Þjóðviljinn - 23.11.1947, Blaðsíða 4

4
þJÓÐVILJlNN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigur'ður Guðmundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja Skólavörðu-
stig 19. — Sími 7500 (þrjár línur)
Áskriftarverð: kr. 8.00 á mánuði — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Sósíalistaflokkurinn, Þórsgölu 1 — Sími 7010 (þrjár línur)
Bombðn mikia
Undanfarna mánuöi hefur aftur og aftur verið á því
tæpt af ýmsum postulum hrunsins og eymdarinnar, að
allt of mikið fé hafi verið lagt til flugmálanna í ráðherra-
tíð Áka Jakobssonar, og að ýmislegt muni vera hægt að
gagnrjma á því sviði af störfum hans. Hefur volæðispeðið
Finnur Jónsson jafnvel boðað að í undirbúningi væri mikil
bomba — allt að því atómbomba — sem myndi géFCýöi-
leggja mannorð Áka, og var ekki laust við að rödd Finns
fengi nokkurn gleðiblæ, aldrei þessu vant, er hann minnt-
ist þessarar bombu. En dagar hafa liðið, vikur og mán-
uðir, og bomban er ósprungin enn. Enda er nú ekki ólík-
legt að stjórnin sé farin að hasast upp á hinum svonefndu
bombum sínum, þær hafa undantekningarlaust spnmgið
í höndum kastendanna sjálfra. Er mönnum í fersku minni
bomban um iðnaðarmanninn, sem raunar hafði fengið sitt
háa kaup í tíð núverandi stjórnar (!), og bomban um hin
þjóðhættulegu tunnukaup Áka Jakobssonar, sem raunar
spöruðu þjóðinni tæpa milljón króna en sköðuðu hinsveg-
ar Svía, að sögn Alþýðublaðsins!
Jónas Jónsson mun hafa verið orðinn langeygður eftir
bombunni miklu, þegar hann lagði nokkrar spurningar um
flugmálin fyrir Eystein Jónsson í vikunni sem leið, en
sprengingin brást. Hins vegar komu fram ýmsar upplýs-
ingar um stefnu núverandi stjórnar í flugmálunum, sem
vert er að vekja athygli á. Tíminn skýrir frá því í aðal-
fyrirsögn að starfsliði Reykjavíkurflugvallarins hafi verið
fækkað um 27 menn, og sé þar um hreinan sparnað að
ræða. Þetta er alger blekking. Að vísu hefur fastráðnum
mönnum verið fækkað eins og Eysteinn sagði, en í þeirra
stað hefur unnið fjölmennur hópur manna fyrir tímakaup.
Er það að sjálfsögðu sýndarsparnaður einn og næsta hæpið
að byggja starfsemi vallarins að allmiklu leyti á óstöð-
ugum lausamönnum. Aðrar mannfækkanir eru mjög var-
hugaverðar og hættulegar, eins og það að slökkvilið vall-
arins ‘hefur verið lagt niður að mestu leyti. Er það mat
dómbærra manna, að sú breyting skerði öryggisþjónustu
vallarins mjög verulega og geti leitt til hörmulegra slysa,
ef illa tekst til. Sá sparnaður er vissulega neikvæður, sem
hefur í för með sér að Reykjavíkurvöllurinn verður óhæf-
ari um að gegna hlutverki sínu.
Undir sparnað telur Eysteinn Jónsson þá ráðstöfun að
leigja hótel vallarins til einkareksturs. Skýrði hann frá því
að halli þess hefði orðið 155 þús. kr. á tæpu hálfu öðru
ári. Jafnframt hafa hins vegar verið gerðar verulegar um-
bætur á hótelinu, svo að nú eni allar horfur á að það verði
rekið með ágóða. Þá er það leigt! Ríkið má tapa á hótel-
rekstri ,en fráleitt að það fái að hagnast.
Þá skýrði Eysteinn Jónsson frá því í armæðutóni að
ríkið hefði varið rúmri milljón króna til endurbóta á
Reykjavíkurflugvellinum á öllu tímabilinu síðan við honum
var tekið og aðra milljón hefði orðið að greiða fyrir fast-
eignir vallarins, mannvirki o. fl. Hins vegar hefðu tekjur
vallarins aðeins orðið 300.000 kr. 1946, en yrðu þó senni-
lega næstum því helmingi hærri -á þessu ári. Var svo að
skilja á ráðherranum að hann teldi flugvöllinn þungan
bagga á þjóðinni, og æskilegt væri ef hægt væri að velta
þeim bagga af sér.
