Þjóðviljinn - 19.02.1944, Page 5

Laugardagur 19. febr. 1944. — ÞJÓÐVILJINN
ÞJÓÐVILJINN. — Laugardaugr 19. febr. 1944.
þJÓÐVILJINN
Útgefíincii: Sameiningarflokkur alþýOu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjóri: Sigurðuf Guðmundsson.
Btjórnmálaritstjórar: Einar * Olgeirsson, Sigjús Sigurhjartarson.
Ritetjómarekrifstofa: Austurstrceti 12, simi 2270.
Afgrriðsla og auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Prentsmiðja: Víkingeprent h.f., Garðaatræti 17.
Áakriftorverð: í Reykjavfk og nágrenni: Kr. 6,00 á roónuði.
Úti á landi: Kr. StX) á mámiði.
Á íslenzkt atvinnulíf að vera leiksopp-
ur í hendi manna eins og Eggerts
Claessens og Richards Thors?
Meðan verkamenn íslands og annarra landa hafa þrælað
baki brotnu, — meðan sjómenn íslands og annarra landa hafa
boðið hættunum byrginn og látið tíðum lífið í baráttunni við
Ægi, — meðan hermenn frelsisins hafa háð styrjöldina við harð-
stjórnina, — þá hafa menn eins og Richard Thors, Eggert' Claes-
sen og kumpánar safnað slíkum auði, að nú þykjast þeir þess
umkomnir að hóta að stöðva íslenzkt atvinnulíf, ef verkamenn
ætli að gerast svo djarfir að heimta að lifa sómasamlegu lífi.
Eiga frjálsir íslendingar að eiga líf sitt, afkomu og hamingju
undir þessum peningaskríl?
Vill ekki Ríkarður Thors og stéttarbræður hans prófa, hvern-
ig það sé að eiga að lifa af 420 kr. grunnkaupi nú á mánuði og
athuga hve lengi menn séu með slíku kaupi að eignast ,,villur“
eins og á Sóleyjargötu 25, hlutabréf í Kveldúlfi og inneignir í
London og New York í sveita síns andlitis?
Það er auðséð að þeir flottræflar, sem áður lifðu hæst á banka
skuldum og pólitísku svindli, — ætla sér nú að gerast einræðis-
herrar í íslenzku atvinnulífi og svínbeygja íslenzka alþýðu undir
▼aldboð sitt, svo sem fyrirrennarar beirra, einokunarherrarnir
dönsku, gerðu áður fyrr. En þeir skulu reka sig á það, áður en
íslenzk alþýða verður beygð þannig, að peningavaldið er ekki ein-
Jilítt, — þetta stríð er ekki háð til þess að „leyniheimsveldi“ auð-
hringa geti drottnað og fyrirskipað verkamönnum að una við sult-
arkjör, svo braskarar geti safnað slíkum auð, að beir vifi ekki
aura sinna tal.
Það þótti hámark svívirðingarinnar fyrir íslenzku þjóðina hér
fyrr á öldum, er alkunnir glæpamenn erlendis frá voru settir
yfir hana, til að ræna og rupla alþýðuna.
Oryggismálín af^reidd frá Alþingí
Skemmdarstarfsemi Al-
þýðuflokksins bar árangur
Þingsályktimartillagan um öryggismál sjómanna
var til síðari umræðu í sameinuðu Alþingi í gær.
Allsherjamefnd klofnaði um málið, og skilaði full-
trúi Sósíalistaflokksins, Steingr. Aðalsteinsson, sér-
stöku áliti. Var tillaga hans birt hér í blaðinu í fyrra-
dag, en röksemdir hans fyrir tillögunni voru meðal
annars þessar:
íslenzka þjóðin mun gera sér eitt ljóst:
Ef stóratvinnurekendur knýja það fram með offorsi nú að
langvinri og harðvítug vinnudeila hefjist, — þó þeir hafi hinn
mesta gróða áfram, þó þeir yrðu við kröfum Dagsbrúnar, — þá
er það einvörðungu vegna þess að þeir hafa ætlað sér að taka
upp baráttu með öllfim ráðum til að kúga verkamenn.
