Þjóðviljinn - 11.11.1944, Síða 7

Laugardagur 11. nóvember 1944.
PJOÐVILJINN
ANTON P. TSÉKKOFF:
JACK lONDON:
Skipsdrengurinn á Blossa
Pési felldi stórseglið og lagði að bátnum, sem lá nú kyrr,
og dró Jóa upp á skútuna.
Þegiðu bara, hvíslaði Friskó Kiddi að honum, með-
an Franski Pési batt bátinn bálvondur. Svaraðu honum
ekki, láttu hann bara rausa og vertu rólegur, þú get-
ur ekkert betra gert.
En hið engil-saxneska blóð rann í æðum Jóa, og hann
hlustaði ekki á hann.
Heyrðu nú herra Franski Pési, eða hvað þú heitir,
sagði hann. Eg vil benda þér á, að ég vil fara héðan,
og að ég skal fara héðan. Þessvegna er bezt fyrir þig
að setja mig strax á land, annars skal ég sjá um, að
þú komizt í svartholið svo sannarlega sem ég heiti
Jói Bronson.
Friskó Kiddi beið þess með öndina í hálsinum, hvað
gerast mundi. Franski Pési stóð og gapti af undrun. Það
var gerð uppreisn gegn honum á hans eigin skútu, og
þar að auki af strákhnokka. Aldrei hafði slíkt heyrzt
fyrr. Hann vissi, að hann hafði ekki rétt til að þvir-.ga
strákinn til að vera kyrran, en hins vegar var hann
hræddur við að sleppa honum, því Jói vissi ýmislegt
um hann, og hvað hann hafði fyrir stafni. Drengurinn
hafði sagt beran sannleikann, þegar hann sagðisf geta
komið honum í bölvun. Eina ráðið var að reyna að
hræða hann.
Já, svo þú ætlar það, hann skrækti af reiði. Þá þú
koma með! Þú róa þessa bát gærkvöld, svara mér það.
Þú stela því jámi, svara, ekki satt? Þú strjuka. svara,
ekki satt? Og svo þú setja mig í svarthol — ha, ha!
En ég vissi ekki hvað ég átti að gera, svaraði Jói.
Ha, ha! Trúlegt. Þú segja dómara það. Hann hlæja
bara. Hva?
Eg mundi segja honum, svaraði Jói einarðlega, að
ég hafi ekki vitað að ég var ráðinn á skip hjá þjófum.
Friskó Kiddi hrökk við er hann heyrði þessi orð, og
hefði Jói litið á hann, mundi hann hafa séð, hvernig
blóðið streymdi fram í kinnar hans.
En nú, þegar ég veit það, hélt hann áfram, heimta
ég að verða settur í land. Eg þekki ekki lögin, en ég veit
hvað er rétt og hvað er rangt, og ég er reiðubúinn til
að verja málstað minn fyrir öllum dómurum Banda-
ríkjanna, og það er meira en þú munt geta, Pési!
Þú segja það. Mikið gott. En þú vera stór þjóf.
Það er ég ekki. Segðu það aftur! Jói var fölur og
skalf — en ekki af hræðslu.
Þjóf, grenjaði Franski Pési aftur.
Þú lýgur!
Jói vissi vel, hvað það þýddi að segja þessi orð, sem
hann nýlega hafði talað, til þess hafði hann nóga reynslu
úr strákahópnum. Hann átti von á refsingu fyrir þau, og
kippti sér því ekkert upp við það að fá hnefahögg milli
augnanna hjá Franska Pésa, svo allt hringsnerist fyrir
augum hans, þegar hann reis á fætur eftir höggið.
Segð’ það aftur! sagði Franski Pési og kreppti hnef-
ana ögrandi.
Reiðitár stóðu í augum Jóa, en hann var rólegur og
alvarlegur. Þegar þú segir, að ég sé þjófur, Pési, þá lýg-
ur þú. Þú getur drepið mig en ég endurtek, að þú lýgur!
Nei, hættu nú! Friskó Kiddi fleygði sér á milli þeirra
eins og köttur, og bar af Jóa nýtt högg, og keyrði Franska
Pésa aftur á bak.