Það er nauðsynlegt. fyrir þjóðina að gera sér ljóst, að það
er okkur mikið hagsmunamál og sjálfstæðismál að fylgjast
vel með hinni öru þróun flugmálanna í heiminum. Flug-
samgöngurnar eiga eftir að eflast stórum meir en þæi
hafa gert til þessa, og við megum ekki dragast aftur úr á
því sviði. Sá kostnaður, sem við leggjum í nú verður marg-
faldlega endurgoldinn síðar. Það er þjóðhættuleg þröng-
sýni og nánasarháttur að skera við neglur þær fram-
hvæmdir sem styrkja þróun flugmálanna.
En það virðist vera stefna núverandi stjórnar að draga
ÞJÓÐVILJINN
Sunnudagur 23. nóvember 1947.
Jólaboðskapur ríkis-
stjórnarinnar
Kristinn Ág. Eiríksson, jám-
smiður, sendir mér eftirfarandi
bréf:
,,Nú er farið að líða að þeim
tíma að börnin far: að telja dag
ana til jólanna. Jólaboðskapur-
inn til barnanna, hefir þegar
verið birtur. Engin jólatré, eng
ir ávextir. Vissulega eru þetta
engin gleðitíðindi fyrir börnin.
1 _ sambandi \ ið þennan boð-
skaþ hljóta þær spumingar að
vakna livort þetta sé nauðsyn-
legt.
Víst er um það, að mjög hef
ir verið rætt og ritað um gjald
eyrisskort að undanförnu, og
eru flestir sammála um að á-
standið í þeim efnum sé ekki
gott. En þrátt fyrir allt verðum
við þó að flytja inn, frá útlönd-
um, allar óhjákvæmilegar nauð-
synjar. En í því sambandi má
spyrja, er ekkert.flutt inn nema
brýnustu nauðsynjar? Eg skal
taka það fram, að ég er ekki
kunnugur öllu því, sem inn
er flutt. En komu ekki 100 bílar
með leiguskipi Eimsk’p nú fyrir
stuttu síðan?
★
Síldveiði og jóiatré
„Hvað þarf mikinn gjaldeyri
til að kaupa jólatré handa
5000 heimilum, og þeim sam-
komuhúsum hérlendis, sem
óska eftir að fá jólatré? Að-
eins 35 þúsund krónur íslenzk-
ar, eða sem svarar verði 2—3
bíla. Þá mætti og reikna dæm-
ið með öðrum hætti. Undan-
farna daga hefir veiðst mikil
síld bæði í Hvalfirði og víðar.
Eg held að skýrslur Fjárhags-
ráðs nái ekki til þessara veiða.
Það þarf ekki nema hluta úr
dagsveiði eins skips, sem skilar
á land um 350 málum síldar,
til þess að greiða með öll jóla-
tré, sem við þurfum á að halda.
En skip þau, sem veiðar stunda
með svo óvæntum og góðum á-
rangri hafa verið milli 50—60
og fer fjölgandi,
★
Ekki ónauðsynlegt
,,Nú kunna einhverjir að segja,
að það beri að nota þenna
næsta óvænta gjaldeyri sem nú
er ausið upp hér í nágrenni höf
uðstaðarins, til þess að fá nauð
synlegri hluti fyrir en jólatré.
En við þá, sem þannig álykta,
vil ég aðeins segja það, að það
er ekki ónauðsynlegt að flytja
inn dálítið af jólatrjám.
★
Börnin eiga ekki að
gjalda þeirra yfirsjÓria
„Jólin „hátíð bamanna" eins
og þau svo oft eru kölluð, missa
sinn eiginlega upprunalega svip
í aúgum þeirra, já og ekki að-
eins þeirra heldur og hinna,
sem eldri eru, ef ekkert jólatré
er til. Vissulega eiga börnin
ekki að gjalda þeirra yfirsjóna,
sem kunna að hafa verið gerð-
ar í gjaldeyrismálum þjóðar-
innar undanfarin ár.
Áskorun, sem öll bven-
félög ættu að styðja
„Nýlegsí var fundur haldinn
í Sjálfstæðiskvennafélaginu
Hvöt, þar sem gerð var sam-
þykkt um að skora á gjaldeyris
yfirvöldin að leyfa innflutning
á jólatrjám, og væntanlega
munu öll önnur kvenfélög taka
undir þessa áskorun. Mæðurnar
þekkja allra bezt sálarlíf barn-
anna og skilja óskir þehra,
það er þessvegna engin tilvilj-
un, að konurnar bera fyrstar
fram þessa sjálfsögðu kröfu
barnanna. Á meðan að engar
skorður eru reistar við inn-
flutningi áfengis og tóbaks er
fekki með nokkurri sanngirni
hægt að neita innflutningi á
jólatrjám og ávöxtum.
