Þjóðviljinn - 16.05.1946, Side 3

Fimmtudagur 16. maí 1946.
ÞJÖÐVILJINN
9 |
Ritstjóri:
Þóra Vigfíísdóttir
Út í fi amleiðsluna
Eitl af vandamálum dagsins
er skortur á vinnuafli. Slík enda
skipti hafa oráiö á hlutunum
síSan 1936. „Drottningin“ flylur
tugi manna, sem ráhizt hafa til
margskonar starfa í landi okk-
ar. Fálk þetla hverfur í athafna
lífi'ö án þess nokkur breyting
veröi á um þörfina á nýjum
vinnuhöndum, aöeins heyrist
stöku sinnum ómur af máli, sem
viö vorum búin aö gleyma.
Sláttur og síldveiöi nálgast,
mesti annatíini ársins. Fram-
leiöslan er í góðu veröi, allt
selst, sem seljanlegt er, og meira
ef lil væri. Land okkar berst
fyrir pólilisku og efnalegu sjálf-
stœöi sínu. Nú riður á að duga
eöa drepast. Óvenjulegir timar,
óvanalega mikiö í húfi.
Er nú ekki einmitt tími til
í/ð leysa úr læðingi innlent
vinnuafl, sem ekki hefur fengiö
aö .njóta starfsorku sinnar í
þáigu framleiöslunnar? Hinar
mörgu iönu hendur kvenna, sem
vinna viö lílt arðbær störf,
heimavinnu, hreinsunarstörf
ýmiskonar o. fl. o. fl.? Er þetta
ekki einmitt tíminn, sem viö
höfum beöiö eflir, til þess aö
gela skipaö okkur í atvinnulif-
iö viö liliö karlmannsins, meö
sömu launum, sönm skyldum og
ábyrgö og hann? Myndi ekki
veröa auöveldara aö hrinda úr
vegi ýmsum þeim erfiöleikum,
sem staöiö hafa fyrir slíku
kerfi, þegar sjá má, aö starf kon
unnar i þágu framleiöslunnar er
þjóöarnauösyn? Höfum viö ráö
á aö láta ganga okkur úr greip-
um þá hagsæld, sem felst i því,
fyrir sérhvert heimili, aö tveir
eöa fleiri beri fang í bú?
Eg frétti einmitt i gær um
konu, sem tekin væri aö aka
vörubíl í forföllum manns sins
og færist ágætlega. Eg veit eng-
in deili á þessari konu, en mér
varö strax hlýtl til hennar. —
l>aö er ekki aö þvi aö spyrja,
uö allt, sem konur tækju aö sér,
myndu þær leysa vel af hendi,
endá ekki sæmandi aö bjóöa
þeim lakari kjör en karlmann-
inum. Og taliö um kraftaleysi
okkar er, eins og allir vita, oft-
ast fyrirsláltur. Öll slörf út
heimta æfingu og þrautseigju
l'yrsl og fremst, og í liinu siö-
arnefnda er konan sízt lakari en
karlmaöurinn.
Slíkir tímar sem þessir
heimta dug og kjark á öllum
sviöum, nýbreytni og ný viö-
horf af hverjum og einum. Tvö-
falt játak, ef svo^ ihá'ségja. '*—
Eigum viö aö standast þessa
raun, eöa halda áfram aö líta á
okkur meö lítilsviröingu er-
lendra einokunarkaupmanna,
Vordragt úr gráröndóttu ullar-
efni, og meö viöum ermum.
Aðalfundur Kven-
réttindafélags
r
Islands
Aðalfundur Kvenréttindafélags
íslands var haldinn 10. þ.m.
Á síðastliðnu ári hefur félag-
ið haldið marga góða og ágæta
fundi. Sent konur á 3 kvenna-
fundi erlendis. Safnað til Hall-
veigarstaða 6.600 kr. Staðið fyrir
söfnun í Menningar- og Minn-
ingarsjóð kvenna. í hann hefur
safnazt til minningar um Lauf-
eyju Valdimarsdóttur rúmlega
32.000 kr. Fjöldi nýrra félags-
kvenna hefur bætzt við á árinu,
og ber all-t félagsstarfið glöggt
vitni um það, að konur geta
mæta vel unnið saman að sam-
eiginlegum áhugamálum, hvar í
flokki sem þær standa.
