Þjóðviljinn - 14.07.1944, Blaðsíða 7

ÞJÓÐVILJINN
7
Föstudagur 14. júlí 1944.
SAGAN AF ÞORSTEINI KARLSEFNI
(Úr Þjóðsögum Jóns Árnasonar).
og að þeirri veizlu hefur Þorsteinn bónorð sitt og biður
kóngsdóttur- Það mál var auðsót't’ við hana. Sneri þá
kóngur fagnaðarölinu upp í brúðkaupsveizlu þeirra Þor-
steins og kóngsdóttur, og bauð þeim að vera hjá sér, svo
lengi sem þau vildu, því hann þóttist eiga þeim að launa
Kf og lausn sona sinna. Kóngssynirnir lýstu því þá yfir,
að þeir vildu gefa Þorsteini alla þá von, sem þeir ættu
ífeil ríkisins eftir dag föður þeirra, og launa honum svo
og kóngsdóttur lífgjöf þeirra og lausn. Þessu varð kóng-
ur samþykkur og tók svo Þorsteinn við ríki eftir lát
kóngs og settist að því með drottningu sinni- Síðan hafa
iáar sögur frá þeim gengið.
k
Robert Bruck:
ÞRÍR FÖRUSVEINAR
Einu sinni voru þrír ungir piltar, þeir voru vinir og
höfðu ákveðið það með sér að fara eitthvað langt út í
heiminn. Hétu þeir hver öðrum að láta eitt yfir alla
ganga og þola hver með öðrum hungur, þorsta, kulda
og hita, einnig skyldu þeir hjálpa hver öðrum í öllum
hættum.
Síðan héldu þeir af stað einn góðan veðurdag, gengu
gegnum borgarhliðið og út á þjóðveginn.
Þegar þeir höfðu gengið í marga daga yfir fjöll og
dali, engi og beitilönd, og jafnan sofið á nót’tinni undir
trjám í skóginum, þá urðu þeir þess varir, sér til skelf-
ingar, að nesti þeirra var að þrotum komið.
Um hádegisbilið voru þeir staddir í skógi einum, þar
sem þeir höfðu leitað sér skýlis 1 skuggum trjánna, því
að sólarhitinn var nærri óþolandi. Þeir lögðust 'til hvílu
undir tré einu miklu og voru hálf daprir yfir því að
hafa ekki neitt að borða, því að þeir höfðu þá nýlokið
við hið seinasta af nestinu. Þó áttu þeir eftir lítið eitt
af mjöli. Og var einn þeirra sendur til að safna sprekum,
svo að þeir gætu kynt bál og bakað sér brauð úr mjöl-
inu. .,,if
Árið 1918 féll Mac Donald við
kosningar, og var því um kennt,
að hann hefði litið byltinguna
í Rússlandi hýrara auga en
enskurn sósíaldemókrata sæmdi.
Síðar komst hann þó á þing
og varð 1924 forsætisráðherra.
Þá var það haft eftir honum,
að það væri fásinna að undir-
búa byltingu til þess að breyta
þjóðskipulaginu. Annað mál
væri það, að gott væri að vera
við því búinn, að slík bylting
yrði gerð.
Þegar verklýðsflokkurinn i
Bretlandi fékk í fyrsta skipti
fulltrúa í stjórninni, sagði Ge-
org konungur við Maríu drottn-
ingu sína:
Nú neyðist ég til að taka
yerkamenn í ríkisstjórnina.
ÞETTA
Þú gerir þá líklega þær kröf-
ur til þeirra, að þeir vinni átta
tíma á dag, svaraði drottning-
in.
Maður nokkur var ákærður
fyr.ir að hafa sagt undir votta,
að helmingur bæjarfulltrúanna
væru fábjánar. Hann var dæmd
ur til að taka orð sín aftur op-
inberlega og gerði það á þenn-
an veg.
Eg undirritaður lýsi því yfir,
að helmingurinn af bæjarfull-
trúunum er ekki fábjánar.
Norðmenn hafa fundið upp
þessa útleggingu á nafni Kvisl-
ings. Hann heitir Vidkun Quisl-
ing: Vidkjendt Usling (alþekkt-
ur þorpari).
ARFUR
PHYLLIS BENTLEY:
ekki í góðu lagi, gufan of lit.il
og lestin stanzaði inm í jarð-
göngum hálfa mílu frá Chest-
er. Litlu seinna kom næsta lest.
