Þjóðviljinn - 28.01.1947, Blaðsíða 4

4
Þ JÓÐVILJINN
Þriðjudagur 28. janúar 1947
þJÓÐVILJINN
Útgefandi: Sameinlngarflokkur alþýðu — SósíalistaflokKurlnn
Ritstjórar: Kristinn E. Andrésson, Sigurður Guömundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Sjamason.
Ritstjómarskrifstofur; Skólavörðust. 19. SÁTnar 2270 og 7500
(eftir kl. 19.00 einnig 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19 sími 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
íAskriftarverð; kr. 8.00 á minuði. — I,ausasölu 50 aurai
iint
1 Prentsmiðja Þjóðviljans h.
Hve lengi eiga þeir húsnæð-
isinnsu að bíða?
Talaðu við háttvirta þingmenn um húsnæðismálin, og
þú kemst að þeirri niðurstöðu, að allir séu þeir sammála
um að ástandið í húsnæðismálunum sé mjög slæmt, og að
bráðra úrbóta sé þörf.
Reyndu svo að tala við bæjarfulltrúana, niðurstaðan
verður nákvæmlega sú sama, þeir segja allir sem einn og
einn sem allir, að ástandið sé óþolandi og að eitthvað verði
ao gera.
Ef til vill ferð þú að velta því fyrir, eftir öll þessi við-
töl, hvað sé til fyrirstöðu, hvað dvelji úrbæturnar Þú hugs-
ar ef til vill eitthvað á þessa leið: Hafa ekki þessir menn
valdið? Hef ég ekki með atkvæði mínu gefið þeim valdið?
Hafa ekki þingmennirnir, æðsta vald þjóðfélagsins, lög-
gjafarvaldið, í hendi sér, og ráða þeir því ekki hverjir fara
með framkvæmdavaldið ? Og bæjarfulltrúarnir, hafa þeir
ekki fengið vald til að skattleggja borgara og vald til að
ráðstafa skattpeningunum ? Þú svarar öllum þessum spurn-
ingum játandi en þá verður gátan enn torráðnari, allir
vita þeir að ástandið í húsnæðismálunum er óþolandi, þeir
hafa valdið til að gera ráðstafanir til úrbóta, samt er ekkert
gert, alls ekkert, þeir húsnæðislausu bíða eftir aðgerðum
hinna úrræðalausu, bíða framundir næstu kosningar, þá
lofa hinir úrræðalausu bót og betran og væntanlega stend-
ur þá ekki á þeim húsnæðislausu að kjósa þá.
En ef til vill dettur þér nú í hug að verkefnið sé svo
erfitt viðfangs, að ekki sé úrlausnar völ, eða að minnsta
kosti að engum hafi enn dottið ráð í hug sem að gagni mætti
koma. Þessari hugsun hrindir þú þó fljótlega, því öllum
er ljóst, að mjög illa hefur verið farið með byggingarefni
öll þau ár, sem húsnæðisleysið hefur sorfið að, feiknin öll
hafa verið byggð af allskonar óþarfa byggingum.
Úr þessu hefði verið hægt að bæta og úr þessu er hægt
að bæta. Þá er og öllum ljóst að vinnuafl það sem beinzt
hefur að byggingarframkvæmdum, að minnsta kosti hér í
Reykjavík, hefur ekki notazt sem skyldi, vegna þess meðal
annars að of margt hefur verið í takinu í einu. Enn fremur
er augljóst að erfiðleikar á öflun lánsfjár hafa mjög tafið
byggingarframkvæmdir. I sem ailra fæstum orðum sagt,
til að byggja íbúðir þarf byggingarefni, vinnuafl og fjár-
magn, allt hefur þetta verið notað á mjög óhagkvæman hátt,
það hefði verið hægt að fá mikið meira af íbúðarhúsnæði
fyrir það sem fram hefur verio lagt, og það er vissulega á
valdi þingmanna og bæiarfulltrúa að tryggja hina hag-
kvæmustu notkun alls þessa.
Til að leysa vandann þarf hið opinbera að taka í sínar
hendur heildarstjórn byggingarmálanna. Það verður að
skammta byggingarefni, tryggja þar með að íbúðarbygg-
ingarnar og nauðsynlegar byggingar í þágu atvinnulífsins
hafi skilyrðislausan forgangsrétt, það verður að tryggja
að hæfilegur hluti af f jármagni þjóðarinnar gangi í íbúðar-
húsabyggingar, og það verður að tryggja hagkvæma fram-
kvæmd, meðal annars að vinnuaflið nýtist svo vel sem
bezt má verða.