Það er með öllu óþolandi fyrir frjálsa þjóð að eiga atvinnu
sína, afkomu alla og líf undir valdi nokkurra, peningafursta, ef
þeir ætla að beita valdi sínu þannig.
Hafa landsmenn t. d. skapað Eimskipafélag íslands, hlúð
að því með styrkjum og skattfrelsi, til þess að það yrði aðeins
verkfæri í höndum Eggerts Claessens, Richards Thors og Jóns
Árnasonar til kaupkúgunar, — en svikist um að gegna þjónustu-
starfi sínu fyrir þjóðina, þegar mest lægi við?
Og til hvérs er að hlúa að myndun nýbyggingasjóða í eign
núverandi togaraeigenda, ef meining þeirra er aðeins sú að nota
tæki sín, til þess að svelta fólkið, er þá lystir, — og auð sinn, til
að geta lifað sem lengst í vellystingum sjálfir, meðan þeir stöðva
atvinnutækin?
Það er bezt fyrir alla aðilja að gera sér alveg ljóst hvað um
er að vera:
Ætla stóratvinnurekendur, sem létu ríkið henda 25 milljónum
í stórbændur, að neita að greiða Dagsbrúnarmönnum ca. 4 millj-
ónir í launabætur, svo þeir geti haft 6000 kr. grunnlaun á ári?
Ætla smærri atvinnurekendur að láta Eggert Claessen og
Thorsarana eyðileggja fyrirtæki sín, einvörðungu til að þjóna
drottnunargirnd þeirra auðugustu meðal stríðsgróðamannanna?
Ætlar ríkið og bærinn að sitja hjá meðan þessir auðmenn
leggja atvinnulífið í rúst?
Alþýða íslands mun sýna hinum nýríku það, að ætli þeir að
eyðileggja atvinnulíf íslendinga, þá er hún reiðubúinn til að
bjarga því.
.Tilefni þess, að málið er nú
til meðferðar á hv. Alþingi, eru
hin tíðu og stórfelldu sjóslys,
sem undanfarið hafa orðið. I
umræðum og blaðaskrifum um
málið hefur því verið haldið
fram, að þessi tíðu sjóslys eigi
m. a. rætur sínar að rekja til
þeirra breytinga, sem gerðar
hafa verið á lestarrúmi ýmissa
togaranna og leitt hafi til of-
hleðslu á þeim og röskunar eðli
legs jafnvœgis og sjóhœfni
skipanna.
Eg tel því sjálfsagt, að þegar
sett er nefnd í þetta mál að til-
hlutun Alþingis, þá sé fyrst og
fremst lagt fyrir hana að graf-
ast fyrir um það, hvað rétt sé
í þessu efni. Ber þá einnig að
athuga, hvort slíkar megin-
breytingar í byggingu skip-
anna samrýmist lögunum um
eftirlit með skipum.
Næst á eftir þessu tel ég eigi
að vera verkefni nefndarinnar
að athuga, hvernig háttað hef-
ur verið að öðru leyti eftirliti
með öryggi skipanna m. a. til
að koma í veg fyrir ofhleðslu
þeirra.
I 1 Á grundvelli þeirrar niður-
| stöðu, sem þessar athuganir
leiddu til, ber síðan að endur-
skoða lög og reglugerðir um
eftirlit með skipum, og nota
þannig hina sorglegu og dýr-
keyptu reynslu af sjóslysunum
til að tryggja svo sem frekast
er unnt öryggi skipanna, með
skýrum lagafyrirmælum og
ströngu eftirliti með allri fram
kvæmd þeirra og' þungum við-
urlögum, ef út af er brugðið.
Um samsetningu nefndarinn
ar hef ég einnig orðið á öðru
máli en meirihluti. Þeir, sem
mest eiga hér í húfi, eru sjó-
mennirnir, sem á hafið sækja og
eiga líf sitt undir því, að allt
fari að felldu í hverri ferð. Eg
tel því, að tillögur þessara
manna um öryggismálin eigi
mestu að ráða og nefndin sé
þá bezt skipuð, ef stéttarsam-
tök þeirra tilnefna meirihluta
hennar.
