Þjóðviljinn - 24.12.1947, Blaðsíða 1

12. árgangur.
Miðvikudagur 24. des. 1947.
295. tölublað.
Gleðiieg
9
iace fe
atkv. fíS kosninpr í Chfcago
.Strauniurinn iiggur stítur til vinstri i Banda
ríkjunum — RepuMikanar tapa
O P
• p
Kommúnistagrýian
áhrifalaus
Hinn frjálslyndi demokrati og
fulltrúadeildarþingmaðnr Earl
Clements vann fylkisstjórakosn
ingar í Kentucy. Republikanar
höfðu áður völdin í ríkinu og
flögguðu í kosningabaráttunni
með Taft-Hartley lögunum og
útmáluðu Clements sem ,,hættu
legan Roosevelt-rauðliða.“
Jafnvel í Suðurríkjunum,
Athyglisverðasti atburðurinn við kosningar
þær sem fram hafa farið í Bandaríkjunum í vetur,
skeði í Chicago, þar sem efsti frambjóðandi hins
nýstofnaða Framsóknarflokks við kosningarnar til
yfirréttarins, Homer F. Carey, fékk yfir 300.000
atkv., segir fréttaritari Stokkhólmsblaðsins „Ny
Dag“ í New York. Til þess að ná kosningu sem
dómari við yfirréttinn vantaði hann aðeins 20.000
atkv.
Jafn athyglisvert var hið
mikla fylgi sem negraframbjóð-
andi Framsóknarflokksins Earl
Dickinson, fékk, yfir 200.000
atkv. Kvenframbjóðandi sama
flokks Pearl Hart, fékk 190.000
atkv.
Vekur skelfingu í her-
búðum aiturhaklsins
1 Chicago hafa harðsnúnar
klíkur öll ráð í demokrata- og
i epublikanaflokkrmum, og
'þriðji flokkur hefur aldrei liaft
minnstu líkur til að safna um
sig fylgi, fyrr en nú. Kosninga-
úrslitin hafa því hina mestu
þýðingu, og hafa vakið skelf-
ingu meðal ráðamanna gömlu
flcrkkanna.
Orslitin þýða, að hinn nýi
flokkur, sem styður Henry
Wallace, er nú löglega viður-
■ kenndur í Illinoisríki og þarf
ékki að safna mörg hundruð
þúsund undirskriftum til að fá
að bjóða þar fram við forseta-
kosningar.
Gömlu flokkarnir sáu til þess,
að blöð og fréttastofur í Banda
ríkjunum, sem annars eru ekki
vön að liggja á liði sínu við að
gera sem mest úr merkisat-
burðum, þögðu vandlega yfir
kosningaúrslitimum í Chicago,
sem altaf hefur verið álitin eitt
höfuðvirki bandaríska aftur-
haldsíns.
Stranmhvörf
En fleir’i merki sjást nú um
að ávinningur republikana-aft-
urhaldsins við kosningamnr j
1946 er nú f jaraður út og!
straumurinn liggur í öfuga átt. j
Taft-Hartley þrælalögin, hin1
ágenga utaniíkisstefna og skcrc j
iagar á alm.ennum mánnréttind j
um vekja skelfingu meðal al- j
mennings, og þá fyrst og fremst
verkamanna. 1 iðnaðarborgun-
um Syracuse, Buffalo og Schen-
sem orðlögð eru fyrir aftur-
haldssemi, hefur orðið breyting
FramMld á 7. síð>’
Bandarísk yfirráð
skilyrði fyrir
Klement Gottwald forsætisráð-
herra Tékkoslovakíu, hefur rætt
við bandarískan blaðamann um
Marshalláætlunina. Kvað Gott-
wald hana miða að því að end-
urreisa liið afturhaldssama
þýzka auðvald, en ekki þau
lönd, sem Þjóðverjar eyddu.
Einnig veiti hún lánveitandan-
um yfirráð yfir þeim ríkjum,
sem þiggja lánin, og geri öðrum
þjóðum að skyldu, að reka áróð
ur fyrir utanríkisstefnu Banda-
ríkjanna.
Bandarísk Keimsvaldastefna í Vestur-Asíu:
Bandarísk hernaðarsendinefnd fær
einkarétt til að þjálfa her Irans
Bandaríkjastjórn birti í gær samuing er hún gerði við \
Iranstjóm í sumar um dvöl bandarískrar hernaðarsendi-1
nefndar í Iran. Eitt ákvæði samrJngsins er, að Iranstjórn
skuldbindur sig til að veita ekki viðtöku neinni annarri
eriendri hernaðarsendinefnd nema með samþykki Banda-
rílíjanna.
agengni a
erslöðvasanming
Bandaríkjastjórn kveðst muni halda herstöðv-
unum hvort sem Panamabúum líkar betur
eða verr
í*ii-g Miðameríkuríkiskis Panama hefur með samhljóða
atkvæðum fellt sasnning um leigu á herstöðvum til langs
tlma, sem stjóm landsins hafði gert \ið Bandaríkjastjórn.
Jafnfranit hefur þingið sagt upp herstöðvasamningi þeim,
sem gerðm’ var við Bandaríkin 1942. Bandaríkjastjórn
kveðst muni virða vilja Panamaþings að vettugi og halda
iierstöðMimim áfrani.
