Þjóðviljinn - 10.11.1944, Side 4

ÞJÓÐVILJINN — Föstudít<íui- 10. nóvember 1944
þlÓÐVILJI
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalutaflokkunnn.
Ritstjóri: Sigurður Ouðmundsson.
Stjómmálaritstjórar: Einar Olgeirsson, Sigfús Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofa: Austurstrœti 12, sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 218i.
Áskriftarverð: í Reykjavík og nágrenni: Kr. 6.00 á mánuði.
Uti á landi: Kr. ö.OO á mánuði.
Prentsmiðja: Viksngsprent h.f, Garðastrœti 17.
Stríð eða vopnahlé
Það er ef til vill það athyglisverðasta við þá stjómmálasamvmnu,
sem nú er hafin, að það eru raunverulega tvær megin stéttir þjóðfélags-
ms, atvinmirekendur og verkamenn, sem hafa samið vopnahlé og ætla
nú að reyna að leysa hin mikilvægustu mál þjóðarinnar með friðsam-
legu samstarfi.
Sumum kann að finnast, að þetta vopnahlé sé svo sjálfsagt að allir
— bókstaflega allir — hljóti að fagna því. Reynslan mótmælir þessu,
hún sýnir alþjóð þá bláköldu staðreynd, að til eru menn, sem vildu
halda stéttabaráttunni áfram hvað. svo sem hún kynni að kosta þjóð-
ina. Skoðanir þessara manna má finna í Vísi og Tímanum. Þar er því
haldið fram, að það sé fjarstæða, „svikráð og landráð“ eins og Vísir
orðaði það einu sinni, að gera ráðstafanir til að kaupa ný framleiðslu-
tæki áður en búið sé að koma á allsherjar launalækkun. Bjöm Ólafsson
skrifar langa grein í Vísi í gær í sania anda. Efni greinarinnar er í raun
og vera þetta: Tryggið það fyrst að framleiðslan beri sig, meðal annars
með því að lækka launin og svo koma nýju framleiðslutækin og at-
vinnan af sjálfu sér.
Þetta er skoðun stjórnarandstöðunnar.
Þeir herrar, sem að henni standa, vildu liefja kauplækkunarherferð
tafarlaust. Ný framleiðslutæki áttu ekki að koma til landsins fyrr en
þeirri herferð væri lokið með sigri atvinnurekenda. Atvinnuleysið og
ríkisvaldið átti að tryggja þeim sigurinn og lágu launin áttu að tryggja
framleiðendum gróðann, þegar þeir teldu tímabært að kaupa ný fram-
leiðslutæki.
Enginn getur efazt um, að 'dregið hefði hér til mjög harðvítugra
deilna ef stefna þessara manna hefði sigrað. Það hafa ekki svo mikið
sem verið færðar líkur að því, að verkamenn og aðrir launþegar geti
ekki haldið þeim lífskjörum, sem þeir hafa, það eru þvert á móti miklar
líkur til að með því að nota nútíma tækni við framleiðsluna megi bæta
þau.
Það má því öllum vera ljóst, að hin sterku samtök verkamanna
hefðu ekki látið bjóða sér launalækkun án þess að verjast af öllum
mætti.
Það eru engar ýkjur, þó sagt sé, að vel hefði svo mátt fara að
þjóðin hefði tapað sjálfstæði sínu á ný, meðan þær deilur hefðu staðið,
sem hlutu að leiða af kröfu um launalækkun.
Þetta var hinum beztu mönnum meðal verkamanna og atvinnu-
rekenda ljóst, báðir þessir aðilar vildu láta deilur víkja fyrir þjóðar-
nauðsyn, þess vegna gátu fulltrúar þeirra á vettvangi stjórnmálanna
samið um stjórnarsamvinnu.
Grundvöllurinn er þessi:
Gerð verður ýtrasta tilraun til þess að efla framleiðsluna og koma
henni í nútímahorf og þannig reynt að fá úr því skorið, hvort fram-
leiðslan getur ekki veitt vérkamönnum að minnsta kosti eins góð kjör
og þeir búa við nú.