Á fundinum var María
Knudsen kosin formaður. Frá
því Laufey Valdimarsdóttir lézt
í vetur, hefur hún gegnt því
starfi. Varaformaður var kosinn
Sigríður Magnússon. — 1 Með-
stjórnendur: Charlotta Alberts-
dóttir, Nanna Ólafsdóttir og
Ragna Möller. — Varastjónr
Svafa Þorleifsdóttir, María
Kristinsdóttir.
Glycerín blandað sítrónusafa
er fyrirtaks handáburður. Gerir
hendurnar mjúkar og hvítar.
Vilji maður fá fallega brún-
aðar kartöflur, er gott að sáldra
dálitlu af hveiti yfir þær, áður
en þær eru settar á pönnuna.
scm getulausa, „fátæka og
smá^á'?, Eiguin, ,yiö aö láta
standa á okkiir, þái loksins röö-
in viö nægtanna borö er komin
aö okkur?
I). Á.
Viðtal við nýja veðurstofustjórann
Frú Theresía Guðmunds-
son er lesendum kvennasíð-
unnar að góðu kunn. Hún er
ein af þeim fáu giftu konum
hér ó landi, sem ekki hefur
látið húsáhyggjurnar yfir-
buga svo þrek sitt, að hún
hafi misst áhuga og hæfni í
starfi sínu, enda hefur hún
nú verið skipuð veðurstofu-
stjóri, en í það starf var hún
sett um áramót í vetur.
Frú Theresía er nýkomin
heim úr ferðalagi til írlands
og Englands, en hún var full
trúi íslands á flugmálaráð-
stefnunni í Dublin og sat al-
þjóðamót veðurfræðinga í
London.
Fyrir nokkru hitti ég hana
að máli á skrifstofu sinni í
hinum nýju heimkynnum
veðurstofunnar í Sjómanna-
skólanum nýja, og bað ég
hana að segja mér eitthvað
um kvenfólkið í heimalandi
Melkorku.
— Þú getur athugað út-
sýnið, segir Theresía, sem
fyrst þarf að tala við nýjan
starfsmann. Síminn hringir
stöðugt og þar verður hún
einnig að svara. Mér gefst
því gott tóm til að sann-
færast um, að útsýnið hæfir
veðurspámönnum, því hér
sér of heima alla.
— Jæja, sagði Theresía-
Það er nú töluvert argsamt
hérna, en það batnar fljót-
lega, vona ég. Nú sem stend-
ur erum við að bæta við nýju
fólki og auka starfsemina.
Eg hitti varla annað en
karlmenn á ferðalagi mínu,
og mér gafst því miður eng-
inn tími til að kynnast að-
stöðu kvennanna. Á ráðstefn
unni í Dublin var ég eini
kvenfulltrúinn, en þar voru
þó nokkrir ritarar og ráðu-
nautar konur, t. d. ein brezk
flugkona. Irland er katólskt
og það segir nokkuð um að-
stöðu kvenna þar. írar hafa
ekki heldur tekið þátt í stríð-
inu, og því ekki orðið að not-
færa sér kvenlegan vinnu-
kraft á borð við aðrar þjóð-
ir. Þarna á ráðstefnunni voru
nokkrar írskar konur ritarar
og leiðbeinendur, áreiðanlega
prýð.lega menntaðar, en ég
hleraði hinsvegar, að giftum
konum er bannað að vinna í
þjónustu ríkisins.
Þegar ég hugsa mig um,
man ég, að ég hitti tvo brezka
kvenveðurfræðinga í London.
Önnur var ung og geysilega
lærð. Hún var að skrifa
doktorsritgerð, sem fjallaði
um háloftamælingar. —1 En
slíkar mælingar hafa meðal
annars vorið gerðar yfir Is-
landi núna á stríðsárunum.
