Þjóðviljinn - 20.02.1945, Blaðsíða 8

þJÓÐVILJINN
Framhald af 1. síðu.
borgarstjóra og bæjarráði að
beita sér fyrir að hafin verði
á þessu ári bygging eigi færri
en 370 íbúða, auk þess sem ein-
staklingar og félög byggja án
beinnar hlutdeildar bæjarfélags
ins.
Telur bæjarstjórnin æskilegt
að stofnað verði byggingafélag
á sama eða svipuðu grundvelli
og lagður er í tillögum bæjar-
fulltrúa Sósíalistaflokksins frá
9. nóv. 1944 og felur borgar-
stjóra og bæjarráði að undirbúa
slíka félagsstofnun, en þar sem
búast má við að nokkurn tíma
taki að undirbúa stofnun og
starf félagsins og því reynist
ókleift að það undirbúi og hefji
byggingar allra þeirra íbúða
sem nauðsynlegt er talið að
reistar verði, ákveður bæjar-
stjóm að láta hef ja byggingu
eigi færri en 150 íbúða á þessu
ári.
Byggihgarsjóður Reykjavíkur
bæjar veitir til þeirra íbúða, er
félag það er að framan getur
lætur reisa, 20% af byggingar-
kostnaði sem óafturkræfa inn-
stæðu gegn vægum vöxtum, svo
og til þeirra húsa, er bærinn
lætur reísa.
Borgarstjóra heimilast að
taka nauðsynleg lán fyrir hönd
bæjarsjóðs vegna byggingafram
kvæmdá er um getur í þessari
tillögu, enda samþykki bæjar-
stjóm kjör og lánsupphæð."
Framanrituð tillaga er byggð
á. tillögum þeim er Sigfús Sig-
urhjartarson bæjarfulltrúi sósí-
alista bar fram á s. 1. hausti. —
Tillögur þær eru það ítarleg-
asta, sem fram hefur komið um
þetta mál; voru þær birtar í
Þjóðviljanum 19., %í. og 22. nóv.
s. 1.
Var þar gert 'ráð fyrir, að til
þess að leysa húsnæðisvandræð-
in á næstu 5 árum þurfi að
byggja 620 íbúðir árlega í Rvík.
Undanfarandi ár hafa einstak-
lingar og félög byggt 250 íbúðir
á ári og má vænta þess að svo
verði einnig þetta ár. Þyrfti þá
bærinn, ásamt Byggingafélagi
Reykjavíkur, er hann gengist
fyrir að stofna, að byggja 370
íbúðir á þessu ári.
RÁÐSTAFANIR GEGN
LÓÐABRASKINU
„Bæjarstjóm skorar á þing-
menn Reykjavíkur að beita sér
fyrir að sett verði löggjöf á
næsta Alþingi, er heimili bæjar-
félögum að taka eignarnámi lóð
ir og lendur, hverju innan síns
lögsagnammdæmis, og sé verð-
ið ákveðið í hlutfalli við fast-
eignamatið, ennfremur að
leggja sérstakan skatt á eigend-
ur eða leigutaka lóða, sem ekki
em fullbyggðar samkvæmt því,
sem ákveðið er í skipulagssam-
þykkt bæjarins.“
Tillaga þessi er fram komin til
að hindra lóðabrask það, er nú
á sér stað og á sinn þátt í því
að gera bvggingar óhæfilega
dýrar. — í því sambandi má t.
d. geta þess, að lóðin þar sem Hó
tel ísland stóð hefir verið boð-
in til kaups á 800 þús. kr. og
yrði þá jermetirinn um 1200 kr.
Ákvæðið um skattlagningu
þeirra eigenda er ekki byggja
samkvæmt skipulagsákvæðum
er sett vegna þess hve óhag-
kvæmt hefur reynzt, hve illa
er byggt á mörgum lóðum.
TOGARAFLOTINN VERÐI
TVÖFALDAÐUR Á NÆSTU
TVEIM ÁRUM. —
VÉLBÁTAFLOTINN STÓR-
AUKINN
„Þar sem sýnilegt er, að at-
vinnuþörf bæjarbúa verður ekki
fullnægt, þegar setuliðsvinnan
er úr sögunni, nema með stór-
lega auknum framleiðslutækj-
um í bænum, ákveður bæjar-
stjórnin að beita sér fyrir því,
að til bæjarins verði útveguð
veiðiskip, í samráði við nýbygg
ingarráð, bæði til einkarekst-
urs og bæjarreksturs. Telur bæj
arstjómin fulla nauðsyn á, að
núverandi togarafloti bæjarbúa
verði a. m. k. tvöfaldaður á
næstu tveimur árum, og auk
þess verði vélbátaflotinn stór-
lega aukinn.