Það cr furðu illt verk, sem þeir vinna, sem vilja hindra þessa til-
raun, það er verri aðstaða en vænta hefði mátt frá nokkrum íslendingi,
að vilja. nú etja þjóðinni út í hatráma stéttabaráttu þegar kostur var
vopnahlés.
En hvað sem þcssu líður, þá er það staðreynd, að þessir inenn eru
til, þá er aÍS finna í herbúðum Vísis og meðal forystumanna Framsókn-
arflokksins. En þjóðin hefur ráð þessara manna í hcndi sér, henni ber
að einangra þá, henni ber að gera þeim Ijóst, að þeir og þeirra lífsskoð-
anir tilheyra liðnum tíma, í dag þarfnast þjóðin samstarfs verkamanna
og vinnuveitenda, og hver sá stjórnmálaflokkur, sem g'erir tilraun til
að hindra það samstarf, á ekki tilverurétt.
Framsóknarforystan og Ví.dsliðið á engan tilverurétt á vettvangi
íslenzkra stjórnmála, þessir menn eru blindir afturhaldsseggir, sem lifa
og lirærast í hugmyndaheimi liðinna tíma, þeir eru menn seni eþkert
geta lært og engu gleymt. Jafnvel hin ægilegasta heimsstyrjöld er þeim
ebki nógu strangur kennari, flokksofstæki liðinna tíma er runnið þeim
í merg og blóð, viðleitni þeirra að'nota ríkisvaldið s.ér til iramdráttar
er orðin hluti af lífi þeirra, þess vegna geta þeir ekki hugsað sér neina’
stjórnarmyndun án baráttu við verkalýðinn. Þessa menn á þjóðin að
þurrka burtu af vettvangi stjórnmálanna.
Sildveftðarnar fi snmar
Síldveiðunnm er lokið fyrir
nokkru og menn eru fárnir að
reikna út hve margar milljónir
hafi tapazt á löndunarstöðvunum
og öðru slíku, en ebki er enn farið
að reikná út hvað hefur tapazt á
því að ekki eru til niðursuðuverk-
smiðjur eða að síldarverksmiðj-
urnar voru ekki fleiri og bátaflot-
inn stærri, eða þá að ekki voru
saltaðar svo sem 500 Juisund tunn-
ur af síld fvrir Evrópumarkaðinn.
sem nú opnast.
Síldveiðin var mjög mikil í sum-
ar, en byrjaði seint. Alls var tekið
.á móti hjá rikisverksmiðjunum um
920 þúsund málum.
Framan af var sildin eingöngu á
austursvæðinu og hafði, Raufar-
hafnarverksmiðjan tekið á móti
allmiklu af síld áður en aðrar verk-
smiðjur fengu nokkuð. Um miðj-
an ágúst byrjaði svo veiðin fyrir
alvöru og hélzt úr því uppgripa-
afli fyrir öllu Norðurlandi og Aust-
fjörðum frain yfir miðjan septem-
ber.
Sama sagan endurtók sig nú og
1940 og 1942, að verksmiðjuraar
gátu ekki tekið á móti allri síld-
inni jafnóðum og hún veiddist
vegna þess að þrær verksmiðjanna
fylltust og urðu skipin að bíða eft-
ir löndun tvo sólarhringa og jafn-
vel lengur meðan sjórinn var mor-
andi af síld og ágætt veiðiveður.
Aðeins var hægt að landa sem
svaraði því er verksmiðjumar
bræddu undan, en með þessu er
þó ekki öll sagan sögð, því afköst
verksmiðjanna féllu mjög mikið,
að minnsta kosti á Raufarhöín,
vegna þess að síldin varð illvinn-
anleg vegna skemmda. Aðalorsök-
in til þess að síldin skemmdist svo
mjög reyndist okkur vera sú, að
hún morknaði í skipunum við
bryggjurnar áður en henni var
landað, og var ]iá lítið gagn að
salta hana í þrónum.
Skipin voru að vísu beðin að
salta aflann í skipin eftir að lönd-
unarbiðimar byrjuðu, en það mun
ekki hafa verið alpicnnt gert, eða
að minnsta kosti elcki saltað nógu
mikið — því að varla er gagn að
minni söltun en hálfri skóflu í mál,
eða rúmlega 1%, miðað við síld-
armagnið. Þetta þýðir, að skip,
sem ber 1000 mál, þyrfti að salta
hvern farm með að minnsta kosti
einu tbnni.af salti, lielzt meira.
