Þjóðviljinn - 29.11.1944, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 29. nóv. 1944.
ÞíOÐVILJINN
?
=i
JACK LONDON:
Skipsdrengurinn á Blossa
ekkert ljós sást. En það var eins og það lægi í loftinu,
að von væri á hávaða. Það var eins ogxnóttin spáði alls
konar illum viðburðum. Drengjunum fannst eitthvað
óttalegt vera í aðsigi, þegar þeir hnipruðu sig saman í
stýrisrúminu og biðu.
Þú ætlaðir að segja mér frá stroki þínu og hvers
vegna þú komst aftur, sagði Jói að endingu.
Friskó Kiddi byrjaði strax á frásögninni. Hann tal-
aði 1 lágum rómi fast við eyrað á Jóa.
Sjáðu til, þegar ég hafði afráðið að hætta þessu lífi,
var ekki nokkur lifandi vera til, sem vildi hjálpa mér,
en ég vissi, að það eina, sem ég átti að gera, var að fara
í land og reyna að útvega mér einhverja atvinnu, svo
ég gæti fengið fækifæri til að lesa. Og ég ímyndaði mér,
að það mundi vera hægara fyrir mig, ef ég færi upp í
sveitina, en ef ég staðnæmdist í borginni. Og svo strauk
ég frá Rauða Nelson. Eg var þá á Hreininum. Eina nótt,
þegar við vorum á Alamedas ostrumiðunum, reri ég að
landi og hljóp allt hvað af tók burt frá sjónum. Nelson
náði mér ekki. En það voru eintómir portúgalskir bænd-
ur þar sem ég kom, og enginn hafði neitt handa mér að
gera. Þar að auki var það á óheppilegum tíma árs — um
veturinn. Það sýnir hve litla hugmynd ég hafði um
lífið á landi.
En ég hafði sparað nokkra dollara áður en ég fór.
Eg hélt alltaf lengra og lengra inn í landið og leitaði
alls staðar að atvinnu og keypti mér brauð og ost hjá
kaupmönnunum. Það get ég sagt þér, að kalt var stund-
um að sofa úti undir berum himni, án þess að hafa nokk-
uð ofan á sig, og ég var feginn í hvert skipti, sem lýsti
af degi. En verst af öllu var, hvemig allir horfðu á
mig. Allir voru tortryggnir og leyndu því alls ekki, og
sumir siguðu hundunum sínum á mig og skipuðu mér
að dragnast út í skóginn. Það leit út fyrir, að enginn
staður væri til fyrir mig á landi. Og svo voru pening-
amir mínir þrotnir og þegar ég var alveg kominn í
dauðann af sulti var ég handsamaður.
Handsamaður, fyrir hvað?
Fyrir ekkert. Líklega af því að ég var svo djarfur að
lifa. Eg hafði skriðið inn í heyhlöðu, af því að þar var
meiri ylur og betra að sofa þar en úti. Þá kom lögreglu-
þjónn og handtók mig fyrir flakk. Fyrst héldu þeir, að
ég hefði strokið og símuðu í allar áttir lýsingu af mér.
Eg sagði þeim, að ég ætti enga mér nákomna, en þéir
Itrúðu því lengi vel ekki. Og síðar, af því að enginn gerði
tilkall til mín, sendu þeir mig á „betrunarhæli fyrir
drengi“ í San-Franciskó.
Hann hætti og horfði til lands. Allt var hljótt og
dimmt. Ekkert bærðist, nema vindurinn, sem fór vax-
andi.
Eg hélt ég mundi deyja í þessu svokallaða „betrun-
arhæli“. Það var alveg eins og í fangelsi. Ef ég bara
befði getað fellt mig við hina drengina, þá hefði allt
farið vel. En þeir voru flestir götustrákar, lýgnir, ó-
hreinlyndir og ragir, án minnsta snefils af manndómi
eða ærlegri hugsun. Það var bara eitt, sem mér geðjað-
ist að, það voru bækumar. Ó, ég las margar, margar,
skal ég segja þér. En það gat ekki bætt úr öllu öðru. Eg
vildi- hafa frelsy-.sól og salían sjó. Og .hvað hafði ég
unnið til að sitja í fangelsi með þessum óaldarlýð? í
stað þess, að gera það sem ljótt var, hafði ég leitast við
að gera hið rétta — og þetta voru launin. Eg var ekki
orðinn nógu gamall til þess að víðurkenna þau.
