Þjóðviljinn - 07.09.1945, Qupperneq 4

4
ÞJÓÐVIL JINIn
■ Föstudagur- 7. sept. 1945.
lllÓÐyiLIINN
Utgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Guðmundsson.
Stjórnmálarftstjórar: Einar Olgeirsson, Sigfús Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofa: Austurstræti 12, sími 2270. (Eftir kl.
19.00 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 10, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
Áskriftarverð: í Reykjavík og nágrenni: Kr. 6.00 á mánuði.
Úti á landi: Kr. 5.00 á mánuði.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
---------------------------------------------------'
Örlar ekki lengur á sómatilfinningu
Alþýðuflokksins?
Formaður Alþýðuflokksins, Stefán Jóhann Stefánsson,
stendur afhjúpaður frammi fyrir alþjóð sem purkunarlaus
eiginhagsmuna braskari. Svo takmarkalaust er blygðunar-
leysi þessa manns, að hann notar sér aðstöðu, sem ríkis-
stjórnin veitir honum sem fulltrúa ríkisins, til að komast
inn í land, sem mátti heita lokað, til að ná í eigin hendur
einkaumboði fyrir meginhluta þeirra vöru, sem hann samdi
um að flyttist til landsins frá Svíþjóð, um eins árs skeið.
Allur verzlunarsamningurinn frá upphafi til enda er
hneyksli, allur er hann meira og minna mótaður af persónu-
legum hagsmunasjónamiðum Stefáns, eins og sjá má af
þeim samanburði, sem áður hefur verið gerður hér í blað-
inu á innkaupum rakvélablaða og varahluta í bátavélar. ,
Það er vissa fyrir, að fjöldi Alþýðuflokksmanna metur
þennan verknað Stefáns að verðleikum. Þeir eru sammála
öðrum mönnum um það, að Stefán ætti aldrei framar að sjást
á opinberum vettvangi. Þessum mönnum hefur ugglaust ekki
verið ljóst hvílíkt reginafbfot Stefán hefur framið þegar
flokkurinn valdi hann til að taka sæti í samninganefndinni
við Dani.
Afbrot Stefáns verður ekki að fullu ljóst fyrr en hann
auglýsir hið nýja verzlunarfyrirtæki sitt. Vilji Alþýðufl.
bjarga einhverju af sínum litla heiðri, ber honum nú að
afturkalla tilnefningu Stefáns og fara þess á leit, að hann
fái að tilnefna heiðarlegan mann í hans stað. Geri flokkur-
inn þetta ekki verður að líta svo á að hann sé samsekur
Stefáni, sómatilfinning hans er þá jafn djúpt grafin og
sómatilfinning Stefáns.
Stendur dómsmálaráðherra á bak
við róginn?
Hinir fávísu rógberar, sem reynt hafa að þyrla upp
ósannindaryki út af störfum Fiskimálanefndar eru nú
orðnir að viðundri í augum allíflahugsauLdii m.an,pa. Hæst ber
þar met Kristján Friðriksson^lsðmrkeipuii.njfcð falsvottorð
frá þremur mönnum, búnu til væntanlega af honum sjálfum,
til að reyna að sanna heiminum að opinberar íslenzkar stofn-
anir séu óreiðustofnanir, sem ekki séu eigandi viðskipti við.
En meðal annarra orða. Hver hefur blásið Alþýðublað-
inu allri þessari dellu í brjóst, sem það hefur sagt um þetta
mál?
Hver hefur skrökvað því að blaðinu, að ríkisstjórnin
hafi beðið Fiskimálanefnd um skýrslu og nefndin hafi
þrjóskast við að gefa hana?
Alþýðublaðið hefur eftir f jármálaráðherra, að einn ráð-
herra hafi farið fram á að nefndin gæfi skýrslu.
Þessi ráðherra hlýtur að hafa verið Finnur Jónsson,
dómsmálaráðherra. En sem betur fer er Finnur ekki ríkis-
stjórnin. Og ríkisstjórnin hefur aidrei tekið undir þessa
kröfu hans.
Að þessu athi^guðu virðist liggja beint fyrir að álykta,
að það sé dómsmálaráðherrann Finnur Jónsson, sem stend-
ur á bak við eina hina svívirðilegustu rógsherferð sem hafin
hefur verið gegn ríkisstofnun og eina hina lævísustu til-
raun, sem gerð hefur verið til að spilla stjórnarsamstarfinu.