Það er að vísu von að sjómenn
spari sér salt eins og þeir geta, eða
hugsi sem svo, það er eklci gagn að
því að ég salti ef hinir gera það
ekki, e‘u þetta hefur alvarlegar af-
leiðingar fyrir afköst verksmiðj-
anna og um leiö aflamöguleika
skipanna, því að þegar á að fara
að vinna þessa síld, sem hefur beð-
ið 2—Í3 sólarhringa í skipinu og
síðan nökkra sólarhringa í þrón-
um, falla afköstin jafnvel niður í
helming eða enn minna.
Nú munu márgir spyrja: Hvers
vegna ekki að nota aquacide?
Þetta efni mun hafa verið nokkuð
nolað hér á landi, einkum í verk-
smiðju Kveldúlfs á Hjalteyri og
á Djúpavík.
Haustið 1940 voru gerðar til-
raunir mcð notkim aquacides hjá
ríkisverksmiðjunum á Siglufirði
og stóð Ingi Bjarnason efnafræð-
ingur fyrir þeim. llcynslan var sú,
að afköstin ukust allmikið og jafn-
vel var hægt að ná fullum afköst-
um á síld, sem erfitt var að bræða
að öðrum kosti. En þá þurfti að
nota nokkuð mikið af efninu, eða
rúmlega 1 lítra i tonn af síld. Ef
síldin var aftur á móti svo skemmd
að hún var óvinnandi með venju-
legri aðferð þá var heldur ekki
hægt að vinna hana hversu mikið
aquacide sem sett var i hana.
Aquacide virðist því vera tals-
verð hjálp við vinnslu á skemmdri
síld, en það er samt sein áður
vandræðalausn að láta síldina fyrsl
skemmast og vinna hana síðaw
með aqucide. Æskilegt væri auð-
vitað að koma í veg fyrir að síld-
in skemmdist, en til þess höfum
við sem stendur ekki önnur ráð
f
eu söltun og ef til vill kælingu og
söltun í semi.
Til niðursuðu þarf síldin. auð-
vitað að vera ný, en auðvelt er að
uppfylla það skilyrði. Oft í sumar
t. d. var ekki nema bálftíma sigl-
! ing frá verlcsmiðju i sildajrtorfurn-
jar og skipin fylltu sig á skömm-
! um tíma.
Loks þurfum við kerzluverlc-
snúðju til a;ð fullvinna síldarlýsið
i stað þe.ss að flytja það út óunn-
&S> eins og uú «• ,ger,t.
Þetta máþ bygging herzáuverk-
smiðju, hefur iuí verið á döfinni í
mörg ár, og varla skrifnð svo
grein um sjávarútveg og síidar-
vínnslu, að ekkí sé: á það minnzt.
I vikublaði einu i suinar var
talað um að Atvinnudeild Háskól-
.ans hefði gert merkilegar tilraun-
öskar B. Bjarnason, efnaverkfræðíng
Nú er ])að svo, að síld sem lánd-
að er nýrri og sæmilega söltuð í
þrónum er ágæt til vinnslu 3 og
upp í 7 sólarhringa gömul. Af-
köstin ættu því ekki að þurfa að
falla vegna skemmdrar síldar, þar
sem ekki eru stærri þrær en svo
að þær samsvara vikuvinnslu. En
þá er það höfuðskilyrði að síldin
sé óskemmd þegar henni er land-
að.
En það er ekki aðeins skemmd
síld sem veldur erviðleikum í
bræðslu, heldur einnig ný síld, og
er það alþekkt, að erfitt er að
vinna glænýja og ósaltaða síld
beint úr skipunum, sérstaklega ef
um mjög feita síld er að ræða.
Mjölið vill verða feitt og erfitt að
ná viðunandi afköstúm.
Það er ástæða til að ætla að hér
geti aquacide komið að notum.