Borgarstjóra heimilað að taka
nauðsynleg lán til þessara fram
kvæmda, enda samþykki bæjar-
stjóm lánskjör og lánsupphæð.“
Það er ljóst, að þegar setuliðs-
vinnan hverfur muni sækja hér
í sama horfið og áður með at-
vinnuleysi, nema atvinnutæki
bæjarbúa verði stóraukin og þá
fyrst og fremst með .aukningu
togaraflotans, enda ekki nema
eðlilegt, þar sem hann er nú
meir en helmingi minni en þeg-
ar hann var mestur áður. —
Jafnframt yrði svo að auka vél-
bátaflotann.
BÆTT VERÐI ÚTGERÐAR-
SKILYRÐI VIÐ HÖFNINA
„Vegna væntanlegrar aukn-
ingar á fiskiskipaflota bæjar-
búa, leggur bæjarstjórnin á-
herzlu á, að hraðað verði þeim
framkvæmdum við höfnina,
sem fyrirhugaðar em til bættr-
ar aðstöðu fiskiflotans. Enn-
fremur að séð verði fyrir að-
stöðu til aukins fiskiðnaðar og
fullkomnari hagnýtingar þeirra
sjávarafurða, sem hingað ber-
ast.“
Útgerð Reykvíkinga verður
ekki aukin að verulegu leyti
nema með því að útveginum
verði sköpuð stórum bætt skil-
yrði við höfnina frá því sem nú
er, einkanlega vélbátunum, og
jafnframt sköpuð aðstaða til
annarar og betri hagnýtingu
fiskjar en nú er.
FRAMKVÆMDASJÓÐUR
BÆJARINS
„Framlag til Framkvæmda-
sjóðs samkv. gjaldalið XV.4 í
fjárhagsáætlunarfrv., skal verða
það fé, sem í hlut bæjarins kem-
ur af dýrtíðargróðaskatti álögð-
um 1945 umfram eina milljón"
„Bæjarstjórn samþykkir að
leggja í framkvæmdasjóð auk
stríðsgróðaskatts það sem ónotað
kann að verða af fé því. sem á-
ætlað er til framleiðslubóta og
atvinnuaukningar“.
Tillögur þessar eru endurtekn-
ing á till. frá fyrra ári, er voru
þá samþykktar. Ætlunin er að
sjóðnum verði varið til atvinnu-
aukningar er á þarf að halda.
FRAMLAG TIL BÆJAR-
BÓKASAFNSINS HÆKKI
UM 100 ÞÚS. KR. —
LESSTOFA VIÐ SKÓLANA
Þá er eftirfarandi till. um
Bæjarbókasafnið:
„Bæjarstjórn. samþykkir að
koma upp útlánsdeild frá Bæjar-
bókasafninu í Laugarneshverfi
og hafa lesstofu í sambandi við
deildina.
Jafnframt telur bæjarstjórn-
in sjálfsagt að í sambandi við
nýjar skólabyggingar í bænum
verði gert ráð fyrirlesstofum fyr
ir almenning, ásamt útlánsdeild-
um frá Bæjarbókasáfninu11.
í sambandi við þessa tilllögu
flytja sósíalistar aðra tillögu um
að framlag til Bæjarbókasafns-
ins hækki um 100 þús. kr.
NÝR GAGNFRÆÐASKÓLI
1 VESTURBÆNUM
Þegar hefur verið ákveðið að
hefja byggingu nýs gagnfræða-
skóla í Austurbænum. Sósíalist-
ar flytja eftirfarandi tillögu um
byggingu nýs gagnfræðaskóla í
Vesturbænum:
„Auk þeirra skólabygginga,
sem þegar eru hafnar, eða eru
í undirbúningi, ákveður bæjar-
stjórn að hefja þegar á þessu
ári byggingu gagnfræðaskóla-
húss í Vesturbænum.“
BÆJARBÚUM VERÐI SÉÐ
FYRIR NÆGU VATNI
Það þarf ekki að lýsa fyrir
bæjarbúum erfiðleikum þeim,
sem vatnsskorturinn hefur vald-
ið. Sósíalistar leggja ríka á-
herzlu á að úr því verði þegar
bætt og flytja eftirfarandi til-
lögu í því máli:
„Bæjarstjóm ákveður að láta
tafarlaust hefja framkvæmdir
til að tryggja að nægilegt vatn
verði í öllum hverfum bæjar-
ins.“
BÆRINN EIGNIST NÝTÍZKU
STÓRVIRKAR VINNUVÉLAR
Það hefur mikið verið um
það rætt. og ekki að ástæðu-
lausu, að bæinn vantaði nýtízku
vinnuvélar, einkum við höfnina.
