Þjóðviljinn - 22.09.1945, Blaðsíða 6

þjóðviljinm
Laugardaginn 22. sept. 1945
r-

John Galsworthy:
Bræðralag
Tvíburarnir
setja á stofn hágreiðslustofu í Þyrlinum og þarf
að vinna þar. En maðurinn minn á að senda
krökkunum tóninn, ef þeir fara út úr sveitinni“.
Þær slitu talinu, því að sólin var að koma upp.
En Jófríður tröllkona fleygði símatólinu svo
harkalega frá sér, að fuglarnir £ Holtavörðuheiði
vöknuðu með andfælum.
Ketilríður var ekki eins róleg út af drengjun-
um sínum og hún lét. Hún var sjálf logandi hrædd
um þá. Þeir voru svo sem vísir til að slóra svo lengi
fram á morgun, að þeir yrðu að steinum, þegar
sólin kæmi upp. Þetta hafði komið fyrir á beztu
bæjum í seinni tíð.
Hún kallaði á þá báða, Styrbjörn og Arinbjörn.
Þeir voru eins stórir og mannabörnin eru átján
ára og sextíu sinnum sterkari. Þetta voru gervi-
legir piltar með þykkan, svartan hárlubba og stórt,
bogið nei
Móðir j'eirra var ekki byrst við þá. „Nú rekið
þið kýrnar norður á Tvídægru, elskurnar mínar
í kvöld. Henai Jófríði kemur það ekkert við þó að
ég beiti þeira þar. En munið þið að koma strax
heim aftur“.
Þeir lofuðu því, Styrbjörn og Arinbjörn, og
mamma þeirra fékk þeim pelana þeý'ra í rúmið,
því að auðvitað voru þeir ekki á brjósti lengur.
Um kvöldið vaknaði öll tröllafjölskyldan á
Skarðsheiði. Króknefur bóndi fór út að slá. Ketil-
ríður fór til hárgreiðslukonunnar í Þyrlinum.
Trölikonan í Vindheimajökli.. hafðL beðið . um
peysufatapermanent því að meydrottningin í Ör-
æfajökli ætlaði að fara um Öxnadalsheiði. Og þá
átti frúin úr Vindheimajökli að standa á Selfjalli Fyrirnlyn(Jin hristi hðfuð.
og rétta henni hsesta treð úr Vaglaskogi. En tróll- ^ 0g svaraði nokkuð áköf:
konurnar úr kvenfélaginu á Arnarvatnsheiði ætl-
uðu að syngja sitt lagið hver.
Stýrbjörn o& Arinbjörn lögðu af stað með
kýrnar. En ekki hlýddu þeir móður sinni, heldur
ráku þær alla leið norður á Skagatá og komu
ekki aftur fyrr en rétt fyrir sólaruppkomu. Kýrnar
lágu úti og fundust næstu nótt vestur á Þorska-
fjarðarheiði.
Tröllkonan í Baulu hringdi til Ketilríðar, rétt
til að skaprauna henni og spurði, hvort tvíbur-
arnir væru ekki mestu þægðarbörn.
En Ketilríður svaraði því, að gáfuð börn væru
alltaf óþæg.
Henni leizt þó ekki á blikuna. Hún hótaði
drengjunum því að koma þeim á vöggustofuna á
Kaldadal, ef þeir höguðu sér ekki eins og almenni-
leg börn. ,,Þar er verið að smíða einhverjar færi-
sem hefur skorið sig í fingur-
inn.
Hún hafði enga atvinnu,
skuldaði húsaleigu fyrir viku,
vissi ekki hvað hún ætti að
taka til bragðs. Frú Dallison
vildi ekki .siá hana. Hún vissi
ekki, hvað hún hafði unnið
til saka. Auðvitað var mynd-
in fullgerð, en frú Dallison
hafði sagt, að hún ætlaði að
mála af henni fleiri myndir.
Hilary svaraði engu.
Mr. Stone gamli hafði heim
sótt hana. Hann bað hana að
vera hjá sér tvo klukkutíma
á dag, fyrir einn shilling um
tímann, og skrifa fyrir hann
bók eftir upplestri. Átti hún
að gera það? Þetta var
margra ára verk, sagði gamli
maðurinn.