Tilraunir þær, sem gerðar hafa
verið til notkunar aquacide í nýja,
feita síld, eru ef til vill ekki full-
nægjandi, en virðast þó benda til
þess að feitin pressist mun betur
úr pressukökunni og auðvelt sé að
ná fullum afköstum, og ef þetta
er rétt er auðvitað sjálfsagt að
hagnýta aquacide einmitt til
vinnslu á nýrri síld, því það er
þýðingarmikið þegar síldarhrotur
byrja að geta byrjað vinnsluna
strax með fullum afköstum. Enn-
fremur cr athugandi að í nýja sílcl
virðist ekki þurfa nema um fimmta
part þess sem þarf í skemmda
síld (eftir reynslu Hjalteýrarverk-
smiðjunnar).
En það má ekki nota aquacide
eingöngu í stað salts, því það er
æskilegt vegna mjölsins að síldin
sé söltuð og svo auð'vitað til að
forða henni frá skemmdum í
þrónum.
Það er þörf margra endurbóta
í síldariðnaði okkar. Fyrst og
fremst þarf framleiðslán að breyt-
ast meir í matarframleiðslu en nú
er. Það þarf að aulca framleiðslu
á saltsíld og koma á niðursuðu,
ásamt bræðslu, svo aðeins sé
brædd síld, sem ekki er hæf til
söltunar í tunnur eða til niður-
suðu.
Slíkum verksmiðjum, sem eru
niðursuðuverksmiðjur og bræðslur
í einu, liafa Ameríkumenn komið
upp hjá sér, t. d. einni á Vancouver
Island. (Sjá Ægi, G.—7. tbl. 1944).

ir viðvíkjandi herzluiðnaði, en
þetta er raunar misskilnirigur, eng-
ar tilraunir sem máli skipta í þessu
sambandi hafa verið gerðar í At-
vinnudeildinni, enda er vel hægt
að reisa herzluverksmiðju án þess,
því þessi framleiðsla er eklcert
vandamál — efnabreytingin í
rauninni sérlega einföld. — Það
þyrfti aftur á móti að gera kostn-
aðaráætlun fyrir slíka verksmiðju,
ióg yrði hún þá ax) bvggjast á til-
íboðum frá verksmiðjum eða firm-
ium, sem reisa herzlustöðvar.
Eins og kunnugt er hafa síldar-
viTksmiðjur ríkisins haft hjá sér
efnafræðilegt eftirlit frá byrjun,
og sömuleiðis þær sberri af einka-
vericsmiðjunum. Hið efnafræðilega
eftirlit með frameliðslunni er mjög
mikivægt bæði til að tryggja að
framleiðsluvörurnar, mjölið og lýs-
ið, séu eins góðar og ástæður leyfa,
og sömuleiðis til að kóma í veg
fyrir óeðlileg töp. Ríkisverksmiðj-
urnar haía nú rannsóknarstofu á
Siglufirði sem er mjög vel útbúin
til þessara ef,tirIitsrannsókna, enda
hefur ekkert verið til Hennar spar-
að og mun það ekki sízt að þakka
framkvæmdastjóranum Jóni Gunn-
arssyni, sem hefur sýnt mjög góð-
ain skilning á þýðing.u þessara eft-
irlita með framleiðslu, og lagt á-
herzlu á að það væri seni fullkomn-
ast. En það er elcki nægilegt að
hafa aðeins efnarannsóknir til eft-
irlits. Ríkisverksmiðjurnar þurfa
að hafa víðtækari starfsemi til að
prófa nýjungar í framleiðslu, bæði
efnafræðilega og tekniskt. Það er
eklci ólíklegt að menn með tekn-
iska menntun, sem starfa við verk-
smiðjurnar og vita hvar umbóta
er þörf, komi með nýjar hugmynd-
ir, sem væru jafngóðar og endur-
bætur, sem eru fundnar upp í öðr-
um löndum.
Föstudagur 10. nóvember 1944 — ÞJÓÐVILJINN
Framkvæmdir í hafnar-
málum Ólafsfjarðar
Framh. af 2. síðu.
fyrirlœkinu eftir með úbyrgð til enclnloka“.
Svo mörg eru þau orð.