í samræmi við þessa skoðun
og vegna þeirrar nauðsynj-
ar, að strax sé hafizt handa um
raunhæfar aðgerðir til að
hindra sjóslysin, svo sem verða
má — leyfi ég mér einnig að
leggja til, að skipaeftirlitið
verði þegar aukið til bráða-
birgða, með því að bæta í það
tveimur mönnum, sem tilnefnd
ir verði af stéttarsamtökum sjó
manna. Mundu þeir sérstak-
lega fylgjast með ferðbúnaði
skipanna, hleðslu þeirra og
öðru þessháttar."
Gísli Jónsson hafði orð fyr-
ir meirihluta nefndarinnar. Tel
ur hann, að í raun og veru sé
allt í lagi með þessi mál, lög
okkar um eftirlit með skipum
séu strangari en í nokkru öðru
landi, og eftirlitið með þeim
sé fullkomið. Hefði því átt að
vísa málinu frá Alþingi, en þó
orðið ofan á hjá meirihluta
nefndarinnar, „að vilja Alþing-
is um sem bezt öryggi í þess-
um málum væri betur lýst“
— með því að gera um það þá
málamyndasamþykkt, sem
felst í tillögu Alþýðuflokksins.
Finnur Jónsson, sem er aðal-
flutningsmaður þingsályktunar-
tillögunnar, varð að kannast
við það, að forsendur Stein-
gríms fyrir tillögu hans, og
þarmeð væntanlega tillagan
sjálf, væru alveg réttar — en
kvaðst ekki geta fylgt tillög-
unnni, af því hún væri flutt
aðeins til að sýnast.
Rifjaði þá Steingrímur upp
fyrir honum, hvernig þingsá-
lyktunartillaga Finns sjálfs
væri til komin — hvernig
hann, til þess að sýnast, hefði
hlaupið fram fyrir skjöldu, þeg
ar honum var kunnugt um, að
stjórn Alþýðusambandsins var
búin að leita eftir samstarfi
við ríkisstjórnina um raunhæf-
ar aðgerðir í málinu. Á meðan
forusta allsherjarsamtaka I
verkalýðsins bíður eftir undir-
tektum ríkisstjórnarinnar, not-
ar þessi „verklýðsfulltrúi“ tæki
færið til að setja málið fram, í
þeim búnaði, að Alþýðusam-
bandið fái ekki að því komið.
Þetta er, af hendi Finns og
Stefáns Jóhanns, ákveðin
skemmdarstarfsemi gegn alls-
herjarsamtökum verkalýðsins.
Og sú skemmdarstarfsemi bar
þann árangur, að öryggisálin
voru afgreidd frá Alþingi, með
þeim hætti, sem Alþýðusam-
bandið og Farmanna- og fiski-
mannasamband Islands telja ó-
fullnægjandi — þar sem full-
samvinnu við það í þessu máli,
og hann og Sósíalistaflokkur-
inn þá staðið saman á Alþingi
að tillögum stéttarsamtaka sjó
mannanna, eru líkur til að
sterkari aðgerðir hefðu fengizt
fram á Alþingi.
En Finnur og Stefán Jóhann
eru ekki að hugsa um samtök
verkalýðsins. — Þeir vilja sýn-
ast — og þessvegna fóru þeir
heldur skemmdarverkaleiðina.
trúar sjómannanna verða í in tilheyrir
minnihluta í nefnd þeirri, sem
með almennu orðalagi er falið
að endurskoða öryggislöggjöf-
ina — og ekkert er gert nú þeg
ar til að herða á eftirliti með
öryggi skipanna.
Ef Alþýðuflokkurinn — í stað
þess að trana sér fram fyrir
Alþýðusambandið — hefði haft
Eiga synir íslands...
Framh. af 5. síðu.
sinn að fullu og öllu til að
ráða, til að stjórna landinu,
atvinnu- og fjármálalífi þjóð-
arinnar.
Fyrir hina ungu sonu lands
ins er aðeins unnt að draga
eina ályktun af þessari
reynslu:
Þessi stétt, sem býður æsku
lýðnum aftur upp á atvinnu-
leysi og neyð, á og verður að
víkja fyrir yfirráðum hins
vinnandi fólks.