Stundum sá ég í huganum sólskinið dansa á sjónum
ANTON P. TSEKKOFF: GRESJAN
ust naumast. Hvirfilvindurinn
safnaði saman grasi og mold og
feykti því hátt móti himni svo
að ekkert sást nema eldingarm
ar í myrkrinu.
Jegorúska breiddi yfir sig á-
breiðuna, því að hann bjóst við
rigningu þá og þegar.
Panteli-i! hrópaði einhver hjá
fremri vögnunum. hæ!
Eg get ekki.. - svaraði Pant-
elí, Ö, — óó!
Ógurlegar þrumur hevrðusi
yfir vögnunum og fjarlægðust
smám saman
Góður, heilagur guð, hvíslaði
Jegorúska, fylltu himin og jörð
með miskunn þinni.
Kolsvart myrkrið gapti við
honum og spjó eldi við og við
og þrumurnar héldu áfram. Allt
í einu sá Jegorúska gegnum gat
á ábreiðunni, veginn og vagn-
ana við birtuna af eldingu.
Regnið lét af einhverjum á-
stæðum bíða eftir sér, og Jegor-
iiska vonaði, að storminn lægði
fljótt. Allt var nú niðdimmt,
hann sá ekki spönn frá sér.
Hann leit þangað, sem hann
vissi að tunglið var, en það sást
ekki örla fyrir því og honum
varð illt í augunum af því að
stara til skiptis í myrkrið og
eldingamar.
Pantelí! hrópaði hann
Ekkert svar. Vindurinn þeytti
burtu ábreiðu hans. Lágt, reglu
legt hljóð barst að eyrum hans.
Stór, kaldur dropi féll á hnéð
á honum og annar kom við
hönd hans. Svo dundi regnið á
veginum og ullarpokunum og
vögnunum, hann varð sjálfur
rennandi og hrópaði: Heilagi,
heilagi faðir.
Skyndilega var sem loftið
rifnaði beint yfir höfði hans,
hann hnipraði sig saman eins
og hann byggist við, að eitt-
hvað mundi koma í höfuðið á
sér. Þegar hann opnaði augun
sá hann eldingu loga á öllum
sínum fimm fingrum. Á eftir
fylgdi ægileg þruma-
Þegar hann opnaði næst aug-
un, sá hann þrjá risa með stóra
stafi ganga á eftir vögnunum,
og það logaði á endunum á stöf
unum. Fótatak þeirra var þungt
og þeir virtust niður sokknir í
dimmar hugsanir.
Pantelí! hrópaði hann í ofboði-
Hann fékk ekkert annað svar
en þrumumar.
Hann litaðist um til að sjá
hvort vagnamennimir væru á
veginum, og hann sá þá alla
við ljósið frá eldingunum. Regn
ið streymdi niður. Pantelí gekk
við hliðina á vagni hans og
hafði breitt dulu yfir hattinn
sinn og herðamar. Andlit hans
lýsti engri hræðslu, það var
sem hann hefði orðið heymar-
laus af þrumunum og blindur
af eldingunum.
Pantelí, risamir! hrópaði |
Jegorúska með grátstaf í kverk
unum.
En gamli maðurinn heyrði
ekki. Lengra í burtu gekk Em-
eljan. Hann var hulinn frá
hvirfli til ilja með ábreiðu.
Vassja hafði ekkert yfir sér og
gekk eins og trémaður, svo sem
hann átti vanda til. Þegar eld-
ingunum laust niður, var eins
og vagnar og menn stæðu hreyi
ingarlausir á veginum.
Jegorúska kallaði enn á
gamla manninn. Þegar hann
fékk ekkert svar, sat hann
hreyfingarlaus og bjóst þá og
þegar við að eldingamar mundu
drepa hann, hann þorði ekki að
opna augun af ótta við að sjá
risana og hann fór að hugsa um
móður sína, en var viss um, að
óveðrinu mundi aldrei slota-
Loks heyrði hann mannsrödd:
Ertu sofandi, Jegorúska? hróp
aði Pantelí. Farðu ofan. Er
hann heyrnarlaus aulinn.