Hilary stóð enn þegjandi
um stund og horfði inn í eld-
inn, áður en hann svaraði.
Fyrirmyndin gaf honum horn
auga.
Allt í einu sneri hann sér
að henni og horfði beint fram
an í hana. Stúlkan varð vand
ræðaleg. Augnaráð hans bar
vott um tortryggni, eins og
hann vissi engin deili á
henni.
„Haldið þér ekki“, sagði
hann að lokum, „að bezt væri
fyrir yður að fara aftur heim
til yðar út í sveit?“
Yður
kvíar fyrir vandræðakrakka, 'sagði hún Jófríður
mér“.
Það«r ekki að orðlengja það, að tvíburarnir sáu
ekki að sér og voru sendir á vöggustufuna. Þar voru
óbægustu tröllakrakkarnir, sem til voru á landinu.
En þó voru tvíburarnir verstir. Og hinir drógu
dám að þeirn. . . , .
Þegar börnin .áttú að sofá rrii'ðnæturdúrinn sinn,
læddust þeir á fætur og gerðu allt til ills á öræf-
tmum. Þeir. ruddu grjóti niður
í hverina, svo að anum-
þeir hættu að gjósa, helltu vatni niður í eldgíg- essi
ina cj mokuðu snjónum af jöklunum, þar sem
„Nei, nei“.
„Hvers vegna ekki?
líður ekki vel hér“.
„Eg get ekki farið heim“.
„Hvað er að? Eigið þér ekki
gott heima?“
„Nei. Mér er ómögulegt að
fara heim“. Hún roðnaði.
Hún sá það á svip Hilarys,
að hann mundi ekki kunna
við að spyrja hana nánar. Þá
glaðnaði yfir henni og hún
sagði stillilega:
„Gamli maðurinn sagði, að
ef ég skrifaði fyrir hann,
þyrfti ég ekki að vera upp á
aðra komin“. .
Hilary yppti Ö'xlúm: „Jæja,
tákið þé.r þá tilboði hans“. ;
Hún leit um öxl hvað eftir
annað, þégár hún gekk yfir
garðinn, eins og hún væri að
votta þakklæti sitt. Og þeg-
ar Hilary leit upp frá hand-
riti sínu, sá hann hana enn
standa utan við girðinguna
og horfa heim að h-úsinu gegn
um sýrenurunna. . ...
Allt í einu hljóp hún af
s^tað eins og krakki, sem er
feginn að sleppa út ur skól-
barnalegu gleðilæti
hennar voru eins og ljósgeisli
sem fellur á dimman veg, og
hann átti að vera. Einu sinni kaffærðu þeir öll þau gáfu á augabragði hug-
mynd um, hve einmana þetta
barn var, öreiga og vina-
snautt í stórri borg.
--------Janúar, febrúar og
marz liðu. Fyrirmyndin korp
á hverjum degi til að afrita
„bókina um alheims bræðra-
lag“.
Það kom aldrei þjónustu-
stúlka inn í stofu mr. Ston-
es. Þessi stofa var á neðr’
hæðinni. Hann vildi óvæg-
ur greiða húsaleigu. Ef geng-
ið var framhjá dyrunum milli
klukkan fjögur og sex, var
hægt að heyra hann lesa upp
úr handriti sínu og stafa sig
fram úr vandlesnum orðum.
Klukkan fimm hófst glam-
ur í diskum og bollum og
1 öðru hvoru heyrðist rödd
stúlkunnar lágvær og stilli-
leg. Það var hún, sem sagði
frá, en gamli maðurinn svar-
aði með athugasemdum, sem
að vísu áttu ekkert skylt við
það, sem stúlkan var að
segja.
Einu sinni, þegar dyrnar
voru opnar, heyrði Hilary
svohljóðandi samtal:
Stúlkan: Creed gamli seg-
ist hafa verið yfirþjónn.
Hann er nefljótur.
(Þögn).
Gamli maðurinn: Á þeim
tímum gátu menn ekki um
annað hugsað en sjálfa sig.