Láttu drenginn vera, segi ég, hrópaði hann og rykkti
þungu járnsveifinni af stýrinu og stóð með hana reidda
milli þeirra. Nú er nóg komið. Geturðu ekki séð hvers
GRESJAN
okkur sex þúsund rúblur. Eg
keypti mér þessa krá, kvæntist
og á nú börn, en hann brenndi
öllum sínum peningum 1 ofnin-
um. Hvílíkur skaði! Hvers
vegna var hann að brenna pen-
ingana? Fyrst hann vildi þá
ekki. gat hann gefið mér þá.
Allt í einu opnuðust útidyrn-
ar og Jegorúska fann kaldan
gust og heyrði þungt fótatak,
honum sýndist einhver stór fugl
köma inn með útbreidda vængi.
Hahn opnaði augun og sá
frænda sinn standa hjá sófan-
um með peningapokann í hend-
inni, ferðbúinn, séra Kristófer
héjt á hattinum í hendinni og
hneigði sig brosandi fyrir ein-
hverjum, en Mósis Mósisson leit
út eins og líkami hans hefði ver
ið brotinn í þrennt. En Salómon
stóð með krosslagðar hendur úti
í homi og brosti illilega eins og
áður.
Yðar tign verður að afsaka,
að það er ekki fínt hjá okkur,
sagði Mósis Mósisson með sætu
brosi og lét sem hann sæi ekki
lengur þá séra Kristófer eða
Kúsmitsjoff, við erum fátækt
fólk, yðar tign.
Jegorúska nuddaði augun. Á
miðju gólfi stóð reyndar tignin
sjálf í gervi ungrar fallegrar
konu svartklæddrar með strá-
hatt. Áður en Jegorúska hafði
tíma til að athuga hana betur,
datt honum í hug öspin, sem
hann sá standa einmana á gresj-
unni.
Hefur Varlamoff komið hér í
dag? spurði kvenmaðurinn.
Nei, yðar tign, sagði Mósis
Mósisson.
Ef hann kemur á morgun, þá
segðu honum, að ég vilji finna
hann.
Nú var Jegorúska búinn að
átta sig svo, að hann sá andlit
hennar: dökkar augabrýr eins
og úr flaueli, mjúka vanga með
spékoppum, sem stöfuðu frá sér
yndislegu .brosi. Það lagði frá
henni inndælan ilm.
En hve þetta er fallegur
drengur, sagði konan, hver á
þennan dreng. Kasimír Mikkels-
son, líttu á þennan fallega
dreng, guð minn góður, hann
sefur.
Síðah kysti konan Jegorúska
á báðar kinnamar, og hann
brosti og lét aftur augun, því að
hann hélt, að hann væri sofandi.
Það marraði í hurðinni og hann
heyrði fótatak út og inn.
Jegorúska, heyrði hann tvær
dimmar raddir kalla, vaknaðu,
það var kominn tími til að fara.
Honum heyrðist annar vera Den
iska, sem reisti hann á fætur
og leiddi hann burtu. Á leiðinni
opnaði hann augun og sá þá
aftur konuna sem hafði kysst
hann. Hún stóð á miðju gólfi
og horfði á hann og kinkaði vin
gjarnlega kolli. Þegar hann var
kominn fram að dyrunum sá
hann laglegan, þrekinn mann
með harðan hatt og leðurlegg-
hlífar. Þetta hlaut að vera fylgd
armaður frúarinnar.
Hó! heyrði hann hrópað úti
í garðinum.
Á hlaðinu var fallegur, nýi
vagn með tveimur svörtum hest
um fyrir. í ekilssætinu sat ein-
kennisklæddur þjónn með langa
svipu í hendinni. Enginn nema
Salómon fylgdi þeim ferðamönn
unum til dyra. Hann sýndist
vera að því kominn að rifna af
hlátri, það var sem hann biði
þess með eftirvæntingu að ferða
mennirnir færu af stað, svo að
hann gæti hlegið í friði.
Greifafrú Dranitsky, hvíslaði
séra Kristófer um leið og hann
klifraði upp í sæti sitt.
Já, greifafrú Dranitsky, end-
urtók Kúsmitsjoff í lágum rómi.