Hefur bæjarverkfræðingur sýnt
áhuga í því máli. Er full nauð-
syn þess að bærinn noti á hverj
um tíma hina fullkomnustu
vinnutækni. Varðandi þetta mál
bera sósíalistar fram eftirfar-
andi tillögu:
„Bæjarstjórnin leggur ríka á-
herzlu á, að verkfræðingar bæj-
arins og bæjarfyrirtæki, svo
sem hafnarinnar, Sogsvirkjun-
arinnar og rafveitu, vatns- og
hitaveitu, hafi jafnan vakandi
auga á að þessi fyrirtæki vinni,
jafnan með nýtízku stórvirkum
vinnuvélum, eftir því sem við
verður komið, og gæti þess jafn
fram að hafa fullkomna sam-
vinnu um innkaup og notkun
þessara tækja.“
Um 6000 manns liafa skoðað málverkasýningu Jóhannesar S.
Kjarval í Listamánnaskálanum. í fyrradag (sunnudag) komu
um 3000 gestir á sýninguna.
Málverkasýningin mun standa yfir fram á fpstudag og er
opin frá kl. 10—10.
— Myndin: Vor (Við Ingólfsfjail), er eitt af málverkum Kjarvals
á sýningunni.
Tuttugu og fimm ára afmælis
verkalýðshreyfingarinnar á Siglu-
firði minnst
(Fréttaritari Þjóðviljans á Siglufirði símar:)
Verkamannafélagið Þróttur minntist 25 ára afmælis verk-
lýðshreyfingarinnar á Siglufirði, s.l. laugardagskvöld, með afar
fjölmennu Þorrablóti í kvikmyndahúsi bæjarins.
Ræður og ávörp fluttu: Gunn-
ar Jóhannsson, Jón Jóhannsson,
Gísli Sigurðsson, Otto Jörgen-
sen, Jóhann Möller, Einar Al-
bertsson og Maron Bjömsson.
Ríkey Eiríksdóttir flutti félag
inu kveðju verkakvennafélags-
ins Brynju. — Gunnlaugur
Hjálmarsson flutti félaginu
kvæði. — Blandaður kór undir
stjórn Páls Erlendssonar söng
og tvöfaldur kvartett undir
stjórn Sigurðar Gunnlaugsson-
ar. Aage Schiöth söng einsöng,
og tvísöng sungu hann og Svein
björn Tómasson. Undirleik ann-
aðist frú Elsa Blöndal. Þórður
Kristinsson söng gamanvísur.
Samkoman hyllti sérstaklega
Gunnar Jóhannsson íormann fé-
lagsins, fyrir ágæta forystu í
verklýðsmálum Siglufjarðar á
undanförnum árum.
Heillaóskir bárust félaginu
frá Alþýðusambandi íslands,
Dagsbrún, formanni Fulltrúa-
ráðs verklýðsfélaganna í Reykja
vík, Áka Jakobssyni' atvinnu-
málaráðherra, Óla Hertervig
bæjarstjóra, Þóroddi Guðmunds
syni alþingismanni, Gunnlaugi
Sigurðssyni fyrrverandi for-
manni félagsins, Sæmundi Guð
mundssyni, Jóni Sigurðssyni,
Braga Magnússyni og verka-
mannafélaginu Hlíf í Hafnar-
firði.
Að lokum var dansað til kl.
6.30. Skemmtunin fór hið bezta
fram og var hin ánægjulegasta.
Hófinu stjórnaði Indrið’ Frið-
björnsson., Blöðin Mjölnir og
Neisti minntust ^fmælisins með
ítarlegum greinum.
Sænskt blað vítir
hlutleysisgæzluna
Sænska blaðið „Expressen“
birti eftirfarandi ummæli um
hlutleysisgæzlu Svía í fyrradag:
„Fyrir skömmu flugu nokkr-
ar enskar flugvélar, sem höfðu
verið að ráðast á stöðvar Þjóð-
verja í Noregi, yfir sænskt land.
Loftvarnasveitir okkar hófu
þegar skothríð á þær að vanda
og skutu víst eina þeirra niður
í þágu hins heilaga hlutleysis.
Með þessu gerum við það litla
sem við getum, til þess að lengja
stríðið og fresta frelsun Noregs.
Þessi framkoma brýtur í bága
við sóma og réttlætistilfinningu
allra heiðarlegra Svía“.
Rússneskir fangar
komast til Sví-
þjóðar
Sjö rússneskir stríðsfangar,
sem voru í nauðungarvinnu í
Sauda, skammt frá Stavanger,
struku nýlega og tókst að kom-
ast til Svíþjóðar. — Höfðu þeir
þá gengið mörg hundruð kíló-
metra.
(Frá norska blaðafulltrú-
anum).