Quisling hóf varn-
arræðu sína í
gær, heldur
henni áf ram í dag
Kveðst vera einlægur
trúmaður, sem allt-
af hafi viljað láta
gott af sér leiða
Réttarhöldin yfir Quisl-
ing, sem hafði verið frestað
frá því í sl. viku, hófust aft-
ur í fyrradag og héldu á-
fram í gær.
Tvö vitni héldu ræðu til
varnar honum. Ræddu þau
aðallega um æsku hans og
ævistarf, þar til hann gerð-
ist handbendi Þjóðverja og
reyndu þau að færa fram
afsakanir fyrir hann á þeim
grundvelli, aö veilur í sálar-
lífi hefðu ráðið gerðum
hans. Hefði _ það verið
hræðslá hans við „,bolsé-
vismann“, sem hefði fengið
hann til að vinna þau verk
sem hann væri nú ákærður
fy.hr. Er annað vitnið sagði
að Quisling hefði ekki vitað
hvað hann var að gera,
heyrðist hann muldra eitt-
hvað í mótmælaskyni.
Réttarhöldin héldu áfram
í gær. Hélt Quisling þá
varnarræðu sína og mun
hann halda áfram við hana
í dag. í ræðu sinni sagði
Quisling, að hann hefði allt-
af verið mikill trúmaður
sem hugsaö hefði um það
fyrst og fremst, að láta gott
af sér leiða. Hann kvað það
svívirðingu, að farið væri
með sig sem landráðamann.
Þegar hann sagði þáð, kom
grátkökkur í háls hans.
Verjandi hans, Henrik
Bergh, hélt einnig ræðu 1
gær, og svaraði þeim ákær-
um, sem bornar eru á Quisl-
ing. Viðvíkjandi því, að
Quisling hefði breytt norsku
stj órnarskránni, sagði hann,
að eins og komið hefði ver-
ið fyrir honum, hefði hann
ekki átt annars úrkosta.
Þeirri ákæru, að Quisling
hefði látið taka af lífi
norska skemmdarverka-
menn, svaraði Bergh á þann
hátt, að Quisling og fylgis-
menn hans hefðu lifað í al-
veg sérstökum hugmynda-
heimi og hefðu skoðað
skemmdarverkin mesta
glæp, sem hægt væri aö
fremja. Afsakanir hans voru
allar á þessa leið.
Ekki er búizt við því, aö
dómur falli í málinu, fyrr
en eftir 5—6 daga.
LEYFT HEFUR VERIÐ
að. selja brezkum almenn-
ingi hið merkilega skordýra-
eitur DDT, en hingað til
hefur herinn fengið allt,
sem af því hefur verið fram-
leitt.
BREZK HERSVEIT skip-
uð Indverjum er nú komin
til Bangkok 1 Síam og hef-
ur herforingi hennar átt tal
við yfirhershöfðingja Jap-
ana.
TIL HÖFUNDA NAFNLAUSU
BRÉFANNA
Þótt þessar línur séu fyrst og
fremst til þeirra sem sent hafa
Bæjarpóstinum nafnlaus bréf,
ætla ég þó fyrst að þakka hinum
fjölmörgu er hafa sent honum
bréf um áhugaimál sín og látið
nöfnin fylgja. Bréf ykkar eru
alltaf kærkomin, og þið ættuð
að verða fleiri.
En alltaf brennur það við, að
Bæjarpóstinum berist éinstöku
bréf þar sem bréfritarinn lætur
ekki nafns síns getið.
Sum þessara bréfa eru góð, en
oft er ýmislegt sem þyrfti að
upplýsa betur og því alls ekki
hægt að birta þessi bráf, auk
þess sem það er föst regla að
birta ekki bréf né greinar frá
mönnum, sem ritstjórnin veit
ekki hvað heita né hverjir eru.
Þið, sem viljið fá bréf ykkar
birt, — og það viljið þið vitan-
lega öll. því annars væruð þið
ekki að 'enda þau :— þurfið því
að senda nöfn ykkar og heimil-
isfang, annars verða bréfin ekki
birt. Hitt er svo aftur annað
mál og algert samkomulagsat-
riði við ritstjórnina hvort þau
verða birt undir fullu nafni, stöf-
um eða dulnefni. Það er ekki
skilyrði fyrir. birtingu í Bæjar-
póstinum að nafn höfundarins
verði birt undir bréfinu, heldur
hitt að ritstjórnin viti hver bréf-
ritarinn er. %
HÁLFNAÐ VERIÍ
„Vegfarandi“ skrifar: „Nýlega
átti cg leið upp að rafstöðinni
vxð Elliðaár. Af því sem fyrir
augum «>ar á þeim stað, urðu
mér minnisstæðastar rústirnar af
hermannaskálunum, sem stóðu
þarna. Það er alveg óþolandj, að
hætt sé við hálfnað verk eins
og þarna hefur verið gert. Þeg-
ar hinir kvumleiðu hermanna-
skálar eru rifnir, verður að
ganga þar hreint til verks, en
skilja ekki eftir gaflana úr skál-
unum o. fl. rusl. Það verður að
taka fleira en hægt er að selja.
