Þjóðviljinn - 09.02.1947, Qupperneq 4

ÞJÓÐVILJINN
Sunnudagur, 9. fébr. 1947.

V
*
í
(
*

IIIÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameintngarfloktux alþýðu — Sósíalistaflokrurinn
Ritstjórar: Kristinn E. Andrésson, Sigurður Guðmundsson. áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjamason.
Ritstjórnarskrifstofur; Skólav örðust. 19. Sírnar 2270 og 7500
(eftir kl. Í9.00 einnig 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19 siml 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
Askriítarverð; kr. 8.00 á mánuði. — Lausasöiu 50 aurar
1
emt.
Prentsmiðja l»jóðviljans h. f.
Kafma^iBsBBðekkraifl —
Launalækkuifl
Hin nýja ríkisstjórn heildsalanna hefur lýst því yfir
að hún ætli að halda vísitölunni í 310 stigum með niður-
greiðslum úr ríkissjóði. I sömu svifum ákveður íhalds-
meirihlutinn í bæjarstjórn Reykjavíkur að hækka rafmagn-
gjöidin um 34% — 2 milljónir króna á ári. Ef þessi hækkun
á ekki að hafa áhrif á vísitöluna verður ríkissjóður því að
gera svo vel að snara út 2 milljónum króna. Og meiri
greiðslur munu fylgja eftir, því að sjálfsögðu hækka smáar
rafstöðvar úti um land taxta sína, þegar hin mikla og
volduga rafveita Reykjavíkur gengur á undan með góðu
fordæmi. *
Ekki verður ennþá séð hvernig ríkissjóður ætlar að
vega upp á móti vísitöluhækkun þeirri sem íhaldsmeiri-
hlutinn í bæjarstjórn hefur samþykkt. Hún getur afhent
ráðamönnum Reykjavíkur tveggja milljón kr. ávísun beint
— gerið þið svo vel, elskulegu vinir! En hún getur einnig
látið bæjarstjórnina hækka rafmagnstaxtana við almenning,
en haldið vísitölunni í skefjum með því að greiða niður
verð á kartöflum eða einhverri annarri vörutegund.
„TUNGLSKINS-
FLUG“
í vikunni sem leið, var ég
þátttakandi í einu „tunglskins-
flugi“ Flugfélags íslands.
Það var flogið hér yfir bæinn
og nágrenni hans. Ferðin
tók hálftíma og sá hálftími mun
seint úr minni líða.
Við þetta vöknuðu hjá mér
hugleiðingar um það, hversu
upplagt væri fyrir mann, sem
vill vera frumlegt og afkasta-
mikið skáld, að kynna sér leynd
ardóma fluglistarinnar, gerast
flugmaður. Því sá maður sem
getur verið skáldlegur, þótt
hann horfi aðeins lárétt á til-
veruna, hlýtur að geta orðið
miklu skáldlegri, ef hann fær
líka að horfa lóðrétt á hana.
Skáld í . lofti sér annan
svip tilverunnar en skáld á jafn
sléttu. Og ef skáld á jafnsléttu
gerist líka skáld í lofti, þá^hef-
ur hann aukið mikið mögu-
leikana til að vera afburðaskáld.
¥
í ALVÖRU TALAÐ.
Þannig voru, sem sagt, hug-
leiðingar mínar í „tunglskins-
fluginu“. og ef þær koma mönn-
um einkennilega fyrir, þá er
skýringin sú að þær urðu til
uppi í loftinu en ekki á jafn-
sléttu.
tmk-
Eg treysti mér ekki til að
lýsa því, sem fyrir augun bar,
því slíkt getur enginn nema
skáldið gert, svo vel sé. Mín
lýsing er aðeins sú, að þetta
var dásamleg skemmtun.
En i alvöru talað, er ekki flug
listin að opna „nýja og breiða
bragarvelli“ ? Hafa ekki skáld
þessarar aldar miklu víðara
svæði til að þeysa um á Pega-
susi sínum en*skáld fyrri alda?
Jú, svo sannarlega. Skáld þess-
arar aldar virðast hafa mögu-
leika til að verða meiri skáld
en skáld fyrri alda — hver svo
sem raunin verður.
¥
FAGNAÐARBOp-
SKAPUR.
Þegar þetta er skrifað, virð-
ist veðrið á góðri leið með að
gera landið hér um slóðir al-
hvítt af snjó.
Honum kyngir niður og er
þetta sannarlega fagnaðarboð-
skapur náttúrunnar til Reyk-
vískra skíðamanna, fagnaðar-
boðskapur sem þeir hafa lengi
beðið eftir.