Til allrar heppni hafði hún líka
lélegt gufuafl og fór hægt. Hún
rakst á fyrri lestina inni í jarð
göngunum. Farþegarnir köstuð-
ust ónotalega til í vögnunum
en engin slys urðu. Göngin
fylltust af reyk, og bó að ein-
hver hefði haft rænu á að
kveikja rautt ljós, mundi það
varla hafa sézt. Þriðja lestin
kom. Það voru fáir vagnar og
farþegar ekki margir. Hún var
því léttari en hinar. Gufuaflið
var nóg og hún ók inn í jarð-
göngin á fullri ferð.
Brigg sá ofsjónir: náfölt konu
andlit, augu, starandi af skelf-
ingu og hálfopinn munn.
Nei, það gat ekki vei.’A Sopia
gat ekki hafa farið með iiUnni
þessari lest, sagði hann hvað eft
ir annað við sjálfan sig. Sophia
litla var sjálfsagt heil á húfi.
Þau höfðu auðvitað gist í Chest-
ir og voru þar enn, því að nú
voru göngin ófær..
Lestin, sem Brigg og Enoch
voru með staðnæmdist á næstu
stöð við jarðgöngin. Þeir hittu
stöðvarstjórann og hann lét þá
fylga sér í áttina að tveimur
litlum húsum rétt hjá járn-
brautinni. Hann staðfesti allt,
sem Enoch hafði frétt og bætti
við einstökum atriðum, — sem
höfðu þau áhrif á Brigg, að
hann sá í anda mölbrotna vagna
og heyrði kvalaópin.
„Sex dóu“, sagði maðurinn,
„þar á meðal var kona með
hermilínkraga. Og tíu meiddust
meira, eða minna“.
„Eg held, sagði Sopia v v
„Eg held, að Sopia hafi ekki
átt hermilíns-loðkraga“, sagði
Brigg við Enoch á leiðinni. ,,En
þó getur það verið. Hún á svo
mikið af kápum og kjólum og
þess háttar“.
„Nýr kjóll í hverri viku, hef
ég heyrt“, sagði Enoch.
Þeir gengu mjóan stíg eftir
graslend: og komu að húsunum.
BUgg óskaði að hann hefði mátt
ganga að minnsta kosti mílu
vegar, cn nú voru þeir komnir
að dyrunum og þær voru opn-
ar.
Eneeh gekk inn á undan hon-
um. Þeir gengu upp mjóan
stiga og inn í lítið herbergi. Á
miðju gólfi stóðu börur og lér-
eft breitt yfir.
Ókunnur maður hafði fylgt
þeim upp á loftið. Hann tók
það sem breitt var yfir börurn-
ar. Brigg sneri sér undan og
grét. ^
.,Það er erfitt að sjá — “
stamaði Brigg. Hverr.ig átti
hann að sja, að þetta væri and-
lit systur hans. Og þó gat hann
ekki annað en þekkt glóbjörtu
hrokknu hárlokkana, sem komu
niður undan hattinum, og lið-
uðust niður á loðkragann.
En hann vildi ekki trúa því,
að þetta væri Sophia — að gleði
þyrstu lífi hennar væri lokið,
að mikillæti hennar, metnaður
og ævintýraþrá væri slokknuð
að fullu. Var hún ekki fædd
til annars en njóta þessara fáu
ára?
„Eg skil ekki hvaða erindi
Sophia átti á veðreiðarnar“
hvíslaði Brigg ósjálfrátt einu
sinni enn og andlit hans af-
myndaðist af hugarkvöl.
„Þetta er áreiðanlega Sop-
hia“, sagði Enoch Smith og
rödd hans var óvenjulega vin-
gjarnleg. „Og þetta sannar það
líka — “
Hann benti Brigg að koma til
sín og Enoch lyfti upp klæðinu
af börunum sín megin. Lítið,
gráfölt andlit og barnslíkami
kom í ljós við hlið konunnar.
„Þetta er Freddie“, stundi
Brigg.
Dauði Sophiu var fullkomin
staðreynd. Hér lá barn hennar
liðið lík. Ekkert var til framar,
sem minnti á að Sophia hefði
lifað. Hún var horfin, eins og
hún hefði aldrei verið til.
„En litla stúlkan!“ sagði
Brigg allt í einu. Hann var svo
utan við sig, að hann hafði eitt
augnablik gleymt barninu.