Verkalýðurinn og öll al-
þýða veröur að taka atvinnu-
vegina í sínar hendur til þess
að I^nslóðin, sem er að vaxa
upp, geti gert hugsjón síha,
draum sjálfstæðisbaráttunnar,
að veruleika.
Upp til dala og út við
strendur landsins eru fleiri og
fleiri æskumenn að skilja
þessa óhjákvæmilegu nauð-
syn.
Staða hins unga íslendings
er nú við hlið sósíalismans og
verklýðshreyfingarinnar því
að þau öfl ein berjast fyrir
framförum og munu sigra.
Hiö mikla og víðsýna for-
ystufélag verkalýðsins, Dags-
brún, mælti fyrir munn allra
ungra íslendinga, þegar það
lýsti því yfir í vetur, aö „sér-
hver verkfær maður og kona
í landinu eigi skilyrðislausan
rétt til öruggrar atvinnu og
lífsafkomu“.
Hinir ungu synir íslands
vilja nýjan heim, án atvinnu-
leysis og fátæktar, nýja fram-
tíð með öryggi og velmegun.
Réttur þeirra til þessa nýja
heims og öruggu framtíðar
verður ekki véfengdur.
Það sem gildir, er að sækja
þennan rétt sinn og skipa sér
við hliö þeirra, sem framtíð-
E. Þ.
Sigurður Sveinsson ssttur
garðyrKjuráðanautur
Bæjarráð samþykkti í gær
að setja Sigurð Sveinsson í
garðyrkjuráðunautsstarf bæjar-
ins.
og
iler-lis
rógbera verkamenn
Jónas frá Hriflu, höfuðmaður
samsærisins um að verja yfir
20 milljónum króna úr ríkis-
sjóðnum, — og Vísir, blaðið,
sem líka talar svart, þegar
minnst er á að verkamenn fái
lífvænleg kjör, — hófu sam-
tímis máls á því í gær að Dags-
brún hefði stofnað „her“ eða
„Gestapo-lögreglu“. — Svo
ramt kvað að vitleysum- þess-
ara geð-veiku, að dómsmála-
ráðherrann varð sjálfur að upp-
lýsa frumkvöðul ríkislögreglu-
laganna um það, að hér væri
aðeins um venjulegar aðgerðir
verklýðsfélaga að ræða,
.stofnun verkfallsvarða o. s. frv,
— en Dagsbrún hefur í þetta
sinn bara tjáð lögreglustjóra
þetta fyrir kurteisi sakir og
vonast eftir vinsamlegu sam-
starfi við lögregluna samkv. á-
kvæðum vinnulöggjafarinnar.
En það hlægilega í frum-
hlaupi þessa Hriflungaliðs er
að einmitt þessi hjú: Hriflon
og Vísir eru einhverjir helztu
aðdáendur og erindrekar fas-
ismans á íslandi, þegar þau
bara þora.
Það var Jónas frá Hriflu sem
lýsti því yfir í þingræðu í des-
ember 1939 og það dyggði ekki
að sýna fátæklingum þá lin-
kind, sem þeim hefði undan-
farið verið sýnd á íslandi. Það
yrði að gera hér í smáum stíl
það, sem Hitler gerði í stórum
stíl í Þýzkalandi!
Ög . Vísir! Þetta þokkablað
virtist bókstaflega , vera í sam
særinu við hina blóðidrifnu
morðlögreglu Þýzkalands Ge—
sta—po, fyrir stríð. Þegar morð
hundar Gestapo höfðu misst
af einhverjum Gyðingnum, —
ekki tekizt að murka úr þeim
lífið — þá kom það jafnvel fyr-
ir að slíkir menn leituðu hing-
að til lands. En Gestapo lét,
eins og kunnugt er, þau blöð
erlendis, sem voru eins og út-
spítt hundskinn fyrir það, ham
ast gegn því að Gyðingar
fengju nokkursstaðar landsvist.
Og það var einmptt Wísir,
sem tók að sér það hlutverk að
reka erindi Gestapo hér á landi
að reka upp óp í ritstjórnar-
greinum sínum um að íslenzki
kynstofninn vœri í bráðri
hœttu af blóðblöndun við Gyð-
inga, ef þessum hœttulegu
mönnum væri leyft að setjast
hér að.
