Þjóðviljinn - 08.05.1947, Blaðsíða 3

FI-mTTifrnráaffgr. & - nazrf 1945
ÞJÓB
♦ÍSCTÍWÍ
m,
Ritstjóri:
Þóra Vigfúsdðttir
»|i 1—g ■ ■%« 4
Hiismóðurstarfið og framtíðin
nefnist grein eftir Nönnu Ólafs-
dóttur, sem birtist í siðasta hefti
Melkorku og- leyfir kvennasíðan
sér að birta hér kafla úr lienni.
Það er mikið ritað og rætt um
skipulega hagnýtingu vinnu'afls-
ins, vegna hins ónóga mannafla
til aðalatvinnuv. Of mikið af
fólki sé við verzlunina og' ó-
■þarflega mikill vinnukraftur við
lúxusbyiggingar. En hvergi hefur
verið minnst á óihófseyðslu á
vinnuafli til gólfiþvotta, matartil-
búnings o-g barniaiuppeldis.
„Við erum fáir og smáir“ er
tippáhaldssikjól meðalmennskunar
og lágkúrunnar og æfinlega sagt,
þegar þarf að afsaka aumingja-
hátt. Við erum ekki smærri en
við sjálf viljum og vinnuaflið
notum við aðeins til hólfs. Verka-
fórk kaupuim við erlendis frá, og
iþegar það nægir ekki, liggja
verkefni óleyst og andvarpið
',,við erum fáir og smáir“ er eins-
konar lfkræða.
Hvar er þá þetta vinniuafl, er við
notum ekki? Það er á heimilun-
m
Við sóum stórkostlegu vinnu-
afli í óarðbær heimilisstörf fyrir
límyndaða rómantiík, á öld ný-
sköpunar og gerbreytinga í at-
vinnuháttum. Flestallar giftar
konur, svo og margar ógiftar,
eyða allri sinmi líf&orku í gólf-
þvotta, matarger'ð og uppeldi
barna að hálfu leyti (þar sem
I
'börn fá að minnsta kosti nú
‘ orðið, uppeldi sitt að hálíu á
I götrmni og' sum að öllu leyti).
Þessi staðreynd stangast að vísu
! aliharkaleg.a á við barlóminn
1 um fátæktina og fólksekluna, því
! að við getum hvorki verið fá né
fátæk, þegar við höfum ráð á
slíkum luxus.
Með rökum verður ekki annað
sagt, en við lifum í þessu tilliti
um efni fram. Við verðum að
skipuleggja gólfþvottinn, matar-
gerðina og bartnauppeldið og fá
konurnar út í atvinnulífið.
1 Það er rétt að gera sér grein
1 fyrir sliíkri breytingu, miðað
^ við hagsmuni kon'unnar.
Langflestar konur giftast,
^stofna heimili, eignast böm og
| isegja þar með skilið við atvinnu-
lítið. Eins og hagar til í okkar
: þjóðfélagi nú, getur þetta hlut-
I skipti orðið þrotlaust erfiði vegma
^ vöntunar á aðstoðarfólki til heim
j ilisstarfa. Konian verður þræll á
i eigin heimili og missir lífsgleð-
! ina furðu fljótt. Ríka koman er
Hentugur
kjóll úr
þunnu ull-
arefni í Ijós
uin lit.
ÞægiIeRur
úíikjólJ að
sumriim og
eru þá liáir
þunnir
lianzkar
noíaðir við
hann.
að því leyti betur selt en hin
fátæka kynsystir hennar, að strit-
ið þarf ekki að ræna hana Wfs-
ánægjunni. Aftur á móti á hún
á hættu, ef til vill vegna ónógs
verkefnis heima fyrir, að verða
mest í samræmi við fíma húsið
og lúxusb’ílinn, nokkurskonar að-
aimubla. Hjónabandið þýðir ein-
angrun og af einangrun leiðir
þrengri sjóndeildarhringur. Ef
konan hefur lítið að gera heiroa
og góðan tíma aflögu, liggur
leiðin venjulega til vinkvenna,
sem Wkt er ástatt um og áhuga-
i imálin verða fá og smá, hvorki
I vekjandi eða þroskandi. I þess-
I um hópi eru tiltölulega fáar kon-
ur. Á hinu leitinu eru svo flest-1
I ar húsfreyjur þessa lands, þær
sem vinna öll hei‘míili!as‘tö.rfin
\
^ sjálfar og annast uppeldi barn-
anna. Þær eru að frá morgni til
kvölds og hafa lítinn eða engan
tíma til að sinna sérstökum hugð-
arefnum. Heimilið krefst vinnu
þeirra. óskiptrar. Það er t. d.
eftirtektarvert, svo nefnt sé eitt
atriði, að eini meðlimur fjöl-
'skyldunnar, sem sjaldan hefur
tíma til að hlusta á útvarp, sér
að fullum notum, er húsmóðirin.
Annað er einnig athyglisvert. Hið
sífelída ónæði, kvörtun hér og
barns'grótur þar, hið eilífa stjan
íkringum eldri meðlimi fjöiskyld-
unnar, sem of>t eru eins og ósjólf-
ibjarga kettWnigar, þegar þeir eru
komnir inn fyrir dyr heimiWs-
ins, orkar svo á húsmóðurinia,
,að hún gefcur haft útvarpið í
eyrunum allt kvöldið, án þess
að hafa heyrt aukatekið orð.