„Hvar ætli litla stúlkan sé?
— Jane, eða hvað hún nú heit-
ir. — Mamma hennar var ný-
búin að venja hana af brjósti
og hún var ekki einu sinni far-
in að ganga“.
„Enoch leit spyrjandi á mann-
inn, sem hafði fylgzt með
þeim, en hann hristi höfuðið.
„Hún hlýtur að vera einhvers
staðar“, sagði Brigg og horfði
örvinglaður í kringum sig. „Við
verðum að finna hana. — Það
getur verið að Fredrich hafi
haldið á henni“. Nú vaknaði hjá
honum von um að barnið væri
lifandi.
„Eg veit ekki betur en Fred-
rich sé í andarslitrunum. Hann
liggur í hinu húsinu hérna rétt
hjá“, sagði Enoch kuldalega.
Brigg gat ekki að því gert,
að honum létti við þessa fregn.
Dauði Sophiu hefði verið enn
sárari, hefði Fredrich lifað.
„Sophia hlýtur að hafa skilið
barnið efti^ heima“, sagði hann.
„Nei, hvorugt barnanna var
heima“, sagði Enoch. „Við verð-
um að leita að barninu, en fyrst
komum við inn til Fredrichs“.
Fylgdarmaðurinn ætlaði að
breiða ofan á líkið, en Brigg
gekk að börunum, kraup á kné
og bar kalda höpd Sophiu að
vörum sér. 1— En þetta var ekki
hönd Sophiu. Sophia litla syst-
ir hans var ekki til framar.
Hann stóð á fætur. Tárin runnu
niður vanga hans.
„Þetta hefði pabbi ekki af-
þorið. Það er gott að hann er
’áinn11, sagði hann við Enoch.
Enoch horfði rannsakandi á
hann. „En frú Oldroyd? Verður
þetta henni ekki þung sorg?“
„Jú, auðvitað — en hún er
eigingjörn, sljó fyrir öllu, síðan
pabbi dó. Hún er að verða gam-
almenni11, sagði Brigg. Hann var
óstyrkur á fótunum. „En hvaða
erindi átti Sophia á veðreiðarn-
ar?“ tautaði hann einu . sinni
enn um leið og þeir gengu út.
Þeir gengu yfir að hinu hús-
inu. Brigg rak sig á haltan
mann í dyrunum og hörfaði til
baka. Þetta var Jonathan. Hann
var alvarlegur, magur og orðinn
ellilegur. Brigg yrti ekki á hann
en hneigði sig lítið eitt, eins
og hann hefði mætt ókunnum
manni.
Það hvarflaði að Brigg að
kenna Jonathan um dauða Sop-
hiu. Hann hefði átt að hæna
hana að sér, þegar þau voru
heima og hafa áhrif á hugsun-
arhátt hennar. Þá hefði hún
ekki orðið svona eigingjörn og
óstýrilát.
Jonathan leit alvarlega á bróð
ur sinn og hélt þegjandi áfram.
Enoch og Brigg gengu inn í hús
ið. Fredrich lá í rúmi, vafinn
og reifaður. Andlit hans var
öskugrátt. Hann var auðsjáan-
lega að skilja við.
Litla krossgátan
LÁRÉTT: ■
1. hungur — 7. urg 8. vinj — 10.
kennimerki — 11. treg — 12. velgju
— 14. spúi — 16. fljót (sém.) —
18. þyngdarein. — 19. ber — 20.
gjaldmiðill — 22. algeng skst. —
23. harðsnúinn — 25. sveitafólk.
LÖÐRÉTT:
2. forsetn — 3. tíndi — 4. traust
— 5. ending — 6. hniðjuna — 8.
galla — 9. safnaði — 11 hnoðri —
13. jörð — 15. skóa — 17. nudda —
21. skreppu — 23. fornafn — 24.
frumefni.
RÁÐNING SÍÐUSTU
KROSSGÁTU:
LÁRÉTT:
1. hítina — 7. lóna — 8. ós — 10.
RN — 11 ást. — 12. AB — 14.
innar — 16. firra — 18. rý — 19.
trú — 20. gá — 22. at — 23. ólag —
25. slarka.
LÓÐRÉTT:
2. il — 3. tóm — 4. innir — 5.
NA — 6. ástrík — 8. ósar — 9.
raftar — 11. an — 13. birt — 15.
nagla — 17. rú — 21. áar — 23. ól
— 24. GK.