Þjóðviljinn - 16.01.1949, Blaðsíða 3
Sunnudagur 16. janúar 1949.
ÞJÖÐVILJINN
3
SKÁK
Ritstjóri: GUÐMUNDUR ARNLAUGSSON
Lönd hafnandi
ana og ver
launahækk-
Með hverjum mánuði finna! anir þeirra hafa staðizt. Á
þriðja og úrslitaárinu geta sov-
étþjóðirnar treyst því að heil.d-
þjóðir Vestur-Evrópu betur á-
hrifin af „örlæti“ Bandaríkj-
anna. Samtímis því að hægri-
kratar og verkalýðsleiðtogar
inga og möguleika til menntun-
ar og menningar fram yfir al-
þýðu auðvaldslanda að lífskjör-
aráætlunin verði framkvæmd á in hafa batnað í Sovétríkjunum
styttri tíma en fimm árum.
kunna sér ekki læti vegna hins Fyrstu níu mánuði ársins 1948
dæmalausa kristilega samhjálp-
arþels dregur Marshallhjálpin
eftir sér aukinn vinnuhraða,
launalækkanir og atvinnuleysi.
Því meiri Marshallhjálp, þeim
reyndist iðnaðarframleiðsla Sov
étríkjanna 27% meiri en á
sama tíma árið 1947, og var
17% meiri en 1940. Þetta ár
munu t. d. samyrkjubAin fá
um meira en fram kemur í
launaupphæðinni.
★
mun lægri laun. Ástandið er, þrisvar hinnum fleiri dráttarvél
allt annað í löndum þeim sem1 ar, tvisvar sinnum fleiri vöru-
ekki eru þátttakendur í Mars- bíla
MYND þessi var tekin á skákþinginu í New York. ■— Talið frá
vinstri; sitjandi: dr. Edward Lasker og dr. Reuben Fine; stand-
andi: I. Kashdan og I. A. Horowitz.
ÞRJtJ SKÁKMÓT
Meistaramót Sovétríkjanna var
haldið í nóv.—des. og var afar
hörð keppni og jöfn eins og
venjulega og eins og sjá má af
því að efstu mennirnir höfðu
% mögulegra vinninga en þeir
neðstu %• Kotoff og Bronstein
voru efstir fyrir síðustu um-
ferð og áttu einmitt að tefla
hvor við annan í henni- Mikill
f jöldi áhorfenda kom til þess að
sjá viðureignina og varð ekki
fyrir vonbrigðum því að skák
þeirra varð flókin og fjörug en
lauk með jafntefli eftir 5 klst.
leik. Annars varð röðin þessi
(keppendur 19).
Bronstein 12, Kotoff 12, Fúr-J
man 11, Flohr 10V>, Tolús 10,1
Bondarevski 9y2, Konstantíno-
polskí 9þ2, Keres 9V2, Ilvitski 9,
Lilienthal 9, Lisitsin 9, Kolmoff
8y>, Avarbach 8, Lövenfisch 8.
Ragosin 8, Panoff, Alatorzeff,
Aronin, Tajmanoff.
. Auk Botvinniks saknar mað-
ur þarna Smisloffs og Bole-
slafskís, en þeir eru báðir í próf
lestri. Lövenfisch er elsti kepp-
andinn, 59 ára, en Tajmanoff sá
yngsti, 22 ára.
er. Köning er Júgóslavi en hefur
verið búsettur í Englandi nokk-
ur ár- Miihring er samlandi og
meira að segja samborgari
Euwes. Af öðrum keppendum
þarna kannast menn við Wood
og Wade sem báðir hafa heim-
sótt okkur.
Griinfeldsvörn
í hinum nýju lýðræðisríkjum
Austur-Evrópu, þar sem alþýð-
an, undir forystu verkamanna,
hefur tekið völdin, hafa aðaliðn-
aðargreinarnar verið þjóðnýtt-
. . ■ „ . . 'ar, hinum stóru landareignum
tvisvar smnum flem i ’ . ...
tefld á skákþinginu í New York
á jólum 1948.
Kramer.
1- d2—d4
2. c2—c4
3. Rbl—c3
4. Ddl—b3
5. Db3xc4
6. Rgl—f3
7. e2—e4
8. Bfl—e2
Þótt tilgangur
Najdorf.
Rg8—f6
g-7—S6
d7—d5
d5xc4
,Rf8—g7
0—0
Rb8—a6
c7—c5!I
halláætluninni.
Sovétrikin og nýju lýðræðis-
ríkin í Austur-Evrópu fengu í
fyllsta mæli að kenna á ógnum
og tortímingu fasistainnrásar
og hernáms. I þessum löndmn
varð eyðileggingin mest og
manntjónið stærst. Samt er það
einmitt í þeim löndum, undir
alþýðuátjórn, án þátttöku í
Marshalláætlun, að úr auðn og
1 tortímingu styrjaldarinnar er
að rísa nýtt líf, ný velmegun,
ný menningarskilyrði fyrir al-
þýðuna.
Látum staðreyndir og tölur
tala!
