Þjóðviljinn - 28.01.1947, Blaðsíða 6

ÞJOÐVILJINN
Þriðjudagur 28. janúar 1947
Ákvæðið 11111 99síldarkáfi9m?f
Frh. af 3. síðu.
Norðurlandi fyrir gróðaút-
igerð á Suðurlandi.
Útgerðarmannafélag Akur
■eyrar, boðaði alla síldarút-
vegsmenn á Norðurlandi á
ráðstefnu, sem haldin var á
Akureyri 5 jan. s. 1. Á ráð-
stefnunni voru mættir eig-
-endur eða umboðsmenn flest-
•allfa eða allra síldveiði-
skipa á Norðurlandi. Ráð-
stefnan samþykkti einróma
•að skora á Alþingi að afnema
síldarskattinn og ákvað að
senda nefnd manna til
Reykjavíkur til að fylgja
-tmálinu eftir. Stjórn Útgerðar
anannafélags Akureyrar var
tfalin forusta í málinu. Þá tók
ráðstefnan til meðferðar ým-
is hagsmunamál útgerðar-
■innar og gerði nokkrar
merkar samþykktir í þeim-
Umræður voru fjörugar á
■ráðstefnunni og flestar sam-
þykktir gerðar einróma. —
Komu fram raddir um að
neuðsyn bæri til að norð-
lenzkir útgerðarmenn kæmu
oftar saman til að ræða hags-
-omunamál sín.
Ef Alþingi þverskallast við
að fella niður þennan rang-
láta skatt í vetur, munu norð
.lénzkir útgerðarmenn koma
saman á ráðstefnu fyrir vorið
og athuga hvað hægt væri
að gera. En sennilega er þá
■engin leið fyrir hendi til að
fá þessu breytt, önnur en sú,
að samtök útgerðarmanna og
sjómanna, leiti samvinnu við
verkamannafélögin um stöðv
un síldveiðanna þar til þræla
lög þessi væru brotin á bak
aftur. Svo brjóta þessi lög í
bága við réttlætiskennd þjóð
arinnar, að það þarf engan
að undra þó svo færi að risið
væri gegn þeim og neitað að
hlýða þeim.
I þessum margumræddu
lögum er gert ráð fyrir, að
sjómönnum og útgerðar-
mönnum verði endurgreitt
úr verðjöfnunarsjóðnum, ef
fiskurinn selst fyrir svo hátt
verð að uppbætur þurfi ekki
að greiða. í fyrsta lagi er
það kunnugt, að illa er hald
ið á markaðsmálum Islend-
inga, sökum pólitísks ofstæk
is, svo litlar líkur eða engar
eru til þess að uppbætur
þurfi ekki að greiða- í öðru
lagi, þó svo færi að engar
uppbætur þyrfti að greiða á
fiskinum, þá trúa hvorki sjó-
menn né útgerðarmenn bví
að nokkur eyrir kæmi til
þeirra, heldur myndi þessu
fé varið til einhverra ann-
arra hluta. Sjálfstæðisflokk-
; urinn og Alþýðuflokkurina
j beittu miklu harðfylgi til að
I koma þessum lögum á, en
j Sósíalistafl. barðist af al-
efli gegn þeim.
Samskonar átök hafa orðið
nú síðustu tvö árin um svo
fjölda mörg mál sjávarút-
vegsins, það er því komirm
tími til fyrir þá mörgu sjó-
menn og útgerðarmenn, sem
fylgja Sjálfstæðisflokknum
og Alþýðuflokknum að end-
urskoða fordómalaust hina
pólitísku afstöðu sína- Svo
áberandi er það upp á u'ð-
kastið, hve ánetjaðir þessir
tveir flokkar eru verzlunar-
valdinu og hve tómlátir og
stundum fjandsamlegir þeir
eru sjávarútvegsmálum.
Hróljur.
Torolf Elster:
SAGAN UM GOTTLOB
saitfibaii᧠iSnrekeiida
verður haldinn í dag þriðjudaginn 28. þ. m. í
Oddíellov/húsinu og hefst kl. 3 e. h.
Snúið yður til Ragnars Þórðarsonar, lög-
fræðings, sími 6410, ef þér óskið eftir
frekari upplýsingum.
•J.Tr.T..*'-
r m
OTEÖD
Þeir, sem gera vilja tilboð í að byggja 10
íbúðarhús á lóðum suður af háskólanum vitji
uppdrátía og lýsinga á skrifstofu háskólans
milli kl. 10—12, eða hjá undirrituðum, gegn
100 kr. skilairyggingu.
Reykjavík, 27. jan. 1947.
Bárður Isleiíss®!!, arkitekí,
Reynimel 25.

ið alla nóttina. Ágætt fyrir-
komulag.