Fyrir Alþingi liggja nú tvö frumvörp, sem Sigfús Sig-
urhjartarson flytur, sem stefna að þessu marki, einnig ligg-
ur þar frumvarp frá Framsóknarmönnum, sem stefnir í
sömu átt þó skemmra gangi. Alþingi hefur eftn ekki virzt
iiafa tíma til að sinna þessum frumvörpum.
GALLHARÐUR
TEKINN I
GEGN
Skoðanir Gallharðs á sam-
kvæmisfötum fá heldur slæma
útreið í eftirfarandi bréfi sem
,?S. J.“ hefur sent:
„Reykjavík, 24. jan. 1947.
Eg hef oft gaman af Gall-
harði vorum. Jafnvel þó að ég
hafi ekki ætíð verið honum sam
mála, hefur mér einnig fundizt
sem þetta væri nokkuð greind-
ur maður. Því miður ber grein
hans í dag ekki vott um að svo
sé eða þá að hann er hættur að
hugsa áður en hann talar. Gall
harði er illa við, að fólk klæðist
samkvæmisklæðnaði. Hann um
það. En takið eftir rökum
mannsins. Hann segir, að það
sé snobbkennt hégómavafstur,
þetta sé útlendur yfirstétta
búningur, að það væri f jarstæða
ef t. d. Dagsbrún auglýsti
skemmtun og tæki fram að
þátttakendur slcyldu vera í sam
kvæmisklæðnaði. Og það er fjar
stæða, af því að alþýðan fyrirlít
ur snobb, segir Gallharður. Og
Gallharður hefur sínar ástæður
til að fara af stað með þessa
ritgjörð sína í dag. Hann hefur
hitt einn réttíátan í þessari
ægilegu Sódómu samkvæmis-
klæðnaðarins. Einn réttlátan,
og því er sjálfsagt að vitna.
Þessi eini, sá kann nú að svara
fyrir sig. Hann vill ekki sam-
kvæmisklæðnaðinn vegna þess
sem af því kynni að hljótast,
yrði honum, þessum fína manni,
ruglað saman við þjónana. Síð-
an lagar hann fallegt hálsbindi
sitt. Með nokkru yfirlæti eða
hvað ?
Aðalfundur Sjómannafél.
Reykjavíkur var haldinn sl.
sunnudag. Var þar skýrt
frá úþs'litum slljórnarkjörs,
en það hafði staðið yfir í ca.
tvo mánuði-
Af rúml. 1500 félagsmönnum
greiddu eigi fleiri en 460
atkvæði, eða tæpur þriðjung-
ur meðlimanna.
Þar af fékk Sigurjón Ólafs
son ein 329 atkvæði í for-
mannssætið, eða um fimmta
hluta allra félagsmanna. —
Það einkennilega ástand
hefur skapazt í Slómannafél.
Reykjavíkur, að sjómenn
HVAÐ ER
SNOBB?
,,Nú dettur mér ekki í hug
að fara að rökræða við Gall-
harð í þetta sinn, til þess er
málflutningur hans í dag alltof
kjánalegur. En ég vil mega
gefa lionúm nokkur lioll ráð
áður en hann skrifar næst.
Fyrst þetta: Hann ætti að hug-
leiða vel, hvað snobb er, hvort
það t. d. getur ekki talizt viss
tegund af snobbi að vilja endi-
lega setjast í dómarasæti yfir
almenningi, og þá gjarnan
skrifa blaðagreinar til að sýna'
almenningi, hver maðurinn er?
Það skyldi þó ekki vera, að
flestir siðir manna í um-
gengnisháttum séu út frá viss-
um sjónarmiðum aðeins gall-
hart snobb? Þá mætti Gallharð-
ur einnig hugleiða það, hvort
hafna beri einhverjum sið að-
eins vegna þess, að forfeð-
ur okkar á umliðnum öldum
hafi haft annan sið.
*
HVERSVEGNA
YFIRLEITT
SKIPTA UM
FÖT?