Það þarf ekki lilla hörku af manni,
sem telur sanngirni sitt æðsta boðorð, að
skrifa. svona þversum yfir margar sam-
hljóða, skjallegar heimildir. Jafnvel í fund-
argerð sjálfrar sýslunefndar Eyjafjarðar-
sýslu hljóta þessi fjögur hundruð þúsund
að vera bókfærð og ekki önnur upphæð.
Það er augljóst, að þó sýslunefnd hefði
orðið við ósk hreppsnefndar Olafsfjarðar-
hrepps og samþykkt umbeðna ábyrgð, gat
hún gert það með þeim fyrirvara, að hún
mundi aldrei ábyrgjast meira en þessa upp-
hæð. Með þessháttar samþykkt hefði hún
ekki stöðvað framkvæmdir í hafnarmálum
Olafsfjarðar, en gefið Olafsfirðingum árs-
frest til að finna leið út úr sínum vanda.
Þá vil ég ræða ofurlítið um grein Krist-
jáns Eggertssonar hreppstjóra og sýslu-
nefndarmanns úr Grímsey.
I raun og veru er vafasamt hvort rétt
er fyrir okkur Olafsfirðinga að reyna að
rökræða þá hugmynd, að vaxtarskilyrði
kauptúnsins okkar, sem verið hefur um
áratugi stærsta þorskveiðistöð á Norður-
landi og lengst al' framleitt meira en sinn
prósentuhluta af þjóðarframleiðslunni, hafi
svo takmörkuð vaxtarskilyrði, að skyn-
samlegast væri að leggja það sem fj'rst í
eyði. Eina svarið, sem hæiir þeim, sem
fundið hafa hvöt hjá sér til að hefja áróð-
ur fyrir þessari eyðingarhugmynd, er það,
að sú kynslóð, sem nú lifir og starfar i
Olafsfirði, hafi að dagsverki sinu loknu
sýnt, að sveitin þeirra bjóði börnum sín,-
um í framtíðinni að ininsta kosti jafngóð
skilyrði lil memiingarlífs og þau héruð,
sem forsvarsmenn eyðingarinnar telja heppi
legra framtíðarland fyrir Olafsfirðinga.
Nokkur atriði verður þá að gela um,
sem viðkoma náttúruskilyrðum í Olafs-
firði, fýrst það er beinlínis kemur við
höfninni og síðan það, er búast má við
að í framtíðinni orki verulega á afkomu
og menningu Olafsfjarðar.,
Hr. Kristján Eggerlsson reynir að vekja
andúð á hafnargerð í Olafsfirði, með því
að upplýsa, að íjörðinn grynni óðum. Ut
af því er rétt að benda á, að til eru ná-
kvæmar mælingar af dýpinu við ströndina
frá Briinnestöng (austanmegin við fjörðinn)
og inn undir bryggju, þar sem sandurinn
lekur við, önnur frá árinu 1934 og hin
frá árinu 1941, og sýnir sú siðari að dýpið
er nákvæmlega hið sama við síðari mæl-
inguna, a!It ■ niður á sjö. metra dýpi, en
upp undir fjöru er mest hætta á breyting-
um. Suður við sandinn eru hinsvegar ár-
iegar breytingar og má geta þess til dæm-
is, að í sumar er dýpra við bryggjuna en
í fyrra, eins og getið er fyr í þessari grein.
Og líkur eru til, að þær. breytingar haldi
áfram sitt á hvað þangað til aðburður
sandsins verður fyrirbyggður með nægi-
Iega iöngum garði norður frá sandinum við
fjarðarbotninn, en er það hefur verið gert
telja fagmenn að auðvelt muni verða að
moka sandinum upp úr höfninni og dýpka
hana nægilega á þann hátt.
Olafsfjörður iiggur við einhver beztu
fiskimið landsins, skammt frá skipaleið
og óvíða mun skemmra til miða. Það
verður hcldur varla talið til lasta, að góð-
ar hafnir eru beggja handa. Inn af firð-
inum liggur sveit með um 30 býlum. 1
henni má framleiða þær mjólkurafurðir
sem Olafsfjörður liefur J)örf fyrir ])ó íbúa-
tala Iians margfaldist á við J>að sem nú
er. Milli Olafsfjarðar og Fljóta liggur
Lágheiði, sem nú er verið að gera veg yf-
ir, með þeim vegi, sem kann að verða
gerður vel bílfær á næstu einu eða tveim
árum, kemst fjörðurinn í vegasambandið
og má gera ráð fyrir að vegur þessi, þeg-
ar liann er fullgerður, geli orðið fær bif-
reiðum meiri lilula árs, því heiðin er, eins
og nafnið bendir til, svo lág a'ð líkari er
sveit en fjalli.