Það er, sem sé, útlit fyrir, að
margt verði um manninn á Hól-
num. og í skíðaskálanum á
Hellisheiði nú um helgina. Það
er útlit fyrir að fjölsóttustu
skemmtistaðir reykvískrar æsku
færist úr stybbulofti danssal-
En hvernig svo sem því verður hagað, neyðist ríkis-
sjóður til að láta af hendi 2 milljónir króna vegna þessarar
fyrstu hækkunar samkvæmt loforði sínu.. Það merkir að
sjálfsögðu að skattar og álögur á almenning hækka að sama
skapi. Og það samsvarar, kauplækkun, því hinir vaxanili
skattar verða notaðir til 8(ð lialda vísitölunni niðri og koma
/
í veg fyrir að kaup almennings liækki í samræmi \ ið aukna
dýrtíð.
Þannig er upphafið að þeim loddaraleik sem afturhald-
ið hugsar sér að beita. Erigar ráðstafanir eru gerðar til
að koma í veg fyrir verðhækkanir á öllum sviðum, hins veg-
ar á að halda vísitölunni niðri með því að síhækka skatta
og álögur, með öðrum orðum greiða niður kaupið. Þetta
er sú aðferð sem aftúrhaldið hugsar sér að beita til að rýra
lífskjör íslenzkrar alþýðu*
Sænski 'ritstjónnn SmsSav Jchanssen lýsir hinni sér-
sfæðn menmngH Bandaríkfaima í eiSiriaranái grein
i
| Atómsprengjan og áróður
' fyrir nýrri heimsstyrjöld hafa
| í bili orðið að víkja úr dálkum
amerískra blaða. Spáný frétt
vekur æsingu með þjóðínni.
United Press skýrir frá henni
á þessa leið:
Ai Capone liggur fyr-
ir dauðanum
í nótt náð sér eftir slag sem
hann fékk á heimili sínu, og
sem menn. óttuðust að myndi
hafa dauðann í för með sér.
Læknarnir telja að nú séu góð-
ar horfur á því að hann hress-
ist og lifi lengi enn.
í gærkvöld þáði hann hina
síðustu kvöldmáltíð sámkvæmt
kaþólskri t^ú.

§mpM
Þær fregnir að sjómannasamtökin í Vestrnannaeyjum
nafi náð samningum um 610 kr. kauptryggingu fyrir háseta
á vertíðinni í vetur og sambærilegum fyrir vélstjóra .og
netjamenn munu vekja athygli um allt land, ekki sízt meðal
sjómanna í Sjómannafélagi Reykjavíkúr, sem verða að láta
sér nægja 580 kr. kauptryggingu.
Um þetta var fjölmerihasta sjómannafélag landsins
búið að semja, áðtir en sjómannafélagið Jötunn í Vestmanna
eyjum hóf baráttu sína. Það er raunar ekki rétt að'Sjó-
mannaféiag Reykjavíkur hafi samið, heldur hafði hin ein-
angraða og fylgislitla klíka Sigurjóns Ólafssonar samið um
580 kr. trygginguna við Landssamband íslenzkra útvegs-
manna, án þess að kalla saman fund í félagirm, og mun
meira að segja hafa boðizt til að semja um 500 kr. trygg-
Mlami Beacli þriðjudag.
U. P. Glæpakóngur bann-
tímabiisins, AI Capone, liggur
fyrir dauðanum í lúxushúsi
sínu á Palm Beach'. Lífiæknir
Capone, dr. Kenneth Philiips,
mun senda í'rá sér tilkynnirigu
strax og hann víluir frá sjúkra
beðinum. Maður * sem er ná-
tehgður Capone-fjölskyldiinni
skýrði frá því seint á þriðju-
dagskvöldið að hinn forni
glæpahöíðingi væri nær dauða
en lífi.
Læknarnir telja að vegna
sjúkdómsins ' haí'i andlegri
heilsu hans hrakað s\ o að hann
hafi nú aðeins skilning á við
tólf ára barn.
Hver er þessi A1 Capone, sem
hefur sérstakan líflækni og fær
birtar tilkynningar um heilsu
sína í hslztu blöðum heims, en
slík virðing er annars aðeins
sýnd konungum og furstum?
Hver er hann, að hinar þrjár
stóru fréttastofur „óttast“
dauða hans. «. .
Síðar komu róandi fréttir frá
þfem stærstu fréttastofum Eng-
lands og Bandaríkjanna:
flinn aíræmdi glæpaliöfðingi
Hinar þrjár engilsaxnesku
fréttastofur liirtá stutt yfirlit
um ævi hans. Þrátt fyrir það
að hann stjórnaði geigvænleg-
frá Chicago, Al/Capone liefur | ustu glæpaflokkum Amcríku,
Stjórnarkosningin í Sjómannafélagi Reykjavíkur sýndi
mgu.
