Þjóðviljinn - 25.10.1945, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 25, okt. 1945
ÞJÖÐVILJ IflN
.rrgTJ'SJ.ajiigLM1.!!1.. 'J-t.1!
Er verið að undirbúa svik við ís-l
lenzku þjóðma}
Hver er tilgangur hinnar nýju Rússlandsherferðar
borgarablaðanna ?
Um það leyti, sem íslend-
ingar fóru að heyra bað utan
að sér, að Bandaríkjastjórn
hefði hug á að fá áframhald-
andi herstöðvar til umráða á
íslandi, brá svo við; að borg-
arablöðin íslenzku fóru að
herða mjög áróður sinn gegn
Sovétríkjunum. Og síðan hef-
ur enginn dagur liðið, án
þess að þau birtu hið léleg-
asta og svæsnasta sovétníð,
sem erlend afturhaldsblöð
hafa boðið lesendum sínum.
Greinar erlendra fréttárit-
ara, sem heimta kjarnorku-
stríð gegn Sovétríkjunum,
eru settar á áberandi staði og
tuggnar síðan upp af blöð-
unum á víxl. Svo langt er
þetta farið að ganga, að Morg
unblaðið birti síðastliðinn
laugardag stóra forsíðurfrétt
um að „Hússar sendu her til
Póllands" og að „rússneskir
óaldarflokkar. væðu þar
uppi“, án þess að í sjálfri
fréttinni væri eitt einasta orð
þessum upþhrópunum til
stuðnings.
Sérstök áherzla er lögð á
að gera Sovétríkin sem tor-
tryggilegust í augum íslend-
ingá, kynna þau sem kúgara
smáþjóðanna og stórvelda-
sinna, er reyni að sölsa undir
sig önnur lönd.
Samfara hinu síaukna Sov-
étníði eru svo endurprentað-
ar lygagreinar til þess að
sverta frelsisbaráttu alþýð-
unnar, í hinum ýmsu löndum
Evrópíi og hún stimpluð sem
einræði kommúnista og und-
irróður Rússa.
Og loks er svo hafin skipu-
lögð herferð gömlu Finna-
galdursblaðanna gegn frelsi
rík’sútvarpsins til þess að
skýra ekki einungis frá stjórn
arfari og . lýðræði auðvalds-
ríkjanna heldur og stjórnar-
fari og lýðræði hinna sósíal-
istísku Sovétríkja.
Þegar bætt er svo við öll-
um þeim tilhæfulausu slúður
sögum, sem dreift ér út með-
al íslendinga, um að Sovét-
ríkin hafi sótt um að fá
stöðvar á íslandi, er ekki
unnt að ganga framhjá slík-
um svikavef skipulagðra
blekkinga.
Hin nýja lygaherferð aft-
urhaldsins um Sovétríkin,
um frelsisbaráttu alþýðunn-
ar, um prestadráp og ofbeldi
er meðfram bergmál þeirrar
hatrömu baráttu, sem heims-'
afturhaldið ’ heyr nú til þess
að stemma stigu fyrir hinum
sívaxandi styrk og áhrlfum
Sovétríkjanna og tll’ þess að
hindra það, að alþýðan nái j
völdum 1 fleiri löndum. i
Fyrir íslenzka afturhaldiðj
er það auðvitað keppikefli
að blinda augu íslenzku þjóð-
arinnar fyrfr því, sem er að
gerast úti í heimi, tortryggja
Sovétríkin sem mest bað má,
sverta frelsisihreyfingar er-
lendrar alþýðu og kúgaðra
þjóða til þess að hindra það,
að öldur þessarar frelsisbar-
áttu nái ekki til íslands.
Einnig íslenzka auðvaldið
er hrætt. Og alVeg eins og
það reyndi með skipulögðum
áróðri og ofbeldi að halda ís-
lenzkri alþýðu í myrkri fá-
fræði og hleypidóma eftir
valdatöku verkalýðsins í
Rússlandi 1917, eins reynir
það nú af öllum mætti að
dylja íslenzka alþýðu þess,
sem nú er raunverulega að
gerast.
En íslenzka afturhaldið hef
ur venjulega haft nálægari
markmið með slíkum skipu-
lögðum lygaherferðum.
Það hefur verið segin sága,
að alltaf, þegar þurft hefur
að undirbúa eða hylja stórá-
rásir á kjör íslenzkrar alþýðu,
þá hefur það verið undirbúið
með því að kynda af alefli
undir Sovétníði.
Enginn íslendingur trúir
því lengur, að Finnagaldurinn
t. d. hafi verið skipulagður
með slíkri frekju og ósvífni
vegna ástar á finnsku þjóð-
inni. Hvert mannsbarn í land
inu veit nú, að Finnagaldurs-
æðið var skipulagt í beim til-
gangi fyrst og fremst að
hylja hinar óvinsælu aðgérð-
ir þjóðstjórnarinnar með ó-
hróðri og æsingi gegn ímynd-
uðum óvini.