■Ar
Aldrei svo aunit í búi
„Eg hefi lifað tvær heimstyrj
aldir og tima kreppu og atvinnu
leysis á milli þeirra, en ég man
ekki eftir því að svo aumt hafi
nokkurru sinni verið í búi þjóð-
ar vorrar að ekki hafi verið
flutt inn jólatré. Og það verður
að segjast, að það er hart, eftir
öll liðnu velgengnisárin, að ekki
skuli vera hægt að láta börnun-
um okkar í té jólatré á jólunum
1947.
*
Mir.nsta krafan
„Að lokum þetta, sé ekki
hægt að verða við þessari sann-
girniskröfu barnanna nú, þá
verður að minnsta kosti að
flytja inn jólatré til handa
þeim samkomuhúsum, sem eru
vön að hafa jólatrésskemmtanir
fyrir böniin. Það er vissulega
minnsta krafan, sem hægt er að
gera í þessu sambandi.
Kristinn Ág. Eiríksson.“
íslenzkir guðfræðingar

Framhald af 3. síðu
ann er tvisvar vitnað í forn-
kvæði, en í bæði skiptin, eru
þau rangfærð. í upphaíi bók-
arinnar er vitnað til Lilju:
Varðar mest til allra orða —
undirstaðan sé réttlig fundin.
Þetta verður: Varðar mest,
að allra orða o. s. frv.
Á bls. 360 er vísa Ólafs
hvítaskálds um Aron gerð ó-
skiljanleg. Uppháf vísunnar á
að vera: Fór, s^s fremd og
tíri, — fleinrýrir, gat stýra, —
Síðara bindið e-r skrá yfir
alla guðfræðinga, sem útskrif
azt hafa úr prestaskólanum
og guðfræðidéildinni. Getið
er helztu æviatriða þeirra,
ritverka og fylgir mynd flest
um greinunum. Þetta rit er
því sams konar og Læknar á
íslandi eftir Lárus F.löndal
og Vilmund Jónsson. Það
virðist samið af nákvæmni og
samvizkusemi og er góður
fengur fyrir ættfræðinga, en
annars hin eigulegasta bók.
Væri óskandi, að Björn Magn
ússon tæki sig til og ritaði
sams konar bók um þá Is-
lenzka guðfræðinga, er út-
skrifazt hafa úr Hafnarhá-
skóla.
Hér hefur lítils háttar verið
hnjátað í þetta verk, en
margt má telja því til gildis.
Aðalkostur þess er, að það
varð til.
Kastljós í skip
Framhald af 8. síðu.
laga var rædd á síðasta þingi,
töldu hana óþarfa, þar sem út-
gerðarmenn hefou sjálfir ákveð
ið að framkvæma það, er
ætlazt var til með þingsálykt-
unartillögunni, og er sennilegt,
að einmitt þar sé að finna eina
orsök þess, að þingsályktunar-
tillagan var svæfð í nefnd þeirri
er fékk hana til meðferðar.
Því miður hefur ekki orðið
um miklar framkvæmdir að
ræða hjá skipaeigendum á þessu
tímabili, sem liðið er, síðan
nefnd samþykkt stjómar L. 1.
Ú. var gerð. Aðeins hinir nýju
togarar, sem nú hafa verið að
koma til landsins, em búnir
ljóskösturum, en' allt látið sitja.
í sama farinu með liin eldri skip.
Þau eru enn flest ljóskastara-
laus.
Reynslan hefur því sýnt svo
ótvírætt, að ekki verður um
villzt, að eigi þetta mál að kom-
ast í framkvæmd, verður með
reglugerð að skylda skipaeigend
ur til að búa skip sin ljósköst-
urum.
Því er þessi þingsályktunar-
tillaga flutt nú í annað sinn, og
er þess að vænta, að hún verði
samþykkt, með tilliti til þess,
hversu mikið er í húfi, að þetta
öryggismál komist í viðunanlegt
horf.
B. Þ.
sem mest úr starfsemi Reykjavíkurvallarins og torvelda
hana á ,ýmsan hátt á sama tíma og Bandaríkin eyða millj-
ónatugum á milljónatugi ofan í herstöð sína við Keflavik.
Það er nærtæk ályktun, að ríkisstjórnin ætli' sér að „sanna“
að íslendingar geti ekki rekið flugvelli, og nota síðan „sönn-
unina“, sem röksemd fyrir framhaldsvist Bandaríkjaliðs-
ins hér á landi. Á þgð bendir einnig sú staðreynd, að engin
tilraun er gerð til að þjálfa menn til að taka við Kefla-
víkurflugvellinum, þegar samningurinn fellur úr gildi.
Stefna stjórnarinnar á þessum sviðum mun koma skýrar
í ljós síðar, og þjóðinni ber að fylgjast nákvæmlega með
þeirri stefnu.