsinu. Henni hafði allt-
af þótt þeir góð'ir, en nú var
hún farin að borða þá meö
hreinustu græðgi. Fyi'st
geymdi hún þá inni í svefn-
herberginu. En þá kom í
ljós, a'ð einhverjum öðrum
þóttu þeir lika góðir. Þá flutti
hún skálina fram í borðstofu
skápinn.
Hún gekk á inniskónum
gegnum dagstofxma. Borð-
stofudyrnar stóðu opnar.
Ingrid kraup í náttkjól fram-
an við skápinn, hélt á tómat