Hann er hvass, heyrði hann
ókunna rödd segja.
Jegorúska opnaði augun.
Fast hjá vagninum stóð Pantelí,
Emeljan, eins og þríhyrningur
í ábreiðunni, og risarnir. Nú
sýndust þeir minni, og þegar
Jegorúska fór betur að gá að.
sá hann að það voru venjuleg-
ir bændur, sem héldu á jarð-
yrkjuverkfærum sínum á öxl-
unum. Milli Pantelís og þrí-
hymingsins sá Jegorúska ljós 1
glugga á lágum kofa. Vagnarn-
ir voru þá stanzaðir í þorpinu.
Jegorúska flýtti sér að ná í
böggul sinn og komast ofan úr
vagninum. Nú, þegar hann sá
menn og hús rétt hjá sér, var
hann ekki lengur hræddur, þótt
þrumumar og eldingarnar
héldu enn áfram.
Þetta var skárri stormurinn,
sagði Pantelí, guði sé lof að
fæturnir á mér eru dálítið mjúk
Kvenréttindakonu nokkurri
hefur talizt svo til, að allri
fyndni, sem birtist á prenti og
kallast skrítlur, sé hægt að
skipta í fimm flokka, eftir efni,
og séu hlutföllin þannig:
Málgefni kvenna 4.0%
Ráðríki kvenna 20%
Glysgirni kvenna 20%
Fáfræði kvenna 10%
Annað efni 10%.
Hún segir ennfremur, að sá
hluti lesendanna, sem í raun og
vem hefur oftast orðið, sé sár-
óánægður, ef þetta frumlega I
efni skorti í nokkru blaði eða .
tímariti.
ari eftir rigninguna. Ertu kom-
inn ofan, Jegorúska. Farðu inn
í kofann, það er öllu óhætt.
Heilaga, heilaga móðir, elding-
arnar hljóta að hafa gert ein-
hvern skaða, eruð þið hér úr
nágrenninu? spurði hann ris-
ana.
Nei, frá Glínóvu, við erum
verkamenn-
Vinnið að þreskingu?
Við allt mögulegt, nú erum
við að byrja á hveitinu. Þvílík-
ar þrumur og eldingar, það er
langt síðan svona stormur hef-
ur verið hér.
Jegorúska fór mn í kofann.
Gömul kona með kryppu tók á
móti honum. Hún hélt á log-
andi kerti í hendinni, glennti
upp augun og andvarpaði hátt.
Þvílíkur stormur, sem guð hef-
ur sent okkur, og drengirnir
okkar eru úti á gresjunni, aum-
ingjarnir. Farið úr yfirhöfn-
inni, ungi herra.
Jegorúska fór úr frakkanum,
sem var rennandi, teygði sig og
skalf, svo stóð hann kyrr, þvi
að hin minnsta hreyfing var ó-
þægileg vegna bleytunnar í
íötum hans.
Til hvers er að standa þarna
eins og staur? Fáið yður sæti.
Jegorúska gekk gleiður að
bekknum og settist þar. Ein-
hver lá á bekknumog Jegorúska
hafði setzt fast við höfuð hans.
Höfuðið hreyfðist, blés frá sér
og drógst undir gæruskinn, sem
breitt var á bekkinn. Það var
kvenmaður, sem svaf þarna.
Gamla konan fór út stynjandi
og kom aftur með stórt tröll-
epli og annað lítið, sætt.
Fáðu þér eitthvað að borða,
það er ekki mi'kið, sem ég get
boðið upp á, sagði hún og geisp-
aði. Hún tók fram stóran hníf
og beittan, líkan þeim, sem
ræningjarnir drápu kaUpmenn-
Það var lengi siður í Svart-
f jallalandi og víða í Grikklandi,
að lauga nýfædd börn í straum
vatni, næsta læk eða lind, hvort
sem heitt var eða kalt í veðri.
•
í Skotlandi var það venja í
fyrri daga, þegar barn fæddist,
að brjóta grein af aski, stinga
henni í eld og bera hana rjúk-
andi að vitum barnsins í laug-
artroginu.
•
Á Norðurlöndum tíðkaðist
víða, að láta gullpening í laug-
arvatnið, og átti það að trvggja
baminu auðæfi.
Mcý ÞETC4