Þjóðviljinn - 16.05.1946, Blaðsíða 1

-
Jígfuíi koiiimún-
11. árgangur.
Fimnitudagur 16. maí 1946.
109. tölublað.
Utanríkisráðherrafundinum frestað í mánuð
Ráðstefna um framtíð Þýzkalands í haust
Árekstrar í Iran
ólíkleg
ír
Iranstjórn hefur If/sl því ijfir,
aS hún sé slaSráðin aS forSast
borgarastyrjöld viS Ascrbedsjan
menn.
Hersveitir Teheranstjórnar-
innar er nú komnar að landa-
inærum Aserbedsjan. Forsætis-
ráðherra Aserbedsjan kveðst
ekki óttast, að til neinna á-
rekstra komi.
Utanríkisráðherramir ákváðu á fundi sínum í París í
gær, að fresta fundahöldum þangað til 15. júní. Þá á að
ákveða, hvenær friðarráðstefnan kemur saman. Byrnes
Iagði til, að ráðstefnan yrði kölluð saman 12. nóvember í
haust til að ákveða um framtíð Þýzkalands. Káðherrarnir
halda síðasta fund sinn að þessu sinni í dag.
Bidault hóf umræður um' framkvæmdar væru ákvarð-
Þýzkaland og setti fram kröf anir Potsdamráðstefnunnar
ur Frakka um aðskilnað um að með Þýzkaland skyldi
Ruhr, Rinarlanda og Saar fara sem efnahagslega heild.
frá þýzka ríkinu. Bevin and- j Ráðherrarnir undirrituðu
mælti kröfum Bidaults. Byr-, hina endurskoðuðu vopna-
nes kvað þörf á að ræða
framtið Þýzkalands í heild
og kvað nauðsyn bera til að
Moskvablað vitnar í ummæli
r
Olafs Thors um herstöðvamálið
Segir beiðni Bandaríkjanna um lier-
stöðvar beint gegn Evrópu
Moskvablaðið „Rauða stjarnan“ birti ritstjórnargrein
undir fyrirsögninni „Hið svonefnda fslandsvandamál“ í
gær. Var greinin lesin í útvarpi á ensku frá Moskva í
gærkvöld. Vitnar blaðið í þau ummæli Ólafs Thors forsæt-
isráðherra við eldhúsumræðurnar í vor, að við tilmælum
Bandaríkjastjórnar um herstöðvar hafi íslendingar ekki
getað sagt já. Segir blaðið, að ásækni vissra afla í Banda-
ríkjunum í herstöðvar á fslandi veki óhug frjálslyndra
manna í Bandaríkjunum.
hlésskilmála við Italíu.
Bandaríkjaher að
fara frá Græn-
* landi
Sicnska útvarpiS skýrir rrá
þvi, aS Bandarikjaher sé aS yf-
irgefa flugvöll þann, sem gcrS-
ur var á SuSur-Grænlandi á
stríSsárunum.
Danir munu taka við vellin-
um og reka hann seni nauðlend
ingarvöll að þvi er danska Iilað
Information segir.
Fundur þjóðhöfð-
ingja Araba um
Palestínu
Farouk Egyptalandskonung
ur hefur hoðið þjóðhöfðingj-
um allra Arabaríkja til ráð-
stefnu um Palestínumálin.
Irakstjórn hefur lýst yfir
fullum stuðningi við Araba í
Palestínd. Utanríkisráðherra
Egyptalands kveðst muni
skýra stjórnum Bretlands og
Bandaríkjanna frá því að
skýrsla Palestínunefndarinn-
ar hafi vakið óró um öll Mið-
Austurlönd.
ista naxt enua a
verkfallið í Dan-
mörku
Hvít hók um
Kaupmannahöfn í gær.
Einkaskeyti til Þjóðv.
Mótmælaverkfallinu gegn.
gerðardómslögum stjórnarinn
ar lauk í morgun.
Kommúnistaflokkur Dan-
merkur skoraði á verkfalls-
menn að hefja vinnu á ný,
þar sem takmarkinu með
verkfallinu væri náð. verka-
menn hefðu 'sýnt baráttuvilja
sinn.
Sósíaldemókratar og for-
ystumenn verkalýðsfélaganna
höfðu áður b:rt árangurslaus-
ar áskoranir til verkamanna.
í Kaupmannahöfn var alls-
herjarverkfall á mánudaginn
og víðtæk verkföll um allt
land. Fjöldi samþykkta var
^erður, þar sem ríkisstjórnin
v?" sagnrýnd.
Brezka stjórnin mun gefa
út hvíta bók um Indlands-\
málin í dag.
Jafnframt skýrir Attlee'
forsætisráðherra frá tillögum;
Breta um bráðabirgðastjórn
í Indlandi og stjórnlagaþing
fyrir landið í neðri málstofu
brezka þingsins.
Flokkurinn:
Hafnarfjörður
Sósialislafélag HafnarfjarS-
ar heldur fund kl. 8,30 í
kvöld i GóStemplarahúsinu.
Fundarefni: GengiS frá
framboSi til nœslu Alþingis-
kosninga. Ungum sósíalislum
boSiS aS sitja fundiun.
Stjórnin.
Flugferðir
milli Norðurlanda
og isanaariKjanna
Fastar flugferSir milli NorS-
Flestir Svíþjóðarbátanna munu
tilbúnir á næstu síldarvertíð
Horfur voru á að aðeins 2ð af 45 yrðu
tilbúnir á síldarvertíð
Þann 8. apríl s. 1. barst atvinnumálaráðuneytinu sím-
skeyti frá sendiráði Islands í Stokkhólmi, þess efnis, að
enn á ný hefðu orðið tafir hjá Atlas-Diesel A/B í Stokk-
Blaðið minnir á þær kröf-
ur, sem komið hafa fram í
bandarískum blöðum, að ís-
land verði gert hluti af
Bandaríkjunum, eða Banda-
ríkin hafi þar að minnsta
kosti herstöðvar um aldur og
ævi. Kæmi það víða fram í
þessum kröfum, að þeim sé
beint gegn gamla helminum-1
Loforð ekki haidin
Blaðið bendir á það, að lof-
orðin um að flytja Banda-
ríkjaher frá íslandi að stríð-
inu loknu hafi ekki verið
haldin. Almenningur og ráða-
Verzlun milli her-
námssvæða í
Þýzkalandi
Vöruskiptaverzlun cr komin j
d milli hernámssvæSanna í
Pýzkalandi.
Hross af brezka hernáms-
svæðinu verða seld hændum á
hernámssvæði Sovétríkjanna fyr
ir korn og kartöflur.
menn á íslandi hafi lýst sig
andvíga beiðni Bandaríkja-
stjórnar um herstöðvar og
veru hers í landinu, og er
það í þessu sambandi, sem
blaðið vitnar í ummæli for-
sætisráðherra. Blaðið segir að
lokum, að þrátt fyrir yfir-
lýstan vilja íslendinga sé ís-
landsvandamálið enn oleyst.
urlanda og Bandaríkjanna um
Island og Nýfundnaland liefjasi
um miSjan júli í sumar.
Félagið, sem rekur flugferð-
irnar er stofnað af Dönum,
Norðmonnum og Svíum og nefn
ist, Scandinavian Airlines. -
Leggja flugvélar þess upp frá
Stokkhólmi og koma við í Oslo
og Kaupmannahöfn lil skiptis.
Engar herslöðvar á íslandi
Eftirfarandi ályktun var samþykkt ein-
róma á almennum fundi á Siglufirði 1. maí
síðastl.:
„Almennur fundur haldinn 1. maí 1946
að tilhlutan verkalýðsfélaganna á Siglu-
firði skorar á ríkisstjórnina að krefjast
þess af stjórn Bandaríkjanna að þau standi
við gefin loforð og hverfi burt með her sinn
af íslandi.
Þá lýsir fundurinn gfir því áliti sínu, að
tafarlaust beri að vísa á bug öllum tilmœl-
um um herstöðvar fgrir erl. ríki á íslandi.
Fundurinn stimplar stuðning við slík til-
mœli sem landráð.“
hólmi á smíði aflvéla í báta, er íslenzka ríkisstjórnin á í
smíðum í Svíþjóð. Ennfremur að niðursetning þeirra véla,
sem tilbúnar væru, myndu dragast verulega frá því, sem
um hafði verið samið í s. 1. janúarmánuði.
Fyrir atbeina atviiinumálaráðherra hefur nú verki
þessu fengizt hraðað svo að allir bátarnir að undanskyld-
um 8—9 munu geta tekið þátt í síldarvertíðinni.
Þessar sfðast tilkynntu tafir á
afgreiðslu vélanna, myndu hafa
valdið því, að um 20 hinna 45
umsömdu báta yrðu of seint til-
búnir til þess að taka þátt í
næstu síldarvertíð, sem hefst í
fyrstu viku júlímánaðar.
Margir væntanlegir eigendur
bátanna hafa selt eldri báta sína
til þess að geta klofið kaupverð
hinna nýju báta, keypt veiðar-
færi og annað nauðsynlegt til út-
búnaðar -bátunum og ráðið sér
skipshafnir.
Af þessu var það bert, að hér
var um þjóðartjón að ræða, auk
þess sem það myndi valda minnk
andi matvælaframleiðslu handa
hungrandi þjóðum Evrópu.
Þar sem ríkistjórnin gat á eng-
an hátt sætt sig við hinar end-
urteknu vanefndir Atlas Diesel,
var sendifulltrúanum í Stokk-
hólmi falið að leggja mál þetta
fyrir sænsku ríkisstjórnina og
óska þess, að hún gerði sitt ítr-
asta til þess að koma í veg fyrir
umræddan afgreiðsludrátt, svo
að allir bátarnir 45 að tölu, kæm
ust heim fyrir næstu síldarver-
tíð.
Til þess enn frekar að undir-
strika þýðingu þess, að bátarnir
kæmu heim fyrir síldarvertíðina
og einnig til að aðstoða fulltrúa
íslenzku ríkistjórnarinnar i Sví-
þjóð við ráðstafanir til að hraða
afgreiðslu bátanna, var ákveðið
að Gunnlaugur Briem, fulltrúi
í atvinnumálaráðuneytinu, færi
til Sviþjóðar með fyrstu ferð.
Um þetta leyti þurfti háskólr,-
rektor dr. Ólafur Lárusson 'i
fara til Oslo, til að vera við-
staddur þegar Oslóarhás1--
gerði hann að heiðursdoktor í
lögum. Hann var því beðinn að
Framhald á 7. síðu,