Hin var fyrsti veðurspámað-
ur Bretlands af kvenkyni,
hún var nú á að gizka um
Theresía Guömundsson.
sextugt- Hún vann á veður-
stofunni í London og sagði
mér, að karlmennirnir hefðu
ómögulega viljað lofa sér að
vera veðurspámaður, þegar
næturvinna hófst á brezku
veðurstofunni, hefðu talið ó-
tækt, að hún væri á nætur-
vakt, og svo var hún sett á
loftslagsdeildina. Þeir eru nú
alltaf eins og feður við börn.
Það var ekki laust við að þeir
hefðu áhyggjur út af mér í
vetur, þegar ég þurfti að
fara af vakt að nóttu til. —
Maðurinn minn var jafnvel
farinn að tala um morðingja
einn, sem ekki var búið að
handtaka. Það er stundum
ómögulegt að fá bíl að nóttu
til og ég ætla nú að fá mér
bíl ef ekki verða tekin öll
launin frá mér í skatt. Eg
er ekki að kvarta, en í skatt-
lagningu hjóna felst geysi-
legt óréttlæti, auk þess sem
hún er, eins og þú segir í
Melkorku, bein sekt á hjóna-
bandinu.
— Eg bæði heyri og sé, að
hér er verið að tala við starfs
fólk. Er ekki hörgull á veð-
urfræðingum?
Jú, vegna þess, hve öll veð-
urþjónusta verður að aukast
og fullkomnast í sambandi
við flugið, vantar nú veður-
fræðinga um allan heim. Við
erum hér fimm islenzk og sá
sjötti bætist við á næstunni,
en við komumst ekki af enn-
þá án aðstoðar erlendra veð-
urfræðinga. Eg hef sem stend
ur, ekki tíma til þess að ann-
ast veðurspárnar, og finnst
mér það leiðinlegt.
í London var ég að reyna
að fá veðurstofustjórann til
þess að lána veðurstofunni
enskan veðurfræðing, sem
hefur verið hér á st.ríðsárun-
um og vill gjarnan vera eitt-
hvað áfram.
Af því þetta spjall á að
vera í kvennasíðuna, get ég
sagt þér, að ein stúlkan, sem
lýkur stúdentsprófi f vor,
ætlar að lesa veðurfræði. —
Hún verður hérna hjá okkur
í sumar.
Eg vona að hún giftist veð-
urfræðingi úti.
— Ha. — Eg hrökk við og
fór að hugsa um, hvað karl-
mennirnir mundu segja, hún
verður auðvitað að koma með
hann með sér. — Já, segir
Theresía brosandi. — Þá
slær maður tvær flugur í
einu höggi. Hér verður að
vera fyrsta flokks veður-
stofa, ef hún á að geta sinnt
hlutverki sínu, og það er þó
betra að hafa hér útlenzka
starfsmenn undir íslenzkri
stjórn, en að hér sitji heil:
erlend veðurstofa.
Að lokum býður Theresía
mér kaffi, því það er áreið-
anlega eitthvað til á könn-
unni, segir hún. Eg, sem er
heldur lítið húsleg í mér, ætl-
aði að hafa þetta herbergi-
fyrir laboratorium, segir hún,
er við komum í heimsókn til
kaffikönnunnar, en nú er
starfsfólkið búið að gera það
að eldhúsi. Herbergi og vista
föng bera þess ljós merki, að
þar eru hörð átök á milli
krúskumanna annarsvegar og
hvítasykurs og kaffimanna
hins vegar. Og til þess að
vernda hlutleysi okkar nokk-
uð í því stríði. drekkum við
Theresía kaffi og borðum
rúsínur með.
Ég hefði nú endilega átt að
segja þér frá ,,the stewardess-
es“ á írsku flugvélunum, —•
hvað þær voru kurteisar og
laglegar! Og svo höfðu þær
— að því er þeir sögðu, sem
betur fundu það en ég —
einn eiginleika í ríkum mæli,
sem kallaður var „it“. Komst
ég fljótlega að því, að það
var sex appeal, og var sagt,
að sá eiginleiki væri mikils
metinn við val þessara
stúlkna. — írar hafa lært
margskonar „smartness“ síð-
ustu árin, á meðan þeir hafa
verið að fljúga yfir Atlants-
hafið. R- Ki
I
Mér þykir svo vænt um jng,
l'lla, þaö er bara verst, aö þ>‘.
skuli vera stelpa.