Það var Gestapo-Vísir, sem
sökk það dýpst allra íslenzkra
blaða að lepja upp óþokkaleg-
ustu kenningar nazismans, Gyð
ingahatrið, og ætla að gera það
að verndarmúr fyrir íslenzkt
þjóðerni. Og á hinn bóginn var
svo þetta blað alltaf öðru hvoru
að nudda sér utan i Gyðinginn
Jesú Krist og þykjast einbært
um að túlka kenningar hans
hór n nnrftl/.vrii.

íjlríRin jar

í maí 1943 var háð skákmót í
Sverdlovsk með þátttöku 8 af beztu
skákmönnum Rússa. Mesta athygli
vakti, að Botvinnik tefldi þar í
fyrsta sinn á skákmóti eftir að
stríðið milli Rússa og Þjóðverja
hófst. En hann virðist ekki hafa
tapað neinu af styrkleika sínum
við hvíldina, því að hann sigraði
með miklum yfirburðum, þar sem
hann vann alla keppinauta sína
með 1% : % og hlaut þannig 10%
vinning. Næstur varð Makagonoff
frá Bakú með 9 v. Kan og Smisloff
fengu 8 v. hvor, Boleslavskí 7,
Konstantinopolskí 6%, Sagorianskí
4 og Ragosín 3 v., og virðist hann
hafa verið mjög illa fyrirkallaður,
því að hann er einn af beztu skák-
mönnum Rússa og hefur oft teflt á
alþjóðamótum við góðan orðstí.
Botvinnik er einn af allra sterk-
ustu skákmönnum heimsins. Hann
er 32 ára að aldri og hefur verið
skákmeistari Rússlands yfir ára-
tug, að einu ári undanskildu. Hef-
Æska og arfur
Framh. af 3. síðu.
ins fylhi sér undir merki al-
þýðusamtakanna til samstarfs
um vandamálin, með hugsjón
réttarins að leiðarstjörnu til
nýs áfanga á langri en tor-
sóttri baráttuleið hinnar vinn-
andi þjóðar til frelsis“.
Ennfremur segir á öörum
staö um hlutverk hinnar
hverfandi kynslóðar og þau
verkefni sem bíða æskunnar:
„Það kom í hlut þeirrar
kynslóðar, sem nú er aö
hverfa úr leik, að brjóta
grýtta lelð að þeim áfanga,
er vér nú höfum náð. í
hlut æskunnar, sem nú er
að vaxa upp í verkalýðssam-
tökunum kemur það að sækja
fram til höfuðstöðva þeirra,
sem ráða enn of miklu í land
inu. Sóknin að lokamarkinu:
Fullum yfirráðum alþýðunn-
ar krefst mikils strfs og mik-
illa fórna. Hún krefst skiln-
ings á nauðsyn baráttunnar.
En það sem í þá baráttu er
lagt er ekki á glæ kastað.
Baráttumenn verklýðssam-
takanna eru boðberar nýi’rar
aldar“.
Það væri freistandi að taka
upp fleiri tilvitnanir úr þessu
glögga riti, en er ekki hægt
rúmsins vegna, en ég vil
hvetja alla unga menn og
konur í verkalýösstétt að lesa
þetta rit, og er ég viss um að
þeir verða höfundi sammála
um, aö: „í baráttu aiþýðu-
hreyfingarinnar felast fyrir-
heit um: Betra ísland og
sterkari islendinga“. H.
ur einnig teflt á mörgum alþjóða-
mótum, t. d. í Moskva 1935, þar
sem hann varð efstur ásamt Flohr,
og Nottingham 1936, þar sem hann
óg Capablanca urðu efstir. Ýmsir
t. d. Keres, telja að hann myndi
hafa mesta möguleika til þess að
sigra Aljechin í einvigi um heims
meistaratignina. Hann er búsettur
í Leningrad, en hefur starfað aust-
ur í Úral eftir að stríðið hófst.
Hann er rafmagnsverkfræðingur.
Hér birtist skák, sem hann tefldi
á mótinu í Sverdlovsk. Konstantin-
opolskí er frá Kieff. Hann er einn
af fremstu yngri skákmönnum
Rússa. Skákin er hér tekin eftir
ameríska tímaritinu Chess Review,
en það fékk hana senda frá
Moskva. Aths. eru eftir- Fine, tals-
vert styttar.