Síðan leggja þeir aftur af
stað til borgarinnar. Það snjóar
án afláts. Snjókornin setjast á
höfuðföt þeirra og axlir og bleyt
an sígur hægt inn í fötin. Þreytt
ir og slæptir þokast þeir áfram
í myrkrinu, eftir auðum götum,
án þess að segja orð, án þess
að hugsa, án allrar varúðar.
Bæði verkamenn og náttuglur
eru farnir heim. Aðeins við og
við þýtur einn og einn bíll um
göturnar og kastar daufu skini
á húsveggina gegnum snjódríf-
una. Við og við mæta þeir lög-
regluþjóni, þeir verða smeikir í
j hvert skipti, en halda leiðar
: sinnar eins og ekkert sé.
i
Þessi dapurlega ganga tekur
þá heilan klukkutíma. Það fer
að birta, nóttin er á enda.
Fyrstu strætisvagnarnir leggja
af stað.
Þeir nema staðar fyrir utan
Zemskabankann. Eiga þeir að
hætta á þetta?
Það er ekkert annað en ganga
rakleitt inn. Syfjaður maður í
einkennisbúningi situr þarna í
hálfgerðu móki. Hann stendur
upp með erfiðismunum og vísar
þeim leið. Annars er ekki
nokkra sálu að sjá. Þeir finna
númer 238 og ljúka upp.
Hólfið er næstum því tómt.
Þar er ekkert annað en lítið,
gult umslag. Þeir líta á inni-
haldið. Það er ungverskt vega-
bréf. Eigandi Klara Valdberg-
er.
Það er hið rétta nafn Elsu.
Þeir blaða í því. Það er í gildi,
og ekkert sýnist við það að at-
huga. Útgefið 21. febrúar 1939.
Það er tæplega hálfsmánaðar-
gamalt.
— Einkennilegt, muldrar
Brúnó.
— Þarna er Hka pappírsörk.
Á hana er skrifað bæði á ung
versku og þýzku. Efst er prent
að:
Ríkislögregla konungsríkis-
ins Ungverjalands. Fyrir neðan
er stimpill frá sömu stofnun og
loks tvær ólesandi undirskriftir.
Skjalið er á þessa leið, að hinn
ungverski ríkisborgari Klara
Valdberger og hinn júgóslavíski
ríkisborgari Sagha Belkik, hafi
leyfi ungversku lögreglunnar til
þess að ferðast hvar sem er í
Ungverjalandi. Þau hafa traust
hinnar konunglegu ungversku
lögreglu, og hvað svo sem, þau
kunna að taka sér fyrir hendur,
er það gert á ábyrgð hinnar
sömu konunglegu ungversku
lögreglu.
Brúnó horfir þegjandi á
Andrés.
-— Þettá er álveg eirikennilega
vel gert af folsun að vera, segir
Andrés.
— Við skulum koma.
Svo eru þeir aftur við hótelið.
Dálítið óstyrkir hringja þeir, og
hin syfjaða næturvakt lýku upp
fyrir þeim án þess að segja orð.
Ekkert óhapp hefur hent, með
an þeir voru burtu, guði sé lof.
Þeir gefa honum fáeina skild-
inga.
Enginn er finnanlegur í her-
bergjunum, aðeins bréfmiði frá
Sagha.
— Eg skauzt burtu gat ekki
sofið. Sagha.
Engin boð sjást hér frá Önnu
og Erlkönig. Þau eru sennilega
ókomin.
I — Bara að þau hafi nú ekki
lent í neinu. Við verðum að
bíða eftir þeim.
— Nei, svarar Brúnó. Við
bíðum ekki hér. Við förum til
járnbrautarstöðvarinnar á
stundinni. Þetta er eins og rottu
gildra. Og lestin fer eftir nokk
ra tíma, ef ég man rétt.
Þeir skilja eftir boð til Önnu
og Sagha: Þei-r eru á járnbraut-
arstöðinni. Anna og Sagha.
verða að koma þangað strax.
Þeir fara strax til Strba. Nauð
synlegt.
Svo halda þeir aftur á burtu.
Fyrir utan er hin gráa morg
unskíma. Andrés horfir í kring-
! um sig og blöskrar. Var þetta
sú sama Prag, sem hann hafði
| búið í árum saman ? Hin kunnu
stórhýsi, ný og gömul, ljót og
falleg, þau eru hin sömu og áð-
ur, sýnast aðeins nokkru stærri
í þessari daufu birtu. En þó er
eins og þetta sé ókunn borg,
hættuleg, f jandsamleg borg, þar
sem maður á ekki heima. Á að
algötunni snýr hann sér við
og horfir aftur. Þetta er í síð-
asta sinn, sem hann sér Prag
— hvernig svo sem allt fer. Það
er settur punktur aftan við einn
kafla úr ævi hans. Kannski er
það síðasti kaflinn.
Það var eins og hin gráa
morgunskíma kringum okkur
sjálf og bátinn kæmi okkur í
sams konar skap. Nýr dagur
var að hefjast — enginn gat
um, hvernig hann mundi enda'.