Þegar stríði lauk benti Stalín
á þau nýju verkefni er sovét-
þjóðanna biðu:
„Nú þegar styrjöldinni er lok
ið með sigri hefst í Sovétríkjun-
um nýtt tímabil friðsamlegrar
efnahagSþróunar- Á sem allra
stytztum tíma verðum við að
lækna sárin sem óviuirnir særðu
land okkar og efla þjóðarbú-
skapinn á sama stig og fyrir
stríð í því skyni að fara veru-
lega fram úr því í náinni fram-
í tíð, að bæta lífskjör fólks-
ins . . . .
landbúnaðarvélar en síðasta ár- °S alÞýðan stefnir 1 áttina
ið fyrir stríð.
★
Framleiðsluaukningin í Sov-
étríkjunum þýðir bætt lífskjör.
I desember 1947 ákvað sovét-
stjórnin að framkvæma pen-
ingaskipti, afnema skömmtun
og lækka vöruverð i ríkisverzl-
unum. Lækkun verðs á matvæl-
um og öðrum nauðsynjavörum
í ríkisverzlunum leiddi til vöru-
lækkunar í samvinnuverzlunum
og á saniyrkjubúamarkaðnum.
Strax fyrsta ársfjórðunginn
1948 var brauðsala 72% meiri
en á fyrsta ársfjórðungi ársins
1947, sala sykurs var 2,7 sinn-
um meiri, sala á hörðu brauði
og sælgæti hafði aukizt um
svarts með j
Ra6 væri sýnilega sá að ýta c- Nú eru tvö fyrstu ár fimm
peðinu fram kemur það á óvart' ára áætlunarinnar liðin og áætl-
að ekki skuli þurfa meiri undir-1
EFTIR:
JAMES KLUNGMAN
— úr Labour Monthly (London)
— janúarhefti 1948 —
til sósíalisma. Þrátt fyrir eyði-
leggingar styrjaldarinnar er líf
alþýðufólks þar að verða létt-
ara, lífskjörin að batna.
Boleslaw Bierut forseti Pól-
lands flutti ræðu í pólska þing-
inu 28- Október 1948 og skýrði
frá að framleiðslan 1948 yrði
25—30% meiri en 1947 en
miðað við framleiðslumagn á
hvern landsbúa væri hún orðin
meiri en fyrir stríð. Árið 1948
var framleitt nærri tvisvar sinn
um meira af kolum, koksi og
raforku og 38% meira stál en
1938, en farið hafði verið fram
úr fyrirstríðsframleiðslu á
brauði og korni. Á árinu 1948
fór matvælaneyzla og kaupmátt
ur launa fram úr því sem var
fyrir stríð. I árslok 1948 voru
tveir þriðju þriggja ára áætlun-
arinnar framkvæmdir og hafði
áætlunin staðizt og vel það.
Eftir fyrirmynd Sovétrikjanna
eru nýju lýðræðisríkin að koma
upp víðtækri opinberri þjón-
ustu og almannatryggingum er
gerbreyta lífi alþýðu manna. I
hinu nýja Póllandi 1948 er allur
kostnaður við allmannatrygging
búning að leiknum. En svartur
svarar 9. dxe5 m. Da5 og ef nú
10. Be3 þá Rxe4!
9. 0—0 c5xd4
10. Hfl—dl e7—e5!
Fallega leikið! Svartur fær nú
frípeð á d-línunni.
11. Rf3xe5 Rf6—d7
12- Re5xd7 Bc8xd7
13. RcS—d5 Ha8—c8
Ra6—c5
Á jólamótinu í New York
varð röðin þessi:
Fine 8. Najdorf 6Vá, Pilnik 5, j 14. De4—b3
Euwe 5, Horowitz 4y2, Kramerj 15. Ðb3—a3
4y2, Bisguier 4, Kashan 4, Denk Valdar e-peðið óbeint: 15. —
er 2. Steiner l1/^. I Rxe4 16. Re7f
Þctta er fyrsta mót sém Finc . 15.---— . Iíf8—e8
tekur þátt í um langt skeið, og Nú stendur peðið í tvöföldu
hann gat ekki svarað spurning- uppnámi, svo að ekki er um
- unni hve sterkur hann væri áj annað að gera en valda það
öllu glæsilegri hátt. Gyðinga-! með öðru peði.
57%- Strax á þessum ársfjórð- ar borinn af atvinnurekendum.
ungi jókst kaupmáttur rúblunn- Jöll gjöld fyrir læknishjálp og
ar um 41% og kaupmáttur |]yf hafa verið afnumin. Sjúkra-
jlauna verkamanna um 51% mið jstyrkur nemur nú 70% launa
að við árið áður. Áður en liðnir meg 5% viðbót fyrir hvert
hótar að drepa riddarann lv°ru «órir mánuðir frá ,afnámi barn. Fæðingarstyrkir verka-
vöruskömmtunarinnar, í apríl 'kvenna voru nýlega hækkaðir
1948, tilkynnti sovétstjórnin nýj úr 75% í 100% eða full laun,
ar vei-ðlækkanir. Verð á klukk- meg þriggja mánaða fæðingar-
um, úrum, útvarpstækjum, ilm- frn. Þjóðnýtti iðnaðurinn greið-
vötnum, víni, vodka, bjór o. fl. ■ ir jafngildi 7% heildar launa-
lækkaði um 10—20%. Samtímis J upphæðarinnar til félagslegrar
fór sósíalistisk samkeppni í vöxt þjónustu og verja verkalýðsfé-
og framleiðslan jókst ört. I nóvj lögin því fé til hvíldarheimila,
ember 1948, þremur árum eftir. matstofa, íþrótta- og menningar
stríðslók, hafði kaupmáttur mála. Lögin tryggja orlof með
drengurinn sem hóf skákferil
sinn á því að tefla tuttugu og
fimm aura skákir í tívólíum vest
ur á Kyrrahafsströnd er nú orð
inn doktor í sálarfræði, mikil-
virkur skálcrithöfundur og einn
skæðasti taflmeistari nútímans.
Á nýjársmótinu í Hastings
voru 10 þátttakendur í efsta
flokki og varð röðin þessi:
Rossolimo, 6%, König 6,
Múhring 5y>, Fairhurst 5,
Wood 5, Schmidt. 4y2, Thomas
4, Wade 3%, Winser 3, Tylor 2.
Þátttaka var með veikasta
naóti. Rossolímo er Frakklands-
meistari og hélt nýlega jöfnu í
16. f2—f3
o
næst.
21. --------------- Rf2xdl!
Nú má hvítur ekki vera að
því að drepa svörtu drottning-
una eins og hver maður getur
séð. För svarta riddarans var
óvenju' glæsileg.: Rb8—a6—c5
xe4xf2xdl.
22. Bcl—d2
23- Halxdl
Hótar Bd4f
24. Da7—a6 Dd8—d4f
25. Kgl—hl Dd4xb2
Peðið á d3 er. valdað óbeint:
26. Dxd3 Hcd8 og nú t .d. 27.
Dc4f Kh8 28. Ba5 Hxdlf 29.
Bxdl Dbl 30 Dc2 Db5! gða 30.
b7xc6
d4—d3!
f7—f5! Db3 Hb8! eða 30. Da4 Ha8!
:.<lö skáka enrvígi 'við Tartakow- 21. fiMxc6
Svartur notfærir sér að bisk-
upinn stendur í skotlínu hróks-
ins. Hvítur sér ekki annars úr»
kösta en að bæta sér tjónið með
öðru peði.
17. Da3xa7 f5xe4
18. f3xe4 Rc5xe4
19- Be2—f3 Bd7—c6!
20. Rd5—b4 Re4—f2!!
Riddarinn er ekki feigur, því
að 21. Kxf2 fylgir Dh4f 22.
Kfl Bxf3 23. gxf3 Dh3f 24.
Kgl He2 og mátar. Hvítur get-
ur ekki borið peð fyrir fyrstu
drottningarskákina. Hinsvegar
getur hann skotið hættulegum
leik inn í:
26. I)a6—c4f
27. h2—h3
28- a2—a4
29. Dc4xd4
30. Bf3—g4
31. Bd2—a5
Kg8—h8
c6—c,5
Db2—d4
Bg7xd4
Hc8—c.7
Hc7—f7!
rúblunnar tvöfaldazt og kaup-
fullu kaupi er nemur 8 dögum
máttur verkamannalauna var fyrir þá er unnið hafa eitt ár,
ineir en tvöfaldaður á 'við áfið
áður.
★ -
Þess mætti minnast að í
Frakklandi, Fi'akklandi Mars-
hallhjálparinnar, versnuðu lífs-
kjör verkamanna frá því í ágúst
1946.til okt. 1948 úr 75% í 51%
miðað við lifskjörin fyrir stríð.
Auk þess njóta þegnar Sov-
étrikjanna svo víðtækra trygg-
15 dögum' fyrir þá sem unnið
hafa þrjú ár og mánuði fyrir
tíu ára vinnu. Verkamenn fá.
fríar ferðir í orlofum sínum og
þeir sem dvelja á orlofsheimip
um' verkalýðsfélaganna borga.
aðcins 30% af gistingu og fæði,
Árið sem leið, 1948, nútu '400
þúsund verkamenn góðs af
þessari tilhögun.
Framhald á 7. síðu.
Ef nú 32. Hxd3 þá Ha8 og
Hxa4. Hinsvegar' var 31. —
Ha7 32. Bb6 Hxa4 ekki gott
vegna 33. Bd7.
32. Ba5:—b6 Hf7—f2
Og nú myndi svartur svara
33. Hxd3 með Helf Kh2, Be5f,
Hg3, h5 og h4.
33- a4—a5 d3—d2
34. Khl—h2 Me8—el
35. Kh2—g3 Helxdl
immiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimmiitiimimiiiiiiimmiiiiiiiimmiiiiv
Leikfélag Reykjavíkur sýnir
\ 4ug..:hvítur gafst upp.
GULLNA HLIÐIÐ
i kvöld kl: 8.
Miðasala í dag frá kl. 2. — Sími 3191.
mimiiimiiÉiiniiiiiiiHmmim