Nú er á ný farið að kynda
undir sovétníði og bað í stór-
um stíl. Enginn vafi er á því,
að þetta er m. a. gert vegna
bæjarstjórnarkosninga þeirra,
sem i nánd eru.
En sú staðreynd, að þessi
nýja, skipulagða herferð er
hafin samtímis orðrómnum
um óskir Bandaríkjastjórnar
um herstöðvar á íslandi, gef-
ur fulla ástæðu til að ætla,
að hér sé um skuggalegri fyr-
irætlanir að ræða.
Viss hópur íslendinga, sem
kenndur er við heildsalamál-
gagnið Vísir, hefur þegar af-
hjúpað innræti sitt: það að
vilja ganga erlendu herveldi
á hönd, Bandaríkjunum, og
svíkja þar með hið nýfengna
sjálfstæði íslands.
Áróðursherferðin gegn Sov-
étríkjunum, hið óvanalega
miklá reýkský, sem nú er
þyrlað upp í öllum. borgara-
blöðum, yfirlýsingar Vísis og
lævíslegar gróusögur, knýja
mann til að spyrja, til hvers
þessi leikur sé gerður.
Eru íslenzku afturhaldsöfl-
in vísvitandi að ljúga því að
almenningi, áð sjálfstæði ís-
lands stafi hætta úr austri',
þegar ómótmæltur orðrómur
gengur um það, að slík hætta
sé fyrir hendi úr vestri?
Er íslenzka afturhaldið með
sviksamlegar áætlanir á
prjónunum gagnvart sjálf-1
stæði íslands — í skjóli lyga
Og moldveðurs um Sovétrík-
in sem ímyndaðan óvin?
Er hinn nýí Finnagaldur
til þess gerður, að undirbúa
svik við sjálfstæði íslands?
íslenzka þjóðin þarf að
vera á verði. Það spaug gæti
orðið henni of dýrt, ef hún
léti kaldrifjað afturhald
beita sig slíku herbragði
blekkinganna til þess að af-
sala sér því dýrmætasta, sem
hún á: sjálfstæði landsins.
Það yrði of seint að átta sig
eftir á, þegar afturhaldið
væri búið að ná marki sínu.
Það er nauðsynlegt’ fyrir
alla þjóðina, að hún taki hin-
um nýja Finnagaldri þannig,
að hann verði máttlaust verk
færi í höndum þeirra, er beita
honum.
íslendingum hefur aldrei
verið það nauðsynlegra en nú
að varðveita fjöregg sjólf-
stæðisíns, að sýna ýtrustu"
árvekni og fylgjast gapmgæfi
lega með þeim, ermáeð völd-
in fara. >v'’ :
E. Þ.
Fjárlagafrumvarpið
Rúmum 22 milljónum króna, 17 pró-
sent af heildarútgjöldum f járlag-
anna9 varið til skólamála
Þjóðviljinn hefur þegar skýrt í þingfréttum frá tekjubálkl
fjárlagafrumvarpsins, sem nú liggur fyrir Alþingi, og nokkrum
hluta gjaldabálksins, 7.—13. gr.
Er þá komið að 14. gr„ kirkju- og kennslumál, en á þeirrl
grein er veruleg hækkun frá því sem er á núgiidandi fjárlögum,
og er þö hækkunin enn meiri ef borið er saman við fjárlaga-
%
frumvarpið eins og það var lagt fyrir þingið í fyrrahaust. Heild-
arútgjöldin sem það frumvarp áætlaði til skólamála voru um 11
milljónir, en frunrvarpið til fjárlaga fyrir 1946 gerir ráð fyrir
rúmum 22 milljónum kr. í samá skyni, eða nákvæmlega helmings
hækkun.
Fyrir atbeina núverandr stjórnar hækkuðu framlögin til
skólamála á fjárlögum ársins 1945 upp í 15.5 iBillj. kr„ en nú er
eins og áður er sagt gert ráð fyrir 22 milljónum kréna.
Mehntamálaráðherra hefur lagt til að frámlögin til fræðslu-
mála, einkum skólabygginga, verði mun hærri en lagt er til í
frumvarpinu, og munu þær tillögur koma til meðferðar fjárveit-
inganefndar.
H.eimferðin frá
Parísarþinginu
Frh. af 1. síðu.
æ^rgh, en þá þegar biðu 17
hjá vegabréfaskrifstofunni.
Eins lengi frá Keflavík
til Rvíkur og frá
London til Keflavíku”
í London dvöldu þeir tvær
nætur og þrjá daga urðu þeir
að bíða á flugvelli í grennd
við London, eftir fari heim.