„Enn fremur: Gallharður
ætti að hugleiða vandlega,
hvort það sé ófrávíkjanleg
skylda alþýðunnar að hafna
öllum þeim siðum, sem yfir-
stéttirnar hafa innleitt. Það
skyldi þó eklci vera, að fjar-
stæðan, sem Gallharður talar
um í sambandi við skemmtanir
Dagsbrúnar, sé aðeins fjar-
stæða vegna þess að alþýðu-
mönnum hefur hingað til verið
um megn að veita sér annað en
það, sem brýnustu lífsþarfir
]hafa naumast möguleika til
þess að stilla upp til stjórn-
arkjörs í félaginu.
Uppstillingu annast þriggja
manna nefnd. Tveir þeirra
eru tilnefndir af félagsstjórn
inni, sá þriðji af félagsfundi.
Enginn annar hópur félags
manna hefur rétt til að
stiíla upp við stjórnarkjör.
'Nú er sá íundur er kýs
þriðja manninn venjulega
haldinn þegar fáir sjómenn
eru í landi, að undanskiidum
næst síðasta uppstil'li'ngar-
fundi haustið 1945 þegar
verkfall var, enda náðu sjó-
heimta, og kannski hefur það
einnig verið um megn oftar en
skyldi. Er ekki svo, Gallharð-
ur? Það væri annars gaman að
heyra rök Gallharðs fyrir því,
hversvegna alþýðumenn skyldu
ekki hafa ánægju af því að
klæðast sérstökum hátíðabún-
ingi, við hátíðleg tækifæri.
Hversvegna eru þeir þá að
skipta um föt? Því eru þeir
ekki alltaf og allstaðar í vinnu-
fötum sínum? Þeir klæðast
sparifötum upp á góðan íslenzk
an máta, segir Gallharður. En
hvernig er með þessi spariföt?
Þau eru auðvitað í sniði og
gerð eftir því sem tíðkazt hef-
ur á íslandi um aldir. Ekki er
alþýðan gefin fyrir snobb, seg-
ir Gallharður. Ekki er hætt við,
að hún hafi farið að velja spari
klæðnað sinn eftir erlendri fyr-
irmynd eða hvað?
★
OG AÐ
ENDINGU
„Eg, sem þetta rita, er al-
þýðumaður og af alþýðufólki
kominn langt fram i ættir. Eg
þykist því mega segja Gallharði
það að síðustu, að mér er mein-
illa við það snobb hans og
margra annara að vera sífellt
að snobba fyrir okkur alþýðu-
fólkinu með því að vilja endi-
lega telja okkur eitthvert furðu
verk skaparans og allt annað
en við erum. Alþýðufólk er ekk-
ert síður snobbað en hitt, sem
talið er til yfirstétta, alþýðu-
fólk hefur sína kosti, en það
hefur líka sína bresti, sinn veik-
leika, sitt snobb, annars þekkti
það líka sinn vitjunartíma bet-
ur en raun er á. Allt, sem Gall-
harður segir í Bæjarpóstinum í
dag, er rugl. Hefði maður ekk-
ert lesið eftir hann fyrr, hlyti
sá hinn sami að álíta hann frá-
munalegan grautarhaus.
S. J.“
Verði þér að góðu, Gallharð-
ur.
menn meirihluta á honum.
Þriðji nefndarmaðurinn er
því venjulega kjörinn af
mönnum, sem hættir eru
sjómennsku.
Sá háttur er á hafður, að
uppstillingarnefnd stillir
þrem mönnum til að velja
úr í hvert sæti- Þannig var
nú auk Sigurjóns — stillt
upp tveim öðrum Alþýðu-
flokksmönnum í formanns-
sætið.
Útkoman e.r því sú, að
raunverulega stillir Sigurjón
og menn hans sjálfir upp
„stjórnarandstöðunni“.
Samt er óánægjan svo
mikil, að rösklega 100 menn
greiddu þessum tveimur
atkvæði sín.
*
Alþýðublaðið og hinum
fræga aðalritara þess um
verkalýðsmál — Sæmundi
Ólafssyni, verður tíðrætt um
„einræðið“ 1 Dagsbrún, þar
sem hver 75 manna hópur
getur stillt upp lista og
stjórnarandstöðunni meira
að segja afhent fullkomin
kjörskrá við hverjar kosning-
ar.
En í Sjómannafélaginu, þar
Framhald á 7. síðu.
Hvað veldur slíkri meðferð brýnna nauðsynjamála,
hver getur afsakað slíkt kæruleysi? Hve lengi eiga hinir
húsnæðislausu að bíða eftir þeim úrræðalausu?
„Lý3íæðis“-kosnmgar i Sjómannaíélagi Beykia-
víkur: