Þjóðviljinn - 15.09.1945, Blaðsíða 3
3
Laugardagur 15. sept 1945. ÞJÓÐVILJINN
MALGAGN ÆSKULYÐS-
FYLKINGARINNAR
Sambands ungra sósíalista
Greinar og annað efni send-
ist á skrifstofu félagsins,'
Skólavörðustíg 19, merkt:
„Æskulýðssíðan".
Friedrich Engels.
Friedrich Engels:
Frumatriði kommúnismaus
ii.
5. spurning: Við hvaða skil-
yrði er það, sem öreigarnir
selja borgarastéttinni vinnu-
afl sitt?
Svar: Vinnuaflið- er eins og
hver önnur vara og verð þess
er háð sömu lögmálum og
verðið á öðrum vörum. Á
valaatímabili stóriðjunnar
eða hinnar frjálsu sam-
kepppni (sem er eitt og hið
sama, eins og síðar vgrður
bent á) er verð hverrar vöru
yfirleitt jafnt framleiðslu-
kostnaði hennar. Verð vinnu-
aflsins er því jafnt fram-
leiðslukastnaði vinnuaflsins.
Framleiðslukostnaður vinnu-
afisms er hinsvegar þær lífs-
nauðsynjar sem til þess þarf
að halda verkamanninum
starfhæfum og til að vinna á
móti bví, að verkalýðsstéttin
deyi út. Fvrir vinnuafl sitt
fær verkamaðurinn þess
vegna eins mik:ð og nauðsyn-
legt er í þessu sk'yni. Þannig
er verð vinnuaflsins lág-
mark þess sem nauðc’T“>.1 * * * * * 7 8egt
er til að geta haliið lífi. Þar
sem skilyrði og aðstæður at-
vtnnureksturs eru b-eyting-
um und'rorpin, fær verkamað
urinn ekki ætíð 'hina sömu
upphæð fyrir vöru sína, láun
hans hækka og lækka eftir
aðstæðum. En á sama hátt og
verksmiðjueigandinn fær í
góðu og slæmu árferði — sé
meðaltal tek'.ð — hvorki
meira né minna greitt fýrir
vöru sina en sem nemur fram
leiðslukostnaði hennar, þann-
ig ber verkamaðurinn einnig
úr býtum þetta lágmark,
hvorki meira né minna. Þetta
hagfræðilega lögmál um
vinnulaunin gildir æ því
fremur sem iðnaðurinn legg-
ur undir sig fleiri starfsgrein-
ar.
6. spurning: Hvaða vinnv-
otéttir voru til áður en iðn-
rð^rbyltingin kom til sögunn
ar? •
Sva~: Á hinum vrru þró-
marstigum þjóðfélagsins
i hafa v'nnustéttirnar búið við
^ "’s-Run.anii aðstæður og af-
^ :taða beirra til eigna- og
ra1-dastétta’”‘",nar verið með
vmsu móti. í fornöld^ar hið
v'nhandi fólk þrælar eigand-
ans, eiv"amannanna, eins og
j enn á sér stað víða í löndum,
bár sem félagsleg þ’’óun er
skammt á veg komin, og
meira að segja helzt þetta
enn í suðurrík'um Brndaríkj-
anna (1817). Á m;ðöldunum
var 'Vinnandi fálk ánauðugt
hjá landeignaaðlinum, og
bartn'g é" bað enn í Ungverja
land-i, Póllandi og ’Rússlandi.
Á miðöldunum fram að iðn-
byltingunni voru einnig í
borgunum handverkssveinar,
sem unnu hjá smáborgurum,
svokölluðum meisturum, og
með þróun ' handiðnaðarins
kom loks upp st'étt handiðn-
aðarverkamanna, sem unnu á
verkstæðum fjármikilla eigna
manna.
7. spurning: Hvaða munur
er á öreiga og þræli?
Svar: Þrællinn er seldur í
eitt skipti fyrir öll Öreiginn
verður að sel]á' sjálfan sig
(vinnuafl sitt) á hverjum
degi, hverri stund dagsins.
Þrællinn, sem orðinn er eign
ákveðins manns, hefur með
því eignazt örugga tilveru,
þótt hún nær ætíð sé hörmu-
leg og aum. Einstakur öreigi,
sem segja má að sé eign allr-
ar borgarastéttarinnar — sem
kaupir vinnuafl hans ef ein-
hver þarf á því að halda — á
enga örugga tilveru. Þessi til-
vera er aðeins tryggð verka-
lýðsstéttinni sem heild. Þræll
inn stendur utan allrar sam-
keppni, en öreiginn tekur
þátt í henni og finnur allar
hennar hræringar. Þrællinn
er talinn hlutur, en ekki þjóð
félagsborgari; öreiginn er
viðurkenndur sem meðlimur
hins borgaralega þjóðfélags.
Þrællinn er því óhultari en
öreiginn, hinsvegar tilhevrir
öreiginn hærrá stigi í þjóðfé-
lagsþróuninni og er skör
hærra ' settur en þrællinn.
Erelsi sitt hlýtur þrællinn
með því að afnema þrælahald
ið eitt af öllum eihkaeignar-
formurn, og með því verður
hann siálfur ör.eigi; öreiginn
getur ekki frelsað sjálfan sig
með þ.ðru móti ,en því að af-
nema allan einstaklingseignar
rétt yfirleitt.
8. spurning: Hvaða munur
er á öreiga og ánauðugum
leihuliða?
Svar: Leiguliðinn hefur um
ráð yfir og nytjar framleiðslu
tæki, landskika, gegn því að
láta af hendi hluta af af-
rakstri þess eða gegn því að
mna af hendi vinnu. Öreig-
inn vinnur með framleiðslu-
tækjum annars manns og á
hans ábyrgð fyrir *reikning
hans gegn því að fá aftur
hluta af afrakstri vinnunnar.
Leiguliðinn gefur, öreiginn
þ'ggur. í mótsetningu við ör-
eigann er lífsafkoma leigulið-
ans alltrygg. Ánauðarbóndi
er utan við alla samkeppni,
öreiginn er þar þátttakandi.
Berserksgaíigur Framsóknar
Menn verða alltaf fyrir sár
um vonbrigðum þegar eitt-
hvað bregzt þeim, sem þeir
hafa talið bæði sér og öðrum
trú um að gæti ekki brugðizt.
Þannig fór fyrir Framsóknar-
flokknum þogar núverandi
ríkisst'jórn var mynduð..Þessi
flokkur, sem farið hefur með
völd hér á landi hátt á ann-
an áratug, hann var sem sé
farinn að trúa því að ekki
væri tiltækilegt að mvnda
ríkisstjórn hér á Iilandi án
hans liðveizlu og þátttöku.
Þeim mm sárari urðu þvi
Vv.nbrigði hans, þegar það svo
sýndi sig að hans þurfti alls
ekki við til að takast mætti
að mynda þingræðisstjórn.
Vonbrigði þessa vesalings
flokks, h?fa síðan snúizt upp
í hamslausa gremju, sem
fengið hefur útrás í blöðum
hans, og ekki hvað sízt í Tím-
anum, málgagni „skrifsíofu-
bændanna,“ hér í Reykjavík.
Hafa þeir haldið upþi sleitu-
lausum árásum á ríkisstjórn-
ina og þá m. a. ýmist ásakað
hana um aðgerðaleysi eða
of mikla afskiptasemi
af málefnum landsmanna.
Hafa hinir gunnreifu riddar-
ar stjórnarandstöðunnar
höggvið ótt og títt á báða
bóga, en gætt þess síður en
skldi hverjir fyrir hafa orð-
ið. Til dæmis henti það ó-
haop þá fyrir skömmu að
beir beindu geirum sínum að
skutulsveinum sínum úr Al-
þýðufHkknum.
Þegar Stefán Jóhann kom
úr rakstri sínum í Svíþjóð,
og fann hjá sér köllun til að
setja á stofn verzlimarfyrir-
tæki sem hefur á boðstólum
fleiri sænskar vörur en
„sósíalisma“ þann, sem Stef-
án hingað. til hefur reynt
árangur.J a.ust að pranga inn
Leiguliðinn hlýtur frelsi með
því að flytjast til borgarinn-
ar og gerast þar handverks-
maður, eða með því að greiða
gósseigen.'b- sínum í penirxg-
um í staö vinnu og búsaf-
urða og verða þannig frjáls
landseti eða þá með því að
reka lémherra sinn af hönd-
um sér og verða sjálfur land-
eigandi.
í fáum orðum sagt með því
á einn eða annan hátt að sam
lagast hinni undirokuðu stétt
eða a. m. k. hverfa inn í sam-
keppnina. Öreiginn frelsar
sig með því að afnema sam-
keppnina, einkaeignarréttinn
og alla stéttaskiptingu.
9. spurning: Hvaða munur
er á öreiga og handiðnar-
verkamanni?1
Frh. á 7. síðu
á íslenzka alþýou, þá kunnu
,,Tímamenn“ sér ekki hóf, og
hugðu að nota' þetta sem
árásarefni á ríkisstjórnina, og
þá einkum sósíalista sem á-
vallt hafa dyggilegast átalið
slíkt einkaframtak opinberra
starfsmanna. Tilraunir þeirra
til að ófrægja sósíalista hafa
algjörlega mistekizt, en aum-
ingja Stefán Jóhann, sem á-
vallt hefur verið allra verk-
færa þægastúr i hendi Fram-
sóknar, hefur nú einnig hlot-
ið þann skell úr föðurlegri
hendi þessara vina sinna, að
ávinningsmöguleikar hans
sem útbreiðslumanns Fram-
sóknarhugsjónanna meðal
verkamanna, hafa beðið mik
inn hnekki.
Ekkert kemur þó eins við
kaunin á Framsókn, og þeg-
ar minnzt er á nýsköpun.
Fyrst í stað útbásúnuðu þeir
það að nýsköpunin væri bara
skýjaborgir, sem aldrei yrðu
raunverulegar. En þegar svo
hinir fyrstu nýkeyptu bátar
voru komnir til íslenzkra
hafna, og tilkynning barst
um að ríkisstjórnin gæti fest
kaup á 30 nýjum togurum i
Bretlandi, þá var ekki lengi
að koma annað hljóð 1 strokk
inn -hjá þessum heldur enn
ekki forsjálu forsvarsmönn-
um heibrigðra atvinnuhátta.
Hófu þeir nú hatrama bar-
áttu gegn framförum og bætt
um framleiðsluaðferðum.
Einna mesta furðu hefur þó
vakið hin ákafa atlaga sem
gerð hefur verið á Nýbygg-
ingarráð, og hafa þeir þá ekki
gætt þess, að í því á sæti
einn skeleggur Framsóknar-
maður, Steingrímur Stein-
þórssorí. Hafa þeir gengið svo
langt, að hann hefur ekki séð
sér annað fært en gefa þeim
Tímamönnum opinberlega cf-
anígjöf. Hafa hinar fávíslegu
. ásakanir í garð Nýbyggingar-
ráðs, út af afskiptum þess af
kaupum á vélbátnum*,,Hauk
orðið þess valdandi að menn
hafa fengið megnustu skömm
á slíkri blaðamennsku.
íslenzka sveitaæskan er æ
betur að sjá~ í gegnum þann
blekkingarvef, sem henni hef
ur verið spunninn af þessum
blessuðu „bændavinum“.
Framtíð landbúnaðarins mun
verða ömurlegt tákn eymdar
og vesaldóms, nema því að-
eins að bændur sjálfir skilji
nauðsyn endurbótanna, hag-
nýti sér véltæknina til fulln-
ustu og afmái algerlega Fram
sóknarflokkinn og frumstæð-
an kotbúskap. Þá fyrst mun
sýna slg hverju íslenzki land-
■búnaðurinn fær áorkað.
Sveitapiltur.