Mörg vatnsföll, hentug til virkjunar, eru
í sveitinni, ]iar á meðal tvær ár, sín hvor-
um megin í sveitinni um 2 kni. frá kaup-
túninu. Ur annarri þeirra hafa ]>egar verið
virkjuð 250 hö., en líkur eru til að meiri
orku mcgi þar virkja.
Margar heilar uppspretlur eru í sveit-
inni og er nú verið að leiða þá, sem næst
er kauptúninu, heim í kauptúnið til þess
að liita hibýli kauptúnsbúa og sundlaug,
sem verið er að byggja. Þess má geta, að
gert ér ráð fyrir að Ijúka við báðar þess-
ar framkvæmdir — hitaveituna og sund-
laugina — á koinandi hausti. Stærsta jarð-
liitasvæðið í sveitinni er að Reykjmn, um
20 km. frá kauptúuinu, er uú eign hrepps-
Alþýðublaðið í gapastokknum:
Ásmundur Sigurðsson
Asmunaur Sigurðsson
tekur sæti á Alþingi
Ásmundur Sigurðsson, annar
varaþingmaður SósíaUstajloltksins,
tekur sœti á Alþingi í dag í stað
Sigurðar Thoroddsen, sem er einn
aj julltrúum íslands á jlugmála-
ráðstefnunni i Chicago.
Ásmundur Sigurðsson hejur ver-
ið kennari í Nesjahreppi í Austur-
skajtajellssýslu um tíu ára skeið,
og jajnjramt stundað búskap að
Rcyðará í Lóni.' I kosningunum
19ý2 hlaut hann rúm 16% at-
kvæða í kjördœmi sínu sem jraiií■*
bjóðandi Sósíalistaflokksins.
Ásmundur leit inn til Þjóðvilj-
ans í gær, og er nýkominn til bæj-
arins. Samgönguerfiðleikar við
Ilornafjörð eru miklir, strand-
'ferðaskipin koma þangað með
höppum og glöppupi. Helztu sam-
göng'urnar eru flugferðir, er verið
liafa nokkurnveginn reglulegár i
sumar, einu sinni í viku. Eru þær
ferðir mikið notaðar, þó fólki þyki
þær dýrar, fargjaldið með flngvél
milli Hornafjarðar og Rey.kjavík-
ur er 2(i5 krónur.
Grasbrestur varð mikill í Aust-
ur-Skaftafellssýslu í sumar, vorið
kalt og þurrt. Heyfengur bænda
er því víðasthvar lítill. Slátrun
varð mikil í haust og fé vænt.
Hersveit Gyðinga í
brezka hernum
Brezka hermálaráðuneytið til-
kynnir, að sérstök Gyðingahersveit
verði stofnuð innan berzka hers-
ins.
Gyðingar, sem eru í Palestínu-
hersveitinni, verða fluttir í þessa
nýju herheild. Gyðingar, sem eru
flóttamenn í Bretlandi, geta geng-
ið í þessa nýju herdeild.
Palestínu-félagsskapur Gyðinga
hefur gefið tit yfirlýsingu í tilefni
af þessu og fagnar þessari ákvörð-
un. Segir í yfirlýsingunni, að um
ein milljón Gyðinga bcrjist nú í
herjum himpi sameinuðu þjóða,
þeirra á meðal eru um 30000 Gyð-
ingar frá Palestínu.
ins. Er þaff margir hektarar að stærð
með mörgum tiltölulega vatnsmiklum upp-
spreltum.