Niðurrifið við Elliðaámar mun
ekki vera einsdæmi. Því miður
er víst víðar frá sömu sögu að
segja. En þetta má ekki lengur
svo til ganga. Þeir sem taka að
sér að rífa niður hermannaskála
mega ekki hætta við hálfnað
verk“.
HÚSIN SEM ALLTAF GLEYM-
IST AÐ MÁLA
,,Borgari“ skrifar: „Eitt sinn
var hafin hér í bænum allsherj-
ar herför gegn illa útlítandi hús-
um og öðru því sem honum var
til líta, en bæta mátti úr án
langs fyrirvara. Þetta var dagana
fyrir lýðveldisstofnunina. Tölu-
verður árangur varð af þessu á-
hlaupi, en ekki nærri nógu mik-
ill. Meðal þeirra húsa sem mesta
þörf höfðu fyrir lagfæringu, en
virtust hafa gleymzt alveg, voru
húsin við Bankastræti, sem
kennd eru við Bernshöftsbakarí,
og snúa sinni skellóttu hlið og
brotnu gluggum að Lækjargötu.
Öllum sem um það hugsuðu var
það hin mesta ráðgáta að þessi
hús skildu fara svo hrapalega á
mis við málninguna, ’sem þá flaut
í stríðum straumum um allan
bæinn. (Þið munið líklega að
þá seldu verzlanir málningu með
afslætti og varð það til þess að
örva mjög sölu þeirrar vöru).
Á þetta mál var þá minnzt í
blöðum, og sú tilgáta talin lík-
legust að þessi furðulega
gleymska stafaði af því að húsin
væru í umsjá þess opinbera. Var
þess krafiztað gerðar yrðu strax
nauðsynlegar endurbætur á hús-
unum. Af þessu hefur þó ekki
I orðið ennþá, hverju sem um er
að kenna. Væri fróðlegt að fá
að vita hvort íúfa eigi þessi hús
bráðlega; því vissulega myndu
aðrar stærri og veglegri bygg-
ingar sóma sér betur á' þessum
stað.
Reynist það hinsvegar svo, að
ekki séu neinar ráðagerðir í upp
siglingu um hagnýtingu þeirra
lóða sem húsin standa á, þá
verði settar rúður í gluggana
og húsin máluð, að nýju. Það er
ófært að þessi hús, sem eru jafp
áberandi í sjálfum miðbænum,
séu látin vera öllu lengur í
slíku ófremdarástandi“.
Bæjarst jórnarfundurinn:
Áskorim um að byggingarefni
verði notað til íbúðabygginga
A fundi bœjarstjórnar í gær var samþykkt að skora
á ríkisstjórnina að gera ráðstafanir til þess að tryggja að
byggingarefni verð fyrst og fremst notað í íbúðabygg-
ingar.
Sósíalistar fluttu tillögu þessa efnis fyrir þrem árum,
en þá mátti slíkt ekki heyrást nefnt.
Tillaga sú, er samþykkt
var í gær, og flutfc var af
Jóni Axel, var svohljóöandi;
„Bæjarstjórn samþykkir
að’ beina því til ríkisstjórn-
arinnar aö gera nú þegar
ráðstafanir til að tryggja
að byggingarefni það, sem
fyrir hendi, er á hverjum
tíma, verði fyrst og fremst
notað til íbúðarhúsabygg-
inga við almenningshæfi og
til nauðsynlegs viðhalds og
endurbóta."
Tillaga þessi var í gær
samþykkt með 11 samhljóða
atkvæðum.
Sósíalistar fluttu fyrir
þrem árum tillögu sama
efnis og hafa ætíð barizt
fyrir þessu máli, en ekkert
fengizt framgengt — fyrr
en nú — en það eru líka
kosningar eftir áramótin.
Samþykkt þessi er gerð
alltof seint, og myndi við-
horfið í húsnæöismálunum
nú vera annað ef þessari
reglu hefði verið fylgt á
Frh. á 7. sfðu.