Um tíma voru staddir þar
15 íslendingar. Ekki urðu
þeir í sömu flugvél heim.
Fór Björn 3 stundum áður,
en þegar til Keflavíkur kom,
var Björn þar enn. Kvörtuðu
þeir mjög yfir seinlátri af-
greiðslu þar, hefði það tekið
jafnlangan tíma að fá sig
afgreiddan í Keflavík og kom
ast til Reykjavíkur og að
fljúga frá London til Kefla-
víkur.
(Samanburðurinn við 1945 er
við fjárlögin, ekki fjárlagafrum-
varpið).
14 gr. A. Kirkjumál: 3 488 737
(1945: 2 362 218).
14. gr. B. Kennslumál: 18 728 798
(1945: 14 167 848).
Af einstökum liðum þessarar
greinar má nefna:
Háskólinn. Hækkun um 300
þús. kr.
Námsstyrkir handa íslenzkum
stúdentum erlendis, veittir sam-
kvæmt ákvörðunum Menntamála
ráðs hækka úr 165 þús. kr. í
350 þús. kr.
Búnaðarkennsla. Framlagið
hækkar um, rúmar 200 þús, kr.
frá núgildandi fjárlögum.
.Styrkurinn til iðnskólahalds er
hækkaður um 100 þús. kr.
Almenn barnafræðsla. Þessi lið
ur hefur hækkað um nær þrjár
milljónir króna frá núgildandi
f járlögum.
Framlag til hyggingar hús-
mæðraskóla er hækkað um 200
þús. kr.
\
Framlag til menntaskólanna á
Akureyri og Reykiavík hvors um
sig hækkar um nátega 200 þús.
kr„ kennaraskólans um rúmar
100 þús. kr„ stýrimannaskólans
um 145 þús. kr., vélstjóraskólans
um 64 þús. kr„ til unglinga- og
alþýðuskóla um 173 þús. k-r„
(hækkun á þessum lið er raun-
verulega meiri, þar sem fallið
hefur niður, sýnilega af vangá,
liður í framlaginu til héraðs-
skólanna) til kennslu heyrnar- og
málleysingja um 60 þús. kr.
Á 14. gr. er nýr liður, sam-
kvæmt tillögu menntamálaráð-
herra: Til rannsókna á þroska-
stigl íslenzkra skólabarna 35 625
kr.%
Framlag til íþróttamála hækk-
ar um rúm 100 þús. kr.
Á 20. gr. fjárlaganna (Eigna-
þreytingar) eru þessi framlög
ákveðin til skólamála.
TSI byggingar. menntaskólahúss
í Reykjavík 1 milljón kr.
Til byggingar sjómannaskólans
1 miiljón kr.
Til byggittgar bændaskóla i
Skálholti 1 milljón kr.
Til byggingár tilraunaskóla
250 þús. kr.
Til byggingar iþróttaskóla 200
þús. kr.
Til skólastjórabústaðar á Hól-
um 100 þús. kr.
Alls er því gert ráð fyrir á
fjárlagafrumvarpi þessu um 22—
23 milljóna króna framlagi til
skólamála, uni 17% af heildar-
útgjöldum fjárlaganna.
" ★
Til bókmennta, lista og vis-
inda er veitt:
15'. gr. A. Ti’l opinberra safna,’
bókaútgáfu . óg Iisfastarfsemi:
1924 801 kr. (19455- Í 741418).
15. gr. B. Til ýmissa rann-
sökna í opinbera/ þágu: 2 359 204
kr. (1945: 1 855 1501. Framlag
til átvinnudeildar háskólans hef-
ur hækkað um ca. 325 þús. kr.
- ★ '
Á 16. gr. eru þessar greiðslur
til atvinnumála:
16. gr. A. Landhúnaðarmál:
8 985 224 kr. (1945: 8 044 898).
(Á 19. gr. („óviss útgjöld") er
gert ráð fyrir 12 m'IIjón kr. til
„niðurgreiðslu á nokkrum land-
húnaðaraf urðuni“)
16. gr. B. Sjávarútvegsmál:
878 500 kr. (1945: 819 150).
16. gr. G. Iðnaðarmál: 925 285
kr. (194'5- 924 350).
Ti! félagsmála er véltt 7 392 642
kr. (1945: 7 580325).
Til eftirlauna og styrktarfjár
er veitt 3 735 739 kr. (1945:
2 322 586).
Auk þeirra framlaga á 20. gr.
(Eignabreytingar) sem þegar
hafa verið nefndar má nefna:
Til vitamála (eignaaukning)'
1 400 000; Laúdsiminn (ný síma-
kerfi o. fl.) 3 milljónir, Rikisút-
varpið 1 080 000; til viðbótahús-
næðis við ríkisspítalana 1 milljón,
til byggingar Þjóðniinjasafns 1!
milljón kr.