Eg hef minnst á þetta, ef verða mætli
lil ]>ess að einhverjum ókunnugúm, sem
er áheyrahdi. að þessari deilu, kynni að
blandast hugur um, hvort ekki væri skyn-
samlegra að' lála Olafsfjörð njóla svipaðra
hlunninda, til að undirbyggja aðalatvinnu-
veg sinn og önnur sjávarþorp. sem vaxið
hafa upp i lundinu frá siðustu aldamótum,
helddr en dæma það fyrirfram til eyðing-
ar, svo sem hreppstjórinn og sýslunefnd-
armaðurinn i Grfinsey liefur svo hraust-
lega gerl.
Olafsfirði, 1. ágúst 1944.
Sigursveinn D. Kristinsson.
\
Það þorir ekki að bírta iesendum sínunt
safinieikann m stjórnarsamningina
Ósvífni þessa andstæðinga-;
blaðs stjórnarinnar keyrir!
úr hófi fram !
i
Fylgjendur ríkisstjórnarinnar í öllum flokkum eru undrandi «
yfir framkomu Alþýðublaðsins. En menn þurfa ekki að undrast [
ósvífní þess blaðs í garð samstarfsflokka þess, þegar menn minn- j
ast eftirfarandi atriða: í
1. Alþýðublaðið hatast við ^þá nýsköpun atvinnulífsins, sem j
er meginstefna stjórnarínnar og hefur ásamt Vísi og Framsóítn J«
ráðizt hatramt á þær hugmyndir. 'I
2. Alþýðublaðsklíkan barðist gegn stjórnarmynduninni af öll- ,j
um mætti. Hún hafði Iofað Framsókn að mynda ekki stjórn með jj
Sjálfstæðisflokknum og Sósíalistaflokknum. — Og hún greiddi at- |>
kvæði á móti stjórnarmynduninni. Þrátt fyrir þann róttæka mál- j|
efnagrundvöll, sem samkomulag varð um. )
3. Alþýðublaðsklíkan lítur á stjórnarmyndunina sem ósigur
sinn og ætlar sér því að gera allt, sem hún getur til þéss að spilla
samstarfinu, — enda er þessi fyrirlitna klíka, sem enginn maður
treystir og flokksmenn hennar sjálfir skammast sín fyrir, öðru
hvoru að tala um það með derring að hún beri takmarkað traust
til samstarfsflokka Alþýðuflokksins!! — Það er svo sem skiljanlegt!
Hún treystir auðvitað sínum andlegu bræðrum í Framsókn og
coca-cola-liðinu miklu betur, — til þess að vinna að hennar á-
hugamálum: að hindra nýsköpun atvinnulífsins
$ .............
Það er liður í þessari marlcvissu skemmdarstarfsemi Alþýðu-
blaðsins að reyna að rægja samstarfsflokkana.'
Þegar Þjóðviljinn sannar það í fyrradag með tilvitnunum í
orðsendingu Ólafs Thors 13 okt. að samlcomulag var orðið um að
„stjórnin beitti sér eindregið fyrir framgangi launalaganna“, þá
leyfir þetta lygablað sér að draga í efa gildi slíks samlcomulags.
Fölsurunum við Alþýðublaðið skal sagt það í eitt skipti fyrir öll
að það er meiri ástæða til þess að treysta slíku samkomulagi við
Sjálfstæðisflokkinn , þó munnlegt væri, en skriflegum samningum
við Alþýðublaðsklíkuna, að svo miklu leyti, sem hún fær að ráða
i Alþýðuflokknum. Vér sósíalistar höfum reynsluna af því hvernig
einmitt átrúnaðargoð Alþýðublaðsins svíkja slíka skriflega samn-
inga.
Hið lævísa níð Alþýðublaðsins um Sjálfstæðisflokkinn og Sós-
íalistaflokkinn viðvíkjandi launalögunum, er því svívirðilegra, sem
vitað er að einmitt eftir að þessir tveir flokkar höfðu komið sér
saman um samþykkt þeirra, þá barðist einmitt Alþýðublaðsklíkan
á móti samþykkt málefnagrundvallar, þar sem Alþýðuflokknum
var boðið að vera með í að fá þetta mál fram.
Fjandskapur Alþýðublaðsklíkunnar við launalögin er því aug-
Ijós. En af því sú klíka varð undir í miðstjórn flokksins, þá tekst
henni ekki að hindra samþykkt þessara laga, þó hún hafi gert allt
til þess sem hún gat.