Ef til vill var hann sá síðasti.
Lilja forstjóri ók sér:
— Þegar þér komið í allri
yðar dýrð til þess að segja frá
einhverju, finnst mér þér ættuð
að halda yður við hina heitari
árstíð.
Hann rak upp ráman hlátur,
sem greinilega var uppgerð.
Jæja, hvar ætlaði þessi saga
Eggerts að enda? Var hún, þeg
ar allt kom til alls í nokkru
| sambandi við hinar sögurnar ?
Vandamál sjálfrar sögunnar var
| þegar orðið Ijóst, hver var svik
| arinn og hvert var fórnardýr
hans — en svo var dálítið, sem
við vissum ekki ennþá: Hvað
hafði orðið af Ingimundi Hans-
syni.
— Það er kalt og hráslaga7
legt á Vilsons- járnbrautarstöð-
inni. Veik morgunskíman sítlar
inn um glérþakið og hina smáu
glugga. Starfsfólkið reikar í ró-
legheitum fram og aftur, kvéík
ir í sígarettum ög tautar. Svo
heyrist liávaði og læti, þegar
fyrsta vöruflutningalestin kem
ur, og við og við hvín í öllu
við það að eimvél hleypir út
gufu. Verkafólkið kallar hvert
til annars meðan það er að
vinna, svo -að það bergmálar í
þessu stóra, tóma gímaldi. Eng
inn einasti ferðamaður er sjáan
legur.
Þeir finna eyðileikann leggj-
ast yfir sig þungan og óþægi-
legan.
— Þessi — Þessi — umboðs
maður Sagha og Elsu, segir
Andrés. Heldurðu, að það boði
nokkuð sérstakt?
Brúnó ypptir öxlum.
— Það má guð vita.
Þeir setjast inn á veitinga-
stofu þriðja farrýmis. Þjónarn-
ir eru einmitt að fara í hinar
velktu og krupluðu treyjur sín-
ar og eru með ólund út af því,
að það skuii strax vera komnir
gestir. Þeir biðja um kaffi.
Gömul kona sezt á bekk út
við vegginn. Hún vill sýnilega
hafa tímann fyrir sér.
— Ymislegt skýrist við nán-
ari umhugsun, segir Brúnó
hægt, en aðalatriðið verður enn
þá flóknara. Við vitum, að Elsa
og Sagha hafa talað um það að
fara burtu, við vitum líka, að
Elsa á að hafa talað um mögu-
leika fyrir því að útvega fals-
aða pappíra. En það er í fyllsta
máta undarleg hugmynd að
vilja fara til Ungverjalands.
Grunsamleg.
— Þú heldur þó ekki ....
— Held og held ekki. Pappír-
inn, sem hefur átt að gera þau
friðhelg, hvar sem þau fóru, er
merkilegt plagg; hvað hafa þau
ætlað sér að gera með svo áber
andi skjal ? Falsað vegabréf
hefði verið nægilegt.
— Átt þú við, að ekki aðeins
Páll, heldur líka Sagha og
Elsa . . . . ?
— Þegar maður leggur sam-
an tvo og tvo, kémst maður oft
að merkilegustu niðurstöðum.
Annars held ég Sagha alveg
utan við þetta, honum er undir
öllum kringumstæðum hægt að
treysta, það er Elsa, sem hefur
blandað nafni hans í þetta, hún
vildi fá hann með sér í burtu.
En því meira, sem ég hugsa um
hana, því tortryggilegri finnst
mér framkoma hennar. Þessar
dularfullu heimsóknir í Pens-
ion Sulc, sambandið við pikka-
lóinn á Anna Ve. . . .
— Eg trúi því ekki.
•—■ Enginn venjulegur maður
mundi geta útvegað sér falsaða
pappíra eins og þennan, um það
er ég ao minnsta kosti sann-
færður.
Andrés hristi höfuðið. Þeir
sitja yfir kaffinu án þess að
segja orð. Eimvél öskrar með
miklum hávaða. Eitthvað er
hrópað í liátalara um lestina,
sem er að koma.
— En hvað um Pál ?
— Eg hef ekki hugmynd um
þetta, segir Brúnó gramur. Eg
er aðeins að liugsa um þetta
fram og aftur. Páll hefur ef fil
vill þurfti a 'hjáíp 'Elsu aé
halda og hefur lofað því að
launum að koma henni og Sagha
úr landi. En það er ekki annað
en getgáta.
— Kannski Erllcönig hafi
komizt að einhverri niðurstöðu.
Aflafréttir
Framh. af 8, síðu
Annars staðar á Austfjörð-
um hefur ekki verið teljandi út-
gerð enn sem komið er. Kvarta
i bátaeigendur þar nokkuð und-
I en erfiðleikum á því að fá næg-
I an mannafla til sjóróora.
. (Fréttir frá Fiskifélaginu).