CARO-KANN VÖRN.
Botvinnik Konstantinopolski
Hvítt Svart
1. e2—e4 c7—c6
2. d2—d4 d7—d5
3. e4xd5 c6 Xd5
4. c2—c4 Rg8—f6
5. Rbl—c3 e7—e6
6. Rgl— £3 Bf8 —e7
7. Bcl—g5
Aðalmarkmið hvíts er að fá peða-
meirihluta drottningarmegin með
því að leika c5, en það verður að
undirbúa vel, svo að svartur geti
ekki eyðilagt það með því að leika
b6.
7.......
8. Hal—cl
0—0
Rb8—c6
8...... Re4 er sterkara. T. d. 9
BXe7, DXe7; 10. c5, Rc6 og síðar
e5 með hagkvæmara tafli en eftir
hinn gerða leik.
9.
c4—c5
Rf 6—e4
Rétta svarið við sókn öðru megin
á borðinu er alltaf gagnsókn á mið
borði. 9..... b6 myndi verða svar-
að með Bb5.
10. Bg5xe7
11. Bf 1—e2
Dd8Xe7
Bc8—d7
11...... RXc3; 12. HXc3, e5 er
freistandi en ekki gott vegna 13.
RXe5!, RXe5; 14. He3.
12.
a2—a3
f7 — f5
Villa, sem ræður úrslitum skákar-
innar. Rétt var 12. .... f6; 13. b4,
Rxc3; 14. HXc3, a6; 15. 0—0,
Had8 og reyna síðan að sprengja
Slíkum hundsskinnum
Himmlers og Hitlers er bezt að
nefna ekki Gestapo á síðum sín
um, nema til þess eins að koma
skríðandi til íslenzku þjóðar-
innar og biðja hana fyrirgefn-
ingar á því að hafa sett þann
blett á æru íslands, að gerast
málsvari Gyðingahatursins og
Gestapoofsóknanna.
peðastöðuna með e5.
13. Be2—b5 Re4—g5
14. Bb5 X c6 Rg5X f3
15. DdlX f3 b7 Xc6
16. Df3—f4! Ha8—e8
17. 0—0 e6—e5
18. Df4 Xe5 De7Xe5
19. d4Xe5 He8xe5
20. f2—f4! He5—e7
21. Hfl —el Hf8 —e8
22. Helxe7 He8Xe7
23. Kgl—f2 Kg8— f7
24. Hcl—dl
Til þess að hindra d4, því að þá
kæmi svartur biskup sínum i tafl-
ið. 24. Hel er slæmt vegna 24...
HXel; 25. KXel, d4!; 26. Re2,
Ke6; RXd4, Kd5, nær peðinu aft-
ur með fullt svo góðri stöðu.
24.......
25. Hdl—d2
26. Hd2—e2
27. Kf2—e3
28. Ke3—d4
He7—e8
h7—h6
He8—b8
Hb8—b3
Nú er hvíti kóngurinn kominn í
sóknarstöðu á miðborðið. Meðan
hvítur bætir stöðu sína með hverj-
um leik, er svartur aðeins óvirkur
áhorfandi, vegna þess hve biskup
hans stendur illa.
28........ Kf7— f6
29. Rc3—a2 Hb3—b8
30. b2—b4 g7—g5
Framh. á 8. síðu.
Það hefur slegið óhug á
heldri borgara þessa bæjar
vegna upplýsinga, sem forvíg-
ismaður heldra fólksins, Egg-
ert Claessen, gaf í sambandi
við Dagsbrúnarmenn nýlega.
Þessi virðulegi fulltrúi heldra
fólksins í Reykjavík sagðist
hafa komizt d snoðir um at■
hæfi, alveg óheyrilegt. Verka-
maður í Reykjavík hefði keypt
stól fyrir 2000 krónur. Vœri
þetta nægileg rök til að neita
öllum kröfum reykvískra verka
manna um kjarabætur.
★
Eg skal ekkert um það segja
hvort þessi óskaplegi atburður
hafi gerzt, þó ekki sé beint
trúlegt, að Dagsbrúnarverka-
maður geti eytt svona sjötta
hluta af árstekjum sínum i
einn stól, þó góður sé. En hins-
vegar er vel skiljanlegt að ó-
hug slái á fínt fólk við slíkar
fregnir. Það hefur séð verka-
menn Reykjavíkur vera stöð-
ugt að fœra sig upp á skaftið,
krefjast meiri og meiri þátt-
töku í arðinum af vinnu sinni,
hærri launa, betri Winnusk'il-
yrða, betri lífsskilyrða. Og
verkamenn eru farnir að ganga
ósvífnislega vel til fara, eiga
spariföt, sem gera það oft erf-
itt að þekkja hvort þetta sé
verkamaður eða fínt fólk. Og
svo ef þeir fara nú líka að vilja
búa í fallegum íbúðum og
kaupa sér húsgögn, sem ef til
vill verður heldur ekki öruggt
að þekkist frá húsgögnum
heldra fólksins, já, herra trúr!
Hvar eru þá markalvnurnar?
2000 króna stóll! í verkamanna-
íbúð! Hvar endar þetta?
Fínu frúrnar biðja og vona
að upprísi slíkur forvígismaður
heldra fólksins að hann geti
í eitt skipti fyrir öll sett þess-
um verkalýð stólinn fyrir dyrn-
ar, æ, illa er nú hann Hitlei
þeirra farinn! Og Claessen er
varla nógu smart til að verða
íslenzkur Hitler, þó ekki vanti
viljann. Þetta gengur líka allt
verr hér á Islandi, verkalýð-
urinn er orðinn svo frekur og
ótugtarlegur i garð heldra fólks
ins, hver Dagsbrúnarkarl er
orðinn uppfullur af því að
hann eigi að lifa eins og mönn-
um er sæmandi, og svo bætist
þar ofan á, að nú eru bolsarnir
farnir að kenna þeim gð menn
eins og Eggert Claessen og
kumpánar hans í Vinnuveit-
endafélaginu séu barasta alls-
endis óþarfir í þjóðfélaginu!
Það mundi fiskast eins þó al-
þýðan ætti sjálf togarana og
verksmiðjúhjólin snúast j/xfn-
hratt þó arðurinn rynni ekki
til fáeinna heldri manna, held-
ur til hinnar vinnandi alþýðu.
★
Eins og það sé ekki von að
fína fólkið sé farið að ugga
um s$g? Það hefur reyndar
fulla ástœðu til þess. En ís-
lenzkir verkamenn fara sínu
fram án allrar óþarfa vorkunn-
arsemi við ofnæmar taugar.
Látum heldra fólkið svokallaða
Hvað er að gerast úti í heimi ?
Er öruggt um framkvæmd Teheran-
samþykktanna?
London 4. febrúar. — General News Service.
Öruggt er ekki um framkvæmd neinna pólitískra skuldbind-
inga er Vesturveldin gefa, meðan almenningur lætur viðgang-
ast áhrifavald nákvæmlega sömu aflanna, sem eyðilögðu stjórn-
arstefnu Bretlands síðustu tvo áratugina.
Bæði í, London og Washington var gert mikið veður úr því
í blöðum einangrunarsinna og íhaldsmanna, er Pravda birti fyr-
ir nokkru orðróm um friðarumleitanir. Hlutlaus áhofandi getur
þó tæpast furðað sig á því að slíkur orðrómur myndist, né á því,
að Sovétríkin óski eftir að hann sé borinn opinberlega til baka.
Það má minnast þess, er Sempill lávarður, áhrifamikill íhalds-
herra með víðtæk sambönd við brezka stjórnmálamenn, lét svo
ummælt 27. okt. 1942, að honum „væri í lófa lagið að fá tals-
verðan stuðning“ til friðarsamninga við nazista „þegar tími væri
til þess kominn“. Þegar hann var spurður, hvenær hann teldi
að það yrði, svaraði hann: „Þegar hernaðarástandið er ótvírætt
orðið okkur í vil“.
Að þetta sé ekki einungis fortíðarmál má dæma af fregn, er
Londonblöðin fluttu 20. jan. s. 1., um að „sterkum áróðri“ væri
beitt við Roosevelt í því skyni að innrás verði frestað og tíma-
ákvörðunum Theheranráðstefnunnar breytt, vegna hinna „óheppi-
legu áhrifa er mikið mannfall Bandaríkjamanna gæti haft á for-
setakosningarnar sem fara í hönd. Daginn eftir barst fregn um
myndun víðtæks bandalags allra greina einangrunarsinna og
afturhaldsklíkna í Bandaríkjunum (talið er auk heldur að Cough-
lin og Lindberg séu með) til að skipuleggja baráttu gegn ákvörð-
unum Teheranráðstefnunnar.
Washingtonfréttaritari New Yorks Times, John MacCormack,
skýrði frá því 22. jan. að alvarlegur ágreiningur væri milli Banda-
ríkjastjórnar og ýmissa stjórna Bandamanna, vegna þess hve
Bandaríkin séu ófús á að vopna innlendar þjóðfrelsishreyfingar
í Evrópu, og sleppa eins fljótt og hægt er stjórn landssvæða sem
lengst eru undan kúgun, úr höndum hernaðaryfirvalda. MacCor-
mack bætir því við, að þessir erfiðleikar magnist vegna „óttans
við byltingu sem virðist sækja að þeim mönnum í Washington
er móta utanríkismálastefnu og hernaðarpólitík Bandaríkjanna,
einkum hvað snertir Frakkland.
Afleiðingarnar eru slysalegar viða á vígstöðvum. Bandamenn
birgja af vopnum óaldaflokka grískra konungssinna undir stjórn
Servas hershöfðingja, en neita þjóðfrelsishreyfingunni grísku um
hergögn og meira að segja matvæli, enda þótt hún nái yfir 80%
andstöðuaflanna gegn nazistum. „í stað þess að senda Grikkjum
vopn“, segir New Statesman, „er þeim hjálpað með því að láta
sprengjum rigna yfir hafnir þeirra“. Og blaðið bætir við: „Frakk-
ar spyrja einnig án þess að þeim sé svarað, hversvegna Banda-
menn kjósi heldur hina árangursminni og margfallt mannskæð-
ari loftárásaaðferð til þess sem hægt væri að gera með fáeinum
dýnamit hylkjum11.
Þetta er mikilvægara mál en menn gera sér almennt ljóst.
Það er tengt þeirri afstöðu grísku, júgoslavnesku og pólsku út-
flytjenda„stjórnanna“ í London, að láta stríðið lítið til sín taka,
með samþykki brezku stjórnarinnar. En þessi afstaða snertir aft-
ur hina dýru og seinlátu herferð Bandamanna á Miðjarðarhafs-
svæðinu og framhaldandi aðgerðarleysi í Vestur-Evrópu. Hinn
kunni frjálslyndi blaðamaður A. J. Cummings ritar: „Síðan Teher-
anráðstefnunni lauk, hafa blöð Bandamannabjóðanna hætt að
leggja áherzlu á hina brýnu nauðsyn nýrra vígstöðva ... Þrátt
fyrir hina glæsilegu sigra rauða hersins verður samt vart þó
nokkurs kvíða hér og þar“. Slíkur kvíði er ekki ástæðulaus fyrr
en hálfrar milljón manna Bandamannaher hefur náð fótfestu
í Vestur-Evrópu og Balkanskaga. Þá, en fyrr ekki geta lvðræðis-
sinnar og ættjarðarvinir hætt að tala um nýjar vígstöðvar.
1500 kr. til barnaspítala
Hringsins
Minningagjöf til Barnaspí-
talasjóðs Hringsins, kr. 1500,00,
skjálfa af ótta við alþýðuhreyf-
inguna. Tækifœrin til arðráns
og lúxuslifs á kostnað verka-
lýðsins fara að lokast.
til minningar um frú Sigur-
veigu Guðmundsdóttur, á 80
ára fæðingardegi hennar, 19.
febrúar 1944, frá manni henn-
ar, Jóni E. Jónssyni, prentara,
börnum og tengdabörnum.
Áheit S. E. kr. 100.00.
Kærar þakkir. Stjórn Hrinsins.