Áþreifanlegast sést þó hvernig Alþýðublaðið, — sem yfirleitt
kann þó ekki að Skammast sín, — veit upp á sig skömmina, þegar
það þorir ekki að birta lesendum sínum allan kaflann úr uppkast-
inu fyrsta, sem um nýsköpun atvinnulífsins fjallar og birtur var
hér í fyrradag.
Sá kafli endaði með þessum orðum:
„Ríkisstjórn setur nánari reglur um starfssvið nefndarinnar og
vald hennar. Skal þar ákveðið að óheimilt sé að verja erlendum
innstæðum til annarra framkvæmda en þeirra, er hún samþykkir“.
Með þessu voru ráð nefndarinnar yfir öllum 500 milljónunum
tryggð.
Alþýðublaðsklíkunni, sem hatast við nýsköpun atvinnulífsins,
finnst það sigur fyrir sig að hafa komið þeirri upphæð niður í
300 millj. kr Þessari klíku finnst það fengur að ákveða aðeins 200
milljónir í skip o. s. frv., þegar Farmanna- og fiskimannasamband-
ið lagði til 300 milljónir.
En fólkinu finnst það verra. Fyrir það var hið upprunalega á-
kvæði betra.
@
Alþýðublaðið stendur opinbert að fölsunum sínurn og óhróðri.
Það þorir eklci að birta lesendum sínum sannleikann um afstöðu
þess til stjórnarmyndunarinnar, En svo lengi sem það heldur á-
SIF ÞÓRS
Danssýning
Sif Þórs sýnir listdans í
Iðnó sunnudaginn 12. nóv-
ember n. k. kl. 5 e. h.
Aðgöngumiðar seldir í
Bókaverzlun Sigfúsar Ey-
mundssonar og Hl.ióðfæra-
húsinu.

'VW-VWWWWUWIt
'm’WWJW^FJWUV
lliglligi eða roskið fðlk
vantar okkur nú þegar til að bera Þjóðviljann til
kaupenda í eftirtöld bæjarhverfi:
Vesturgata,
Framnesvegur,
Bræðraborgarstígur
Ásvellir
Tjarnargata—Hringbraut
Þingholtin
Bergstaðastræti
Sogamýri
Langholtið
Seltjarnarnes
Sósíalistar! Hjálpið til að útvega fólk til að
koma blaðinu skilvíslega til kaupenda. Talið við
afgreiðsluna.
ÞJÖÐVIL JÍNN
■! •! Skólavörðustíg 19. Sími 2184.
lj rVWVVWWWJW^VWWWWWW%VWJVAVV»^JVS^,WVVWVW
TILKYNNING
. Frá og með 10. nóvember 1944 mun félag vort
nota sér ákvæði samninga sinna við atvinnurek-
endur um forgangsrétt gildra Dagsbrúnarmanna
til almennrar verkamannavinnu á eftirfarandi
hátt:
1) Þeir atvinnurekendur, er fækka við sig verka-
mönnum, láti fækkunina fyrst og fremst ná til
þeirra, sem ekki eru skuldlausir aðalmeðlimir
Vmf. Dagsbrúnar.
2) Ráði atvinnurekendur til sín verkamenn, gangi
skuldlausir aðalmeðlimir Vmf. Dagsbrúnar
fyrir.
Þetta tilkynnist hér með atvinnurekendum, verk-
stjórum og öðrum hlutaðeigandi.
I

Stjórn Verkamannafél. Dagsbrún.

fram óhróðursherferð sinni gegn samstarfsflokkunum, verður það
það kennt. Það er hart fyrir þá að verða að kalla svona blað „sitt“.
ur í véum.
En hinum heiðarlegu Alþýðuflokksmönnum verður ekki um
að una því að vera annanhvorn dag sett í gapastokkinn sem varg-
En samstarfið við þá menn, — sem þrátt fyrir fjandskap og and-
stöðu Alþýðublaðsklíkunnar, tókst að koma stjórninni á, mun ekki
líða undir óheiðarleik þessa illa dulklædda andstöðublaðs stjórnar-
%’Vww»wi<www»wwMWMWw>na«w>iM>«wwwwtfv«>iww>i>«>nw.