Vestmannaeyjasjómennirnir áttu skiljanlega margfalt
örðugri aðstöðu vegna þessarar framkomu Sigurjóns og
fylgifiska hans. En þeir hikuðu ekki við að leggja út í verk-
fall, háðu það til sigurs og náðu samningum um hæstu
Jkaupfryggingu á landinu. > „íji..
hve fylgislítil Sigurjónsklíkan er, Samningarnir um 580 kr.
kauptrygginguna og tilboðið um 500 kr. sýnir framgöngu
hennar í launamálum sjómanna. Tómlætið um aukinn hvíld
artíma á togurum og önnur áhugamál sjómannna sýna hve
mjög þessi litla klíka misnotar sjálfskammtað vald sitt yfir
f jöimennasta sjómannafélagi landsins,
anna í bænum upp í fjallaloft
Hellisheiðar.
Við gleðjumst yfir þessu og
vonum að snjórinn endist sem
lengst.
¥
HLJÓÐIÐ í SLÖKKM-
LIÐSBÍLUNUM
F. P. skrifar:
„Eg tel ■ það mjög misráðið,
að láta slökkviliðsbílana gefa
til kynna nærveru sína með sam
skonar hljóði og riotað var til
að gefa til kynna yfirvofandi
loftárásir á stríðsárunum.
Taugaveiklað fólk og hræðslu-
gjörn börn gleyma seint þeirri
skelfingu, sem hljóðið í sírenun
um olli þeim, og þegar nú
slökkviliðsbílarnir gefa frá sér
sama hljóð, vill þessi skelfing
rifjast upp fyrir þeim. Eg get
nefnt dærni um litla telpu, sem
fer að gráta í hvert sinn, er
hún heyrir í slökkviliðsbílun-
um. Væri ekki hægt að fá ein-
hver önnur hljóðtæki í þá?
F.P“.
Ekki veit ég hvað slökkvi-
liðsmennirnir segja við þessu.
Eftir því sem ég hef heyrt eru
svona hljóðtæki notuð í flest-
urn löndum á þeim bifreiðum,
er hafa frjálsari umferðarrétt-
indi en önnur farartæki, svo
sem slökkviliðsbifreiðum, lög-
reglubifreiðum og sjúkrabifreið
um. En ef einhver önnur hentug
hljóðtæki eru fáanleg án mikils
tilkostnaðar, þá finnst mér sjálf
sagt, að slökkviliðsmenn verði
við þessari ósk F. P.
og átti m. a. þátt í fjölda morða,
hafa dómstólar Ameríku aðeins
í eitt skipti dæmt liann í fang-
elsi — fyrir skattsvik. Upp á
síðkastið hefur hann, þrátt fyr-
ir sakleysislegt yfirborð, verið
hluthafi í glæpafyrirtæki í
Chicago, sem græddi 2 milljón
ir punda á ári.
Þegar ég las þessar fréttir
minntist ég þess að ég hafði áð-
ur heyrt ýtarlega lýsingu á A1
Capone og því landi, sem telur
liann einn af ’sínum helztu
mönnum. Það var fyrir réttum
15 árum, þbgar ég var frétta-
ritari og liafði tækifæri til að
heyra hina miklu ræðu Móló-
toffs á 17. flokksþingi Komm-
únistaflokks Ráðstjórriarríkj-
anna í Kreml. Mólótoff lauk
sem sé hinu merka yfiriiti sínu
um afköst 5 ára_ áætlunarinnar
með neyðarlegum samanburði á
menningu og siðfágun Ráð-
stjórnarríkjanna og Banda-
ríkjanna.
Mólótoff vitnaði í amerískan
sérfræðing, sem hafði reiknað
út, að þá þegar, í ársbyrjun
1932, hefði glæpaverkum A1
Capone verið lýst í 1.587.422
blaðadálkum með 5.050 mynd-
um. Miðað við blaðaummæli var
A1 Capone mest metinn allra
Bandaríkjamanna þá; Hoover
forseti var næstur en stóð hon-
um mjög langt að baki. Sam-
kvæmt hinum amerísku heimild
um var hann langtum voldugri
en yfirborgarstjórinn í Chicago.
Amerísku blöðin lýstu ekki að-
eins lúxusvillu hans í Florida,
en hún var ámóta glæsileg og
villa forsetans sem var á næstu
grösum. Þau lýstu einnig bíl-
um hans, skipum og flugvélum.
32 ára var A1 Capone þegar
Framh. á 7. síðu.