Það leit út fyrir að koma
greifafrúarinnar hefði vakið
mikla eftirtekt, því að jafnvel
Deniska talaði í hálfum hljóð-
um og gerði hvorki að hotta á
klárana né berja þá, fyrr en
vagninn var kominn mílufjórð-
ung frá kránni.
IV.
Hver var þessi leyndardóms-
fulli Varlamoff, sem svo mikið
var talað um, sem Salómon fyr-
irleit og greifafrúin þurfti að
íinna? Jegorúska hugsaði um
það, þar sem hann sat við hlið-
ina á Deniska. Hann hafði aldr-
ei séð hann. En hann hafði
margt af honum heyrt og háf§i
búið sér td hugmynd af hon-
úm. Hann vissi, að Varlamoff
átti margar tugþúsundir ekra af
landi, um hundrað þúsund' f jár
og mikið af peningum. Hvað
hann hafði fyrir stafni vissi
Jegorúska ekki, annað en að
hann var alltaf á ferðinni á þess
um stöðvum, og allir vildu hafa
tal af honum.
Jegorúska hafði líka heyrt
sitt af bverju um greifafrú Dran
itsky. Einnig hún átti ógurlega
ÞETT4
Einhver merkilegasta kross-
ferð miðaldanna var barnakross
ferðin svokallaða, sem átti sér
stað árið 1212. Hún hófst
skömmu eftir að fjórða kross-
ferðin hafði misheppnast og átti
upptök sín um sama leyti í
Frakklandi og Þýzkalandi
í Frakklandi var það 14 ára
gamall drengur, að nafni Eti-
enne, sem sagði, að Drottinn
hefði kallað sig til að stýra
bamakrossferð til landsins
helga. Mikill fjöldi barna og
unglinga safnaðist að honum og
iagði hópurinn af stað á sjö skip
um frá Marseille. Tvö skipanna
íórust á leiðinni. Hin komust
til Egyptalands, en þar voru
börnin tekin og seld í ánauð
Um sama leyti var í Köln
drengur að nafni Nikolaj. Hann
kvaðst einnig hafa fengið vitr-
anir og eiga að hvetja böm til
að fara til landsins helga. Slóg-
ust- börn í för með honum og
allmargt af flökkulýð. Hann
komst til Ítalíu með fylgdarlið
sitt, en þar var hersingunni
snúið aftur. Margskonar helgi-
sögur spunnust um barnakross-
ferðirnar og síðar á öldum álitu
sumir, að sagnirnar væru upp-
spuni einn. En nú þykir það
fullvíst, að þær hafi í raun og
veru átt sér stað.
Aftur á móti vita menn ekki,
hvað er hæft í sögninni um
barnahvarfið í Hameln. Hún
hefst á þjóðsögu, sem víðar er
til í ýmsum myndum: Hameln
er lítill bær, skammt frá Hann-
over. Þar var, eftir því sem sag-
an segir, svo mikið faraldur af
rottum árið 1284, að þær lögð-
ust á lifandi húsdýr og bitu jafn
vel ungbörn til skemmda. Einn
góðan veðurdag kom ókunnur
maður í bæinn. Hann bauðst til
að losa bæjarbúa við þessa
plágu gegn ákveðinni þóknun.
Tók hann pípu úr malpoka sín-
um og blés í hana. Söfnuðust
þá rotturnar að honum og
fylgdu honum burt úr bænum.
Þær drukknuðu allar í fljótinu
Weser. En bæjarbúar sviku lof-
orð sitt við pípuleikarann. —
Þá tekur við sagan um hvarf
barnanna. Er sagt að pípuleik-
arinn hafi komið til Hameln
seinna, en þá voru það börn,
sem flykktust að honum.
Fylgdu honum 130 börn út úr
bænum og komu aldrei afur.
í Hameln er hús. sem kallað
er rottutemjarahúsið. Enn í dag
er það rótgróin venja, að ekki
má heyrast nein hljómlist í
nánd við það.
Það er haft eftir nafnkennd-
um mönnum síðar á öldum, að
þeir hafi sjálfir lesið um barna
hvarfið í Hameln í annálum
bæjarins, sem nú eru týndir.
En rottusögunni var bætt við
seinna.
Menn -geta þess til, að hér
hafi verið um að ræða ein-
hverja af múgæsingum miðald-
anna.