Þegar þessu sam'bandi við um-
iheiminn er einnig sleppt, fer að
verða fátt um tækifæri húsmóð-
urinnar til andlegrar uppbygg-
ingar.
M'annfólkið er félagsverur, sem
sækj.ast eftir félagsskap hver
annarrar af óteljandi ástæðium.
Að blanda geði við aðrar mann,-
verur er andleg og líkamleg
hressing, alveg óhjókvæmile'gt
þroskiaatriði. Ef við höfum ekki
hœfilegan umgang við annað
fólk, drögumst við aftur úr.
Þama liggur Wka hættan fyrir
gi'ftu konuna. Starfinu er þann
'veig farið, að það skapar henni
ekki þau skilyrði til þroska, sem
hver þjóðfélagisþegn, nú á dögum
verður að hafa. Það er einangr-
unin, oftast of mikið erfiði og
of langur vinnutími, seim standa
í henni fyrir þrifum. Siamfélagið
við potta og pöinnur mest allan
daginn gefur tæplega tilefni til
hást'emdra hiugleiðinga. Reynslan
er líka sú, að gifta konan er al-
i miennt þröngsýnni og ver að sér
: um almenn mál, en hin ógifta
! jafnaldra henna-r, minnsta kosti
| hér í Reykjavík. Og hvað sem
lágaeti hjóriáibandsiniá l'íður, þá
er sú verkaskipting, sem nú er,
| við þær aðstæður. sem breyttir
| tímar hafa skapað, alveg and-
stæð hagsmunum konunnar sem
I vifcsmunaveru.
Soréikontsn
Kvennasíðunni hafa borizt áskoranir um að birta allt
kvæðið SOVÉTKONAN eftir Ingibjörgu Benedikts-
dóttur, og fer það hér á eftir:
Heyr, sovétkona, seg mér, hver' Wt'þú?
Hvort sá ég þig ekki löhgii fyrr en hú? ' " : '
Já, varstu ei forðum valkyrjan sú glæst,
sem voldug þeystir fram og gnæfðir hæst?
Gekk ei þín tryggð með Bergþóru á bál
og bætti um Grettis sekt þín móðursál?
Hvort brann þitt skap í brosi Guðrúnar,
og brá þín hönd upp skikkju Höskuldar?
En hlekkjuð var þín heita, stóra sál,
þitt hjarta brann, en skorti vörn og mál.
I huga svall þér heilög sorg og ást
og hatur þitt, sem fannst, en ekki sást.
Því kona er sýndi kjark og hjartaeld,
var kúgun sinnar tíðar ofurseld.
Hve grét ég okkar örlög þung og hörð:
í álögum var konan hér á jörð.

Eg fann, ef bærum við ei hlekki um háls,
ef hönd og andi að starfi gengi frjáls,
í heimi að gerðust margföld máttarverk,
þá mundi rísa kona ný og sterk.
Sú heiða draumsýn, veit ég nú hver var, '
hún vakti í sál mér heima og allstaðar,
Hin æðsta og dýrsta æskuhugsjón mín
var einmitt, sovétkona, myndin þín.
Nú veit ég stærstu vígstöðvunum á,
hvar valkyrju og skjaldmey er að sjá,
það goðsögn hvorki eða hilling er,
með ægishjálm þar sovétkonan fer.
4
I stríði og friði starfandi og heit
með styrk þess valds, er ábyrgð sína veit
Hér er það skeð, sem alltaf hafði ég treyst:
úr álaganna hám er konan leyst.
Þú, sovétkona, sál mín fagnar þér.
Þar eigurteikn mín forna hugsjón er.
Þú vaxtarmagn í eðli þínu átt
og einnig nýja tímans hjartaslátt.
Hve frjáls og heilbrigð höndin styrka þín,
þér hæfir naumast skart né brúðarlín,
og ekki væmin orð né þakkargjörð:
Þú ert hin nýja kona á vorri jörð.
Ingibjörg Benediktsdóttir.
Mataruppskrift
BRtJNAÐ SMÁKJÖT
250 gr. soðnar kjötleifar
V4 kg. soðnar kartöflur
1 stór laukur
100 gr. smjörlíki
1 tesk. salt
pipar
Það er gott að hagnýta sér
allskonar kjötleifar í þernan
rétt. Kjötið er skorið í fremur
smáa bita og sömuleiðis kartöfl
urnar. Laukurinn er flysjaður
og skorinn í sneiðar. Smjörlíkið
brúnað á pönnu ásamt lauknum.
Þegar hann er Ijósbrúnn, er
kjötið og kartöflurnar brúnaðar
með. Saltinu og piparnum hrært
saman við og dálítið af sósulit
sett út í. Hafi maður gulrætur
eða annað grænmeti sem leifar
er gott að brúna það með. Látið
á fat og sýrðar rauðrófur ofan
á eða steikt egg.
SlTRÓNUBÉÐINGUR
IVz sítróna
2 egg
90 gr. sykur
5 bl. matarlím
lVj dl. rjómi
Matarlímið er lagt í bleyti í
kalt vatn í 14 mín. Eggin cru
aðskilin. Rauðurnar hrærðar
með sykri, þar til þær eru ljós-
ar og léttar. Sítrónurnar eru
Framhalf i 7. síðu.