Þeim fannst allt, sem þeir
tóku sér fyrir hendur svo
merkilegt —.
Stúlkan: Creed gamli seg-
ist hafa orðið að eyða öllu
sparifé sínu sér til heilsu-
bótar.
Gamli maðurinn: En þann-
’ig var það ekki —.
Stúlkan: Creed gamli seg-
ist hafa verið uppalinn við
að fara oft í kirkju.
Gamli maðurinn: (heyrL
að hún nefnir kirkju): Það
hefur ekki verið til sú kirkja,
sem komandi hefur verið í,
|
síðan á sjöundu öld.
Stúlkan: En nú • fer hann
aldrei í kirkju.
Hilary leit snöggvast inn
um dyrnar um. leið og hann
gekk ffani'hjá.' Hann sá hana
sitja með brauðsneið í blek-
ugri hendinni með hálf oo-
inn munn og horfa með eftir-
tekt á gamla manninn. Iiann
hélt á tebolla í snjóhvítri
hendinni og starði út í blá-
inn.
. — — Einu sinni í apríl-
mánuði, klukkan fimm, kqjn
mr. Stone inn í vinnustofu
Hilarys og lagði af honum
megnan þef af steiktum kart-
öflum, eins og vant var.
„Hún kom ekki“, sagði
hann.
Hilary lagði frá sér penn-
ann. Þetta var fyrsti vordag-
urinn, sem heitlð gat.
„Viltu ganga með mér dá-
lítinn spöl?“ spurði hann.
„Já“, svaraði gamli maður-
inn.
Þeir gengu út í Kensing-
tongarðinn. Hilary gekk lítið
eitt álútur. En mr. Stone var
háleitur og starði út í blá-
inn. Silfurhvítt skegg hans
stóð fram af hökunni.
Páskaliljur og krókusar
voru útsprungnir í grasinu.
í hverju tré tísti dúfa og
þröstur söng í hverjum
runna. í trjágöngunum sátu
ungbörn í vögnum. Þau
höfðu sérréttindi til að vera
hér, komu á hverjum degi
og sáu óhreinar telpur sitja
í grasinu ig gæta að óhrein-
um smákrökkum. Hér heyrðu
; þau mál fátækrahverfanna
suða fyrir eyrum og hefðu
því getað farið að taka af-
stöðu til vandamála undir-
stéttanna. Þau sátu hugs-
andi í vögnum sínum og sugu
tottur sínar. Hundar hlupu á
undan. Barnfóstrur komu á
eftir.
Himinninn var gulur úti
við sjóndeildarhringinn, þar
sem sólin var að setjast. Og.
yfir trjánum sem sáust lengst
í fjarska, hvíldi fjólublá
móða.
Mr. Stone og Hilary settust
á bekk.
„Álmtrén!“ sagði mr.
Stone. „Við vitum ekki, hve-
nær þau tóku á sig sína nú-
verandi mynd. Þau hafa sam
eiginlega, víðfeðma sál, eins
og maðurinn".
Hann þagnaði, en Hilary
'leit órólegur í kringum sig.
Þeir sátu tveir einir á bekkn-
um.
Mr. Stone tók aftur til
máls: „Sál þeixra er einföld
og óbrotin og þjónar aðeins
j einu hlutverki — jafnvæg-
^ inu, sem þau hafa varðveitt
| um hundruð ára. Þetta er
! eina köllun þeirra. Á þeim
tímum —Rödd hans varð
að h'vísíib Hanrl • hafði alveg
gleymt því að hann var að
tala við annan mann en ekki
sjálfan sig — „Á þeim tímum
þegar mennirnir höfðu ekki'
hugmynd um alheiminn,
hefðu þeir átt að fara að>
dæmi trjáhna. í stað þess að
ala upp fjölda einstakra
sálna^. sem_gerðu sér allskon-;
ar hugmyndir " um ' líf ■ eftir.
-þetta, hefðu þeir átt að varð-
veita hið upprunalega í
mannssálinni“.
„Álmurinn hefur alltáf vér
ið álitinn hættulegt tré“,
r.agði Hilary. Mr. Stone sneri