Samningar ]Norð-
manna og Rússa
Moskvaútvarpið hefur skýrt
frá því að samningar hafi tek-
izt í aðaiatriðum mllli uorskrar
sendinefndar og sovétstjórnar-j
imiar um viðskipti landanna á j
næsta ári. Talið er að Norð-
mcnn sclji verulegt magn af
flski til Sovctríkjanna. Einnig
hefur verið endanlega gengið
frá landamærum Noregs og- Sov
étríkjanna.
líommúnistar við
Efri Jangtse
Pregnir herma, að herir kin-
verskra kommúnista séu komn
I ir, að Efri-Jangstse fyrir vestan
ectady í New York ríki vann/ stórborgina Hanká. Bai’dagar
samfylking frjálslyndra demo-. hafa geysað undanfarið austan
krata og' verkamanna ,völdin úr borgarinnar. Einnig hafa komm
höndum republikana. Framhald á 8. síðu
Eriendir liðsforingjar mega
ekki heldm’ gegna störfum í ír-
anska hernum nema með banda
rísku samþykki. Saxnningurinn
gildir til 20. marz 1949 og gekk
i gildi 6. okt. s.l.
Bandarísk liernaðarítök
við landaniísri Sovét-
rikjaiina
Bandaríska hernaðarsendi-
nefndin á samkværnt samningn
um að vera iranska hemum til
ráðgjafar og aðstoðar. Einnig
er hcnni heimiit að taka að sér
að sjá um æfingu iranskra her-
deilda. Bandaríkjastjórn segir,
að hér sé aðeins um að ræða á-
framhald á fyrirkomulagi sem
j hófst 1942. Kveðst hún hafa til-
kynnt SÞ innihald hins fram-
lengda samnings.
Bandaríkin hafa nú hernaðar
sendinefndir í þrem löndum við
suðurlandamæri Sovétríkjanna
og innsiglinguna í Svartahafið,
Herstöðvar þær í Panama,
sem Bandaríkin ásælast eru um
40 talsins, og fengu þau þær ti!
afnota til varnar Panamaskurð-
inum í síðustu styrjöld, og lof-
aði stjóm Roosevelts, að þcim
skyldi skilað viö styrjaldarlok,
en það loforð liefur stjórn Tru-
mans svikið.
Reiði almennings réði
afstöðu þingslns
Svik Trumans og herstöðva-
kröfur vöktu feikna gremju í
Panama og jafnvel þeir þing-
menn, er i fyrstu iýstu sig fylgj
andi hinum nýja herstöðvasamn
ingi treystust ekki til að greiða
honum atkvæði vegna þess að
þeir óttuðust reiði almennings.
Hátíðahöld voru um allt landið
er þingið hafði hafnað samningn
um. Utanríkisiáðherrann, sem
gert hafði samninginn, hefur
neyðzt til að segja af sér.
Bandaríkin bíða nýrra
kosninga í Panama.
Truman ræddi í gær við sendi
sem sé Griklandi, Tyrklandi og
Iran.
Bandaríkja-
stjérn lætur
handtaka biaða-
mann hjá SÞ
Bandaríslm stjórnin lieíur
látið handtaka grískan blaða
mann lijá SÞ og flyt.ía hann
til Ellis Island, þar sem þeir
1 menn eru geymdir, sem
Bandaríkjastjóru \ísar úr
landi. Blaðamaður þessi vai’
starfsmaður blaðs, sem
gríska stjóruin hefur bann-
að. 'Félag blaðamanna lijá
SI> hefur mótmælt handtöku
blaðamannsins. Tryggve Lie,
aðalritari SÞ, heiur einnig
sent Bandaríkjastjórn mct-
mæli, og bendir á, að iiinn
handtekni blaðamaður ha.fi
verið fulitrúi tveggja grískra
bláða, en aðeins annað þeirra
liai'i verið bannað. Séu það
þ\í svik við gefin loforð að
handtaka hann.
herra sinn í Panama, sem gerði
samninginn fyr'ir hönd Banda-
ríkjastjórnar. Talsmaður utan
ríkisráðuneytisins sagði í gær,
að ekkert yrði frekar gert í mál
inu fyrr en að afstöðnum for-
setakosningum í Panama í maí
í vor. Þingmenn í Washington
segja, að ,,kommúnistaáróður“
hafi valdið því, að samningnum
var hafnað. Formaður land-
varnanefndar fulltrúadeildarinn
ar segir, að úrslit málsins ógni
öryggi Bandarík’janna. Leggur
liann til, að Panamnskurðurinn
verði lagður niður og í staðinn
gerður nýr skurður milli Kyrra
hafs og Atlanzhafs gegnum Mið
Ameríkuríki sem fúst sé til að
veita Bandaríkjunum lierstöðv-
ar. Er Nicai’agua nefnt í því
sambandi.
Síðustu fréttir:
Bandaríkin láta undan
Tilkynnt var í Washington
seint í gærkvöld, að Bandaríkja-
mcnn myndu fara með allan her
sinn frá herstöðvunum í Pan-
ama svo fljótt sem unnt er. Hef
ur Bandaríkjastjórn því breytt
urn stefnu því að áður var til-
kynnt, að lierinn yrði kyrr.
Grískir lýðræðis-
sinnar myrtir
Herréttur grísku stjórnarinn
ar í Kilkis í Makedoniu dæmdi
í fyrradag sex gríska lýðræðis-
sinna til dauða. Var þeim gefið
að sök ao hafa aðstoðað skæru
liða. Hinir dauðadæmdu voru
skotnir samdægurs.
nyrtis 5 milljéttir
Pólskur stríðsglæparéttur hef
ur dæmt 35 af stjórnenduuK
þýzku mannclrápaverksmiðjunri
ar í Ausdiwitz til dauta cg 13
í mismunandi langa fan're1"ih-
vist. Við réttarhöldin kom í Ijós,
að um 5 milljónir Gyðiaga og
pólitískra fanga voru myrtar
Framhald á 8. síðu.